De Griekse groep Chaïnides (Χαΐνηδες) kent in eigen land heel wat bijval. Ze bestaan al sinds 1990, en, ook al is de bezetting een paar keer gewijzigd, ze zijn steeds blijven doen waar ze goed in zijn: de Kretenzische traditionele muziek brengen met een eigentijdse inkleuring.

In al die jaren hebben ze met verschillende andere muzikanten samengewerkt, van klein tot groot, en ze zijn op deze site dan ook al meermaals ter sprake gekomen, maar altijd onrechtstreeks.

Nu treden ze voor de eerste keer op in Nederland, meer bepaald in Amsterdam. Daarna reizen ze door naar Brussel, waar ze ook nog nooit waren. Daar gooien ze er meteen twee optredens na elkaar tegenaan.

Hier en daar hanteert men wel de internationale transcriptie "Hainides", terwijl wij het houden bij "Chaïnides" (omdat dit voor Nederlandstaligen beter de juiste uitspraak weergeeft), maar uiteraard gaat het om dezelfde groep. Dat kan ook moeilijk anders, want ze zijn uniek.

Deze twee concerten waren oorspronkelijk voorzien voor september 2015 maar werden uitgesteld "om gezondheidsredenen", eerst naar februari en vervolgens nogmaals naar maart 2016 .

Gekochte tickets blijven geldig, of ze worden terugbetaald.

Met hun achttiende (!) dansstage richten ze zich bij Terpsichori op de dansen van Lesbos en Klein-Azië, en daarvoor doen ze een beroep op Grigoris Grigoriou (Γρηγόρης Γρηγορίου).

Over hem schreven we al het een en ander toen hij in november 2011 naar Utrecht kwam. Toen concentreerde hij zich op de dansen van twee minuscule dorpjes in Noord-Griekenland, nu speelt hij als het ware een thuismatch. Hij is zelf afkomstig van Molyvos (Lesbos) en zijn familie is van Klein-Azië, een flinke boogscheut daar vandaan. Over zijn belangstelling voor de traditie en over zijn passie voor details leest u, zoals gezegd, het nodige op onze november 2011 maandpagina .

Dat neemt niet weg dat deze stage geschikt is voor zowel beginners als gevorderden.

Zoals gewoonlijk is er op zaterdagavond een feestje, zowel voor de deelnemers aan de stage als voor hun genodigden - maar vooraf inschrijven is wel verplicht (zie onder).

Het programma van zaterdag 27 februari ziet er dan als volgt uit:

• 11u - 13u: Dansles
• 13u - 14u: Middagpauze (de deelnemers zorgen zelf voor hun eigen eten en drinken)
• 14u - 18u: Dansles
• 19u - 22u: Avondfeestje "à la Terpsichori" (facultatief, inschrijven verplicht)

Op zondag 28 februari ziet het programma er ongeveer hetzelfde uit, alleen stoppen ze wat vroeger:

• 11u - 13u: Dansles
• 13u - 14u: Middagpauze (de deelnemers zorgen zelf voor hun eigen eten en drinken)
• 14u - 16u: Dansles

De flamboyante Matoula Zamani komt opnieuw naar Brussel voor twee concerten.

Zij stond nog maar pas aan het begin van een steile klim naar de top toen ze in maart 2012 voor de eerste keer naar de Art Base kwam, toen nog als gastzangeresje van de relatief onbekende groep "78 strofes". In november 2012 en oktober 2013 kwamen ze terug, nog steeds als groep.

Dat ze van langdurige samenwerkingen houdt - op zich al veelzeggend - bewees ze ook in maart 2015 , toen ze samen met Thanasis Papakonstantinou naar Amsterdam kwam. In onze biografie van haar kunt u lezen dat hij de man is die haar zes jaar voordien, in 2009, ontdekt had. Sindsdien is ze altijd met hem blijven optreden, en ook nog met vele anderen.

Inmiddels is Matoula Zamani wel een ster op zichzelf geworden maar dat is haar niet aan te zien. Toen ze in april 2015 opnieuw naar Brussel kwam, deze keer solo en in het kader van het "Nous sommes grecs" festival, had ze hoop en al dertig seconden nodig om het publiek - waarvan de meerderheid nog nooit van haar gehoord had - voor zich in te palmen. Het is niet duidelijk of ze dat te danken heeft aan haar eenvoud, of aan de vanzelfsprekendheid waarmee ze op het podium zit, of aan de glinsterende pret-oogjes waarmee ze haar verhaaltjes vertelt, of aan een combinatie van dat alles, maar feit is dat ze in geen tijd de hele zaal in de ban had. Haar aanstekelijke enthousiasme deed dan de rest, met een geslaagd en gesmaakt concert als onontkoombaar gevolg.

Dat komt ze nu nog eens overdoen, twee keer zelfs, de ene keer in de feestelijke Sint-Katelijnezaal en de andere keer in de wat meer intieme sfeer van de Art Base.

Meer dan waarschijnlijk zal ze op die concerten nieuw materiaal laten horen dat volgend jaar op een nieuwe cd zou moeten verschijnen - of die er misschien al is tegen de tijd dat ze naar Brussel komt.

Daarnaast zitten er misschien ook een paar nummertjes in die ze overgehouden heeft van haar samenwerking met Dimitris Mystakidis , de man van de " rembetika met de gitaar" (en in die hoedanigheid zelf ook al in de Art Base in mei 2014 en januari 2015 ). Maar hij speelt ook in het vaste orkestje van Thanasis Papakonstantinou (hij was er ook bij in maart 2015 in Amsterdam) en het was daar (in dat orkestje) dat Matoula hem leerde kennen. Ze hebben elk hun eigen visie op muziek, maar al snel ontdekten ze dat die complementair zijn. Dat leverde boeiende inzichten op, die ze tijdens een recente samenwerking verder uitdiepten. Zo zingt Matoula mee op de recente cd "Esperanto" van Mystakidis die in september 2015 verscheen en waar hij acht jaar aan gewerkt had. Hij kon ook nog enkele anderen overtuigen om mee te doen, waaronder Eleni Vitali , Dionysis Savvopoulos , Yorgos Dalaras , Alkinoos Ioannidis , Yota Nenga , Dimitra Galani , Manolis Pappos , Christos Thiveos enzovoorts. Die komen uit verschillende hoeken van het Griekse muzikale landschap en dat was ook de bedoeling (vandaar ook de titel). Elk nummer is een oud rembetika liedje in een nieuw jasje, door Mystakidis op maat gesneden van diegene die het op de cd zou gaan zingen (uiteraard mét gitaar en zonder bouzouki). Maar de samenwerking met Matoula bleef niet beperkt tot de cd, ze traden ook samen op in Athene en elders. Aan dit alles hielden ze ook nog een stevige vriendschap over.

Matoula Zamani heeft niet alleen een visie op muziek, ze ziet ook wat er om haar heen gebeurt in het Griekenland van vandaag en ze is niet te beroerd om haar engagement op te nemen als haar dat gevraagd wordt. Zo deed ze in april 2015 een reeks benefietconcerten, samen met de jonge zangeres Maria Papageorgiou (°Grevena 1984). Die wordt beschouwd als een veelbelovende vertegenwoordigster van de jongere generatie, samen met haar vriendinnen Eleonora Zouganeli , Natassa Bofíliou en enkele anderen.

Tussen dat alles door treedt Matoula Zamani onvermoeibaar solo op. Zo is ze de laatste jaren een vaste gaste in de bekende club Stavros tou Notou in Athene, in de zomer is ze te vinden op allerlei podia in heel Griekenland, en het jaar 2016 opent ze met een reeks optredens op Cyprus.

Het is (ons) (nog) niet bekend wie haar in Brussel zal begeleiden, maar dat doet er ook niet zoveel toe. Ze heeft haar vaste begeleiders ("mijn lijfwachten", noemt ze die) en die stelden we u al voor op onze april 2015 maandpagina . Af en toe komt er daar een gast bij, zelf ook aangestoken door het enthousiasme van Matoula . Dat was bijvoorbeeld het geval met de accordeonist Thanos Stavridis , een vaste medewerker van Makis Seviloglou (en ook van de partij tijdens diens tournee door Nederland in maart 2016 ), maar hij was ook lid van het orkestje van Matoula tijdens het "Nous sommes grecs" festival in april 2015 . Het leek alsof hij al jarenlang met haar had gespeeld want hij haakte naadloos in op haar "performance" en hij moest in enthousiasme niet voor haar onderdoen. Later bleek dat ze amper een paar keer samen hadden gerepeteerd... Hij had haar bezig gehoord, vertelde hij, dat had "klik" gedaan bij hem, en dat was voldoende. Je hebt dan nog wel de technische bagage nodig en voldoende gewicht om je naast een natuurgeweld als Matoula Zamani overeind te kunnen houden, maar dat bleek voor hem geen probleem. Het is een treffende illustratie van de diepgang van de medewerkers waarmee Matoula zich omringt, en we liggen er deze keer dan ook niet wakker van dat we de namen niet doorgekregen hebben. Met haar zit je altijd wel goed.

Het rembetika -groepje Cabaretiko werd gevormd rond Maria Spyroglou, jarenlang bekend als het "gezicht" (of de stem) van Vinylio, dat voordien "Laos kai kolonaki" heette.

Vinylio zelf gaat nog steeds door met de oude succesformule (in december 2015 nog maar pas in de Art Base). Ook Cabaretiko put uit dezelfde onuitputtelijke bron, de rembetika , maar zij leggen daarbij enigszins andere accenten.

In hun nieuwe repertoire lijkt de stem van Maria Spyroglou (nog) beter tot haar recht te komen dan vroeger. Dat is vooral te merken bij de liedjes in de Smyrna-stijl zoals die indertijd, in de jaren '30, gezongen werden door grote sterren als Rita Abatzi of Roza Eskenazy .

Toch wordt de tegenhanger uit die zelfde periode, de rauwe Pireaus-stijl, niet aan de deur gezet. Dat is immers het stokpaardje van gitarist en zanger Christos Sarantidis en daarom zijn ook (liedjes van) de groten uit dat genre vertegenwoordigd, zoals Markos Vamvakaris of Yannis Papaïoannou.

Later, na de Tweede Wereldoorlog en de Burgeroorlog, evolueerde de rembetika in de richting van de laïka , en dat is dan weer de periode waarvoor de derde man van het gezelschap, de bouzouki -speler en zanger Dimitris Bartzokas , een zwak heeft. Daarom staan ook Manolis Chiotis en zijn tijdgenoten op het menu van Cabaretiko.

De drie leden krijgen met andere woorden de ruimte om, elk voor zich, te doen waar ze zich goed bij voelen, maar dan wel met de deskundige steun van de twee anderen. Dat is het geknipte recept om tot een geheel te komen dat meer is dan de samenstellende delen.

En als we de "samenstellende delen" nog even op een rijtje zetten, dan ziet dat er als volgt uit:

• Maria Spyroglou: zang, baglamas en percussie
• Dimitris Bartzokas: bouzouki en zang
• Christos Sarantidis: gitaar en zang

Tijdens een vorig optreden in de Art Base, in oktober 2015 , werd de bouzouki bediend door Makis Stamoulis, ook niet bepaald van de minsten, maar voor dit optreden zouden ze toch opnieuw in de originele bezetting gaan spelen.

Terzijde: Cabaretiko speelt regelmatig op allerlei andere locaties in Brussel, maar meestal is dat in restaurants, en dergelijke optredens nemen we niet op. Op 6 februari 2016 spelen ze dan weer op een dans- en feestavond van en in het "Centre Hellénique" in de Studentenstraat in Brussel. Dat feestje staat in principe ook open voor niet-leden, maar hun zaaltje is niet zo heel groot en wij willen het dan niet op ons geweten hebben dat de eigen leden met een bordje "volzet" geconfronteerd worden (zoals in het verleden een paar keer gebeurd is). Vandaar dat we het niet expliciet in onze "Agenda" opnemen, en dan zeker niet ongevraagd, zoals nu. Anderzijds vonden we het toch relevant dat Cabaretiko ook bij de Brusselse Grieken in de smaak valt, vandaar deze "discrete" vermelding.

Georgios en Eleftherios Liviakis zijn twee muzikale broers, in België geboren maar met hun roots op Kreta, in Chania om precies te zijn. Het is dus niet voor niets dat zij de traditionele muziek van Kreta op hun repertoire hebben staan, maar zij kijken ook verder dan dat. Kreta mag in geografisch opzicht dan wel een eiland zijn, maar cultureel zijn er wel degelijk connecties met de omringende eilanden (en zelfs nog verder).

De twee broers vormen de kern van een groepje dat er als volgt uitziet:

• Georgios Liviakis : lyra
• Lefteris Liviakis : laouto
• Makis Ksenos : gitaar
• Grigoris Pitsikakis : mandoline, askomandoura , laouto

Zij speelden in maart 2015 voor de eerste keer in de Art Base, en korte tijd later, in april 2015 , waren zij ook present op het vierdaagse "Nous sommes Grecs" festival. Het is dan niet uitgesloten dat zij er ook bij zullen zijn voor de tweede editie in juni 2016 .

Mensen met een goed geheugen zullen Eleftherios (of Lefteris) Liviakis misschien ook nog kennen van zijn optredens met Nikos "Pathiaris" Gounakis, bij ons onder andere aangekondigd in maart 2009 en januari 2013 .

Het is iets meer dan tien jaar geleden dat de Griekse jeugd van Genk, na bijna twee jaar voorbereiding, uitpakte met een schitterende musical rond de rembetika -muziek onder de titel "Music Roots of Greece 1930-1960" . Dat was in januari 2006 . Het werd een overdonderend succes, er kwamen bijkomende voorstellingen in heel België, er werden plannen gemaakt voor een volgende productie, en er werd een vzw opgericht om dat alles in goede banen te leiden. En als er dan toch een vereniging is, waarom dan geen jaarlijks feest geven? Dus kwam er in november 2006 een eerste Griekse avond, met de vaste bedoeling om daar een jaarlijkse traditie van te maken.

In februari 2010 kwam er dan een vervolg met de musical "The Story of Niko and Eleni" , en opnieuw werd de première in Genk gevolgd door andere voorstellingen op andere plaatsen.

Ook hun intentie, om elk jaar een feest te geven, maakten ze waar.

De laatste jaren besloten ze beide te combineren, door het feest op te luisteren met een korte sketch. Daar is minder werk aan dan aan een avondvullende voorstelling, maar verder waren ook die sketches telkens weer van een hoog niveau. Minder kwantiteit maar evenveel kwaliteit, om zo te zeggen. En elke avond had ook een thema, waaropj zowel de sketch als de muziek dan afgestemd werden. In november 2008 bijvoorbeeld kozen ze de moderne Griekse bouzoukia als thema, compleet met hedendaagse muziek, video-clips enzovoorts, en in november 2011 toverden ze de zaal om in een echte ouzeri .

Het is tegen die achtergrond dat deze "Laiki vradia" van de vzw " Rizes " moet gezien worden.

Voor de muziek zorgen deze keer de "Liviakis Brothers", en dan zal duidelijk zijn dat het de Kretenzische toer opgaat. Over dit ensemble leest u het een en ander hierboven , naar aanleiding van hun optreden in Brussel.

Maar ook "Janis en Lakis" worden aangekondigd, dus het zal allicht niet al Kretenzisch zijn wat de klok slaat, ook andere danslustigen zullen aan hun trekken komen.

Ook de sketch van dit jaar heeft een dergelijk "polyvalent" karakter. Hij wordt aangekondigd onder de titel "Βροντάκηδες, Φουρτουνάκηδες" (Vrondakides, Fourtounakides) en dan weet elke Griek al welke kant het opgaat - al weet je nooit met die van de vzw Rizes ...

De titel is afkomstig van het boek "Fourtounakides kai Vrontakides" van de schrijver Lakis Michaïlidis (1932-2010), maar bij het horen van deze woorden denkt zowat elke Griek veeleer aan de verfilming van dat boek, met name de beroemde film "Η νεράιδα και το παλικάρι" (I neraïda ke to palikari) uit 1969. De filmmuziek werd geschreven door de bekende componist Nikos Mamangakis (in oktober 2001 nog in Amsterdam voor een lezing, en verder bekend als de man die Melina Kana ontdekte en met wie vele anderen samenwerkten, zoals Savina Yannatou , Eleftheria Arvanitaki , Nena Venetsanou e.a.).

Toch was het niet (meteen) aan hem te danken dat " I neraïda ke to palikari" een regelrechte kaskraker werd, met meer dan zeshonderdduizend verkochte tickets, maar (vooral) aan de vrouwelijke hoofdrolspeelster, de immens populaire actrice Aliki Vouyouklaki (1936-1996).

Zowel "neraïda" als "palikari" zijn eigenlijk onvertaalbare woorden, omdat er een hele begripswereld achter schuilgaat waarvoor andere talen dan het Grieks een half boek moeten laten aanrukken om het correct weer te geven. De "palikari" is dan misschien nog het gemakkelijkst samen te vatten als een "sterke, flinke, koene, dappere kerel". Een "neraïda" is, althans volgens de woordenboeken, een "fee" of een "nimf", maar dat is een maar een fractie van het verhaal. In de oudheid waren het de dochters van Nereus, de god van de zee ("nero" is in het Grieks geen stripfiguur maar "water"), maar gaandeweg hebben ze hun actieterrein uitgebreid: tegenwoordig zijn het niet alleen waternimfen, maar je vindt ze ook in elk bos, bij elke bron en bij elk kruispunt. Ze bezitten niet alleen een bovennatuurlijke schoonheid, ze kunnen ook verrukkelijk dansen en zingen, en ze kunnen ook heerlijk koken.

Over de kookkunst van Aliki Vouyouklaki is (ons) niets bekend maar verder was ze de geknipte figuur om een "neraïda" te vertolken, in de rol van Katerinió Fourtounaki. Het zal dan niet verbazen dat haar mannelijke tegenspeler, Manousos Vrontakis (Dimitris Papamichaïl, 1932-2004), hals over kop op haar verliefd wordt van zodra hij haar te zien krijgt. Zij is van hetzelfde dorp als hij, maar hij heeft zijn jeugd in Athene doorgebracht en komt nu voor de eerste keer terug op Kreta - want daar is het te doen, zoals af te leiden valt uit het feit dat de familienamen op -akis eindigen (de -akides is dan de meervoudsvorm, zoals "de Petersen" verwijst naar "de familie Peters").

Ook Katerinió van haar kant is diep onder de indruk van de flinke, koene enzovoorts "palikari", en de liefde is meteen wederzijds.

Er zijn echter een paar probleempjes. Om te beginnen is Manousos naar Kreta teruggekeerd op bevel van zijn vader, die hem wil uithuwelijken aan een ander meisje. Gearrangeerde huwelijken waren indertijd de gewoonte, niet alleen op Kreta maar overal in Griekenland, en eigenlijk was alles al in kannen en kruiken toen Manousos van de boot stapte en daar als door de bliksem getroffen werd.

En dat is lang niet alles, want tussen de families Fourtounakis en Vrondakis heerst al generaties lang een vendetta. Die sleept al zo lang aan dat niemand nog goed weet waarom ze elkaar haten, maar de haat is er niet minder om. Het is niet toevallig dat "φουρτούνα" (fourtouna) het Griekse woord is voor "storm", en "βρόντος" (vrondos) betekent "gedreun", terwijl "βροντή" (vrondi) staat voor "donder". Het zal dan duidelijk zijn dat het (on)behoorlijk goed fout zit tussen de twee families, en elk (vredelievend) contact tussen leden van de beide families is uiteraard uit den boze.

Geen van beide jongelingen wist wie de andere was, maar het duurt niet lang voor ze dat ontdekken en dan weten ze meteen ook dat er een flinke kink in de kabel zit. Een huwelijk tussen Manousos en Katerinió is immers volkomen uitgesloten. Tenzij ...

De oplossing voor een gearrangeerd huwelijk met de "verkeerde" partner is al even oud als het fenomeen van het gearrangeerde huwelijk zelf: de jongeman schaakt gewoon zijn geliefde, er gebeurt dan wat gebeuren moet, of ook niet, maar in elk geval kunnen de beide families dan niet anders dan hun oorspronkelijke plannen opbergen en instemmen met het huwelijk van hun ongehoorzame spruiten, gewoon om de schande te vermijden.

In dit geval zijn er dan wel wat bijkomende complicaties vanwege die vendetta, maar op het einde komt het huwelijk er dan toch. Meer nog: de families maken een eind aan hun vete.

Elke gelijkenis met "Romeo en Juliet" van Shakespeare is niet louter toevallig, want het is inderdaad daar dat Michaïlidis de inspiratie voor zijn boek vandaan haalde. Er is wel een belangrijk verschil: in "Romeo en Juliet" sterven niet alleen de hoofdrolspelers maar ook een heleboel anderen (er wordt soms gezegd dat de stukken van Shakespeare pas eindigen als alle acteurs op zijn), terwijl de Griekse versie eindigt met een onvervalst happy end .

Het is dan even afwachten welke kant het zal opgaan in de sketch van de vzw Rizes , maar dat zit wel goed: gevoel voor humor hebben ze daar in elk geval. Bovendien is "Vrondakides & Fourtounakides" intussen zowat een vaste uitdrukking geworden voor zowat elke vorm van kinderachtige ruzie (bijvoorbeeld tussen politieke partijen). Daarnaast is het verhaal van een onmogelijke liefde al even oud als de mensheid zelf. Er zijn dus mogelijkheden genoeg om daar iets mee te doen.

Zelf weten we niet wat het zal worden, en als we het wisten, dan zouden we het niet verklappen. Zelf gaan kijken is dan de enige oplossing.

De Luikse vzw "Helios" organiseert een rembetika-concert in samenwerking met de vzw "Kiwanis Liège-Principauté". Het is een benefietavond, en de opbrengst gaat naar de vzw "Foyer des jeunes" in Havelange.

Voor de muziek zorgt de "Kompania Rendez Vous".

Er zijn drankjes en mezedes (hapjes) te verkrijgen.

Inleiding

Film heeft altijd al een belangrijke rol gespeeld in de Griekse samenleving, en er worden daar dan ook heel veel films gemaakt. Enkele Griekse filmregisseurs hebben zelfs wereldwijd faam gemaakt, zoals bijvoorbeeld Costa-Gavras, Theo Angelopoulos of Costas Ferris.

Ook de filmmuziek nam een hoge vlucht: denk aan Manos Hadjidakis , Mikis Theodorakis , Eleni Karaïndrou , Nikos Kypourgos of Evanthia Reboutsika .

Het festival

De kortfilm neemt binnen dit alles een belangrijke plaats in. Voor dit festival worden er niet minder dan veertig kortfilms geselecteerd, over de meest uiteenlopende onderwerpen. In totaal gaat het om meer dan tien uur film, gespreid over vier dagen. Op zaterdag en zondag is er 's ochtends ook een herhaling van de films die de avond tevoren vertoond werden.

Niet onbelangrijk is dat alle films, zonder uitzondering, minstens in het Engels ondertiteld zijn. Enkele worden zelfs geheel of gedeeltelijk in het Engels gespeeld.

De selectie gebeurde met kennis van zaken, namelijk door Kyriakos Chatzimichailidis, iemand die zelf actief is in de filmwereld als acteur, regisseur en producent. Het gaat hier om een pilootproject, met de bedoeling om de (buiten)wereld kennis te laten maken met dit minder bekende aspect van de Griekse cultuur. Hij noemt het "SET", en dat staat voor "Short European Trip". Na de première in Brussel staan er inderdaad ook nog andere landen op het programma.

Daarvoor sloeg hij de handen in elkaar met het Brusselse collectief "Free Flying Films", dat ervaring heeft met het organiseren van filmfestivals in heel Europa.

Het muzikale luik

De derde partner, de Art Base, levert niet alleen de locatie maar zorgt voor de muzikale omkadering, want die is er ook.

Het "Greek Short Film Fest" wordt namelijk geopend met een kort optreden van het Griekse trio "Sunday in the park". Daar hebben we het zo dadelijk over.

Op de tweede dag van het festival, zaterdag, is het de beurt aan Sam Claeys. Deze Belgische muzikant en singer-songwriter is bekend als lid van diverse groepen als Red Zebra, Elements, Mask, Der Klinke en andere, maar nu zal hij een kort solo-concert geven.

Op zondag is het de beurt aan de groep "Wolves", een duo dat bestaat uit Véronique Jaquemein en Grażyna Bienkowski. Zij brengen hun eigen muziek, die gebaseerd is op blues, jazz en soul.

Ook op maandag, de laatste dag van het festival, zou de avond beginnen met muziek, maar dat wordt een "surprise act".

Concert van "Sunday in the park" op de openingsavond

Zoals gezegd speelt "Sunday in the park" op vrijdag in de Art Base. Zij zorgen voor een zonnige sfeer met een aantal covers van bekende Griekse en niet-Griekse liedjes. Die laatste komen uit diverse hoeken van het pop/rock landschap, gaande van Pink Floyd via Toto tot Michael Jackson.

Het trio bestaat uit:

• Eleni Tsoukala : gitaar en zang
• Marios Karavasiliadis : gitaar en zang
• Corina Hamilton-Fowle : cajón en zang

Zij zijn al lang geen onbekenden meer in de Griekse clubs in Brussel. Marios Karavasiliadis bijvoorbeeld maakte al in februari 2006 deel uit van het orkestje van de "Conseil de la Jeunesse Hellénique de Bruxelles", oftewel de "Neolea" ("de jeugd"), en enkele jaren geleden had hij een eigen groep waarmee hij een mix van rembetika en andere stijlen speelde. Als hij in Brussel op stap gaat heeft hij meestal zijn gitaar bij zich, zoals bijvoorbeeld tijdens een concert van Panos Gourgiotis (waar hij dan prompt herkend en gevraagd wordt om mee te spelen).

Op die manier moet hij ook op een zonnige zondagmorgen in het Brusselse Jubelpark gezeten hebben, samen met zijn gitaar. In dat 30 hectaren grote park (beter bekend als de Cinquantenaire) zaten dan ook Eleni en Corina, en het is uit deze toevallige ontmoeting, ergens in juni vorig jaar, dat de groep zou ontstaan zijn. Klaarblijkelijk was daar dan ook toevallig een cameraploeg aanwezig om ter plekke een promofilmpje te maken.

Volgens welingelichte bronnen zou die zonnige dag trouwens geen zondag geweest zijn maar een zaterdag, en dan zijn ze misschien de dag daarop teruggegaan om een naam voor de groep te zoeken en meteen het filmpje te draaien. En helemaal toevallig zal die ontmoeting ook al niet geweest zijn, want Marios en Eleni geven al minstens sinds 2014 rock-concerten, en begin 2015 kwam Corina mee aan boord. Hoe dan ook, si non é vero, é bene trovato.

De opbrengst van het festival en "Loket Leros"

Toch is dat niet de reden waarom we beslisten om dit festival een plaatsje te geven op onze website over Griekse muziek. Eén Grieks concertje op vier dagen zou daar normaal niet voldoende voor zijn.

Er is echter een ander aspect aan dit festival dat de doorslag gaf. De volledige opbrengst gaat namelijk naar "Loket Leros", een NGO die hulp verleent aan de vluchtelingen die als menselijk wrakhout aanspoelen op het Griekse eiland Leros. Deze NGO werd in september vorig jaar opgericht door en voor de Nederlandse vrijwilligers die daar al maandenlang actief waren, maar die het alleen niet meer aankonden en die daarom een oproep deden om hen te helpen om te helpen.

Commentaar

Het is daarom dat we dit festival willen steunen. Wij vinden het een schande dat dergelijke hulp door vrijwilligers moet geboden worden. Het is natuurlijk gemakkelijk om de Griekse regering met de vinger te wijzen, maar die heeft - naar eigen zeggen - al meer dan twee miljard euro uitgegeven om te helpen. Dat bedrag is beslist niet ongeloofwaardig: er kwamen vorig jaar 850.000 vluchtelingen toe, en twee miljard is dan iets minder dan 6,5 euro "per stuk" en per dag. Er zijn met andere woorden nog veel meer miljarden nodig, en die heeft Griekenland gewoonweg niet.

Bovendien is dit geen Grieks probleem, dit is een Europees probleem. Die vluchtelingen komen niet naar Griekenland, ze komen naar Europa. We vinden het dan ook ronduit walgelijk om te zien hoe onze Europese "leiders" het probleem op het bord van de Grieken schuiven. Op 27 januari kreeg de Griekse regering een ultimatum van "Europa": binnen de drie maanden moet het opgelost zijn, anders wordt Griekenland de facto uit de Schengenzone geflikkerd. Dat is niet meer dan een schamel vijgenblad om hun eigen impotentie te bedekken. In september kregen de excellenties met zijn achtentwintigen en met veel gehakketak een "spreidingsplan" goedgekeurd voor ... 120.000 vluchtelingen - 120.000 van de 850.000, en dat dan nog gespreid over twee jaar. Tegen die tijd zitten er geen 850.000 maar misschien anderhalf miljoen vluchtelingen in Griekse (lees: Europese) concentratiekampen (ach nein, tegenwoordig heet dat "hotspots"). Dat is gewoon belachelijk, en het is het zoveelste bewijs dat "Europa" een gigantische (en peperdure) lege doos is. Men kan zich natuurlijk afvragen of de Europese lidstaten met z'n allen wel in staat zijn om zoveel mensen op te vangen, maar dan moet men het ook niet eisen van één lidstaat, die toch al failliet is. Als "Europa" niet solidair kan zijn, dan hoeft "Europa" ook niet.

De dag na het ultimatum deed de Nederlandse regering er dan nog een schepje bovenop, met de aankondiging dat ze, als dienstdoend voorzitter van de praatbarak, werkt aan een plan om de vluchtelingen vanaf de lente terug te sturen naar Turkije. Vrij vertaald: "Bericht aan alle kandidaat-vluchtelingen: haast u, wacht niet op beter weer, trotseer de winterstormen nu, want binnen drie maanden is het te laat". Dat is een prachtig staaltje van realpolitik. Zo slaan ze namelijk twee vliegen in één klap: door het slechte weer zullen er nog veel meer mensen verzuipen dan de 3.700 van vorig jaar, dus daar zijn we dan al van af, en met de bijkomende instroom haalt de Griekse regering waarschijnlijk ook het ultimatum niet, dus daar zijn we dan ook van af. Voor Berlijn en Frankfurt zou dat alvast één kopzorg minder zijn.

Maar goed, terug naar het festival. Als de hulp dan toch van vrijwilligers moet komen, laat ons dan met z'n allen doen wat onze politici niet kunnen of niet willen doen: de organisatoren van het festival helpen om de vrijwilligers te helpen om de vluchtelingen te helpen.

En voor alle duidelijkheid: het bovenstaande is onze eigen mening, wij spreken niet in naam van "Loket Leros" of de organisatie van het "Greek Short Film Fest".

Het is inmiddels al een jaar geleden dat het trio "Retro Greek Music" voor de eerste keer in de Art Base neerstreek. Dat eerste optreden in maart 2015 was meteen een schot in de roos, dus in mei 2015 kwam er - op algemeen verzoek - een vervolg, en dan nog eens in juni 2015 . Dan lasten ze een zomerpause in, maar in oktober 2015 waren ze er weer, toen dus al voor de vierde keer.

Dit optreden wordt het vijfde op één jaar tijd, en het ziet er naar uit dat het al even afgeladen vol zal zitten als de vier eerste keren.

De reden voor dit succes is eigenlijk eenvoudig: drie uitstekende muzikanten, waaronder een uitmuntende zangeres, en een repertoire dat aanspreekt, ook al bestaat het uit liedjes die inmiddels tussen de zestig en de tachtig jaar oud zijn.

Die liedjes werden inderdaad geschreven in de jaren 1930 tot 1950 en ze waren in hun tijd (en nog lang nadien) immens populair. Tegenwoordig zijn ze niet zo vaak meer te horen, en dat is jammer, want ze hebben een belangrijke rol gespeeld in de evolutie van de Griekse muziek. Zonder de componisten die deze liedjes schreven zou de Griekse muziek, zoals we die vandaag kennen, er heel anders uitzien. Dat werd treffend geïllustreerd tijdens de vier vorige afleveringen, met een zorgvuldig uitgekiend programma dat min of meer chronologisch verloopt, waardoor je de evolutie van het genre vrij goed kan volgen - tot je met een schok beseft dat je naar liedjes van Manos Hadjidakis zit te luisteren.

Over die evolutie schreven we al in maart 2015 en daar vertelden we u ook een paar dingen over de voornaamste componisten uit die tijd, en natuurlijk ook over de connectie met Hadjidakis .

Alleen al vanwege die belangrijke rol is het goed dat het ensemble "Retro Greek Music" deze liedjes opnieuw onder de aandacht brengt.

In Griekenland zijn ze overigens nog lang niet vergeten. Dat bleek overduidelijk uit de overweldigende opkomst voor de vier vorige concerten. Het overgrote deel van het publiek waren Grieken, en die zongen enthousiast mee.

Zoals gezegd is het talent van de leden van dit trio ook een belangrijke factor om het succes van de groep te verklaren. Het ensemble bestaat uit:

• Eleni Nasiou : zang
• Dimos Vougioukas : accordeon
• Nick (Nikos) Prosilias : gitaar , zang

In onze biografie van Eleni Nasiou , de zangeres van het ensemble, kunt u lezen dat ze ontdekt werd door niemand minder dan Yannis Spanos , dat ze meezong op een plaat van Sokratis Malamas , dat ze een tijdje leadzangeres was bij Dasho Kurti , dat ze jazz en post-wave zong in Berlijn en "minimale atmosferische muziek" in Athene en Liverpool - en nu dus ook retro in Brussel.

Eén voorbeeld van haar repertoire is het bekende "Λίγες καρδιές αγαπούνε" (Liges kardies agapoune) van Michalis Sougioul , geschreven in 1944 of 1946 (al naargelang de bron). Net als vele andere liedjes van deze componist is dit een onvervalste tango, maar dan wel "à la grecque" . In de meeste andere liedjes van dit genre, zowel van hem als van anderen, is de "Griekse insteek" nog veel beter hoorbaar, zelfs als het duidelijk om een walsje, een rumba of een cha-cha-cha gaat. Het is dan veel interessanter om zelf te horen hoe de Griekse componisten uit die tijd met dit materiaal omgingen dan er over te lezen op onze maart 2015 maandpagina . Alleen al daarom is het concert van "Retro Greek Music" een verrijkende ervaring.