Over de "Kosmokrators" is (bijna) alles al gezegd en geschreven, onder meer door ons op onze maart 2017 maandpagina .

Daar leest u bijvoorbeeld dat ze al in de zomer van 2016 enige deining veroorzaakten in Griekenland, waar ze hun eerste cd "Frenetika" mochten gaan voorstellen. Die kreeg toen heel wat aandacht in de Griekse media, en dat was niet in de laatste plaats te danken aan hun repertoire, dat bestaat uit bekende liedjes uit de rembetika , waarop ze dan zelfgeschreven teksten hebben gemonteerd in het Nederlands, Frans of Engels.

Zelf omschrijven ze dat zo:

Zoals bekend wil de bezetting van de Kosmokrators nogal eens wijzigen, maar de harde kern is lange tijd dezelfde gebleven. Soms wordt die aangevuld met andere goede muzikanten, in functie van hun beschikbaarheid, maar dat zou deze keer niet het geval zijn.

De bezetting zou er dan als volgt uit gaan zien:

• Frans De Clercq : zang en bouzouki
• Karsten De Vilder : zang en gitaar
• Dimi Dumo : zang en percussie

Praktische gegevens

Donderdag 15 februari, 20u00, Art Base, Zandstraat (Rue des Sables) 29, 1000 Brussel (B) Toevoegen aan uw agenda Tickets: € 15,- (normaal tarief), € 10,- (reductietarief voor werklozen en studenten < 26 j.). Meer informatie en reserveringen: http://www.art-base.be . Een computer-gegenereerde routeplanning is beschikbaar. (opent in nieuw venster) Toon deze locatie op de kaart [?] Kaart niet meer tonen [?] Afstand tot uw woonplaats: onbekend. [?] &nbsp;

Onder de naam "Deli Teli" komt er een kwartet uit Marseille naar Gent.

Hun naam rijmt op "tsifteteli" en dat is geen toeval, want dit oriëntaals klinkende dansritme is inderdaad de specialiteit van het huis "Deli Teli". Zij brengen moderne bewerkingen van nummers die - volgens hen - een halve eeuw geleden de Atheense discotheken in vuur en vlam zetten - eind jaren '60, begin jaren '70 om precies te zijn.

Met hun eigen versie daarvan beloven ze ...

De wiegende heupen moeten dan wel door het publiek aangeleverd worden, want de jongens van "Deli Teli" zorgen enkel voor de wiegeliedjes zelf. Daarvoor hebben ze ook de nodige apparatuur bij zich. Het kwartet bestaat namelijk uit:

• Arthur Bacon : elektrisch orgel, zang
• Christos Karypidis : elektrische basgitaar, zang
• Tassos Tsitsivakos : elektrische bouzouki , zang
• François Rossi : drums

Enkel het drumstel is dus niet elektrisch, of toch niet op het eerste zicht.

En eigenlijk is het niet netjes om gewoon "elektrisch orgel" te zeggen tegen een Farfisa. Je zegt toch ook niet "auto" tegen de Aston Martin van James Bond? Farfisa was een Italiaanse fabrikant van muziekinstrumenten, die naar de vorm geïnspireerd waren door de accordeon, maar die volledig elektronisch waren. De eerste modellen werden gebouwd in de jaren '60, later werden ze steeds groter, maar hun kenmerkende klank bleef behouden. Die klank maakte hen populair bij progressievelingen als Pink Floyd ("Ummagumma" en "Dark Side of the Moon") en Elton John ("Crocodile Rock"). Minstens wat dat betreft is het dus helemaal chronologisch correct als "Deli Teli" zichzelf bestempelt als een "60/70's Greek Revival Band".

Toch was dat eerst niet hun bedoeling. De vier muzikanten besloten al wel in 2019 om samen "iets" te gaan doen, maar dat was vooral omdat ze allemaal belangstelling hadden voor elektronische muziek. Tijdens de lockdown in 2020 hadden ze tijd genoeg om na te denken over wat dat "iets" dan wel zou kunnen zijn, en het was op suggestie van één van hen, Christos Larypidis, dat ze bij de tsifteteli terechtkwamen. Dat diepten ze verder uit, en tegen de tijd dat in 2021 de podia weer opengingen, waren zij er helemaal klaar voor.

En het moet gezegd: het werd een vliegende start. Misschien was dat gewoon omdat hun boodschap van sensualiteit, vrolijkheid en zorgeloosheid prima aansloot bij de tijdsgeest: ook hun jonge publiek had immers maandenlang opgesloten gezeten en kon nu weer met volle teugen van het leven genieten. En dat deden ze ook.

Na hun thuisbasis Marseille veroverde "Deli Teli" in geen tijd de rest van Frankrijk, waar ze optraden op festivals in alle hoeken van het land. Maar in augustus 2023 werden ze gevraagd in Hongarije en Italië, en in september 2023 kwam daar nog Turkije bovenop.

Overal sloegen de "hypnotische, psychedelische klanken" van (hun versie van) de tsifteli in als een bom bij het nietsvermoedende publiek. Hier en daar werd er geschreven dat zij de "kitsch dance floor fillers from 60-70s Athens" terug tot leven brachten, maar dat was natuurlijk wel als een loftuiging bedoeld. Het woord "kitsch" hoeft namelijk niet altijd pejoratief te zijn, en dan past het prima in het onbekommerde sfeertje dat "Deli Teli" wil oproepen.

Nu staan ze dus ook in Gent "klaar om onze harten en lichamen op de dansvloer in beweging te brengen" - zoals De Centrale dat zelf zegt. Eén ding is zeker: het zal niet nodig zijn om de stoelen aan de kant te schuiven want dit wordt een staand concert.

Voor deze zware taak krijgt "Deli Teli" versterking van de Gentse DJ Fred Kramer, de man achter het label "Souma Records" dat oorspronkelijk opgericht werd om platen van de beroemde Arabische zangeres Umm Kulthum opnieuw op vinyl uit te geven. Later bleek dat hij een goede neus had voor obscure artiesten en onderbelichte genres binnen de Mediterrane en Arabische muziek, en zijn platenbakken heten dan ook gevuld te zijn met veel "unshazamable party tunes en vintage afro-latin and global tunes".

De pannen zullen allicht niet van het dak gaan want dit concert vindt plaats in de Kelderzaal van De Centrale.

Praktische gegevens

Donderdag 8 februari, 20u00, De Centrale, Kraankindersstraat 2 (Ingang Ham 72), 9000 Gent (B) Toevoegen aan uw agenda Tickets: € 15 in voorverkoop, € 18 aan de kassa. Er is ook een voorverkooptarief van € 12 voor jongeren onder de 18, voor groepen van meer dan 10 personen, of voor houders van een Uitpas (of € 3,60 voor Uitpas met kansentarief). Let op: "Deli Teli" speelt niet de hele avond, er staat ook nog een "DJ SET Souma Records & Guest" op het programma. Meer info en voorverkoop: https://www.decentrale.be . Dit is een staand concert in de Kelderzaal. Een computer-gegenereerde routeplanning is beschikbaar. (opent in nieuw venster) Toon deze locatie op de kaart [?] Kaart niet meer tonen [?] Afstand tot uw woonplaats: onbekend. [?]  

De Grieks-Antwerpse zussen Maria en Elina Markatatou geven een lezing over Griekse muziek. Ze zullen hun uitleg illustreren met voorbeelden die ze live zullen brengen, en er is gelegenheid tot het stellen van vragen.

Concreet gaan ze het hebben over vier verschillende muzikale tradities die Griekenland rijk is, met de nadruk op de serenade, die daar telkens in verschillende vormen te vinden is – en waarin de mandoline, toevallig of niet, telkens een hoofdrol speelt, maar dan telkens op een andere manier. Het is van die diversiteit dat de lezing een beeld wil geven.

De officiële titel is dan ook "Mandolin and serenade: A Musical Journey in the Tradition of Greece" .

De lezing wordt in principe gehouden in het Engels (of eventueel in het Nederlands), en mede daarom geven we de inhoud weer in hun eigen bewoordingen. De vier verschijningsvormen, die aan bod komen, zijn de volgende:

• Athenian Serenades : Discover the romantic allure of Athenian serenades, where the mandolin weaves its melodic charm through the streets of the Greek capital, evoking emotions of love and longing.
• Heptanesian Serenades : Journey to the picturesque Ionian Islands, where the mandolin takes center stage in Heptanesian serenades, offering a unique blend of melancholy and joy that reflects the island's rich cultural heritage.
• Asia Minor Serenades : Uncover the influences of Asia Minor on Greek music as we delve into the mandolin-driven serenades from this region, showcasing a fusion of diverse musical elements.
• Cretan Mantinada : Explore the vibrant Cretan tradition of mantinada , where the mandolin accompanies lyrical poetry, creating a harmonious synergy of music and verse unique to the island.

Alzo spraken de specialisten. Het zou inderdaad een understatement zijn om te zeggen dat de dames goed thuis zijn in deze boeiende materie. Zij wijdden er eerst hun master-thesis aan, en vervolgens doctoreerden ze over hetzelfde thema.

Uiteraard ging het dan om zeer gespecialiseerd onderzoek op academisch niveau, maar de lezing zelf richt zich toch tot een zeer breed publiek. Er is zelfs geen kennis van Griekse muziek in het algemeen vereist, en ook geen kennis van notenleer, speeltechnieken of wat dan ook.

Maria en Elina Markatatou hebben trouwens al eerder bewezen dat ze dit onderwerp op een toegankelijke manier kunnen presenteren.

Het begon zelfs al eerder. Kort nadat ze – in het najaar van 2013 – vanuit Kreta naar Antwerpen kwamen om daar klassieke mandoline te studeren, lieten ze zich al opmerken met hun frisse en aanstekelijke interpretaties van Griekse muziek. Zo speelden ze bijvoorbeeld in juni 2015 met hun ensemble “Minore” enkele concerten met als thema “Rebetiko Girl Power”. Daar rekenden ze grondig en overtuigend af met het vooroordeel dat rembetika “altijd” met bouzouki gespeeld wordt. Niet dus. Het kan (minstens) even goed met een mandoline.

Op dat moment waren ze al tegen de vaststelling aangelopen dat de mandoline in de (westerse) klassieke muziek op een heel andere manier bespeeld wordt dan op Kreta. De speeltechniek, die ze thuis hadden aangeleerd en die ze goed beheersten, bleek in Antwerpen eerder een nadeel dan een voordeel: in zekere zin moesten ze alles eerst weer “afleren”.

Dat zette hen aan het denken. Ze wisten uiteraard al lang dat de mandoline in Griekenland niet alleen op Kreta voorkwam, maar bij nader inzien bleek dat ze ook op die andere plaatsen telkens weer wat anders gebruikt werd dan wat ze gewend waren. En daarmee hadden ze meteen het onderwerp te pakken voor hun master-thesis: hoe zit dat nu precies met al die verschillende speeltechnieken?

In maart 2018 was hun thesis zo goed als klaar, en dus stelden ze alvast het resultaat van hun onderzoek voor aan het grote publiek, met een aantal concerten onder de titel “Four Traditions of Mandolin” . Ze hadden dat uitgebouwd tot een indrukwekkende voorstelling, compleet met stukjes muziektheater en dans.

Enkele maanden later hadden ze inderdaad hun master-diploma behaald maar ze hadden besloten om het onderwerp nóg verder uit te diepen. Ze zouden er een doctoraatsonderzoek aan wijden. Daarmee wilden ze zicht krijgen op een aantal boeiende kwesties: de manier waarop de speeltechniek al die decennia lang mondeling was doorgegeven, de manier waarop een westers instrument als de mandoline zich zo naadloos had genesteld binnen bestaande plaatselijke tradities, de vraag of het de mandoline was die zich aanpaste aan die tradities dan wel omgekeerd – of misschien wel allebei?

Daar was veel veldwerk voor nodig, dus onderzoek ter plaatse, en om daar fondsen voor te werven gaven organiseerden ze in december 2019 een concert onder de titel "Mandolin's reis naar Griekenland”. Op die manier wilden ze het publiek laten zien (en horen) waar ze met hun onderzoek naartoe wilden.

En inmiddels is ook dat onderzoek afgerond, en nu geven doctor Maria en doctor Elina dus een lezing om het resultaat daarvan met een breed publiek te delen.

Om u daarop voor te bereiden is het misschien goed om onze artikeltjes van maart 2018 en december 2019 (nog) eens te lezen, omdat we daar al wat dieper ingingen op elk van die vier tradities.

En natuurlijk is er ook nog hun eigen website https://markatatou.com/ die wel niet 100% actueel is maar die toch nog een zeer goed beeld geeft van het project enerzijds en van elk van de vier verschillende tradities anderzijds.

Hun lezing is onderdeel van een hele reeks die Muziekpublique organiseert onder de titel “ICTM-Talks”. De bedoeling is precies om inzicht te geven in allerlei verschillende muzikale tradities en de sociale context waarin deze ontstaan zijn. De reeks voert u bijvoorbeeld mee naar afgelegen gebieden in Marokko, Koerdistan, Afrika, China, Indië, ... Ook op deze andere sessies zijn het telkens erkende specialisten die als reisgids fungeren.

Praktische gegevens

Donderdag 1 februari, 19u00, Muziekpublique, Molière theater, Naamsepoortgalerij, Bolwerksquare 3, 1050 Brussel (Elsene) (B) Toevoegen aan uw agenda Tickets: € 8 in voorverkoop (€ 6 voor leden), € 12 aan de kassa. In voorverkoop is er ook een abonnement te krijgen voor de volledige reeks lezingen. Dat kost dan € 40 (€ 25 voor leden). Meer info en voorverkoop : https://www.muziekpublique.be/?lang=nl . Let op: de lezing staat onder het knopje "Concerten". Op het moment dat we dit publiceren (13.11.2023) is er daar nog wel geen Nederlandstalige omschrijving beschikbaar voor de lezing van Maria en Elina Markatatou. Een computer-gegenereerde routeplanning is beschikbaar. (opent in nieuw venster) Toon deze locatie op de kaart [?] Kaart niet meer tonen [?] Afstand tot uw woonplaats: onbekend. [?]