De sympathieke zanger, componist en bouzouki -speler Makis Seviloglou was in oktober 2010 voor een mini-tour in Nederland. Hij nam er ook een nieuwe cd op " Anchors ", die live werd gepresenteerd in Lux in Nijmegen. De man die dit alles mee hielp realiseren is Wout Pennings, zelf zanger en gitarist en weg van Griekse muziek. Ook het talrijk opgekomen publiek reageerde enthousiast. Het vervolg laat zich natuurlijk al raden...

In het voorjaar van 2012 komt er een tweede tour in België en Nederland . De data en plaatsen staan hieronder. Het lijstje lijkt nu (26.2.2012) volledig.

Voor meer uitleg over de man, de muziek en de cd verwijzen we u naar onze oktober 2010-pagina en naar de biografie die we toen over Makis Seviloglou schreven.

Aandachtige Griekse concertgangers zal het misschien niet ontgaan zijn dat Charis Alexiou , onlangs nog op Europese tour in mei en juni 2011 , een aantal liedjes van Makis Seviloglou in haar repertoire en op recente cd's heeft opgenomen, zo is bijvoorbeeld " Tha megalonoume mazi " een lied van Seviloglou . Ook de vaste violist in het orkest van Charis Alexiou , Thanos Giouletzis, zal een bekend gezicht geweest zijn, want ook hij was mee met Makis Seviloglou in oktober 2010 in Nederland.

Voor deze nieuwe tournee kon Dimitris Lappas overhaald worden om deel te nemen als 'special guest'. In Griekenland is hij bekend als bouzouki-speler maar ook als gitarist. Hij werd geboren in Australië in 1973, leerde er bouzouki spelen van zijn vader toen hij vier was, en op zijn zevende deed hij daar gitaarlessen bovenop. In 1984 keerde hij terug naar Griekenland, in 1997 ging hij een tijdje naar Bulgarije en sinds 2006 woont hij in Istanbul. Toch is hij regelmatig terug in Griekenland, waar hij samenwerkt met heel wat bekende artiesten. In 2010 verzorgde hij een hele reeks optredens met Lizeta Kalimeri , als duo zang/gitaar. En in november vorig jaar zat hij als gitarist nog op een aantal grote podia in zijn geboorteland Australië, voor een tournee met Charis Alexiou , samen met Makis Seviloglou en opnieuw Lizeta Kalimeri .

Tot nader order, en tot ontegensprekelijk later bewijs van het tegendeel, zal de band er deze keer als volgt uitzien:

• Makis Seviloglou , zang, tzouras
• Maria Papanikolaou , zang
• Dimitris Lappas, bouzouki
• Thanos Giouletzis, viool
• Dimitris Kitsios, contrabas
• Yorgos Tzoukas, piano
• Thanasis Yannopoulos, gitaar
• Thanos Stavridis, accordeon

Van de vorige tournee, meer bepaald van het concert in Nijmegen, werd een dvd gemaakt.

Voor de nieuwe cd van Makis Seviloglou - zijn derde al - is het nog even wachten, de eerste exemplaren zouden in september 2012 van de persen rollen. Deze keer zal er geen eigen werk van hem op staan maar wel ... traditionele muziek uit Epirus. Tijdens zijn concerten geeft hij alvast een voorsmaakje, en een verklaring voor dit op het eerste zicht merkwaardige fenomeen staat in onze (bijgewerkte) biografie van Makis Seviloglou (helemaal onderaan, voor wie ze al gelezen heeft).

Het ene rembetika -groepje streeft naar authentieke vertolkingen, het andere wil juist eigen accenten leggen, en met die strijdkreet op hun vaandel geborduurd gaan ze het podium op. Katerina Tsiridou ( Κατερίνα Τσιρίδου ) heeft zo geen zelfverklaarde missie, ze zingt de rembetika die ze graag zingt en ze doet dat zoals ze het geleerd heeft van haar vele samenwerkingen met vakmensen als Takis Binis, Babis Golés , Lela Papadopoulou , Stelios Vamvakaris , Tolis Charmas, Iordanis Tsomidis , Rena Stamou, Babis Tsertos , Yorgos Xyndaris, Agathonas Iakovidis en een heleboel anderen.

Het was ook met Agathonas dat ze meer dan tien jaar geleden, in maart 2001 , naar België en Nederland kwam. Hij heeft de reputatie van bijzonder veeleisend te zijn en zijn mening niet onder stoelen of banken te steken. Toch werkte Katerina jarenlang met hem samen, en omgekeerd verleende hij ook zijn medewerking toen ze in de zomer van 2009 eindelijk met haar eerste eigen cd kwam. Die heet "Κισμέτ" (Kismet, Noodlot) en ze werd van een inleiding voorzien door de bekende "rembetoloog", journalist en presentator Panos Savvopoulos - nog een referentie die kan tellen. De opnames namen zowat een jaar in beslag en naar het schijnt heeft Katerina sommige liedjes wel honderd keer gezongen tot het precies was zoals ze het wilde hebben.

Dat ze heel wat in haar mars heeft blijkt ook uit het feit dat ze zonder verpinken samen met Agathonas de bocht nam naar de wereld van de dimotika . Vandaar dat je in haar cv ook samenwerkingen vindt met grootmeesters als Chronis Aidonidis , Tasía Vérra , Nikos Saragoudas en anderen.

En ze volgde zelfs Stelios Vamvakaris toen die ging experimenteren met de raakvlakken tussen rembetika en blues, waardoor haar cv nogmaals aangroeide met namen als Louisiana Red, Bob Brozman, Jolly Jumper en Big Moe.

Het was trouwens met Stelios Vamvakaris dat ze haar podiumdebuut maakte, als meisje van negentien. Maar ze voelde zich al als klein kind aangetrokken tot de muziek en ze studeerde piano, gitaar en baglamas . Zoals vele jongeren uit het tijdperk van na de Kolonels luisterde ze in het begin vooral naar de muziek van de "neo kyma" artiesten, maar al gauw keerde ze zich naar de rembetika . Dat bracht haar op allerlei podia overal ter wereld en ze is ook regelmatig te zien op de Griekse televisie. Zo zat ze bijvoorbeeld in de uitzendingen van de ERT in 2006 waar ook de Nederlandse groep Palio-Paréa een gastoptreden deed, namelijk "Stin Ygia Mas" en "Mousiki tou Kosmou". Maar haar "natuurlijke omgeving" zijn toch wel de kleinere rembetadika in Athene. Daar zingt ze niet alleen rembetika en smyrneïka maar ook paradosiaka.

De bezetting van deze "Lage-Landen-tour" ziet er als volgt uit:

• Katerina Tsiridou : zang, baglamas , zilia
• Dimitris Kranidas : zang, bouzouki , outi
• Nikos Protópapas : gitaar
• Sotiris Papatrayannis (of Papatragiannis): zang, percussie, baglamas
• Yannis Kalafatelis: accordeon

Aan de opname van de cd "Kismet" namen er echter nog meer muzikanten deel en bijvoorbeeld Alekos Varanakis ( accordeon ) werd hier en daar ook reeds vernoemd als mogelijke begeleider voor deze concertreeks.

Het zijn hoe dan ook stuk voor stuk muzikanten van hoog niveau.

Neem nu de bouzouki -speler van dienst, Dimitris Kranidas ( Δημήτρης Κρανίδας ). Ook hij werkte samen met een hele reeks bekende namen. En ook op het gebied van de dimotika staat hij zijn mannetje, maar dan wel op de outi . Hij mocht samen op het podium met Sofia Kollitiri en Tasia Verra en hij heeft zelfs les gegeven aan de muziekschool van Aristidis Moschos. In het ensemble van Katerina Tsiridou speelt hij niet alleen bouzouki en outi maar hij zingt ook.

Van de gitarist Nikos Protopapas ( Νίκος Πρωτόπαπας ) kunnen we geen lijstje van samenwerkingen geven. Het zou gewoon veel te lang zijn, we zouden eigenlijk beter vertellen met wie hij (nog) niet samengewerkt heeft. Toch kunnen we het niet laten om te vermelden dat hij er in maart 2001 ook al bij was toen Katerina Tsiridou met Agathonas Iakovidis naar België en Nederland kwam.

Ook van zanger en baglama-speler Sotiris Papatragiannis ( Σωτήρης Παπατραγιάννης ) zouden we een lange lijst van bekende namen kunnen geven waar hij mee samenwerkte, maar we beperken ons tot enkelen die ooit al de Lage Landen aandeden: Agathonas Iakovidis , Stelios Vamvakaris , Manolis Pappos , Lela Papadopoulou , en dan natuurlijk ook Katerina Tsiridou en Dimitris Kranidas . Papatragiannis is eigenlijk tekenaar van opleiding en hij werkte een tijdje als cartoonist voor kranten, boeken en tijdschriften, maar in 1997 ruilde hij zijn tekentafel in voor het podium. Hij was toen twintig en al vanaf zijn vijftiende was hij gebeten door de rembetika. Na zijn herbronning zong en speelde hij in orkestjes van anderen, maar hij trad ook op met eigen groepjes en in 2005 opende hij zelfs zijn eigen club, de Misirlou in de bekende wijk Exarcheia, waar hij twee seizoenen lang de muzikale plak zwaaide. Intussen is hij een bekende naam geworden in het wereldje van de jonge rembetika-muzikanten, en dat is helemaal niet vanzelfsprekend want tenslotte is hij autodidact. Vorig jaar verscheen zijn eerste eigen cd, "Ρομάντζα" (Romanza), met een hele reeks bekende en onbekende nummers van bekende rembetika-componisten. Selectiecriterium? Gewoon de nummers die hij het liefste speelde. De cd werd opgemerkt en de commentaren waren uitstekend.

Van de zanger en accordeonist Dimitris Mitarakis ( Δημήτρης Μηταράκης ) was eerst gezegd dat hij ook zou meekomen maar dat blijkt uiteindelijk niet het geval. Toch blijft het interessant om even in zijn cv te kijken. Hij werd in Athene geboren maar hij groeide op op Ikaría. Op zijn derde speelde hij melodica , op zijn zesde accordeon en op zijn veertiende gitaar, alles zelf aangeleerd. Om statistiek te studeren trok hij wel naar Athene, in 1990. Op Ikaria had hij veel op dorpsfeesten gespeeld maar in Athene raakte hij, door toedoen van zijn vrienden, besmet met het rembetika -virus en al gauw zat hij 's nachts met hen te spelen op allerlei podia in taverna 's en clubs. Statistisch gezien is het dan zo goed als zeker dat de studies opgegeven worden en dat was ook bij Mitarakis het geval. In 2002 werd hij als accordeonist aangenomen in de bekende club "Tzivaeri". Met een collega daar, de gitarist Vasilis Skoutas, besloot hij - in een taverna , waar anders? - om een eigen groepje op te richten. Dat heet "Tundas Priest" en ze brengen rembetika maar dan vermengd met moderne invloeden (de naam is natuurlijk een knipoogje naar enderzijds de Engelse heavy-metal groep Judas Priest en anderzijds de bekende rembetika -componist Panayotis Toúndas ). De gitarist Vasilis speelt bij Tundas Priest weliswaar bouzouki en de accordeonist Dimitris speelt er gitaar en zingt, maar dat heb je met veelzijdige talenten.

Uiteindelijk is het Yannis Kalafatelis geworden die als accordenist de band van Katerina Tsiridou op deze tour komt vervoegen.

Wie er jammer genoeg niet bij zal zijn, dat is de violist, Hector Kosmas ( Έκτωρ Κοσμάς of Έκτορας Κοσμάς). Hij overleed totaal onverwachts op 8 maart, amper twee maanden voor het begin van de tour, aan een hartstilstand toen hij aan een squashwedstrijd deelnam. Hij bezat naar het schijnt een encyclopedische kennis van oude rembetika opnames en dat stelde hem in staat om voor elke componist de juiste stijl te spelen. Hij werd geboren in 1966 in Melbourne (Australië), waar zijn grootouders na de Bevolkingsuitwisseling van 1922 naartoe getrokken waren. Drie generaties en drie kwarteeuw later maakte hun kleinzoon de reis in omgekeerde richting: in 1998 vestigde hij zich in Athene. In Melbourne had hij viool gestudeerd en hij had er gespeeld bij verschillende groepjes binnen de grote Griekse migrantengemeenschap daar. Zijn repertoire bestond uit rembetika en dimotika , en in Athene ging hij dat professioneel doen. Met wat overdrijving zou je kunnen zeggen dat hij alleen van het podium kwam om te slapen. Hij vond in 2008 toch wel wat tijd om naar Nederland te komen voor de opname van de cd "Nachten", de hommage van Palio-Paréa aan Konstantinos Kavafis . En in juni 2011 was hij met Agathonas Iakovidis op tournee ... in Australië. Verder was er nog alleen een zangeres meegereisd, Maria Diktá , de andere muzikanten kwamen uit de plaatselijke gemeenschap. Toevallig of niet maakte Maria Dikta twee jaar voordien haar eerste cd, met het ensemble Barouti (Kruit). Dat ensemble stond onder leiding van ... Hector Kosmas en op de cd stonden ook composities van hem. Hij was onder meer ook lid van Tundas Priest. Zijn overlijden zorgde dan ook voor nogal wat aangeslagenheid, niet alleen in Griekenland zelf, maar ook in Australië en Nederland. Hij laat een vrouw en twee dochtertjes (7 en 9 jaar oud) achter in een door de crisis zwaar geteisterd Athene.

Het Brussels Jazz Marathon festival is een vaste waarde in onze hoofdstad. De bedoeling van het festival is niet alleen om de rijke en nog steeds levendige Belgische jazzgeschiedenis te belichten, de hoofdstad van Europa heeft immers heel wat meer te bieden dan de internationaal bekende jazzmusici. Eén van de beroemdste in deze laatste categorie is wellicht Toots Thielemans, onlangs negentig geworden en nog steeds een jazzmuzikant in hart en nieren én bovendien een innemende persoonlijkheid. Zo iemand valt natuurlijk niet te evenaren en blijft een icoon om naar op te kijken. Wat niet wegneemt dat Brussel ook oog heeft voor nieuw, jong en minder jong aanstormend talent. Een waaier van muzikale verscheidenheid wordt jaarlijks in één weekend aan een zo breed mogelijk publiek gratis aangeboden.

De Brusselse Art Base neemt sinds 2009 deel aan de Jazz Marathon met een aantal rembetika-orkestjes onder de noemer "Greek Blues Night".

Dit jaar gooien ze het echter over een andere boeg en zal er geen rembetika -muziek te horen zijn maar Balkanmuziek met het Zongora kwartet . Zongora is een typisch Brussels fenomeen en mag dus eigenlijk op deze Brusselse Jazz Marathon niet ontbreken. Het is een collectief van muzikanten met verschillende achtergronden die elkaar vinden in de Balkanmuziek. Geen louter traditionele wereldmuziek, maar muziek met ruimte voor jazzy, gipsy en hippe dansbare ritmes. Zij waren in april 2012 ook reeds in de Art Base.

Art Base is deze keer van plan om er twee avonden lang een heuse " Balkan Gypsy Party " van te maken met, als het weer het toelaat, bankjes op de stoep en een bar met 2 tapkranen. Voorlopig zou er nergens anders Balkanmuziek geprogrammeerd staan, tenzij er nog anderen het idee oppikken natuurlijk.

Het Zongora kwartet bestaat uit:

• Nicolas Hauzeur - België ( viool )
• Dimos Vougioukas - Griekenland ( accordeon )
• Mladen Mladenov - Bulgarije ( klarinet )
• Benjamin Clement - België ( gitaar )

Benefietconcerten met de Asymmetri Kompania & Friends ten voordele van hulporganisaties in Griekenland.

Voor 9 mei zullen Efi Saranti en Yorgos Papadoyannis hun medewerking verlenen. Zij zijn namelijk in het land voor een reeks optredens met het Diminuita swing-jazz trio en hadden nog net een gaatje vrij in hun agenda. Zij spelen van 20 uur tot 21 uur een deel van hun programma: " Rebetiko - Guitars & voices ". Meer informatie hierover leest u op onze maart 2010 en oktober 2010 pagina' s. En ook in juli 2011 was dit duo met een dergelijk programma in de Art Base te horen.

Op 30 mei is het dan de beurt aan Areti Prosilia (piano), Nikos Prosilias (gitaar) en Dimos Vougioukas (accordeon) om "gast" te zijn. Zij nemen u mee op een korte muzikale reis door de cafés van de wereld: van de "valse musette" tot de Argentijnse tango tot de Griekse stadsmuziek en andere Balkan-klanken. Met een meer uitgebreide versie van dit "Café Concert" tourden ze al eerder door Griekenland.

Na de pauze speelt de Asymmetri Kompania telkens verder van 21u30 tot 23 uur, of later, en ze blijven in dezelfde stijl met een rembetika programma.

Het ingezamelde geld gaat, net als vorige maand, naar de volgende organisaties in Griekenland:

• Giatroi tou Kosmou
• O Allos Anthropos

Voor meer informatie over het project zelf kunt u op onze maart 2012-pagina terecht.

Het volgende concert in de reeks is gepland voor 27 juni . Er was een slotevenement voorzien op 15 juli maar dat is afgelast. Na de zomer gaat de reeks gewoon door.

Efi Saranti en Yorgos Papadoyannis zijn vaste klanten in België. Het koppel speelt vooral gitaar, maar Papadoyannis speelt ook bouzouki . Naast rembetika , leggen de twee zich vooral toe op Europese swing of jazz manouche. Met dit repertoire spelen zij sinds 2007 in Griekenland onder de naam Diminuita. Ook in de Lage Landen waren zij al meermaals te zien, op verschillende locaties. Voor meer informatie over dit trio en hun repertoire verwijzen we u naar onze juli 2011 pagina , maar ook in maart 2010 en in oktober 2010 traden zij hier op. Die optredens in 2010 betekenden meteen ook het bescheiden begin van een internationale carrière.

Diminuita brengt niet alleen akoestische swing jazz naar het voorbeeld van de pioniers. Ze bestuderen de klassiekers grondig, onderzoeken ook de invloeden en evoluties met andere genres zoals bebop en gipsy-muziek en maken er eigen bewerkingen van. Zo deden ze in 2008 bijvoorbeeld twee opmerkelijke optredens in Griekenland met als titel: "Django Χιώτης-Μανώλης Reinhardt" (Django Chiotis-Manolis Reinhardt). Daarin zochten ze naar verbanden tussen de Europese jazz en de Griekse muziek uit ongeveer dezelfde periode.

Helemaal in de geest van de jazz manouche spelen ze zo veel mogelijk live en zo vrij mogelijk, met ruimte voor eigen composities en improvisatie, maar steeds met de zuivere klank van puur akoestische instrumenten.

In Griekenland staan zij bekend als de grondleggers van de heropleving van de gypsy jazz (zie hiervoor onze juli 2011 pagina). Uit hun tour deze maand blijkt dat hun werk ook in het buitenland steeds meer erkenning krijgt. Overal ter wereld vinden er festivals plaats ter nagedachtenis van Django Reinhardt, een van de bekendste gitaristen die mee aan de basis lag van de Europese jazz manouche-stijl. Ook in Liberchies, het dorp in Henegouwen waar Django Reinhardt in 1910 geboren en gedoopt werd, wordt hij jaarlijks gevierd en herdacht. De tiende editie van Django@Liberchies valt in het weekend van zaterdag 5 en zondag 6 mei 2012. Er is straatanimatie, een geleide "Django-herdenkingstour" en natuurlijk staan er veel concerten op het programma. De programmatie mikt op een mix van binnenlands en buitenlands talent met jonge opkomende muzikanten en artiesten met reeds enige internationale podiumervaring. Het Diminuita Swing Trio mag het festival op zaterdag openen.

Ze spelen in mei ook nog op andere plaatsen in België en daarnaast zijn er een paar optredens in de UK. Er was ook een optreden in Bristol (UK) gepland, maar toen kwam de uitnodiging om de dag nadien op Django@Liberchies te spelen. Overleg met de organisatoren in Bristol leerde dat het niet mogelijk was om daar op te treden en toch ook op tijd in Liberchies te geraken, en dan werd er toch maar voor Django's geboortedorp gekozen. Daags nadien zitten ze dan wel weer in Londen, de dag daarop in Burscough, in het noordwesten van Engeland, en vervolgens gaat de reis weer terug naar België.

Tijdens deze tour zullen ze ook hun cd “a-rhythmology” voorstellen. Ook hierover leest u meer op onze juli 2011 pagina.

Bezetting :

• Yorgos Papadoyannis, leadgitaar
• Efi Saranti, ritmegitaar
• Kostas Arsenis, contrabas

De vereniging Terpsichori organiseert sinds 2010 Griekse danslessen in Brussel. Daar horen ook stages bij, waarin de dansen van een specifieke regio verder uitgediept worden.

Een dergelijke stage organiseren ze nu al voor de zevende keer, en deze keer is het de beurt aan Centraal-Macedonië, en dan meer bepaald de dansen van Aridea, Edessa en Goumenissa.

De dansleraar, Petros Selkos (°1958), is zelf afkomstig van Promachi, een dorpje bij Aridea in de regio Pella. Hij leerde er de typische dansen op de traditionele manier, al doende. In 1981 begon hij zelf dansles te geven en sinds 1989 leidt hij zijn eigen gezelschap, "I Almopes", dat zich specialiseert in dansen van de streek. De naam refereert naar de inwoners van Almopia, de bestuurlijk eenheid waartoe Aridea behoort na de hervormingen van 2011. De streek Almopia bestond echter al in de Oudheid en werd op haar beurt wellicht genoemd naar Almops, één van de reuzen uit de Griekse mythologie die Zeus en de goden van de Olympos bevocht. De oorspronkelijke inwoners, de stam der Almopen of Almopianen, werden uiteindelijk verjaagd door de Macedoniërs onder Alexander I.

Petros Selkos richt twee keer per jaar internationale dansvakanties in en hij gaf al verschillende stages in binnen- en buitenland. Het zou de eerste keer zijn dat hij naar België komt.

De dansen van Centraal-Macedonië staan bekend om hun complexe ritmes. Daardoor is deze stage eerder bedoeld voor gevorderden, of voor beginners die snel leren.

Op zaterdagavond is er een feestje voor de deelnemers en eventueel ook voor hun genodigden, waar traditionele muziek van heel Griekenland zal gedraaid worden.

Onder het motto " Ένα τραγούδι μια ιστορία " ( Ena tragoudi mia istoria , vrij vertaald: elk liedje heeft zijn geschiedenis) organiseert Fanouris Trikilis een concert met liedjes "uit de oude doos". Of juister: met liedjes die (muziek)geschiedenis schreven, want in Griekenland zitten die dingen niet ergens in een oude schoendoos op een stoffige zolder opgeborgen, daar zijn deze liedjes nog steeds elke dag te horen. Iedereen kent er zo tientallen of honderden uit het hoofd en kan ze ook meezingen. En iedereen doet dat ook, jong en oud, en (bijna) zonder onderscheid van rang of stand.

Voor het programma van dit concert werden een aantal van de beste liedjes uit de rembetika en de laïka bij elkaar gesprokkeld. Het zijn bijna zonder uitzondering van die juweeltjes die je niet meer loslaten als je ze eenmaal gehoord hebt. Daar zijn er uiteraard voldoende van om een hele reeks concerten mee te stofferen, het is dus uitkijken naar de selectie die deze keer gemaakt werd. Er wordt ook in andere opzichten een beetje een waas van geheimzinnigheid gecreëerd rond dit concert. De affiche is bewust minimaal gehouden, en dat niet alleen omdat goede wijn geen krans behoeft. Na wat aandringen kregen we bijvoorbeeld nog los dat er ook wat regie aan te pas komt. "Zeker, het wordt een concert, maar toch een beetje anders". Met andere woorden: kom gewoon kijken en luisteren.

Zonder de pret te willen bederven is het misschien toch goed om het een en ander te weten over de vier uitstekende muzikanten die Fanouris hiervoor uit Athene laat overkomen. Het zijn:

• Tasos Yannousis : bouzouki en zang
• Nikos Gyras : gitaar, outi en zang
• Michalis Bakalis : slagwerk ( toumbeleki ) en zang
• Dionysis Theodosis : klarino en defi

Ondanks hun jeugdige leeftijd - de meesten zijn ergens in de twintig en Yannousis achteraan in de dertig - zijn deze muzikanten toch van vele markten thuis. Elk van hen is beroepsmatig met muziek bezig, ieder op zijn terrein, en samen vormen ze dus een bijzonder sterke ploeg. En minstens enkelen van hen zijn zo langzamerhand wat deining aan het maken bij liefhebbers van goede muziek in Griekenland.

Gitarist Nikos Gyras ( Νίκος Γύρας ) heeft al bewezen dat hij ook een Belgisch publiek kan bekoren. Op het Balkan Trafik festival van april 2011 zorgde hij, samen met Antonis Nolas (de andere helft van het duo "Pot Pourri") voor de animatie in het Rembetiko Kafé. Daarnaast speelden ze ook mee met het dimotika -ensemble van Ilias Plastiras . Die had hen trouwens speciaal meegebracht vanwege hun veelzijdigheid. Hij achtte zichzelf, als rasechte dimotika -muzikant, minder geschikt om het Rembetiko Kafé te spelen en daarom vroeg hij de twee vrienden om mee naar Brussel te komen.

Dat was vorig jaar, en Nikos Gyras deed het kennelijk ook volgens de organisatoren niet slecht want dit jaar, dus in april 2012 , is hij opnieuw te gast in het Rembetiko Kafé. Deze keer komt hij mee met bouzouki -virtuoos Manolis Pappos , met wie hij al jarenlang samenwerkt - en ook dat is een goed teken natuurlijk. En als dat niet volstaat: hij werkte ook samen met Thanasis Polykandriotis , ook al zo'n gevestigde waarde.

Als drie zwaargewichten als Plastiras , Pappos en Polykandriotis je mee op het podium nemen, dan is dat een referentie die kan tellen. Nikos Gyras heeft dan ook een stevige basis. Hij studeerde eerst aan het conservatorium van Ioannina, zijn geboortestad, en zette daarna zijn studies voort aan het bekende TEI van Epirus in Arta.

Ook de klarinettist Dionysis Theodosis (Διονύσης Θεοδώσης) heeft aan het TEI gestudeerd, alhoewel hij in Athene geboren werd (in 1988). Ondanks zijn jeugdige leeftijd heeft hij toch al heel wat podiumervaring bij elkaar gesprokkeld. Hij speelt immers al jarenlang op allerlei feesten en concerten, en Grieken zijn dan een veeleisend publiek. Hij heeft ook heel wat opgestoken van andere bekende klarinetspelers waar hij mee samenwerkte. En - ook niet onbelangrijk - hij heeft talent.

Insiders weten dat al langer. Het is bijvoorbeeld niet voor niets dat Filippos Pliatsikas hem in 2010 als "special guest" mee op tournee nam in Griekenland. Dat was voor de promotie van de nieuwste cd van Pliatsikas , "Μπαλαρίνες επιτρέπονται" (Balarines epitrepontai, Ballerina's toegestaan), en de populaire zanger wilde voor een aantal nummers een "Epirotische klank". Daar zorgde dan de klarinet van Dionysis Theodosis voor.

De laatste tijd krijgt deze ook bij het bredere publiek wat meer zichtbaarheid. Dat komt omdat hij sinds kort speelt bij de "Μακρινά Ξαδέρφια" (Makrina Ksaderfia, Verre Neven). Een voorloper van dit groepje ontstond al in 1998, toen enkele muzikanten reageerden op een advertentie van een taverna die een orkestje wilde samenstellen. Ze kenden elkaar niet en ze hadden uiteenlopende achtergronden, maar ze ontdekten dat ze dezelfde visie hadden: ze wilden traditionele muziek vermengen met meer moderne invloeden. Daarom gingen ze ook buiten de taverna samenwerken, inderdaad als "verre neven" op muzikaal gebied. De bezetting wisselde regelmatig maar de spilfiguur, Thodorís Kotoniás , is al die jaren dezelfde gebleven. In 2003 verscheen hun eerste plaat waar al meteen Eleftheria Arvanitaki haar smalle maar krachtige schouders onder zette door een nummertje mee te zingen. Ook nadien konden ze voor hun talrijke concerten rekenen op bekende gasten: niet alleen Arvanitaki zelf, maar ook bijvoorbeeld Glykeria , Orfeas Peridis, Melina Kana , Pantelis Thalassinos, Lizeta Kalimeri , Areti Ketime , Haig Yazdjian , Antonis Apergis en vele anderen. Dat was vóór de tijd van Dionysis Theodosis, maar het maakt wel duidelijk dat de Makrina Ksaderfia wel degelijk al een stevige reputatie hadden toen hij mee aan boord kwam. Sindsdien, in het voorjaar van 2012, is de groep aan een reeks concerten begonnen waar alweer enkele bekende namen aan meewerken, zoals Sofia Papazoglou en Areti Ketime . Daar komt dus aardig wat publiek op af, allemaal mensen die Dionysis Theodosis niet kennen en hem voor het eerst aan het werk horen. De eerste lovende commentaren over de "jonge maar uitmuntende klarinettist" zijn al binnen.

In 2009 begon hij - nauwelijks twintig geworden - les te geven aan de "Σχολείον Ψαλτικής" (Scholion Psaltikis, School voor Voorzangers). Deze werd een jaar tevoren opgericht om te voorzien in de behoefte aan goed opgeleide voorzangers. Die spelen een belangrijke rol in de orthodoxe liturgie, maar ze hebben daarvoor wel een grondige kennis nodig van heel wat zaken, in de eerste plaats natuurlijk van de Byzantijnse muziek. Na vijf of zes jaar studie, à rato van twee uur per week met daar een heleboel "huiswerk" bovenop, verlaat je de school met de vereiste bagage én een officieel erkend diploma. Maar omdat de Griekse traditionele muziek zo nauw met de Byzantijnse verweven is (het zijn als twee leden van dezelfde familie, zeggen de oprichters van de school) kan je bij hen ook in de paradosiaka specialiseren. Daar hoort ook het bespelen van de traditionele instrumenten bij, en Dionysis Theodosis doceert er dus klarinet en ook flogera . Een collega van hem, die de outi en het kanonaki voor zijn rekening neemt, is de bekende componist Antonis Apergis .

Deze laatste komt niet mee naar Brussel voor de Greek Blues, maar een andere collega-docent van Theodosis wel, en dat is dan de percussionist Michalis Bakalis ( Μιχάλης Μπακάλης), geboren in Athene in 1985. Ook hij heeft een stevige theoretische basis: hij studeerde zowel symfonisch als traditioneel slagwerk aan de muzikale humaniora van Pallini, één van die onvolprezen scholen waar de leerlingen, naast het gewone lessenpakket, nog eens evenveel uren les krijgen in muziek. Hij ging ook in de leer bij top-percussionisten als Vangelis Karipis en Manousos Klapakis . Na de theorie kwam de praktijk, en hij speelt mee in een hele reeks groepjes. Het meest bekende daarvan is misschien wel Tundas Priest, waar de betreurde violist Hector Kosmas deel van uitmaakte tot hij recent overleed aan een hartaanval, enkele weken vooraleer hij met Katerina Tsiridou naar België en Nederland zou komen voor haar tournee in mei 2012 . Tundas Priest laat (of liet?) zich inspireren door de oude rembetika en smyrneïka maar steekt die - met veel respect - in een nieuw jasje waarbij ook invloeden van andere stijlen te horen zijn. Ook in de andere groepjes waar Michalis Bakalis deel van uitmaakt komt zijn theoretische bagage goed van pas, want die spelen zowel traditionele muziek als rembetika als laïka als endechna .

Voor een concert met rembetika en laïka heb je ook een bouzouki nodig, en daarvoor zorgt dan Tasos Yannousis (Τάσος Γιαννούσης). Net als gitarist Nikos Gyras werkte hij al samen met Manolis Pappos , in de zomer van vorig jaar. En ook hij is enorm veelzijdig, dat blijkt alleen al uit een (beknopt!) overzicht van waar hij de laatste maanden nog mee bezig is.

Met de Zwitsers-Griekse actrice en zangeres Eva Kesselring zet hij momenteel een project op poten dat de voorlopige titel "Bluezuki" meekreeg. De naam komt natuurlijk van "blues" en " bouzouki " maar het repertoire zou eigenlijk gewoon alles moeten gaan omvatten. Geen enkele stijl is bij voorbaat uitgesloten, alles wat ze graag horen en spelen komt in aanmerking. De inbreng van Tasos Yannousis beperkt zich niet tot rembetika en laika, hij schijnt ook een groot liefhebber (en kenner) van jazz te zijn. Andere leden van Bluezuki zijn Antonis Tzikas (contrabas) en Panayotis Avgerinos (gitaar).

Tasos Yannousis zit ook in het groepje BanDa-BanDa waarmee de singer-songwriter Tasos Georgópoulos sinds vorig jaar zijn cd "Χαρταετός" (Chartaetos, Vlieger) overal presenteert. Georgopoulos (°1973, Kefaloniá) werd in 2004 ontdekt en gelanceerd door Sokratis Malamas . De "Vlieger" is zijn tweede cd, die in 2010 verscheen. Volgens één commentator is het eigenlijk geen cd maar een toren van Babel, omdat er, naast Charis Katsimichas en Marió , ook gerenommeerde zangers en zangeressen uit Italië, Spanje en Turkije aan meewerkten. Een heel ander genre dus. Yannousis speelde trouwens geen bouzouki maar gitaar.

Hij speelde dan weer wel bouzouki (en baglamas ) tijdens een reeks optredens van Zoí Papadopoúlou , eind vorig jaar in Piraeus en Athene. Ook toen stonden er een hele reeks bekende nummers op het programma, gaande van Markos Vamvakaris tot Amy Winehouse, van Sotiria Bellou tot Charis Alexiou . Voor de arrangementen en de pianomuziek zorgde Neoklis Neofytidis , ook niet bepaald een amateurtje. En nog maar pas in april van dit jaar speelde Yannousis opnieuw met Zoi Papadopoulou , tijdens de concerten die ze gaf met Marió in Athene en elders in Griekenland. De combinatie van de jonge laika-zangeres met de "laatste der rembetissa 's" (zoals Marió aangekondigd werd) zorgde voor een boeiend programma met een flinke dosis nostalgie, dat erg in de smaak viel van het publiek. Deze concerten waren trouwens een vervolg op een reeks die al van eind vorig jaar tot in februari 2012 gelopen had en nu "wegens succes geprolongeerd" moest worden. In het begin tourden beide primadonna's wel met een andere bezetting, Yannousis was er toen nog niet bij. Tegenwoordig lijkt hij het tot hun vaste begeleider geschopt te hebben. Zoi Papadopoulou zou momenteel aan een nieuwe plaat bezig zijn, haar derde al, maar we hebben niet kunnen achterhalen of Yannousis daar misschien aan meewerkt.

Tasos Yannousis speelde ook bouzouki en zong in februari van dit jaar (2012), tijdens een concert met allemaal oude rembetika -nummers die gaan over de armoede, een thema dat momenteel opnieuw erg actueel is in Griekenland. Oftewel: de geschiedenis herhaalt zich. Geschiedschrijver van dienst was de bekende rembetika -kenner Panos Savvópoulos . Voor de muziek zorgde alweer een ander groepje van Yannousis, dat eenvoudigweg "Το γνωστό τρίο" (To gnosto trio, het bekende trio) heet. Zoals bekend (minstens vanaf nu) bestaan die, naast Yannousis zelf, ook uit Panayotis Katzimanis (gitaar) en Antonis Tzikas (contrabas).

En dat allemaal, zoals gezegd, in 2011 en 2012. Zijn liefde voor de oude, bekende nummers, zoals die tijdens de "Greek Blues" op het programma zullen staan, dateert echter niet van gisteren. Waarschijnlijk dateert ze zelfs van vóór 2003 (negen jaar geleden), want toen richtte hij met enkele andere professionele muzikanten een groepje op dat "Dora Ferontes" heette. De bedoeling was specifiek om dergelijke nummers te gaan spelen. Yannousis moet toen een jaar of achttien geweest zijn.

De naam van het groepje verwijst natuurlijk niet naar een Griekse schone maar wel naar de Latijnse schrijver Vergilius, die in zijn "Aeneis" de Trojaanse priester Laocoön laat uitroepen "Timeo Danaos et dona ferentes" ('"Ik vrees de Grieken, zelfs als zij geschenken komen brengen"). De man had overschot van gelijk, want het geschenk in kwestie was het holle houten paard waarin de Griekse krijgers verstopt zaten. Helaas werd er niet naar hem geluisterd en daardoor hebben we nu computervirussen die als Trojaanse Paarden bekend staan. En nee, "dona ferentes" en "dora ferontes", dat is geen tikfout: de naam van het groepje is gewoon de Griekse vertaling van de Latijnse "geschenkenbrengenden" van Vergilius.

De geschenken van "Dora Ferontes" waren minder gewelddadig dan die van hun verre voorvaderen en dat is maar goed ook want ze werden even dankbaar aanvaard. Het groepje werd in feite alleen maar opgericht om in 2004 aan het jaarlijkse festival in Argos deel te nemen, maar het had zoveel succes dat ze er na afloop nog een tijdje mee doorgingen, met concerten in heel Griekenland.

In die tijd, in 2004, leken de Grieken op weg om op een vreedzame manier de wereld te veroveren: de Olympische Spelen, het songfestival, het wereldkampioenschap voetbal, ... Niemand was toen bang van hen, wel integendeel. Vandaag de dag, nog geen acht jaar later, ziet het er heel anders uit. De Grieken hebben de laatste maanden heel wat scheldpartijen over zich heen gekregen. Luiaards, profiteurs, corrupt tot op het bot, enzovoorts.

De laatste maanden is het tij wel aan het keren. De andere Europeanen beginnen te beseffen dat Griekenland een eerste symptoom is - en geen oorzaak - van een veel groter probleem, maar de scheldpartijen en de minachting hebben de Grieken wel pijn gedaan. Vandaar ook dat ze op allerlei manieren proberen te bewijzen dat Griekenland ook heel wat moois te bieden heeft - zoals muziek bijvoorbeeld. Alsof bezoekers van deze site dat niet al lang wisten.

Die pijn is in feite ook de inspiratie voor de titel van dit concert. "Griekse blues" wordt voor één keertje immers niet gebruikt om de rembetiko uit te leggen aan mensen die daar nog nooit van gehoord hebben (raar eigenlijk dat niemand het dan nodig vindt om "blues" te omschrijven als "Amerikaanse rembetika ", misschien omdat het dan duidelijk wordt dat de vergelijking maar tot op zekere hoogte opgaat). Niet dus, in dit geval staat de "blues" voor de sombere, melancholische stemming, zoals je die op maandagochtend zoal kunt hebben, en zoals je die krijgt als je even nadenkt over de huidige situatie in Griekenland. De Grieken hebben daar een remedie voor, in de vorm van hun populaire muziek. Die helpt natuurlijk niet om het geld voor de huur, de belastingen, de energiefactuur of het eten voor de kinderen te voorschijn te toveren, maar het is wel een morele reddingsboei, een balsem voor de ziel, waardoor het allemaal wat draaglijker wordt.

En dan tot slot nog één opmerking: heeft u zich ook afgevraagd waarom er, in het lijstje met de muzikanten hierboven, een outi en een klarinet staan, terwijl het programma uit rembetika en laïka bestaat? Wij ook, en net als u moeten we afwachten. We hebben er naar gevraagd maar :.. "Top secret!". Voor een deel van het mysterie hebben we natuurlijk wel een verklaring: deze zelfde muzikanten zullen twee dagen later ook de dansavond van Fanouris opluisteren en daar komen die instrumenten natuurlijk wel van pas. Een ander stukje van de puzzel is misschien te vinden in de bio's hierboven, in de verschillende groepjes en projecten waar deze muzikanten mee bezig zijn. Daar zijn er immers nogal wat bij die buiten de lijntjes durven kleuren. Benieuwd wat het wordt....

Dansleraar Fanouris Trikilis en zijn dansgroep Acanthe zijn actief in de regio van Charleroi, maar ook ver daarbuiten is "Fanouris" zowat synoniem met "traditionele Griekse dans". Twee dagen vóór deze Griekse avond organiseert hij echter een concert onder de titel "Greek Blues" . Het is de eerste keer dat hij dit doet en je zou dat niet meteen van hem verwachten.

Maar om u niet al uw zekerheden te ontnemen - en ook omdat het stilaan een jaarlijkse traditie is geworden - organiseren hij en zijn groep ook dit jaar opnieuw een grote Griekse avond, en dat volgens de intussen vertrouwde formule: een diner met dansvoorstellingen, gevolgd door een dansavond.

Voor de dansvoorstelling en het bijbehorende diner moet u van tevoren reserveren. Dat is niet nodig voor de dansavond die na het diner begint, daar kan u ook gewoon aan de kassa betalen - als er nog plaats is natuurlijk.

De dansen die voorgesteld zullen worden komen uit Noord-Thracië en Cappadocië, en er zullen ook rembetika-dansen gedemonstreerd worden. De titel van de voorstelling luidt (vrij vertaald): " Het Griekenland van Klein-Azië , het naburige Griekenland van weleer".

Voor de live-muziek zorgen dezelfde vier muzikanten die ook het "Greek Blues" concert spelen. Over hen leest u (bijna) alles in ons stukje over dat concert .

Dat de situatie in Griekenland er verre van rooskleurig uitziet, dat zal intussen iedereen wel weten. Het land balanceert al maandenlang op de rand van het faillissement. De krampachtige pogingen om dat af te wenden vertalen zich in draconische besparingsmaatregelen, die de economie langzaam maar zeker doodknijpen, waardoor er minder inkomsten zijn, waardoor er nog meer moet bespaard worden, waardoor de economie nog verder ... enzovoorts.

Het begint ook tot de rest van Europa door te dringen dat het vooral de gewone man is die daar het slachtoffer van is. Torenhoge werkloosheid, lange rijen mensen die aanschuiven voor voedselhulp, steeds meer daklozen, kinderen die op school flauwvallen omdat ze dagenlang niet meer gegeten hebben, zelfmoordcijfers die lange tijd veel lager lagen dan elders maar die nu een inhaalbeweging aan het maken zijn ... enzovoorts.

Het lijken wel oorlogstoestanden, en inderdaad, wie zijn geschiedenis kent, die weet dat deze zich herhaalt. Het zijn dus niet alleen Fanouris Trikilis en zijn dansgroep die een vergelijking maken tussen de situatie van vandaag en die van bijna een eeuw geleden. Toen kreeg het straatarme Griekenland, uitgeput na tientallen jaren van oorlog en wereldwijde economische crisis, ook nog eens anderhalf miljoen vluchtelingen te verwerken. Die kwamen uit Klein-Azië, waar de hele Griekse bevolking "uitgewisseld" werd tegen Turken die al generaties lang in Griekenland hadden gewoond. Ook de Klein-Aziatische Grieken moesten het land verlaten waar ze al honderden jaren thuis waren geweest. De meesten hadden hals over kop moeten vluchten en hadden enkel de kleren kunnen meenemen die ze aanhadden. Ze kwamen totaal berooid terecht in een land met nauwelijks 4,5 miljoen inwoners, waar voor hen geen werk en ook geen plaats was. Het leidde tot onbeschrijflijke toestanden.

In het begin hoopten de meesten dat ze nog ooit "naar huis" zouden kunnen terugkeren. Tegenwoordig hebben hun nakomelingen zich bij de situatie neergelegd maar het heimwee naar het "verloren vaderland" blijft nog steeds latent aanwezig. Ook hun eeuwenoude tradities houden ze nog steeds in ere, al is dat niet enkel uit heimwee maar gewoon omdat het tradities zijn.

Alles is relatief, zegt men, en Klein-Azië is in elk geval alleen maar klein omdat Azië zelf nog veel groter is. In werkelijkheid is Klein-Azië immens groot en het zal dan ook niet verbazen dat er een enorme verscheidenheid aan tradities te vinden is.

Het is met dat alles in het achterhoofd dat u naar " Byzance " kunt gaan kijken, het stuk dat Fanouris en zijn gezelschap ten tonele brengen. Byzantium (of Constantinopel of Istanbul) was tot 1453 de hoofdstad van het Byzantijnse Rijk, dat zijn zwaartepunt had in Klein-Azië. In dat opzicht kan je de eeuwenoude Klein-Aziatische dansen inderdaad beschouwen als Byzantijnse dansen.

Net als bij zijn "Greek Blues" concert, eerder deze maand , wil Fanouris ook hier niet al zijn geheimen prijsgeven. Daarom citeren we maar de tekst van de affiche, die (in onze vertaling dan wel), onder meer het volgende zegt:

"Dit nieuwe stuk bevat essentiële kenmerken van de cultuur van de Grieken uit Anatolië. Het toont het spirituele karakter van de dansen van de Grieken van Cappadocië, het krijgshaftige karakter van de dansen van de Pontos en het dionysische karakter van de dansen van Noord-Thracië."

Over dat alles afzonderlijk zijn hele boeken te schrijven (en die zijn ook geschreven) maar u kunt natuurlijk ook gewoon gaan kijken naar wat op de affiche aangekondigd wordt als een "ontroerende evocatie van deze verloren cultuur".

Als u na afloop tot de conclusie komt dat die cultuur er helemaal niet zo verloren uitziet, bedenk dan dat dit in grote mate te danken is aan mensen als Fanouris en andere collega's van hem, die zich met hart en ziel inzetten om dit erfgoed te beschermen tegen de verwoestende invloed van de moderne tijden. En dat beschermen doe je niet door ze in een stoffige museumkast op te bergen, maar wel door ze levendig te houden.

Vermoedelijk wordt ook deze voorstelling met live muziek opgevoerd van het Atheense muziekensemble dat op het "Greek Blues"-concert van 3 mei en op de jaarlijkse avond van Acanthe in Charleroi op 5 mei 2012 speelt. Meer informatie over deze muzikanten leest u in ons stukje over de Greek Blues-avond .

Het " Centre Hellénique d'Etudes du Folklore - Tradidanse" organiseert opnieuw een dansvoorstelling waar de leden van de vereniging zullen laten zien waartoe ze in staat zijn.

Tradidanse organiseert al vele jaren danscursussen in het Brusselse. De vereniging heeft een uitstekende reputatie, enerzijds omwille van het hoge niveau dat de leerlingen er bereiken, maar anderzijds ook voor het enthousiasme en de motivatie die ze er meekrijgen. Net als bij de kip en het ei is het moeilijk om uit te maken wat de oorzaak en wat het gevolg is, maar het ligt nogal voor de hand dat beide niet los van elkaar staan. Het is ook duidelijk wie er aan de basis ligt van zowel de motivatie als het niveau, en dat is Maria Douvalis, oprichtster van, en drijvende kracht achter, Tradidanse .

De reputatie van de vereniging maakt dat er heel veel dansers zijn, van de allerkleinsten tot de volwassenen. De verschillende groepen zullen dansen voorstellen uit allerlei verschillende streken van Griekenland, telkens (uiteraard) met de bijpassende klederdracht. Ze zullen ook bewijzen dat ze niet alleen kunnen dansen maar ook zingen.

De titel van de voorstelling betekent zoiets als "Griekse dansen, verborgen schatten" en meer kennis van het Frans heeft u niet nodig om er van te genieten.

Pakweg een jaar geleden kregen de Grieken heel Europa en omstreken over zich heen: het waren allemaal luiaards en profiteurs en niksnutten en corruptelingen en nog veel meer. Dat was behoorlijk kort door de bocht maar daar liggen de media niet van wakker. Het was een lekker verhaal en dus werd het breed uitgemeten. Bij de gewone Grieken kwam het hard aan en dat zette dan weer kwaad bloed bij niet-Grieken die beter wisten.

De reacties bleven niet uit. Heel wat Griekse artiesten sloofden zich uit om te laten zien dat er ook goede dingen zijn in Griekenland, en ook heel wat Griekenlandliefhebbers begonnen tegengas te geven. Het resultaat is een nooit geziene golf optredens, benefietconcerten en solidariteitsacties allerhande. Onze eigen "Agenda" spreekt in dat verband boekdelen.

Waarschijnlijk is het niet daarom dat de journalisten van de massamedia eindelijk van het balkon van hun vijfsterren hotelkamer met-zicht-op-Syntagma neergedaald zijn, maar ze deden het toch maar. Sterker nog, ze zijn zelfs voorbij de hotelbar geraakt en ze zijn een kijkje gaan nemen in de lege winkelstraten, de daklozencentra, de gaarkeukens en de diensten voor zelfmoordpreventie. En zie: ook daar vonden ze een verhaal dat lekker verkoopt.

Uit Athene komen tegenwoordig dan ook heel andere geluiden dan een jaar geleden. Bij de modale Europeaan groeit het besef dat er daar toch wel iets gaande is en er is dus vraag naar informatie hierover. De belangstelling voor Griekenland zit weer in de lift. Het is deze keer geen belangstelling voor zon, zee en dinges, maar wel voor de Griekse mensen en hun eigenheid, dus ook voor hun cultuur.

Ook het Zuiderpershuis sluit zich bij deze tendens aan en organiseert een "ontmoetingsdag rond Griekenland", onder de titel "Griekse Blend".

De dag begint om 14u met een panelgesprek rond de film "Debtocracy". Deze film krijgt uit bepaalde hoeken de kritiek dat hij "links" is, maar neem dat maar met een korreltje zout want "communist" en "fascist" zijn voor sommigen gewoon scheldwoorden, te slingeren naar het hoofd van iedereen die het niet met je eens is. Er is in elk geval niemand die de feiten en cijfers betwist waar "Debtocracy" op gebaseerd is.

Het is opvallend dat het panelgesprek als "panelgesprek" aangekondigd wordt, en niet als "debat". Dat is heel terecht, want het panel bestaat uit mensen die in grote lijnen op dezelfde golflengte zitten. Er zitten dus geen bankiers of politici aan tafel om uit te leggen waarom de stijgende werkloosheid zo uitstekend is voor de competitiviteit, of waarom het aan de Europese steun te danken is dat Griekenland eindelijk zijn achterstand inzake zelfmoordcijfers aan het inhalen is. Het is ons niet bekend of het Zuiderpershuis dat uit veiligheidsoverwegingen doet (in Griekenland vertonen politici zich nog zelden in het publiek zonder gewapende lijfwachten en politiebescherming) dan wel omdat ze gewoon niemand bereid hebben gevonden om het panel te trotseren.

Iemand die ze wel bereid hebben gevonden om in de ring te stappen, zij het veilig na het panelgesprek en ervan gescheiden door het etentje dat om 18u30 begint (zie onder), dat is Antoine Légat . Heel wat mensen zullen hem nog kennen uit de tijd dat er in Vlaanderen nog kwaliteitskranten waren. Er zullen weinig grote Griekse artiesten in België gepasseerd zijn zonder dat ze door de vlotte pen van Antoine gerecenseerd zijn. Hij is een tijdje uit beeld geweest maar nu lijkt hij weer terug van weggeweest: nog maar pas maart 2012 gaf hij een lezing over Griekse muziek in Gent.

Voor deze Griekse Blend zal hij, om 20u30, komen spreken over rembetika .

Dat onderwerp is niet zomaar lukraak gekozen, want aansluitend wordt de film "Rembetiko" vertoond, in 1983 gedraaid door Kostas Ferris (° Cairo 1935).

Het Zuiderpershuis toont hem in de originele Griekse versie, maar wel Engels ondertiteld. Hij duurt zowat anderhalf uur (148 minuten voor de chronometers onder u).

In tegenstelling tot wat er vaak gezegd wordt is dit géén verfilming van het leven van de bekende rembetiko -zangeres Marika Ninou (1918-1957), maar hij is er wel door geïnspireerd. Ferris heeft eigenlijk een heleboel elementen, feiten en anekdotes door elkaar heen gemengd en daar een scenario mee geschreven. Hij kreeg in het begin nogal wat kritiek omdat de film vol "fouten" zou zitten. Zo is de hoofdrolspeelster, die inderdaad Marika heet, geboren in Smyrna terwijl de "echte" Marika uit Trebizonde aan de Zwarte Zee afkomstig was (of uit Konstantinopel). De "echte" was een Armeense, de film-Marika niet: ze scheldt integendeel haar concurrente Roza uit voor Armeense. Die film-Roza is dan op dezelfde manier geïnspireerd door die andere rembetika -legende Roza Eskenazy , maar zij was een Joodse en geen Armeense. En zo gaat het maar door. Nog een voorbeeld: Marika Ninou overleed aan kanker, de film-Marika niet (meer verklappen we niet).

Dat alles is beslist niet omdat Ferris zijn werk als een moderne journalist zou hebben gedaan, op een drafje en zonder zijn feiten te checken. De man heeft integendeel zijn huiswerk gemaakt, en grondig ook. Zijn "Rembetiko" is het resultaat van (toen al) bijna twintig jaar research. Tegenwoordig is dat bijna het dubbele en als Kostas Ferris spreekt, dan wordt er zelfs in kringen van Griekse "rembetologen" met respect geluisterd - wat niet niks is.

Overigens is hij wel degelijk uiterst accuraat als het om de historische context gaat. Daar sta je helaas niet altijd bij stil als je wat minder vertrouwd bent met de recente Griekse geschiedenis. Zo valt op een bepaald moment de politie binnen in een rembetiko -tent en ze beginnen er de boel kort en klein te slaan. Grieken weten dan dat we in 1936 beland zijn, want op 4 augustus van dat jaar kwam dictator Metaxas aan de macht. Anderen moeten nog enkele scènes wachten om de tijdsgeest te vatten, tot er oude zwart-wit beelden van zijn collega's Hitler en Mussolini op het doek komen.

Wat later zitten we in de periode van de Duitse Bezetting en de Duitsers drijven de bevolking van een volkse buurt bij elkaar op het centrale plein. Er komt een Griek naar de Duitse officieren toe, die de eigenaar van de club blijkt te zijn waar de hoofdlijn van het verhaal zich afspeelt. De man wordt duidelijk verwacht. Hij krijgt een zwarte kap over het hoofd en wordt naar de groep samengedreven Grieken geleid. Het helpt dan als je weet dat je getuige bent van een zogenaamde "blocco". De Duitsers zetten hele wijken af en gebruikten Griekse collaborateurs om, onherkenbaar door die zwarte kap, hun buren aan te wijzen die in het verzet actief waren. Soms werden die ter plekke neergeschoten. Als je dat niet weet, dan is het ook niet duidelijk waarom de hoofdrolspeler wat later in de film bij Marika aankomt, onder het bloed, en vertelt dat hij die clubuitbater gedood heeft "omdat hij dat verdiend had".

De hele film zit vol verwijzingen naar dergelijke historische feiten. In zekere zin is het jammer dat die niet beter toegelicht worden maar "Rembetiko" was tenslotte bedoeld als een speelfilm voor een Grieks publiek en niet als een internationale documentaire. En er is nog altijd onze eigen "Geschiedenis van Griekenland" om hier en daar een leemte op te vullen.

Ook in de kleinere details zijn Ferris en zijn "Rembetiko" erg accuraat. Aan de kapsels van de dames bijvoorbeeld is urenlang gewerkt, niet zozeer om ze in het gewenste model te krijgen (want dat doen ze in gewone kapsalons ook) maar ook om in allerlei oude tijdschriften te gaan neuzen hoe de kapsels er op dat specifieke moment in die specifieke sociale bevolkingslaag uitzagen. Geen sinecure, als je bedenkt dat de film een periode bestrijkt van pakweg 1917 tot 1957, en dat hij dan ook nog een goed beeld geeft van de ontwikkeling van de rembetiko -muziek van (letterlijk) marginaal verschijnsel tot iets salonfähigs, dus van de armste lagen van de bevolking naar de beter begoeden.

Over de muziek in de film is trouwens ook al heel wat inkt gevloeid. Op enkele uitzonderingen na gaat het immers niet om bestaande nummers. De meeste liedjes werden integendeel speciaal voor de film geschreven door Stavros Xarchakos (die zelf ook in beeld komt als de pianist in de bar waar de dochter van Marika buikdanst), en Nikos Gatsos schreef de teksten op maat van het scenario. De vraag is dan: "is dit eigenlijk wel rembetika -muziek ?" maar dat belette niet dat de soundtrack op zichzelf ook al een bestseller werd. Veel van die nummers zijn intussen zo gemeengoed geworden dat ze gewoon op rembetika -concerten te horen zijn, en niemand die daarvan wakker ligt.

Iets gelijkaardigs kan gezegd worden over de film zelf. Ondanks alles sloeg de manier waarop Ferris werkelijkheid en fictie door elkaar mengde enorm aan, zowel in Griekenland als daarbuiten. Dat blijkt niet alleen uit de prijzen die de film in de wacht sleepte maar ook uit het indrukwekkend aantal mensen die aan de film een levenslange verslaving aan rembetiko -muziek overhielden. Wie hem nog niet zou gezien hebben: u bent gewaarschuwd!

Ook voor diegenen die "Rembetiko" al wel gezien hebben is het geen slecht idee om nog eens te gaan kijken. Het is merkwaardig - of juist niet - hoe actueel deze film overkomt. Hij speelt zich af tegen de achtergrond van een diepzwarte periode uit de Griekse geschiedenis: doffe ellende, armoede, hongersnood, werkloosheid, enzovoorts. Toen de film in 1983 verscheen leek dat allemaal veilig achter de rug, vandaag is het weer aan de orde van de dag. Een centraal thema in de film is dat je nooit of te nimmer je zelfrespect mag verliezen, want alleen dan sla je je er doorheen, anders red je het niet, niet als enkeling en ook niet als groep. En laat dat Griekse zelfrespect nu net datgene zijn wat er in de huidige crisis onder druk lijkt te staan ...

Programma overzicht:

• Vanaf 14 uur: Panelgesprek aan de hand van fragmenten van de Griekse documentaire 'Debtocracy'
• 18u30: Griekse maaltijd (mits reservatie vooraf!)
• Vanaf 20u30: Avondprogramma met een lezing over 'Rembetika' door Antoine Légat. Gevolgd door de film 'Rembetiko' (1983) van Kostas Ferris.

Kapses speelt klassieke Griekse rocknummers, aangevuld met eigen songs en eigen interpretaties van Griekse folk -rock nummers. De vaste kern van Kapses bestaat uit:

• Moon Kyung Jae, drums
• Joseph Wharten, basgitaar
• Alexandros Kyrkos, gitaar en zang

Het trio laat zich op deze optredens vergezellen van een aantal gastmuzikanten, en dat zijn in de Foyer van de Sugar Factory : Yannis Olsi Dhami, Diana Hartog, Richie Mladen Vičić en Spyros Gogas of George Sofakis.

In het CC Muziekcafé speelt Kapses unplugged, met George Sofakis als extra gast. Daar wordt het optreden gevolgd door een jamsessie met Griekse muziek. Geïnteresseerden kunnen hun instrument meebrengen.

De Griekse acteur Lakis Lazopoulos (Λάκης Λαζόπουλος) is in vele opzichten een buitenbeentje.

Om te beginnen hoort zijn optreden eigenlijk niet thuis op onze website over Griekse muziek. Het gaat hier immers om een satirisch theaterstuk en niet om een concert. Anderzijds brengt hij vier muzikanten mee, en daarmee voldoet hij dan toch aan ons voornaamste criterium voor opname, namelijk "live muziek".

Lazopoulos is ook in zijn vak een buitenbeentje. Met zijn satirische tv-programma "Αλ Τσαντίρι Νιουζ" (Al Tsantiri News) is hij al vele jaren de schrik van prominent Griekenland. Met zijn vlijmscherpe humor zet hij elke week een aantal politici en andere personaliteiten genadeloos met de billen bloot. Tot overmaat van ramp - voor zijn "onderwerpen" - is de man uiterst goed geïnformeerd en hij weet dus perfect waar de zere plekken zitten om zijn vinger op te leggen. De reacties blijven niet uit: de uitzendingen krijgen karrenvrachten kritiek over zich heen, maar dat heeft eerder een averechts effect. De meeste Grieken zijn toch al van mening dat hun media gemanipuleerd worden, en vanuit die optiek is het natuurlijk erg logisch dat die zo tekeer gaan als hun broodheren aangevallen worden. Het maakt de uitzendingen er alleen maar populairder op. Het programma loopt elke week op de commerciële tv-zender Alpha TV en de kijkcijfers zitten op eenzame hoogten. Dat komt, zeggen de voorstanders, omdat Lakis Lazopoulos de ongerustheid en de angsten van de gewone man een stem geeft.

Die ongewone man gaat nu op "European Tour" en aan de titel daarvan, "Sorry ... I'm Greek!", is duidelijk te zien wat hem drijft. Het idee ontstond in de tijd toen de Grieken nog door de (al dan niet gemanipuleerde) Europese media uitgescholden werden voor al wat lelijk was: profiteurs, luiaards enzovoorts. Grieken zijn op dat punt erg gevoelig. Als natie hebben ze al sinds de onafhankelijkheid een soort collectief minderwaardigheidscomplex ten opzichte van West-Europa. Ze hadden dat nu eindelijk wat achter zich gelaten en dan krijgen ze ineens weer een schuldgevoel aangepraat. Het was zo erg dat sommigen in het buitenland zelfs bang waren om te zeggen dat ze Grieken waren.

Daar gaat Lazopoulos regelrecht tegenin. Met zijn "sorry" wil hij helemaal geen spijt uitdrukken. Hij zegt in feite: "het spijt me, maar zo ben ik nu eenmaal", op dezelfde manier als een agent tegen een hardrijder zegt "het spijt me maar ik moet u op de bon slingeren", of zoals een verkoper tegen een afdingende klant "het spijt me maar van die prijs kan niets meer af". Hij wil de Grieken in de diaspora, die op de eerste rij staan als de bakken kritiek over hen uitgegoten worden, laten zien dat ze helemaal geen spijt hoeven te hebben dat ze "anders" zijn. "Wij zijn Europeanen omdat we in Europa wonen", zegt hij, "maar we zijn en blijven Grieken, en daar is niets mis mee. We zijn wie we zijn. Het zijn onze opvattingen, onze complexen en onze gebreken, waarom zouden we die moeten opgeven? Duitsers willen toch ook geen Fransen worden, en Fransen geen Zwitsers? Waarom zouden wij dan niet onszelf mogen blijven? Wij vragen toch ook niet dat de anderen allemaal Grieken worden?".

Dat is de boodschap waarmee hij naar de Griekse diaspora trekt. Hij wil zijn landgenoten een spiegel voorhouden, waarin ze kunnen zien dat ze zich helemaal niet schuldig hoeven te voelen omdat ze "anders" zijn. En hij doet dat op de manier die hem het beste ligt: niet met nationalistische retoriek maar met vlijmscherpe satire. Uiteraard neemt hij de politici op de korrel, maar ook de gewone Griekse typetjes moeten er aan geloven. Het is een verstandig man die met zichzelf kan lachen, zegt men. De Grieken kunnen dat, alleen zijn ze het de laatste tijd wat vergeten. Lazopoulos wil ze weer laten zien hoe het moet.

In de diaspora hebben ze er alvast zin in. De reis begint in Duitsland en de voorstelling in Stuttgart was zo snel uitverkocht dat er een tweede moest ingelast worden. Daarna reist de show naar Parijs, Brussel, Zürich, Londen en Stockholm, om op Cyprus te eindigen.

Het zal duidelijk zijn dat Lazopoulos zich met dit initiatief vooral richt op een Grieks publiek. Wie minder vertrouwd is met de (politieke) actualiteit in Griekenland zal hier en daar misschien een finesse missen. Enkele voorbeelden, misschien ook bruikbaar als mini-spoedcursus:

• Yorgos Papandreou, laatste telg uit een politieke dynastie van meerdere generaties en tot voor kort voorzitter van PASOK, heeft een Amerikaanse moeder en werd ook in Amerika opgevoed. Dat is nog altijd te horen aan zijn uitspraak van het Grieks en het is dan ook een dankbaar onderwerp. Vorige zomer, in volle crisis, hield hij uitgebreid vakantie in Griekenland en de pers schreef toen verontwaardigde verhalen over zijn kano die vijfduizend Euro gekost had. Hij ging de verkiezingen van 2009 in (en won ze) met het gezegde "er is geld" maar later bleek dat de staatskas niet alleen leeg was maar ook nog gigantisch in het rood stond. Die uitspraak (in het Grieks: yparchoune lefta) is hem sindsdien blijven achtervolgen.
• Een andere uitspraak is "ta fagame mazi", we hebben het samen opgesoupeerd. Dat zei Theodoros Pangalos, een andere leidende politicus, op de vraag waar al dat geld naartoe was. De mensen waren woedend want uiteraard zijn het de politici die de foute beslissingen namen, het is dan nogal krom om tegen de mensen te zeggen "het is ook jullie schuld, jullie hadden maar niet voor ons moeten kiezen". Dat is niet helemaal wat hij bedoelde maar zo kwam het wel over, en ook hij heeft dat gezegde honderden keren naar het hoofd geslingerd gekregen.
• Evangelos Venizelos, de huidige voorzitter van PASOK, staat bekend als een bulldog. Hij belde ooit een journalist van de Griekse staatstelevisie op en bedreigde hem met ontslag omdat de man het aangedurfd had om vragen te stellen bij een flink gespijsde maar niet gedeclareerde bankrekening op naam van de familie Venizelos. Dat was geld van zijn vrouw, snauwde Venizelos hem toe, en de man moest zich met zijn eigen zaken bemoeien want anders kon hij naar een andere baan uitkijken. Het typeert Venizelos dat hij er zich totaal niet voor geneerde om dat ... in volle uitzending te doen. Machtsmisbruik live op televisie.
• Antonis Samaras, de voorzitter van de Nea Dimokratia en overigens een Amerikaanse studiegenoot van Papandreou, staat dan weer bekend als iemand die met het grootste gemak wendingen neemt waar een draaiende derwisj duizelig van zou worden. Alles is voor hem prima, zijn enige principe is dat hij kost wat kost eerste minister moet worden. Dat zeggen tenminste zijn tegenstanders, en in de verkiezingen van 6 mei bleek dat hij en zijn partij bijna geen voorstanders meer hebben.

Het zijn maar enkele voorbeelden die elke Griek kent, ook in de diaspora, en het is dus best denkbaar dat Lazopoulos zo'n dankbare onderwerpen niet zal laten liggen. Maar ook de gewone stereotiepe Griek zal het moeten ontgelden.

Al bij al zal Lakis Lazopoulos tien verschillende personages neerzetten, in korte sketches van vijf tot tien minuten elk.

Hij zal dat alles niet alleen doen, hij krijgt versterking van zes collega-acteurs.

Zoals gezegd brengt hij ook vier muzikanten mee. Het heeft wat geduurd voor we hun namen te pakken kregen, maar hier zijn ze dan:

• Vasilis Panagiotopoulos : piano
• Dinos Chatzopoulos : gitaar
• Stavros Deriziotis : bouzouki
• Nikos Vlachos : contrabas

Mensen met een goed geheugen zullen de drie eersten herkennen van de optredens van Matoula Zamani , in maart 2012 in de Art Base in Brussel (waar overigens in november 2012 een vervolg op komt). En inderdaad, het gaat hier in feite om (de muzikanten van) het groepje "78 Strofes". In onze biografie van Matoula Zamani kunt u overigens lezen hoe het uitgerekend Lakis Lazoupoulos was die haar, via een gastoptreden in zijn drukbekeken uitzending, met één klap op de Griekse muzikale kaart zette.

Matoula zal er niet bij zijn, maar Charoula dan weer wel, of toch voor de première, op 12 mei in Düsseldorf. Want inderdaad, Charis Alexiou komt speciaal voor deze ene voorstelling uit Athene overgevlogen, ze zal er een gastrolletje vertolken. Kaarten hiervoor zijn nog enkel bij de plaatselijke voorverkooppunten te krijgen en - heel misschien - aan de kassa de avond zelf.

Ook in Brussel is de voorverkoop al flink gevorderd maar hopeloos is het daar (voorlopig) nog niet.

Tot slot nog een kleine kanttekening: de voorstelling wordt uiteraard in het Grieks gegeven. Voor wie die taal niet machtig is zijn er ondertitels (of eigenlijk boventitels) voorzien. In Brussel zou dat in principe in het Frans zijn, en kennelijk ook in het Engels, maar helemaal zeker is dat niet. Dergelijke vertalingen zijn geen sinecure en misschien was men het van plan maar heeft men even afgewacht of het, gezien de reserveringen, wel de moeite loonde. Op de website van de zaal staat er in elk geval niets vermeld over eventuele ondertitels. We hebben herhaaldelijk geprobeerd om hierover uitsluitsel te krijgen maar dat is ons niet gelukt. Anderzijds heeft de organisator een solide reputatie, en op de lijst van medewerkers aan deze productie staan ook de vertalers vermeld, dus waarschijnlijk zit het wel goed. Voor de volledigheid: ondertiteling in het Nederlands is hoe dan ook niet voorzien.

De Grieken krijgen - uit bepaalde hoeken - de laatste tijd heel wat kritiek over zich heen maar daar komt steeds meer reactie op. Sommigen proberen de andere kant van het verhaal te geven, of willen aantonen dat het verguisde Griekenland ook positieve kanten heeft, anderen zoeken niet naar verklaringen maar willen gewoon praktische hulp bieden.

De organisatoren van deze "12 uren voor Griekenland" willen beide pistes tegelijk bewandelen. Enerzijds willen ze u "op een unieke manier laten kennismaken met Griekenland, zijn cultuur, zijn keuken en zijn inwoners", anderzijds willen ze fondsen werven voor de bekende organisatie "Chamogelo tou pediou", de "Glimlach van het kind", die zich inzet voor verwaarloosde en achtergestelde kinderen in Griekenland.

De initiatiefnemers zijn enkele inwoners van Brussel van verschillende nationaliteiten, die benadrukken dat ze in eigen naam handelen. Die nadruk is wel nodig, want - ere wie ere toekomt - de drijvende kracht achter dit project is Joseph (Jimmy) Jamar. Deze Franstalige Belg is een hoge Europese ambtenaar, die al in 1989 aan een steile carrière bij de Commissie begon. Sinds begin dit jaar is hij hoofd van de "vertegenwoordiging van de Europese Commissie in België", de Europese ambassadeur in België, zeg maar (want dat bestaat dus ook). Voordien had hij dezelfde job maar dan in Nederland, en nog eerder was hij onder meer - even diep ademhalen - "waarnemend directeur van het directoraat Middelen en communicatie van het directoraat-generaal voor Werkgelegenheid, sociale zaken en inclusie van de Europese Commissie". In zijn huidige (en vorige) functie heeft hij de opdracht om "de relatie tussen de Commissie en de burgers, het maatschappelijke middenveld en de media te verbeteren", of met andere woorden: propaganda voeren voor Europa. 's Mans liefde voor Griekenland staat boven alle verdenking en dateert van lang voor de crisis, maar als je dat niet weet dan is het verleidelijk om ten onrechte te concluderen dat dit "12 uren voor Griekenland" project in feite een initiatief van zijn werkgever is. Het is allicht mede om dat te vermijden dat hij bescheiden op de achtergrond blijft, en het verklaart in elk geval waarom hij en zijn medewerkers zo sterk benadrukken dat ze in eigen naam handelen.

Dat neemt niet weg dat ook de "eigen naam" van iemand met zo'n positie een sleutel is die vele deuren opent. De lijst van sponsors op hun website is dan ook indrukwekkend, zowel in lengte als in gewicht.

Het resultaat is een programma dat er al even indrukwekkend uitziet, en dan hebben we het beslist niet alleen over het feit dat de "12 uren van Griekenland" lopen van 10 uur 's ochtends tot middernacht, wat dus geen 12 maar 14 uur zijn (of 13 uur als je de onderbreking tussen het middag- en avondprogramma niet meerekent).

In het programma van de namiddag (dat van 10 tot 19 uur loopt en gratis toegankelijk is) vinden we bijvoorbeeld:

• 10:30 - 19:00 : een leesmarathon waarbij doorlopend een groot aantal mensen elk een stukje van de Odyssee zullen voorlezen, in een taal naar keuze (wie wil meedoen kan zich nog altijd aanmelden). Deze wordt begeleid door het ensemble LyrAvlos onder leiding van Panayotis Stefos . In 2003 en 2004 was dit ensemble al een paar keer in België.
• 10:00 - 14:45 : een mini-filmfestival waar drie Griekse films vertoond worden. De meest bekende daarvan is allicht "Never on Sunday" , met Melina Merkouri in de hoofdrol en met muziek van Manos Hadjidakis in de luidsprekers. De andere films zijn "Yparchi kai Filotimo" ("Decency") en "Idan ta matia mas giortes" ("Mediterranean Stories").
• 15:00 - 16:00 : een workshop Griekse dans met Terpsichori.

In het avondprogramma (van 20 tot 24 uur, inkom € 10) wordt het in muzikaal opzicht nog veel interessanter:

• 20:15 - 20:45 : een optreden van Alexandra Gravas onder de titel "Songs of my country". Deze Griekse mezzo-sopraan werd geboren en groeide op in Duitsland, woont in Wenen (Oostenrijk), werkt in de hele wereld en voelt zich "Europese met een Grieks hart". Ze is enorm veelzijdig maar bij voorkeur zingt ze toch werk van Griekse componisten. Ook daar is haar repertoire zeer uitgebreid: Vasilis Tsitsanis , Mimis Plessas , Manos Hadjidakis en Mikis Theodorakis bijvoorbeeld, maar evengoed Nikos Skalkottas of Demosthenes Stephanides of Alexandros Karozas. Bij dit optreden wordt ze op piano begeleid door Despina Apostolou, jong maar talentvol en dus al gerenommeerd, en met Frankfurt als thuisbasis.
• 20:50 - 21:45 : een mini-concert met Dionysis Savvopoulos , Lavrendis Machairitsas en Vasilis Kazoulis . Over elk van deze drie zijn hele boeken te schrijven, maar dat gaan we hier niet doen. Als u hen kent is dat totaal overbodig en anders zal het toch niet veel uithalen. Over Machairitsas schreven we al een hele biografie maar toch zijn er voor zijn optreden in Aartselaar in oktober 2010 amper een honderdtal mensen komen opdagen - terwijl hij in Griekenland gemakkelijk het tienvoudige haalt.
• 21:45 - 22:30 : een dansvoorstelling met niet minder dan vijf dansgroepen, enerzijds Tradidanse en anderzijds de verenigingen van Epiroten, Kretenzers, Pontiërs en Thraciërs.
• 22:30 - 24:00 : een rembetika-concertje met Vinylio

Tussen de twee eerste optredens door moet u nog wel even een bijdrage van de Vlaamse schrijver Tom Lanoy(e) ondergaan maar gelukkig zijn daar maar vijf minuten voor uitgetrokken.

Merkwaardiger is dat er - naar wij vernemen - voor de officiële opening van dit indrukwekkende evenement beroep zou gedaan worden op José Manuel Barosso, huidig voorzitter van de Europese Commissie en dus de baas van Jimmy Lamar. Bij nogal wat Grieken - en niet alleen bij hen - zou dat zo'n beetje overkomen als de beul die een feestje geeft ter ere van zijn slachtoffers. De meeste (objectieve) waarnemers zijn het er immers over eens dat het middel, dat Europa en de banken voorschrijven, erger is dan de kwaal. Het "optreden" van Barosso zou des te meer een kaakslag zijn voor de Grieken omdat het zo vlak na de Griekse verkiezingen van 6 mei komt. De twee enige politieke partijen die bereid waren om blindelings de bevelen uit "Europa" uit te voeren werden daar zwaar voor afgestraft: ze kregen amper 20% van de kiesgerechtigden achter zich (de media zeggen 30%, maar dat is van de amper 65% die ging stemmen, de anderen deden zelfs de moeite niet meer). Al de andere partijen wilden op zijn minst een herziening van de maatregelen, sommige eisen zelfs gewoon de afschaffing ervan, dus je mag er toch wel van uitgaan dat zowat 70 tot 80% van de kiesgerechtigden tegen de huidige aanpak zijn. Barosso was niet onder de indruk. Zijn reactie: "Er zijn afspraken gemaakt en die moeten nagekomen worden". Zo simpel is dat. Andere Europese politici tapten uit het zelfde vaatje, en er wordt openlijk gedreigd om Griekenland uit de Euro te flikkeren als de Griekse kiezers niet "tot bezinning komen". Het is koren op de molen van diegenen die zeggen dat Europa alleen maar in schijn een democratie is, en het maakt de taak van Jimmy Lamar, om de relatie tussen de Commissie en de burgers te verbeteren, er zeker niet makkelijker op. Het zou dus allerminst een goed idee zijn om Barosso dit evenement te laten openen. De geruchten daarover zijn misschien gewoon ontstaan omdat er pas erg laat bekend werd dat het de Belgische prinses Léa (weduwe van prins Alexander en dus schoonzus van de koningen Boudewijn en Albert II) is die het lintje zal doorknippen. Toen wij publiceerden (op 10.5.2012) stond er nog geen naam ingevuld achter het onderdeel "Officiële opening".

Nog steeds volgens onze bronnen zouden op de "12 uren van Griekenland" ook enkele Griekse Euro-parlementariërs hun opwachting maken, maar dat zal allicht wel helemaal een vergissing zijn. De meesten van hen zijn immers nog afkomstig uit een vorig tijdperk, toen PASOK en Nea Dimokratia de lakens (en de lucratieve postjes) uitdeelden, en het lijkt dan verstandiger om zich wat gedeisd te houden. Het is natuurlijk wel zo dat ook hun collega's in het Griekse parlement de voeling met de realiteit kwijt waren. Ze worden daar al maandenlang uitgejouwd, uitgescholden en met yoghurt bekogeld van zodra ze zich in het openbaar vertonen, maar dat was - althans volgens hen - het werk van "isten" (communisten, fascisten, extremisten, terroristen, nudisten - schrappen wat niet past). Na 6 mei moeten zelfs zij begrepen hebben dat dit niet klopt, maar misschien is dat besef nog niet tot in Brussel doorgedrongen.

Dat alles mag hoe dan ook geen reden zijn om niet naar deze "12 uren voor Griekenland" te gaan. Het programma is interessant genoeg en datgene wat u niet interesseert kunt u nog altijd gewoon negeren.

Trouwens, de organisatoren van hun kant hebben in elk geval het vaste voornemen om dit evenement a-politiek te houden, en ze willen zeer zeker geen polemieken, maar anderzijds willen ze ook de persoonlijke vrijheid van iedereen respecteren. Dat houdt in dat iedereen welkom is; ongeacht zijn of haar politieke overtuiging, en dat geldt dan net zo goed voor politici als voor "gewone mensen". Iedereen die belangstelling heeft is impliciet uitgenodigd, iedereen evenveel en niemand in het bijzonder, dat is ongeveer wat we daar vernemen.

We zouden bijna nog vergeten te vermelden dat er de hele dag door ook nog een tentoonstelling van schilderijen, een leesruimte en een beurs met standjes van de sponsors te bezoeken zijn, en 's avonds wordt er een heus Grieks restaurant ingericht. We nemen aan dat er daar om veiligheidsredenen geen yoghurt zal geserveerd worden.

Vorig jaar bestond de Vereniging van Epiroten in België precies dertig jaar en in mei 2011 pakten ze uit met een overdonderend programma. Ze hadden toen Eleni Dimou en nog een aantal andere zangers en zangeressen laten overkomen. Het werd ook een overdonderend succes, zodanig zelfs dat de organisatoren volkomen overrompeld waren. Er werd toen namelijk gewerkt met reservaties en de tafels waren vooraf toegewezen. En toen kwamen de feestvierders in dichte drommen aanzetten en die moesten allemaal naar de juiste tafel gedirigeerd worden. Onderweg kwamen ze dan voorbij andere tafels met vrienden en bekenden waar nog plaatsen vrij waren, of ze negeerden de plaatsaanwijzers en kozen zelf een goede tafel waar ze niet meer weg wilden toen de "rechtmatige eigenaars" aankwamen, en meer van dat soort dingen. Gelukkig hielden de meesten er het hoofd koel bij en de avond werd een weergaloos succes.

Dit jaar kiest de Vereniging voor minder turbulent vaarwater en ze schakelen dus terug over naar de oude vertrouwde formule, een "gewoon" feest dus. Maar in het geval van de Vereniging van Epiroten betekent "gewoon" nog altijd dat ze voor de muziek toch beroep doen op getalenteerde artiesten die ze uit Griekenland laten overkomen.

In december 2010 hadden ze bijvoorbeeld Dokimos Charalambous gevraagd, en ook deze keer hebben ze weer grote namen op de affiche. Het zijn namen die je niet in Athene op de affiches van de muziekclubs ziet staan, maar wel namen die in de afgelegen dorpjes van hun bergachtige vaderland het volk van heinde en verre naar de dorpsfeesten lokken.

De zanger Dimitris Achnoulas ( Δημήτρης Αχνούλας ) is daar een goed voorbeeld van. Hij is afkomstig uit de streek van Preveza, in Noord-Griekenland. Hij werd daar geboren in een klein dorpje en tegenwoordig woont hij in een klein stadje, Filippiada, dat iets meer dan 4000 inwoners telt. Zijn vader had grootse plannen met hem: hij moest en zou schaapherder worden. Zoonlief kreeg dus de wind van voren toen hij in 1974 van een dorpsfeest thuiskwam met de mededeling dat hij naar Arta wou verkassen. Hij had op dat dorpsfeest namelijk zijn allereerste optreden gedaan als zanger in een gelegenheidsorkestje in een kafenio . Daar was hij opgemerkt door een klarinettist, een vakman van het soort dat ze tegenwoordig niet meer maken. Die begreep onmiddellijk dat de jonge zanger talent had en stelde hem voor om met hem samen te gaan werken. Daarvoor moest hij dan wel verhuizen naar de grote stad. Vader stemde uiteindelijk toe en al gauw bleek dat de klarinettist goed gezien had. De jonge Dimitris Achnoulas werd met raad en daad bijgestaan door andere collega's, waaronder Stavros Kapsalis, Andonis Kyritsis , Petroloúkas Chalkias en ook Dokimos Charalambous (dezelfde die in december 2010 het Epirotisch feest in Brussel speelde). Tegenwoordig heeft Achnoulas een zestal eigen platen op zijn naam staan, allemaal met traditionele Epirotische muziek. Hij wordt niet alleen op dorpsfeesten in Epirus gevraagd, ook in de diaspora weet men hem te vinden als er daar wat te vieren valt. Zo speelde hij al in Stockholm (Zweden) en Stuttgart (Duitsland) en nu dus in Brussel.

Hij werkt al meer dan tien jaar samen met de klarinettist Makis Borodimos ( Μάκης Μποροδήμος ), die mee naar Brussel komt. In 2002 maakten ze samen een cd met de titel "Όποιος μεγάλωσε ορφανός" (Opios megalose orfanos, Wie als wees opgroeide). Interessant is dat zowel de teksten als de muziek geschreven werden door Vasilis Fotiou , die ook als traditionele gitarist en luitspeler een stevige reputatie geniet. Deze cd is meteen een goed voorbeeld van de "nieuwe traditionele muziek", nieuw geschreven materiaal dus maar wel helemaal in de traditionele stijl. Makis Borodimos werkte ook nog samen met vele anderen, waaronder de befaamde Epirotische zangeres Pagona Athanasiou (°1943). En voor wie nog niet wist dat het een kleine wereld is: zij is de dochter van de zanger en luitspeler Fotis Chalkias (1907-1973), en die is de broer van de legendarische klarinettist Tasos Chalkias (1914-1982), die dan weer de vader is van zanger Lakis Chalkias (°1943). Wie nu meteen doorheeft dat Lakis en Pagona dus neef en nicht zijn, die is vast stamboomoloog. En omdat de wereld toch niet echt zó klein is: deze tak, die al vijf generaties en 150 jaar muziek maakt, is niet verwant met Petroloukas Chalkias .

Op een feest in Brussel wordt natuurlijk niet alleen traditionele muziek gespeeld, er staat ook andere dansmuziek op het menu, en daarvoor wordt beroep gedaan op de bouzouki -speler Yannis Pegios (Γιάννης Πέγιος).

Verder mag u zich verwachten aan de andere traditionele elementen van zo'n feest: een optreden van de dansgroep van de vereniging, een tombola, eten en drinken, enzovoorts. Mogelijk zal er wel wat bespaard worden op de speeches, maar daar zullen weinigen treurig om zijn.