De Griekse zanger Antonis Remos ( Αντώνης Ρέμος , ook wel fonetisch "Andonis" geschreven) werd geboren in Düsseldorf (Duitsland) in 1970. In 1980 verhuisde hij met zijn ouders naar Thessaloniki waar hij in 1987 met zingen begon. De doorbraak kwam er in 1996 met zijn eerste album, dat meteen al "Antonis Remos" heette. Die werd binnen het jaar dubbel platina. Voor de obligate "best of" cd was het nog tien jaar wachten, tot in 2006.

In de tussentijd scoorde hij het ene succes na het andere en hij is nog lang niet van plan zijn titel van "best verkopende laika-zanger" aan de haak te hangen. Wat meer is: hij kan in zijn cv een lange lijst van gevestigde namen opvoeren waar hij mee samenwerkte: zangers en zangeressen als Glykeria , Paschalis Terzis (meerdere keren), Yorgos Dalaras , Alkistis Protopsalti , Maria Soultatou, Marinella, Sakis Rouvas... maar ook belangrijke componisten als Christos Nikolopoulos of Stéfanos Korkolís . Hij zong mee in de soundtrack van de succesvolle tv-serie "Ta Pedia tis Niovis" op muziek van Mimis Plessas , nam deel aan de slotceremonie van de Olympische Spelen in Athene in 2004, werd in 2005 gevraagd voor het concert ter ere van de tachtigste verjaardag van Mikis Theodorakis , werkte mee aan een live-concert ter ere van de legendarische "Griekse crooner" Stratos Dionisiou, enzovoorts. Het is maar een willekeurige greep uit zijn rijk gevulde carrière.

De bekende tekstschrijver en éminence grise van de Griekse muziek, Lefteris Papadopoulos , nodigde Antonis Remos zelfs uit voor zijn bekende reeks tv-documentaires "Synandísies" (Ontmoetingen). Voor liefhebbers van de betere Griekse muziek komt dat zo'n beetje neer op een verheffing in de adelstand. Papadopoulos is wel de beminnelijkheid zelve maar toch steekt hij zijn minachting voor het "star system" niet bepaald onder stoelen of banken. Hij zal je alleen uitnodigen als hij vindt dat je een Belangrijke Bijdrage levert aan de Griekse Muziek. En hij weet echt wel waarover hij het heeft: sinds 1963 schreef hij vele honderden succesnummers bij elkaar, voor alle groten in het vak, en hij kent de sector dan ook als geen ander. Aan Remos besteedde hij zelfs een dubbele uitzending van Synandisies, een eer die slechts weinigen te beurt valt.

Antonis Remos was nog nooit in België, maar hij was al wel vaker in Londen. Zo zorgde hij in mei 2005 voor een uitverkochte Royal Festival Hall en in mei 2008 deed hij dat nog eens over in het Hammersmith Apollo Theatre .

Dit is zijn eerste echte Europese Tour en Remos schijnt er behoorlijk zin in te hebben. Hij is ook vastbesloten om er een daverend succes van te maken. Hij wil zijn Europese fans uiteraard niet teleurstellen en hij hoopt er natuurlijk nog wat fans bij te krijgen. Volgens de organisator zal het drie uur durend programma vol zitten met zijn meest bekende en geliefde succesnummers. Hij zou ook zijn nieuwste cd promoten. Die heet "Alíthies ke psémata" ( Αλήθειες και ψέματα , "Waarheden en leugens") en verscheen op 18 november 2008. Meestal worden nieuwe nummers in het eerste deel gepresenteerd. Na de pauze krijgt u dan waarschijnlijk een overzicht van de beste nummers uit zijn twaalfjarige loopbaan.

Het concert in Brussel is het startschot van de Tour, en het werd ook als eerste aangekondigd. De data voor Duitsland zijn intussen ook bekend. We hebben enkel Düsseldorf in onze Agenda opgenomen, de andere concerten zijn: 17.03 Stuttgart, 18.03 Frankfurt/Offenbach, en 19.03 Nürnberg. Over een optreden in Nederland hebben we geen concrete informatie, ook Parijs en Londen zouden aanvankelijk ernstige kandidaten geweest zijn. Maar naarmate de tijd vordert ziet het er niet naar uit dat er nog andere optredens zullen volgen, althans nu niet onmiddellijk.

Wij schreven zelf natuurlijk eveneens een biografie van Antonis Remos , met onze eigen accenten en met wat wij belangrijk vinden. Als iemand in Athene dag na dag drieduizend mensen op de been krijgt, dan moet die toch wel wat te bieden hebben. Wat dat precies is, dat doen we voor u allemaal uit de doeken in de biografie die u kunt vinden in onze Achtergrond-rubriek .

Het Griekenlandcentrum van de Universiteit Gent wil de Griekse cultuur belichten in al haar aspecten. Aan de hand van een zestal voordrachten per jaar slaan ze een brug tussen enerzijds de academische studie van de Griekse beschaving en haar nawerking, en anderzijds de brede maatschappelijke belangstelling die hiervoor bestaat. Dank zij deze voordrachten heeft al veel recent en vernieuwend onderzoek - gaande van literatuur over godsdienst tot aardrijkskunde - zijn weg gevonden naar een breder publiek.

Helaas gaan de voordrachten niet zo vaak over onderwerpen die met Griekse muziek te maken hebben, en daarom kunnen we er op onze website niet zoveel aandacht aan besteden als we wel zouden willen. Deze keer dus wel. Er is daarnaast nog een tweede reden om deze voordracht in onze Agenda op te nemen: het Griekenlandcentrum heeft ons namelijk uitgenodigd om ze te geven. Wij zijn daar uiteraard bijzonder vereerd mee.

De titel van de voordracht ("... muziek en politiek ...") zal bij velen onwillekeurig de naam van Mikis Theodorakis oproepen. Soms lijkt het inderdaad of de man het patent heeft op het Griekse politieke lied, maar dat is natuurlijk niet zo. In het buitenland is hij vooral bekend geworden door zijn verzet tegen het Kolonelsregime dat van 1967 tot 1974 zijn vaderland in een ijzeren greep hield. Maar in de voorbije eeuw hadden de Grieken veel meer dingen om zich tegen te verzetten dan "alleen maar" de Kolonels. In totaal kregen ze vijf of zes oorlogen, drie dictaturen, twee bezettingen en een stuk of twee burgeroorlogen over zich heen - afhankelijk van de definities die je voor die dingen hanteert. In zo'n turbulente tijden is het niet in alle omstandigheden even praktisch om luidkeels uiting te geven aan je ongenoegen. Maar "lijdzaam ondergaan" staat dan weer niet in de Griekse erecode. Ze zochten en vonden dus andere manieren om zich te verzetten. De sporen daarvan vinden we terug in de muziek: bevlogen patriottisme, bijtend sarcasme, subtiele humor, ijzingwekkende aanklachten, "onschuldige" liedjes met ingebouwde dubbele bodem, ... Het zijn in zekere zin allemaal uitlaatkleppen, allemaal manieren om mentaal te overleven, om te voorkomen dat je er onderdoor gaat. Deze voordracht wil daar een selectie uit laten horen.

Bij de selectie is gekozen voor minder bekende liedjes (vandaar dat Theodorakis deze keer buiten beeld blijft). De meeste zijn simpele liedjes, vaak van simpele mensen. Het zijn soms heel subtiele maar altijd heel sterke liedjes. Samen moeten ze (een begin van) een antwoord geven op de vraag, hoe Yannis-met-de-pet overal doorheen spartelde en hoe hij aankeek tegen de politiek, die hoog boven zijn hoofd bedreven werd maar toch zijn leven grondig overhoop haalde.

Daarnaast wil de voordracht ook een bescheiden lansje breken voor de studie van populaire liedjes als hulpmiddel bij historisch onderzoek van de recente Griekse geschiedenis. De historicus mag immers niet meten met de maatstaven van vandaag maar moet zich proberen in te leven in het gedachtengoed van toen. De muziek is daarvoor een uitstekende invalshoek. In Griekenland is het dagelijkse leven doordrenkt van muziek, en populaire liedjes bieden daarom een zeldzaam inzicht in de denkwereld van "de Griek" van toen. Anders hadden die liedjes geen draagvlak gehad en waren ze gewoonweg niet populair geworden. De voordracht zal zijdelings ook een indruk proberen te geven van het materiaal dat voor zo'n studie beschikbaar is en van de manier waarop de Grieken met hun muzikale erfgoed omgaan.

Tenslotte is er bij de selectie van de liedjes ook nog geprobeerd om zoveel mogelijk verschillende muziekstijlen aan bod te laten komen, zodat u meteen ook een indruk krijgt van de onvoorstelbare muzikale rijkdom van het land.

Met een dergelijk onderwerp zijn de teksten natuurlijk enorm belangrijk. Daarom krijgt u zowel de originele Griekse tekst als een ondersteunende Nederlandse vertaling op het scherm geprojecteerd, in pure karaoke-stijl. Meezingen mag, maar let u toch maar liever op het spel van klanken en woorden. En tenslotte wil u er toch wel goed uw aandacht bijhouden zodat u na afloop tenminste weet waar de titel van de voordracht vandaan kwam.

Tijdens de voordracht zal het vooral de muziek zijn die aan het woord komt. Om binnen het beperkte tijdsbestek zoveel mogelijk liedjes te laten horen is er flink gesnoeid in de bindteksten. Dat gaat natuurlijk ten koste van de diepgang. Toch is het de bedoeling dat u minstens de grote lijnen kan volgen, ook al weet u helemaal niets van de geschiedenis van de Twintigste Eeuw in Griekenland. Anderzijds kan het geen kwaad om even in onze eigen Geschiedenis van Griekenland te duiken. Ter voorbereiding op deze voordracht beginnen mensen met weinig tijd bijvoorbeeld bij koning Georgios I .

Later op het jaar wordt deze lezing ook in Groningen (NL) gehouden, zie daarvoor onze november 2009 pagina.

De Limburgse Kretenzer Nikos "Pathiaris" Gounakis is een veelgevraagd lyra -speler. Kretenzische verenigingen in binnen- en buitenland doen op hem beroep om hun feesten op te luisteren, en ook op veel Kretenzische trouwfeesten speelt hij ten dans. Dat doet hij met de passie en hartstocht die hem zijn bijnaam "Pathiaris" hebben opgeleverd. Hij is ook regelmatig op Kreta te vinden, waar hij bij grote leermeesters gaat aankloppen om zich verder te bekwamen op zijn geliefkoosd instrument, de lyra . Hij heeft dus weinig tijd om zich te vervelen, of dat zou je toch denken.

Het is dan ook niet uit verveling dat hij zelf feesten gaat organiseren, maar wel omdat hij vindt dat er te weinig Kretenzische feesten zijn. De meeste mensen zouden daarover zeuren, Kretenzers doen er wat aan. Iets dergelijks zagen we in mei 2003 , toen de uit Kreta afkomstige pastoor van de Agia Marina gemeenschap in Brussel een feest organiseerde (overigens ook al met Nikos Gounakis). Het vorige Kretenzische feest was toen al acht jaar geleden, en acht feestloze jaren, dat vond de goede man gewoon niet kunnen. Zijn feest werd een enorm succes en, toeval of niet, kort daarop herrees de "Vereniging van Kretenzers in België" uit haar as. Er zijn nu weer regelmatig Kretenzische feesten in Brussel.

Maar Brussel is geen Limburg en dat weet Gounakis als geen ander - hij rijdt de afstand vaak genoeg om in Brussel op te treden. Ook hij steekt de handen uit de mouwen en organiseert niet één maar twee feesten. Het tweede valt samen met de Griekse Pasen. Wie weet legt hij daarmee wel de kiemen voor een Kretenzische Vereniging van Limburg ...

De bezetting ligt nog niet helemaal vast, maar mogelijk ziet die er als volgt uit:

• Nikos Gounakis, lyra
• Manolis Arfaras, laouto
• Lefteris Liviakis, tweede luit ( laouto ) (onder voorbehoud)
• Yannis Zgouros, gitaar (eveneens onder voorbehoud)

De dansgroep vzw KAPA organiseert elk jaar rond carnaval haar Apokries feest, een Grieks feest met muziek, dans en eten. Meestal kiezen ze voor "muziek uit blik" met een dj. Dat heeft een niet te onderschatten voordeel voor een publiek dat de traditionele dansen uit veel verschillende streken van Griekenland instudeert. Je kan dan immers voor elke streek een ander blik opentrekken, en telkens de beste zangers en muzikanten van die streek laten horen. Een live-orkest is daarentegen bijna altijd gespecialiseerd in - of toch minstens sterker in - de muziek van één bepaalde streek, en je kan moeilijk een hele reeks orkestjes inhuren. En het dansen op live-muziek is altijd wat minder voorspelbaar dan wanneer je dezelfde cd's gebruikt als voor de danslessen. Vooral beginnende dansers krijgen het dan wat moeilijker, en tenslotte is zo'n feestavond in de eerste plaats bedoeld om plezier te maken. Veel goede redenen dus om voor een feest van een dansgroep de voorkeur te geven aan cd's. Maar onze site wil in de eerste plaats een muzieksite zijn en geen fuifkalender, daarom nemen we, naast concerten, alleen feesten met live-muziek op.

Voor deze editie van Apokries hebben ze in extremis nog een beroep gedaan op Nikos Gounakis en orkest om Kretenzische live-muziek te komen spelen. Vandaar dat ze toch een plaatsje krijgen in onze Agenda, zij het dan vrij laat. De kaartverkoop was al een hele tijd aan de gang, wacht dus niet te lang om te reserveren.

Nikos "Pathiaris" Gounakis zal ook niet de hele avond spelen, de rest wordt ingevuld met de gewone dj-formule. Daarnaast zal uiteraard ook de dansgroep zijn beste beentjes voorzetten en er is ook volop gelegenheid om zelf de aangeleerde dansen in de praktijk om te zetten.

Meer over Nikos Gounakis leest u elders op deze pagina (al weten we niet in welke bezetting hij bij KAPA zal spelen).

De cultuurdienst van de gemeente Aartselaar (B) organiseert een Balkanweek. Van maandag 9 tot zondag 15 maart zijn er allerlei activiteiten, waarvan we in onze Griekse muziekagenda alleen die opnemen die - zij het zijdelings - met Griekse muziek te maken hebben. Het is natuurlijk zo dat aan veel Griekse muziek duidelijk te horen is dat Griekenland wel degelijk een Balkanland is, en er zijn invloeden over de landsgrenzen heen, in beide richtingen. We weten niet of deze verbanden expliciet aan bod zullen komen, maar wie goed luistert zal ongetwijfeld overeenkomsten en verschillen opmerken.

Het hoogtepunt van de Balkanweek is natuurlijk de slotavond op zaterdag 14 maart, met een Balkanfanfare, een Balkanorkest, Balkanhapjes, Balkandemonstraties van Balkandansen en natuurlijk ook Balkandansgelegenheid en Balkanplezier. De fanfare in kwestie zou het Masar Kadrievi Gipsy Orchestra zijn en het orkest komt uit Nederland en heet Yia Sou! (met uitroepteken!).

Op dezelfde zaterdagnamiddag zijn er twee workshops, waarmee u zich kan voorbereiden op het feest van 's avonds.

De ene is een workshop Balkanmuziek , onder leiding van Bas Cost Budde en Renske Velthuis van Yia Sou!. De deelnemers studeren enkele muziekstukken in en als ze goed hun best doen mogen ze die misschien wel uitvoeren op de slotavond.

In de andere workshop leren de deelnemers Balkandansen onder leiding van Kalitsa Pantazis (van de vzw KAPA - zie elders op deze pagina ) en Jeanne Hartman. Ook wie eventueel niet zijn best zou doen mag 's avonds toch meedansen en in de pauze is er hoe dan ook koffie, thee en versnaperingen voorzien.

De andere activiteiten zijn:

• kookworkshops voor volwassenen (10 maart) en kinderen (11 maart)
• een voorstelling van de film "Black Cat, White Cat" van Emir Kosturica (11 maart)
• een debatavond met een Balkan-praatcafé (12 maart)
• een workshop wijndegustatie (13 maart)

Van 9 tot 20 maart loopt er dan nog een tentoonstelling met foto's, mozaïeken en tekeningen.

"Wegens succes geprolongeerd", zo stond het vroeger in licht plechtstatige bewoordingen op de affiches van bioscopen en theaters. Boven Art Base mag men zo langzamerhand ook wel zo'n spandoek hangen. Het Duo Sevdas blijft namelijk gewoon doorgaan met hun optredens, en het volk blijft komen.

Over de manier waarop Takis Mendis en Stergios Papadopoulos u meenemen voor een ontdekkingstocht door de geschiedenis van de rembetika kunt u terecht op onze maandpagina voor november 2008 , waar we een artikeltje over hen publiceerden.

En zoals we eerder al schreven: improvisatie staat centraal en geen twee optredens zijn - identiek - dezelfde.

Zoals bekend speelt het trio Palio-Paréa Griekse muziek, en dit seizoen is dat het programma ' Nachten '. Het programma omvat gedeeltelijk eigen composities op gedichten van K.P. Kavafis, op cd gezet onder de naam ' Nights in Attarin ', aangevuld met andere Griekse muziek, met speciale aandacht voor de rembetika en meer oosters getinte Smyrna-muziek.

Het vaste trio bestaat uit:

• Margôt Schenk, zang, baglamas en percussie
• Loek Schrievers , ûd, bouzouki en zang
• Carel van Rijn, gitaar en zang

In Theater 't Mozaïek in Wijchen (bij Nijmegen) wordt het vaste trio aangevuld met Ulas Aksünger (percussie).

Bovendien speelt Palio-Paréa er niet alleen. Het wordt in Wijchen een Mediterrane Avond met afwisselend Griekse muziek, Spaanse muziek en zigeunermuziek. Voor de Spaanse sfeer zorgt het duo La Rosa . Dit duo wordt gevormd door:

• Gipsy-gitarist Manito, en
• zangeres Astrid Duran.

La Rosa deelt met Palio-Paréa dezelfde passie voor muziek, alleen hebben zij hun muzikale hart in een andere regio van de Middellandse Zee verloren. Zij leggen zich toe op Spaanse muziek in al haar facetten. Wat Palio-Paréa doet met Griekse muziek, doet La Rosa met Spaanse muziek. Op hun repertoire staan vrolijke rumba's, melancholische traditionals, flamenco, Sefardische (Spaans-Joodse) liederen, zigeunerliederen en eigen composities. Ook liederen op gedichten van de Spaanse dichter F.G. Lorca zitten in het programma ' Flamenca chica ' van La Rosa.

La Rosa speelt in de foyer en Palio-Paréa in de Rabobankzaal. De groepen wisselen elkaar af.

In Het Podium van Zaamslag (in Zeeland) speelt Palio-Paréa wel de hele avond, als trio en akoestisch, tot ongeveer 22u30. Het eerste deel van de avond presenteren zij de liederencyclus op gedichten van Kavafis en na de pauze klinkt het wat meer ontspannen met Griekse muziek op de ritmes van de bouzouki en de baglamas .

De Vereniging van Werkende Grieken van Rotterdam en omgeving meldde ons dat zij opnieuw een feestavond organiseren met livemuziek.

De muziek wordt verzorgd door een orkest met de eenvoudige maar allesomvattende naam 'Compania'.

Er zijn kleine mezedes te verkrijgen en er wordt traditiegetrouw een tombolatrekking gehouden waarbij grote loten zoals boot- en vliegtuigtickets niet ontbreken.

In 2005 verscheen in het Nederlandstalige taalgebied de gedichtenbundel ' Romiosini en andere gedichten ' met poëzie van Yannis Ritsos (1909-1990), de bekende Griekse dichter van Monemvasia. Het boek bevat de complete bundel 'Romiosini', aangevuld met een selectie andere gedichten van Ritsos in zowel het Grieks als het Nederlands. Voor de vertaling zorgde Guido Demoen , hij is classicus van opleiding en ondertussen welbekend in Vlaanderen als een begeesterd verteller en talentvolle vertaler van de grote Griekse dichters uit de twintigste eeuw.

Naar aanleiding van dit boek werd Guido Demoen reeds meermaals uitgenodigd om de bundel te presenteren, er uit voor te dragen, en de dichter te situeren. Dit doet hij met zo veel enthousiasme en kennis van zaken dat hij telkens opnieuw het publiek weet te boeien en jaar na jaar weer op een andere plaats gevraagd wordt om zijn passie met zijn toehoorders te delen. De poëzie van grote dichters als Yannis Ritsos is natuurlijk tijdloos en van zo'n grote rijkdom dat Guido Demoen er maar niet over uitgepraat raakt. En, wat minstens even belangrijk is: het publiek blijft toestromen. (Zie op onze website bijvoorbeeld in november 2005 , april 2007 en oktober 2008 ).

Deze poëtisch-muzikale avond wordt georganiseerd door het Nederlands Klassiek Verbond West-Vlaanderen in samenwerking met de Belgisch-Griekse vereniging Eleftheria Paralias .

Het Nederlands Klassiek Verbond ( NKV ) is een koepelvereniging met meer dan dertig onderafdelingen in Nederland en Vlaanderen. De verschillende onderafdelingen organiseren autonoom verschillende activiteiten voor een breed publiek dat geïnteresseerd is in de Klassieke Oudheid. Het NKV West-Vlaanderen viert dit jaar zijn vijfde lustrum en dat is meteen de aanleiding voor deze poëtisch-muzikale avond.

De gedichten worden in het Grieks voorgedragen door Stijn Huylebrouck en in het Nederlands door Petra Van Belleghem. Het geheel wordt afgewisseld en opgeluisterd door muziek van Mikis Theodorakis , die zoals bekend de 'Romiosini' en andere gedichten van Yannis Ritsos op muziek heeft gezet.

De muziek van Theodorakis wordt live verzorgd door:

• Xavier Roels , gitaar, van het Theodorakis-Ensemble en
• Petra Van Belleghem, zang en viool.

De Grieks-Belgische vereniging ' Belgique Grèce asbl ' uit het Brusselse organiseert regelmatig lezingen gevolgd door een informeel mini-concert van Takis Mendis en parea (kompanen).

De lezingen gaan over allerhande aspecten van de Griekse cultuur. Het onderwerp van vanavond is Antigone, de mythische figuur uit de Griekse antieke cultuur die menig schrijver geïnspireerd heeft. De spreker is Aristidis Lorentzos, die zich al jaren toelegt op de studie van het klassiek theater. Hij belicht de figuur van Antigone zoals zij door de eeuwen heen verscheen in de literatuur en in theaterstukken, van de klassieke tragedie van Sophocles tot op heden. De lezing gaat door in het Frans en wordt geïllustreerd met dia's.

Na de voordracht, omstreeks 20 uur, kan er wat nagepraat worden tijdens een informeel concertje van Takis Mendis en kompa(a)n(en). Takis Mendis speelt de avond voordien in Art Base, ook in Brussel. (zie elders op deze pagina ). Hij speelt rembetika en andere Griekse muziek, volgens zijn inspiratie van het moment.

Er zijn - tegen betaling - Griekse wijnen en hapjes te verkrijgen. En wie graag alle remmen losgooit en graag danst, ook dat is toegelaten, na de voordracht weliswaar.