Chalkias
Home Nieuws Agenda MaandOverzicht Praktisch Achtergrond
Links Biografie Geschiedenis Instrumenten

Biografieën van de website over Griekse Muziek

Petroloukas Chalkias

Klarinetmuziek uit Epirus

In de instrumentale muziek van Epirus is de klarinet het hoofdinstrument. Het instrument heeft omstreeks 1850 in Noord-Griekenland zijn intrede gedaan, meegebracht door zigeuners die uit het oosten kwamen, en verving al snel de traditionele " zournas " (schalmei). Buiten de klarinet kenmerkt de Epirotische muziek zich ook door de polyfonie (meerstemmigheid) en de pentatonische (5- tonige) toonladders met hun compacte structuur. Er worden geen halve tonen gebruikt.

Chalkias
© Luc Pardon 2000
Petro-Loukas Chalkias
Petros-Loukas Chalkias (Πετρολούκας Χαλκιάς) werd geboren in 1934 in Delvinaki, een klein dorpje in Epirus. Zijn vader, Periklis, speelde ook al klarinet en emigreerde voor de oorlog naar Amerika, waar hij onder de Griekse immigranten grote bekendheid verwierf als klarinettist. Petro's leraar was de in Epirus vermaarde Filippos Roundas en hij werd verder nog beïnvloed door Chronis Kapsalis, een al even befaamd klarinettist uit Epirus. Vanaf zijn dertiende speelt hij als beroepsmuzikant op dorpsfeesten in zijn geboortestreek, en hij werkte - net als zijn vader - ongeveer vijftien jaar in Amerika. Hij wordt beschouwd als de beste vertolker van de Epirotische miroloia, de klaagliederen die meestal gezongen worden voor diegenen die heengaan uit het dagelijks bestaan. Deze soort muziek kent een eeuwenoude, mondelinge overlevering, die waarschijnlijk zelfs teruggaat tot in Homerische tijden (zie de klaagzang voor de gevallen Hector in de Ilias).

Er zijn ook miroloia die gezongen worden bij bruiloften (over het heengaan van de bruid uit het ouderlijk huis), en miroloia die gaan over persoonlijk leed, over de inname van een stad door de vijand, over iemand die tot een andere godsdienst overgaat, of over emigratie. Dit laatste thema neemt vooral in Epirus een prominente plaats in. Het is een bergachtige, onherbergzame en arme streek, en emigratie was dus voor vele generaties een onontkoombare realiteit.

Petroloúkas Chalkias wordt tot de beste klarinettisten van Griekenland gerekend. De meeste virtuozen op de klarinet in Griekenland, zelfs van de jongere generatie, stammen trouwens af van Epirus. Een andere zeer beroemde klarinettist uit de streek - en naamgenoot van Petro-Loukas - was Tasos Chalkias (1914-1992). De zeer uitgebreide familie van Tasos Chalkias staat reeds vijf generaties lang garant voor uitstekende vertolkers van de Epirotische muzikale tradities. Het zou de grootste muzikantenfamilie van Griekenland zijn. De vierde generatie bestond uit vijf broers die samen een groepje vormden. In heel Epirus en ver daarbuiten stonden zij bekend als dé gebroeders Chalkias (of Chalkiades , zoals het meervoud in het Grieks klinkt), of ook nog als de vijf Chalkeï (Χαλκαίοι) . Centrale figuur hierbij was eerdergenoemde Tasos Chalkias. Diens zoon, Lakis Chalkias, laat zich op muzikaal gebied ook niet onbetuigd, zij het dan niet als klarinettist. Familiebanden tussen Petro-Loukas Chalkias en Tasos Chalkias zijn er niet. De naam Chalkias betekent (koper)smid en, net als bij ons, zijn er wel meerdere families met dezelfde naam. Waarschijnlijk duidde de familienaam aanvankelijk op het beroep van de stamvader.

Sedert 1950 leeft en werkt Petroloukas Chalkias in Athene, met een onderbreking vanaf 1960 toen hij naar de Verenigde Staten is getrokken. Zijn eerste plaatopnamen dateren van omstreeks 1955 en het is in diezelfde periode dat een platenmaatschappij op het idee kwam om Petros Chalkias te lanceren onder de pseudoniem Petroloukas, precies om te vermijden dat hij zou verward worden met Tasos Chalkias.

De broer van Petros, Achilleas (Αχιλλέας) genaamd, vergezeld zijn broer vaak op optredens in binnen- en buitenland. Hij neemt de viool en (een gedeelte van) de (polyfonische) zang voor zijn rekening. Ook hier werd de kompanía dus voor een deel in familiekring gevormd. Verder behoren Christodoulos Zoumbas ( laouto ) en Nikos Kondos ( defi ) tot zijn vaste begeleiders en als zanger treedt Andonis Kyritsis vaak aan zijn zijde op.

De laatste overweldigende reeks succesvolle optredens en cd's van Petroloukas Chalkias en zijn kompania zijn die uitgevoerd in samenwerking met Indiase muzikanten; de beruchte serie "'Ελληνες και Ινδοί" (Ellines kai Indi - Greeks & Indians) . In 1999 werd een eerste reeks van 2 cd's opgenomen met Epirotische muziek in combinatie met Indiase traditionele muziek en met de medewerking van Ross Daly . Deze combinatie kende zo'n bijval dat er in 2001 een derde live-cd uitkwam, opgenomen in het Théatro Pétras in Petroúpoli tijdens een aantal optredens in de loop van de zomer van 2000. Deze optredens werden verlengd tot in 2002 en 2003. Petroloukas Chalkias trad op met vaste zanger Andonis Kyrítsis (Αντώνης Κυρίτσης) en uiteraard met zijn broer Achilleas.

Sedert eind 2002 ging er zelfs een nieuwe serie van start, in dezelfde trant, "'Ελληνες και ο Κόσμος" ( Ellines kai o Kosmos) getiteld. En zoals de titel al laat vermoeden wordt de ingeslagen weg van cross-over wereldmuziek verder uitgebreid naar andere continenten. Opnieuw werd het startsein gegeven op het Festival van Petroúpoli in mei-juni 2002 en de eerste samenwerking is er een met de Malinese muzikant Ballaké Sissoko.

 

Laatst bijgewerkt op : 2004-02-16

Inhoudsopgave

Vorige pagina
Yiorgos Bereris

Volgende pagina
Dokimos Charalambous

Valid XHTML 1.0 Strict!

[Home]  [Nieuws]  [Agenda]  [Overzicht]  [Praktisch]  [Achtergrond]

Please contact our Webmaster with questions or comments.