In maart 2015 ging Giannis Haroulis (of Yannis Charoulis ) op Europese Tour. Dat is blijkbaar goed meegevallen, zowel voor hem als voor zijn publiek, want precies twee jaar nadien toert hij opnieuw door Europa met zijn " Inspired crossover from Greece ". Hij is één van die rijzende sterren die de fakkel overnemen van een aantal grote Griekse wereldsterren die destijds het pad mee geëffend hebben en de Griekse muziek ook buiten de eigen landsgrenzen populair maakten. Zij verschenen toen ongeveer om de twee jaar op de grote Europese podia. Het lijkt er op dat Haroulis dat beproefde recept blijft volgen.

Deze grote sterren kwamen met "nieuwe" Griekse muziek, in de zin van "recent geschreven", door componisten van hun eigen generatie, of in elk geval van de Twintigste Eeuw. Zoals bekend werd deze muziek wereldberoemd door twee factoren: enerzijds via de filmindustrie, maar anderzijds ook door het toevoegen van een aantal westerse elementen zodat het meer vertrouwd overkwam.

De Griekse traditionele muziek daarentegen - de eeuwenoude dorpsmuziek of de vroege rembetika - klonk aanvankelijk wat raar in de oren voor een westerling die haar voor het eerst hoorde. Ondertussen is deze muziek natuurlijk al lang niet meer zo exotisch als toen. Dat komt mede omdat jonge muzikanten zich weer zijn gaan toeleggen op de muziek van hun (groot)ouders. Goed opgeleid en deels westers geschoold als zij zijn, ontwikkelen ze deze muziek verder uit, op natuurlijke wijze, maar met deskundigheid. Dit verklaart voor een deel Charoulis ' succes: het ligt in de combinatie van traditie met innovatie.

Dat blijkt ook uit de samenstelling van het ensemble dat hem op deze European Tour zal vergezellen :

• Yannis Charoulis : zang, laouto
• Kostas Pistiolis : blaasinstrumenten (hout & koper)
• Lefteris Andriotis : Kretenzische lyra
• Michalis Kalkanis : contrabas
• Vasilis Bacharidis : slagwerk
• Thanasis Tzingovits : (elektrische) gitaar
• Panos Tolios : drums
• Mark Nieuwenhuis: trompet

Mark Nieuwenhuis stond in maart 2015 ook al als gastmuzikant samen met Charoulis op het podium van de Melkweg (oude zaal) in Amsterdam. Nu wordt hij door de organisator mee aangekondigd als lid van het ensemble. Vermoedelijk vergezelt hij de vaste bandleden op deze ganse tour.

Zijn tour ziet er momenteel als volgt uit (onder voorbehoud ): 14.03.2017: Hamburg en 16.03: Keulen (Duitsland), 18.03: Uppsala (Zweden), 21.03: Amsterdam (Nederland), gevolgd door nog 4 optredens in Duitsland: 23.03: München, 24.03: Stuttgart, 25.03: Frankfurt en 30.03: Berlijn. Op 28.03 is er ook een optreden in Londen (UK) en op 1.04 in Zürich (CH). België staat blijkbaar niet (meer) in het verlanglijstje.

In Amsterdam is de kaartverkoop gestart op 15 september 2016 .

Praktische gegevens
Donderdag 16 maart 2017, 20u00 , deuren: 19u, E-Werk, Schanzenstrasse 40, 51063 Köln (D) Tickets: vanaf € 22,-. Dit concert is voorbij.
Dinsdag 21 maart 2017, 19u30, Melkweg, The Max, Lijnbaansgracht 234a, 1017 PH Amsterdam (NL) Tickets: € 28,- + lidmaatschap. Als u geld op overschot heeft kunt u terecht bij de zwarthandelaars. Die troggelen u met plezier € 55 en meer af voor een kaartje dat eigenlijk maar € 28 kost - en daar komen dan nog eens servicekosten bovenop. Bovendien is het is niet eens gegarandeerd dat u toegang tot de zaal krijgt met uw "zwarte" tickets. Mijd deze websites als de pest - wat ze ook zijn. Dit concert is voorbij.

 

Nauwelijks vier dagen na Giannis Haroulis komt er een ander zwaargewicht van de Griekse muziek naar Amsterdam afgezakt en hij komt tevens naar Brussel.

Zijn naam is Sokratis Malamas , en ook hij heeft in de loop der jaren een trouw publiek opgebouwd. Het merkwaardige van de zaak is dat hij ook op zijn buitenlandse optredens goed scoort, want in wezen is hij een troubadour en in dat vak spelen de teksten natuurlijk een hele grote rol. Maar als een Malamas zingt over een regenachtige dag in Thessaloniki, dan voel je de kilte en de vochtigheid om je heen, ook al begrijp je geen woord Grieks. Gelukkig heeft hij ook liedjes die vrolijker zijn, en die hebben precies hetzelfde effect - maar dan omgekeerd.

Zijn fans dragen hem in elk geval op handen, in die mate zelfs dat de crisis op hem geen vat schijnt te krijgen. Hij gaat al jarenlang onverstoorbaar zijn eigen gang. Zo tourde hij afgelopen zomer nog doorheen heel Griekenland en Cyprus, voor achttien concerten op iets meer dan twee maanden tijd.

Ook zijn programma is telkens hetzelfde, namelijk onvoorspelbaar. Jazeker, hij brengt telkens opnieuw een flinke portie van zijn vaste succesnummers, maar met een carrière van bijna dertig jaar heeft hij er daar voldoende van in huis om elke avond weer met een andere selectie te komen. Bovendien staat hij er om bekend dat hij zijn "vaste" nummers elke keer weer anders laat klinken, alsof hij ze telkens opnieuw herschrijft. Dat is al jarenlang zo, en dat was ook nog altijd de rode draad doorheen de commentaren op zijn laatste (Griekse) tournee van 2016.

De muzikanten, waarmee hij naar hier komt, kennen het klappen van de zweep, want ook zij waren erbij tijdens de zomer van 2016, en de meesten nog veel langer. De namen op een rijtje gezet geeft dan het volgende:

• Sokratis Malamas ( Σωκράτης Μάλαμας ): gitaar & zang
• Lambrini Karakosta (Λαμπρινή Καρακώστα): zang
• Nikos Magnisalis (Νίκος Μαγνήσαλης): slagwerk
• Yiannis Papatriantafyllou (Γιάννης Παπατριανταφύλλου): contrabas
• Fotis Siotas (Φώτης Σιώτας): viool en viola
• Kyriakos Tapakis (Κυριάκος Ταπάκης): laouto en bouzouki

Iemand om tijdens dit concert extra in de gaten te houden is misschien wel de zangeres, Lambrini Karakosta. Het lijkt immers niet uitgesloten dat we in de toekomst nog van haar zullen horen. Malamas heeft een goede neus voor vrouwelijk talent en zette al verschillende zangeressen op weg naar de top. Melina Kana is daar misschien wel het bekendste voorbeeld van, maar ook Eleni Nasiou kreeg van hem een zetje. Toen haar carrière vaart begon te krijgen ging die op de rem staan, omdat ze zichzelf nog te jong vond om nu al voor "de nacht" te kiezen, maar toen ze later neerstreek in Brussel bewezen haar optredens daar (met haar "Retro" programma) dat Malamas het alweer goed gezien had.

Nu is het dus de beurt aan Lambrini Karakosta, en ook zij krijgt regelmatig lovende kritieken in de concertbesprekingen van Malamas , met wie ze al vele jaren samen optreedt.

Ze werkte ook al met anderen samen, zoals bijvoorbeeld met de jonge (°1985) componist en tekstschrijver Nikos Zournís. Ze zong onder meer mee op zijn twee recentste albums, respectievelijk verschenen in 2012 en 2015, en ze maakte ook deel uit van zijn eigen groepje waarmee hij deze albums aan het publiek voorstelde. En tussen haakjes: ook Avgerini Gatsi - die in oktober 2016 nog indruk maakte in de Lage Landen met het groepje "Rebetien" - werkte mee aan de albums van Zournis.

Lambrini Karakosta heeft nog meer in haar cv staan. Zo zingt ze onder meer een nummertje mee op de recente eerste cd van de al even recente zanger Panos Papaïoannou, die in 2015 verscheen. Ze verkeert daar in illuster gezelschap, want ook Dimitra Galani en Pantelis Thalassinos lieten zich overhalen om hieraan mee te werken.

De andere muzikanten, waarmee Malamas naar Amsterdam en Brussel komt, zijn ook al vele jaren lang zijn vaste medewerkers. Het zijn niet alleen uitstekende vaklieden, die hun respectievelijke instrumenten tot in de puntjes beheersen, zij kennen ook het repertoire van Malamas als hun broekzak. Zij spelen het met de ogen dicht (als ze dat zouden willen) en zij zijn dus perfect in staat om hem te volgen, welke bochten hij ook neemt.

En omdat ze zo goed zijn, worden ook zij door anderen gevraagd. Het meest bekende voorbeeld daarvan (minstens in de Lage Landen) is de laouto -speler Kyriakos Tapakis . Hij was hier al (minstens) met Katerina Papadopoulou in januari 2005 , met Sokratis Sinopoulos in september 2010 en november 2016 , met het "Balarom Trio" van Pantelis Stoikos in mei 2014 , en met het "Loxandra Ensemble" in juni 2015 . Die twee laatste ensembles werden respectievelijk opgericht in 2008 en 1997, en Tapakis stond bij allebei mee aan de doopvont.

En dat Fotis Siotis wel degelijk een virtuoze violist is, dat was te merken toen hij Alkinoos Ioannidis begeleidde op diens "European Tour" in mei 2016 . We vertelden u toen al dat Siotis naast violist ook (onder meer) componist, zanger en arrangeur is, dat hij zijn carrière begon als lid van de beroemde "Podilates" van Manolis Famellos, en dat hij onder (veel) meer ook samenwerkte met Yannis Angelakas (die in november 2016 zelf ook al naar Amsterdam komt, maar dan zonder viool en dus ook zonder Siotis).

Praktische gegevens
Zaterdag 25 maart 2017, 19u00, Melkweg, The Max, Lijnbaansgracht 234a, 1017 PH Amsterdam (NL) Tickets: € 25 Koop in geen geval bij de zwarthandel, want dan betaalt u gegarandeerd veel meer en het is niet eens gegarandeerd dat u toegang krijgt met uw "zwarte" tickets. Mijd deze websites als de pest - wat ze ook zijn. Dit concert is voorbij.
Maandag 27 maart 2017, 20u30, La Tentation, Lakensestraat 28, 1000 Brussel (B) Tickets: € 40 aan de kassa. Dit concert is voorbij.

 

Het programma van de "Kosmokrators" wordt kort en kernachtig omschreven als "Rembetiko F-NL-GR" en daarmee is meteen alles gezegd. Zij brengen inderdaad bekende rembetika -liedjes waarop ze hun eigen teksten hebben gemonteerd, onder andere in het Frans en het Nederlands. Soms zijn het min of meer letterlijke vertalingen van het Griekse origineel, maar vaak zijn het ook nieuwe teksten, aangepast aan de tijd van nu, maar altijd in de sfeer van toen.

De groep kwam vorig jaar (2016) met een eerste album, waaraan onder andere ook Agathonas Iakovidis meewerkte. Dat album kreeg "Frenetika" als titel, wat natuurlijk een woordspeling is die verwijst naar Frans, Engels, Nederlands en rembetika ,en Agathonas zong in al die talen.

Het zou overdreven zijn om te zeggen dat deze cd insloeg als een bom, maar inslaan deed ze wel degelijk, en de klap was ook zeer duidelijk hoorbaar. Het album werd opgenomen in Nederland maar in Griekenland verdeeld door Protasis Music, en dat zorgde op zich al voor de nodige zichtbaarheid. Daar bovenop kregen ze de steun van een hele reeks illustere figuren uit de Griekse muziekwereld. Om te beginnen was er natuurlijk Agathonas Iakovidis zelf, maar op de live voorstelling van de cd in Athene, in juni 2016, werd de groep verwelkomd door de bekende zanger Yorgos Margaritis. Die bedankte de Kosmokrators voor de inspanningen die ze deden om deze muziek in het buitenland beter bekend te maken, en hij maakte van de gelegenheid gebruik om te verklappen dat hij zelf werkt aan een cd met rembetika in het ... Turks. Daarmee maaide hij meteen het gras weg voor de voeten van diegenen die vinden dat rembetika een Grieks verschijnsel is en dus onaantastbaar Grieks moet blijven. Vervolgens werd de "Frenetika" cd ingeleid door de al even bekende (en alom gerespecteerde) musicoloog Panos Savvópoulos . En toen was het de beurt aan de Kosmokrators zelf om het talrijk opgekomen publiek te overtuigen met een live optreden. Daartoe kregen ze dan ook nog eens versterking van de gevestigde zanger Babis Tsertos en de jonge (°1986) maar veelbelovende multi-instrumentaliste Charoula Tsalpará , die hier "enkel" accordeon en baglamas speelde.

De commentaren in de Griekse pers logen er niet om. De Kosmokrators werden geprezen omdat ze dit materiaal duidelijk zeer grondig hadden bestudeerd en omdat ze het met zoveel respect behandelden. Ook de samenstelling van de groep trok de aandacht: twee Nederlanders en een Belg, bijgestaan door enkele Grieken uit de diaspora... De pers had het dus over "authentieke rembetika , gebracht door authentieke Europeanen" en de Kosmokrators kregen het denkbeeldige lintje van "waardige ambassadeurs van de rembetika " opgespeld.

Na de eigenlijke cd-presentatie volgde er nog een reeks optredens in Atheense clubs.

Dat was dus in de zomer van 2016, en uiteraard kwam er daar een vervolg op. In december 2016 gaven de Kosmokrators nog een reeks concerten op verschillende plaatsen in Griekenland, waaronder Athene, Volos en Trikala. Hiervoor konden ze onder meer rekenen op de medewerking van Sotiris Papatragiannis .

Daarmee was de vlam nog lang niet uit de pijp, want voor 2017 staat er een reeks optredens in België en Nederland op het getouw. Een eerste daarvan, in Oostende in juni 2017 , kondigden we al eerder aan. Het artikeltje dat u nu leest gaat in feite over hun optredens in hun thuisbasis, de Art Base in Brussel, maar we hebben dat in Gent er ook maar aan toegevoegd. Details hieronder.

Het is goed om weten dat ze hun programma telkens aanpassen aan het locale publiek. In Oostende zullen ze vooral hun Nederlandse en Griekse versies laten horen, in Brussel doen ze daar ook nog Frans en Engels bovenop. Dat gaan ze kennelijk in Gent ook doen.

Ook de samenstelling van de groep kan lichtjes wijzigen. De harde kern blijft steeds dezelfde, maar voor de begeleiding moeten ze zich richten naar de beschikbaarheid van goede muzikanten.

Voor het optreden in Brussel wordt de bezetting als volgt aangekondigd:

• Frans De Clercq: zang en bouzouki
• Michel (Michalis) Karakatsanis: zang en bouzouki
• Karsten De Vilder: zang en gitaar
• Dimi Dumo: zang en percussie
• Stergios Papadopoulos: bas
• Carlo Strazzante: percussie

In Gent zou Stergios Papadopoulos er blijkbaar niet bij zijn.

Praktische gegevens
Vrijdag 3 maart 2017, 20u00, Art Base, Zandstraat (Rue des Sables) 29, 1000 Brussel (B) Tickets: € 12,50 (normaal tarief), € 7,- (reductietarief voor werklozen en studenten). Dit concert is voorbij.
Dinsdag 7 maart 2017, 20u30 , ENTR, De Centrale, Kraankindersstraat 2 (Ingang Ham 72), 9000 Gent (B) Gratis inkom. Dit concert is voorbij.
Zaterdag 1 april 2017, 20u00, Art Base, Zandstraat (Rue des Sables) 29, 1000 Brussel (B) Tickets: € 12,50 (normaal tarief), € 7,- (reductietarief voor werklozen en studenten). Dit concert is voorbij.
Op het Brussels Jazz Marathon Festival Vrijdag 26 mei 2017, 20u00, Art Base, Zandstraat (Rue des Sables) 29, 1000 Brussel (B) AFGELAST ! Volgens onze informatie zou dit optreden dan toch niet doorgaan.

 

Na een korte onderbreking in 2015 nam de Griekse Vereniging van Rotterdam en omstreken vorig jaar de traditie weer op om elk jaar een feest te geven. Dat doen ze ook dit jaar.

Zoals gewoonlijk is er dans-, drank- en eetgelegenheid en een loterij met tal van mooie prijzen. Deze keer zou er ook een "verrassingsprijs" verloot worden, maar wat dat is wil men niet verklappen. Dat is ook logisch want anders zou het geen verrassing meer zijn.

Anderzijds is het géén verrassing dat er ook nu weer voor aangepaste muziek gezorgd werd. Die wordt deze keer verzorgd door het Duo Navtilos. Dat bestaat uit Stavros ( bouzouki /zang) en Yannis (keyboard/zang). Zij treden vooral op in Griekse restaurants, maar ze verzorgen ook bruiloften, bedrijfsfeesten en dergelijke. Daarnaast zijn ze ook regelmatig te vinden op festivals en ze worden ook regelmatig gevraagd voor feesten van Griekse verenigingen - zoals hier. Zij zijn al bezig sinds 1998 en kunnen dus bogen op een ruime ervaring met allerlei soorten publiek.

Hun repertoire is dan ook navenant. Behalve de obligate sirtaki en andere "toeristika" hebben ze nog veel meer pijlen op hun muzikale boog. Zo spelen ze ook traditionele muziek uit alle streken van Griekenland, plus de grote hits uit de endechna en de laïka , bekend van supersterren als Yorgos Dalaras , Yannis Parios en dergelijke. Daarmee willen ze niet alleen aantonen dat Griekse muziek veel meer is dan alleen maar sirtaki, maar uiteraard proberen ze u ook van uw stoel af te krijgen om zelf een dansje te wagen. Met dit publiek zou dit een koud kunstje moeten zijn, en de Griekse sfeer lijkt daarmee gewaarborgd.

Praktische gegevens
Zaterdag 25 maart 2017, 19u30, Partycentrum Flamingo, Lengweg 150, 3192 BM Hoogvliet (NL) Entree: € 5. Kaartverkoop uitsluitend bij de zaal op de avond zelf. Dit feest is voorbij.

 

Van woensdag 1 tot zondag 5 maart loopt in De Centrale in Gent de tweede editie van "Fiddlers on the move" , een project waarin de rol van de viool in de volksmuziek centraal staat.

Net als tijdens de eerste editie,vorig jaar, staat er ook deze keer een Griekse bijdrage op het programma. Deze wordt verzorgd door de Cypriotische violist Michalis Kouloumis ( Μιχάλης Κουλουμής) . Over hem, zijn achtergrond en zijn visie schreven we al uitgebreid op onze oktober 2014 maandpagina.

Hier kunnen we ons dus beperken tot zijn bijdrage aan het "Fiddlers on the move" project zelf.

Enerzijds is dat het concert dat hij met zijn trio geeft op vrijdag 3 maart, dat tegelijk ook onderdeel is van een andere reeks en dat we daarom elders op deze pagina bespreken.

Anderzijds zijn er de drie workshops die deze virtuoze violist zal verzorgen. Deze hebben alle drie hetzelfde onderwerp, namelijk "Griekse en Ottomaanse muziek".

De eerste twee workshops richten zich tot dezelfde doelgroep, namelijk "half-gevorderden en gevorderden", en eigenlijk gaat het hier om één workshop, maar dan uitgesplitst over twee dagen, namelijk vrijdag 3 en zaterdag 4 maart. Beide sessies lopen dan van 10 tot 17 uur, met een middagpauze tussen 12 en 13 uur.

De derde workshop breit daar een vervolg aan en richt zich dan ook tot "gevorderden". Men mag aannemen dat een "half-gevorderde", die de eerste twee workshops gevolgd heeft, zich ook als "gevorderde" mag beschouwen. Deze derde workshop kreeg een plaatsje op zondag 5 maart, tussen 10 en 16 uur. Hij is dus een uur korter dan de andere, maar dat neemt niet weg dat er ook hier een middagpauze voorzien is.

De praktische gegevens vindt u hieronder.

Er zijn overigens nog (veel) meer workshops mee te maken tijdens "Fiddlers on the move", waarbij dan gefocust wordt op klezmer, Balkan, Roemeense, Arabische en Zweedse muziek.

Praktische gegevens
Van vrijdag 3 tot en met zondag 5 maart 2017, 10u00, De Centrale, Kraankindersstraat 2 (Ingang Ham 72), 9000 Gent (B) De prijs per workshop bedraagt € 25 (kansentarief € 5). Deze workshop is voorbij.

 

De Cypriotische violist Michalis Kouloumis geeft met zijn "Meltem Trio" drie concerten op rij.

Twee daarvan (in Amsterdam en Brussel) zijn avondvullend. Enkel in Gent, waar hun optreden kadert in het tweede "Fiddlers on the move" festival, is het een onderdeel van een dubbelconcert. Daar openen zij de avond, en om 21u20 worden ze afgelost door het duo Marcel Ramba en Nicolas Hauzeur. Elders op deze pagina kunt u lezen dat Michalis Kouloumis in het kader van datzelfde festival ook nog drie workshops viool geeft. Hier kunnen we er nog aan toevoegen dat zijn concert in Gent voorafgegaan wordt door een debat over de rol van de viool in de niet-klassieke muziek en over de manier waarop de verschillende speelwijzen kunnen aangeleerd worden aan de volgende generaties. Naast Kouloumis zelf zitten er ook nog andere experts mee aan tafel. Dat debat begint om 19 uur.

Meer details hierover - en natuurlijk ook over de twee andere (avondvullende) concerten - vindt u in het kadertje "praktische gegevens" hieronder.

Het "Meltem Trio" is slechts één van de vele ensembles waar de veelzijdige Michalis Kouloumis deel van uitmaakt, maar het brengt wel de muziek die hem het nauwst aan het hart ligt. Dat is meer bepaald de muziek van Klein-Azië en het oostelijke Middellandse-Zeegebied, aangevuld met eigen composities die daarop voortbouwen. Verwonderlijk is dat niet: als telg uit een muzikale Cypriotische familie zijn dat immers de klanken waar Kouloumis mee opgroeide.

Het "Meltem Trio" bestaat uit:

• Michalis Kouloumis : viool
• Alexandros Papadimitrakis: outi en lavta
• Ruven Ruppik : percussie (riq, darbuka , defi )

Deze drie getalenteerde muzikanten studeerden (onder meer) aan de muziekhogeschool Codarts in Rotterdam.

Meer informatie over het Meltem Trio leest u onder meer op onze april 2014 maandpagina . Toen speelden ze namelijk in Brussel, met de Turkse zangeres Çiğdem Aslan als "special guest". Zij zal er deze keer niet bij zijn, maar Michalis Kouloumis werkt wel nog vaak met haar samen op andere plaatsen.

Op onze april 2015 maandpagina lichtten we dan (een stukje van) de doopceel van Alexandros Papadimitrakis, en - voor zover u dat nog niet gedaan heeft - kunt u op onze oktober 2014 maandpagina terecht voor meer informatie over Michalis Kouloumis zelf.

Praktische gegevens
Donderdag 2 maart 2017, 20u30, Splendor, Nieuwe Uilenburgerstraat 116, 1011 LX Amsterdam (NL) Tickets: € 10 (€ 7,5 voor leden of CJP-houders, € 5 voor studenten). Dit concert is voorbij.
Vrijdag 3 maart 2017, 20u00, De Centrale, Kraankindersstraat 2 (Ingang Ham 72), 9000 Gent (B) Tickets: € 10 in voorverkoop, € 13 aan de kassa (voor de twee concerten van de avond). Met Uitpas wordt dat € 7 (voorverkoop) en € 10 (kassa) en het Uitpas Kansentarief is € 2,60. De deelname aan het debat, dat aan dit concert voorafgaat, is gratis. Dit concert is voorbij.
Zaterdag 4 maart 2017, 20u00, Art Base, Zandstraat (Rue des Sables) 29, 1000 Brussel (B) Tickets: € 12,50 (normaal tarief), € 7,- (reductietarief voor werklozen en studenten). Dit concert is voorbij.

 

Net geen acht jaar geleden, in juni 2009 , kwam Haig Yazdjian voor de eerste keer naar België, en sindsdien is hij - bij ons weten - niet meer teruggeweest. Misschien had hij het te druk met optredens in zijn eigen thuisland, Griekenland dus, maar in elk geval komt hij nu weer naar Brussel voor een optreden.

In al die jaren is er eigenlijk niet veel veranderd. Net als toen worstelen de commentatoren ook nu nog steeds met de vraag welk etiket ze hem moeten opplakken, en bij gebrek aan beter stoppen ze hem maar in het vakje ethnic of wereldmuziek. Vorige keer al sloten wij ons aan bij hetgeen één recensent geschreven had, namelijk dat er maar één vakje is waarbinnen hij thuishoort; en dat is het vakje "goede muziek". Al de rest doet hem eigenlijk onrecht aan. Muziekpublique - waar hij net als de eerste keer ook nu weer te gast is - geeft hem veiligheidshalve de ondertitel "Armenië/Griekenland" mee.

Dat is ontegensprekelijk juist, want hij is een in Syrië geboren Armeniër die zich in 1980 in Griekenland vestigde. Dat is dus - met enige afronding - inmiddels al bijna veertig jaar geleden.

Zowat alles wat we op onze juni 2009 maandpagina schreven, is ook nu nog onverkort van toepassing, behalve dan - misschien - de samenstelling van zijn ensemble. Dat wordt nu als volgt aangekondigd:

• Haig Yazdjian : outi , zang
• Yorgos Kontogiannis : lyra, percussie
• Tasos Poulios : kanonaki , zang

Yorgos Kontogiannis ( Γιώργος Κοντογιάννης ) is afkomstig van Kreta en hij is een vaste medewerker van Haig Yazdjian . Zo speelt hij onder meer lyra op diens jongste cd 'Amalur'. Hij volgde muziekhumaniora en trok daarna naar het Labyrinth van Ross Daly om er lyra en Ottomaanse muziek te gaan studeren. Daarnaast heeft hij ook Westerse muziektheorie onder de knie. Hij geeft al geruime tijd zelf les, zowel op Kretenzische lyra als politiki lyra . Behalve met Haig Yazdjian zelf werkte hij ook al samen met andere bekende namen in uiteenlopende genres, zoals Loudovikos ton Anogeion , Yannis Charoulis en Nikos Grapsas.

De kanonaki-speler Tasos Poulios ( Τάσος Πούλιος ) werd geboren in Katerini, waar hij vanaf zijn tiende levensjaar Byzantijnse muziek ging studeren en dat later aanvulde met een diploma muziektechnologie. Ook hij werkte samen met bekende namen als Sofia Papazoglou , Martha Mavroidí , Dimitris Lappas , Maria Anamaterou, en natuurlijk ook met Haig Yazdjian zelf, waarmee hij recent nog een reeks optredens gaf waarbij ook de jonge zangeres Eva Xenou (een leerlinge van Yazdjian ) een prominente rol speelde.

We geven de samenstelling van het ensemble met nog meer voorbehoud dan gewoonlijk, want zowat iedereen die in Griekenland in muzikaal opzicht iets te betekenen heeft - en dat zijn er heel wat - staat in de rij om met Yazdjian samen te werken, en hij heeft in al die jaren al met zowat iedereen samengewerkt ook. Zo was in 2009 eigenlijk de bekende ney -speler Charis Lambrakis aangekondigd, maar die moest vlak voor het vertrek naar Brussel verstek laten gaan wegens ziekte en hij werd gewoon vervangen door de lyra-speler Yorgos Kontogiannis (die er nu dus ook weer bij is).

Voor vele andere muzikanten zou dat een ramp geweest zijn, wegens het in duigen vallen van een vooraf zorgvuldig uitgedokterd programma (een lyra is nu eenmaal geen ney ). Maar - zoals we vorige keer ook al schreven - elk optreden van Haig Yazdjian is anders dan alle vorige. Ze verlopen wel volgens een vast patroon: een aantal nummers uit zijn meest recente plaat, enkele uit zijn vorige platen, enkele Armeense traditionals, en heel veel ruimte voor improvisatie. Dat laatste is eigenlijk logisch en ook volkomen terecht, want met muzikanten van het kaliber waarmee Haig Yazdjian zich omringt, zou het zonde zijn om de improvisatie weg te laten.

Voor het overige kunnen we gewoon verwijzen naar hetgeen we al in juni 2009 schreven, en als u wat meer tijd heeft om u op dit concert voor te bereiden, dan is er nog altijd onze uitgebreide biografie van Haig Yazdjian . Zoals bekend zoeken we in onze biografieën vooral naar de mens achter de muziek, en de ene keer is er daar dan meer te vinden dan de andere keer. In het geval van Haig Yazdjian was er héél veel te vertellen, ook al in 2009. We vonden het niet nodig om die bio te actualiseren, vooral omdat het toch meer van hetzelfde zou geweest zijn: nog meer samenwerkingen, en nog meer loftuigingen van collega's die hem de hemel inprijzen.

Onderaan die bio staat ook een discografie, maar daarin hadden we enkel zijn persoonlijke albums besproken en sinds 2009 zijn er daar (voor zover wij weten) geen meer bijgekomen. In een interview uit 2015 vertelde hij ook waarom dat zo is: "Materiaal genoeg, maar er is tegenwoordig geen enkele maatschappij meer te vinden die het nog wil uitgeven". Een beetje merkwaardig misschien, want zijn talrijke optredens in Griekenland zitten steevast flink vol, en een plaat van hem zou dus eigenlijk heel erg winstgevend moeten zijn. Maar Yazdjian is nu eenmaal geen groot prater, en allicht vertelde hij toen niet het hele verhaal...

Dat betekent natuurlijk wel dat er in zijn huidige optredens (en dus ook in dat in Brussel) een deel van dat nieuwe, onuitgegeven materiaal te horen zal zijn, plus enkele nummers die hij overhield aan markante samenwerkingen, en die hun weg vonden op platen van andere bekende zangers en zangeressen uit de Griekse muziekwereld.

Praktische gegevens
Vrijdag 10 maart 2017, 20u00, Muziekpublique, Molière theater, Naamsepoortgalerij, Bolwerksquare 3, 1050 Brussel (Elsene) (B) Tickets: € 12 in voorverkoop, € 14 aan de kassa. Leden van Muziekpublique betalen in beide gevallen slechts € 8. Een lidkaart (geldig voor een heel kalenderjaar) kost € 10 en is zowel verkrijgbaar in voorverkoop als aan de avondkassa. Dit concert is voorbij.

 

De Griekse band "StarWound", opgericht in 2012, kwam in 2015 met hun eerste album dat "Miles to Walk" heet, en dat komen ze nu ook in het buitenland voorstellen. Gelukkig nemen ze daarvoor toch maar gewoon het vliegtuig, want te voet zou het onbegonnen werk zijn om op amper één week tijd zes concerten te geven, verspreid over de hele BeNeLux. Later zouden ook nog eens Engeland en Frankrijk aan de beurt komen.

Tijdens deze concerten brengen ze niet alleen nummers uit "Miles to walk" , maar ook enkele nieuwe nummers die ze in de pijplijn hebben zitten voor een volgende album. Dat vullen ze aan met covers van songs van anderen, geselecteerd omdat ze die mooi vinden, maar ook omdat ze passen in hun concept. Enkele kandidaten zijn dan bijvoorbeeld Nina Simone (Worksong, Sinnerman), Tom Waits (I'll be gone), Melody Gardot (Preacherman) of Dresden Dolls (Missed me).

Wat doet StarWound?

Met dat laatste wordt dan misschien al een beetje duidelijk wat hun "concept" eigenlijk is. Zelf omschrijven ze het als "rock cabaret", maar dat is vooral ten behoeve van de journalisten. Zowat al hun interviews beginnen namelijk met de vraag "en welke soort muziek spelen jullie nu eigenlijk?". In het begin wisten ze niet goed wat ze daarop moesten antwoorden, maar na enig overleg besloten ze om voortaan te zeggen dat ze een "jazz-cabaret-rock band" zijn. Nog wat later hielden ze het maar gewoon bij "rock cabaret". Niet dat het veel helpt, want de journalisten proberen in hun artikels wanhopig om dat te verduidelijken - waaruit je dan mag afleiden dat het ook voor hen niet duidelijk is. De ene schrijft dat het hem doet denken aan "een mix van Florence and the Machine, Tom Waits, Nina Simone en Beth Hurt", de andere zegt dat je je moet inbeelden dat Django Reinhardt's Hot Five samen op het podium staan met Velvet Underground. Nog anderen zoeken - en vinden - nog andere aanknopingspunten.

En misschien hebben ze allemaal wel een beetje gelijk, want de band bestaat uit vijf muzikanten die elk hun sporen verdiend hebben in totaal verschillende hoeken van het muzikale spectrum, en die elk dan ook nog eens een brede belangstelling hebben ook. We komen daar zo dadelijk op terug, maar het heeft wel gevolgen voor hun "sound". Iemand van de groep komt bijvoorbeeld met een idee voor een nieuw liedje, en de anderen spelen daar letterlijk en figuurlijk op in, elk vanuit hun eigen invalshoek. Uit al die verschillende bouwstenen kiezen ze dan diegene waarvan ze vinden dat ze een mooi geheel vormen met de rest, en daarmee is alweer een nieuw liedje geboren. Het gevolg is natuurlijk wel dat elk liedje een ander karakter heeft, wat meteen ook verklaart waarom ze als groep niet in één hokje te vatten zijn.

Het aspect "cabaret" daarentegen is iets minder moeilijk te vatten, maar zelfs daar worstelen de commentatoren nog mee. De meest verhelderende uitleg was misschien dat de band "je meeneemt van de Parijse cabarets uit de jaren '40 naar de Atheense cabarets van vandaag". De vraag is dan alleen wat je je daarbij moet voorstellen, bij die twee soorten cabaret...

Het is wel een feit dat StarWound, tijdens hun live optredens, de liedjes aan elkaar rijgen met enkele bindteksten. De link met cabaret is dan gauw gelegd. Maar StarWound doet dat toch vooral opdat hun publiek zou weten waar ze het over hebben in hun liedjes. Zelf noemen ze het "story-telling" . Achter elk liedje zit immers een heel verhaal, of zelfs een hele wereld. Het gaat bij hen telkens over een "naamloze held van de crisis", over iemand die op zijn of haar manier probeert met de gevolgen van die crisis om te gaan. Hun Griekse publiek zit daar helaas middenin, in die crisis, en in sommige gevallen is de tekst op zichzelf al voldoende om het achterliggende verhaal te kennen. In andere gevallen is er wat duiding nodig, en die proberen ze dan ook te geven, met hun bindteksten of met visuele hints.

Die duiding is ook nodig omdat ze hun teksten in het Engels schrijven, en voor een flink deel van hun Griekse publiek is dat een bijkomende drempel. Hun (nieuwe) buitenlandse publiek zou daar misschien minder moeite mee hebben, of dat hopen ze tenminste, maar die weten dan weer minder over de crisis zelf, en dan is het niet altijd evident om de tekst in zijn juiste context te plaatsen, om het zo maar eens te zeggen.

Neem bijvoorbeeld hun liedje "The day of Raymond Ray" . Dat begint als volgt:

It’ s morning and he’s lying on his brand new bed
But there’s no roof above his head
It’s just another day he has to walk around
He wishes for a meal to be found

Er is dan niet veel verbeelding voor nodig om te begrijpen dat "Raymond Ray" een dakloze is. Maar als je ook nog weet dat er, in Athene alleen al, 17.000 mensen dakloos geworden zijn sinds het uitbreken van de crisis, meestal "gewoon" omdat ze hun werk kwijt raakten en daardoor de huur niet meer konden betalen, dan krijgt deze tekst meteen een heel andere dimensie. En dat zijn dan alleen maar de officiële cijfers, dus enkel de daklozen die zich hebben laten registreren om - bijvoorbeeld - voedselhulp te kunnen krijgen. Maar nogal wat anderen schamen zich zo diep dat zelfs hun familie niet mag weten wat er aan de hand is. Die mensen proberen wanhopig om de schijn hoog te houden, en je vindt hen dan ook niet in de statistieken - maar ze zitten wel verscholen tussen de regels van het liedje van StarWound:

It’s evening and he’s strolling through the mall
To seem normal is his goal.

De Grieken zelf weten dat allemaal wel, maar in Athene bijvoorbeeld zijn die daklozen inmiddels een vast onderdeel van het straatbeeld geworden, en daarom lopen de anderen ze vaak achteloos voorbij. De tekst van het liedje probeert de luisteraar aan het denken te zetten, en dat geldt eigenlijk ook voor alle liedjes van StarWound.

Een ander voorbeeld is de titelsong van "Miles to walk" . Die bevat de volgende tekst:

Growing old and getting tired was a piece of cake
Resisting to herself was a huge mistake
She lives where she stands, forgets the rest
She loved the East but she went West

Daarmee slaan ze dan de nagel op de kop. Griekenland ligt inderdaad al eeuwenlang op het kruispunt tussen Oost en West en heeft daar een heel eigen identiteit aan overgehouden. Maar in plaats van daar trots op te zijn, kijken de Grieken naar de rest van Europa (het Westen) en schamen zich omdat ze "anders" zijn dan de anderen. Tegelijk houden ze ook wel van de oosterse component in hun cultuur, zoals bijvoorbeeld in hun muziek of hun keuken. Die innerlijke tweestrijd speelt hen al parten sinds de onafhankelijkheid in 1830, maar alles kwam enkele decennia geleden in een stroomversnelling (onder meer "dank zij" het massatoerisme dat toen op gang kwam). Dat is ook de reden waarom ze kost wat kost bij de Europese Unie wilden, en later bij de Eurozone. Dat geldt minstens voor de "gewone" Grieken, de elite had misschien andere motieven, maar dat doet er nu even niet toe. In elk geval wilden ze tot voor kort niet horen van een "Grexit" of van een terugkeer naar de drachme. Daarom ondergingen ze ook jarenlang al die draconische besparingsmaatregelen die ze vanuit "Europa" opgelegd kregen. Maar ze zien geen vooruitgang, wel integendeel, het wordt steeds maar erger, en om de paar maanden eist de troika weer nieuwe besparingen. Veel Grieken zien geen licht meer aan het eind van de donkere tunnel.

Luister dan even naar het refrein van het liedje:

Don’t be overwhelmed (Keep safe your pride)
Your dreams were false, your eyes were blind (Then look inside)
But you were given miles to walk (What for and why)
Miles to live and miles to die (As years go by...)
Pretend you’re brave, you’re strong
Prepare yourself to say goodbye...

De tekst laat in het midden tegen wie of wat er "goodbye" moet gezegd worden. De meest voor de hand liggende uitleg is een vaarwel aan een Europa dat heel anders blijkt te zijn dan ze gedacht hadden. Anderzijds is er ook een enorme stijging van het aantal zelfmoorden, iets wat in het Griekenland van vóór de crisis nauwelijks voorkwam. Dat zijn dan mensen die het niet meer zien zitten en "goodbye" zeggen tegen de wereld. De wrange dubbelzinnigheid van de tekst zal weinig Griekse luisteraars ontgaan ...

En dat is nog maar het topje van de ijsberg. StarWound zelf zegt immers dat ze de inspiratie voor dit liedje eigenlijk haalden bij een gedicht van Konstantinos Kavafis (1863-1933) dat "Άπολείπειν ό Θεός Άντώνιον" heet (Apolipin o theos Antonion, De god laat Antonios in de steek). Dat gedicht gaat over het omgaan met een groot verlies, hoe je dat waardig en moedig kan verwerken, om vervolgens van nul te herbeginnen. Het gedicht eindigt met de regel "en zeg vaarwel tegen haar, tegen het Alexandria dat je verliest". Vermits de grote dichter in Alexandrië (Egypte) geboren werd, ligt het voor de hand dat het autobiografisch bedoeld is. Hij en zijn ouders moesten daar immers wegvluchten toen er daar in 1882 onlusten uitbraken, maar in 1885 keerde hij er weer terug en bleef er de rest van zijn leven wonen.

Maar bij Kavafis kom je daar zo eenvoudig niet mee weg. Uit de tekst blijkt duidelijk dat "Alexandria" allegorisch is bedoeld, dat het symbool staat voor (het verlies van) iets van grote waarde. Iedereen kan dat vanuit zijn eigen belevingswereld invullen, en dat is precies de sterkte van het gedicht.

En toch is zelfs dat nog lang niet alles. De "Antonios" uit de titel van het gedicht blijkt de Romeinse keizer Marcus Antonius te zijn, die verliefd werd op de Egyptische koningin Cleopatra en er later ook mee trouwde. Maar dat zette kwaad bloed in Rome, waar men bang was dat Marcus Antonius te veel macht zou krijgen door deze unie tussen Oost en West. Dat leidde tot een burgeroorlog, waarbij Antonius en Cleopatra het onderspit moesten delven in de Zeeslag bij Aktium (ter hoogte van het huidige Preveza in Noord-Griekenland). Ze vluchtten terug naar de Egyptische hoofdstad Alexandrië, die vervolgens door hun tegenstanders belegerd werd. Toen ze geen uitweg meer zagen, beroofden ze zichzelf van het leven.

Dat verhaal is onder (veel) meer ook de inspiratie voor het bekende toneelstuk "Anthony and Cleopatra" van William Shakespeare (1564-1616), maar Kavafis haalde zijn mosterd toch rechtstreeks bij Plutarchus, die van 46 tot 120 na Christus leefde en een hele reeks biografieën schreef, waaronder ook die van Marcus Antonius. Daarin vertelt Plutarchus dat de Romeinse keizer, vlak voor Alexandrië zou vallen, een visioen had: hij hoorde muziek en stemmen, die afkomstig bleken te zijn van een processie die de stad uittrok. Antonius begreep dat het Bacchus was, die hem tot nu toe beschermd had maar die hem nu in de steek liet. Daarmee wist hij dat alles verloren was, en hij maakte zich klaar om afscheid te nemen. 's Anderendaags stortte hij zich op zijn zwaard. Daarmee weet u meteen ook wie de god uit de titel van Kavafis ' gedicht is, een titel die overigens rechtstreeks uit de tekst van Plutarchus is overgeschreven.

Dit gedicht is, samen met "Ithaka", één van de meest bekende gedichten van Kavafis , en zowat elke Griek heeft het op school geleerd. Het is dan niet uitgesloten dat het publiek van StarWound zelf ook de link legt als ze "Miles to walk" horen.

Maar er is nog meer. Kavafis is ook in het buitenland bekend, en omdat dit gedicht zo belangrijk is werd het veelvuldig vertaald, waaronder een aantal keer in het Engels. Eén van de lezers daarvan was ... Leonard Cohen, die er zich door liet inspireren om in 2001 zijn song "Alexandra Leaving" te schrijven. Die Alexandra is dan wel een meisje en geen stad, en het liedje gaat over een verloren liefde, maar tegen die invulling zou Kavafis zeker geen bezwaar gehad hebben. Dat liedje van Cohen kwam terecht op zijn album "Ten new songs" , dat meer dan een miljoen keer over de toonbank ging - en misschien ook bekend is bij het publiek van StarWound.

Hoe dan ook legt StarWound hier eigenlijk uit de losse pols een link met de huidige crisis die helemaal teruggaat tot de Oudheid, pakweg tweeduizend jaar geleden. Van diepgang gesproken ...

StarWound zingt trouwens niet alleen over de economische crisis, maar ook over andere crisissen in de huidige samenleving. Hun liedje "Buy me" gaat bijvoorbeeld over de consumptiemaatschappij, waarin alles te krijgen is als je maar geld hebt - en dan zitten we natuurlijk toch weer wel bij de economische crisis, waardoor niemand nog geld heeft.

Bij StarWound beseffen ze wel dat hun nieuwe buitenlandse publiek misschien wel wat extra hulp kan gebruiken om hun liedjes (of verhaaltjes) in de juiste context te plaatsen, en daarom zijn ze van plan om hun bindteksten wat aan te passen. Maar al te veel uitleg willen ze toch ook weer niet gaan geven, want hun live optredens zijn opgevat als een voorstelling, een "performance". Alles hangt dus aan elkaar en die samenhang, dat élan, willen ze niet breken.

Daarmee weet u natuurlijk nog altijd niet hoe StarWound nu eigenlijk klinkt. We zouden nu een overzicht kunnen geven van alle "etiketten" die ze her en der opgekleefd kregen, maar dan kunnen we bijna evengoed een muziek-encyclopedie overschrijven. Het lijkt dan eenvoudiger dat u gewoon zelf eens even luistert, onderaan dit artikel vindt u daartoe enkele links.

Wie is StarWound?

Een andere manier om (de muziek van) StarWound te begrijpen is om na te gaan wie de band(e)leden zijn. Eerst even de namen op een rijtje:

• Konstantina Stavropoùlou : zang
• Petros Bouras : piano
• Philippos Gregorios Souglès : gitaar en klarinet
• Giannis Stavropoulos : basgitaar
• Elias Karachalios : drums

Dit vijftal komt - zoals gezegd - uit alle hoeken van het muzikale spectrum, maar ze hebben (minstens) één ding gemeen: het zijn niet bepaald lichtgewichten.

De zangeres van de groep, Konstantina Stavropoulou (Κωνσταντίνα Σταυροπούλου), begon al danslessen te volgen toen ze amper vier jaar was, en ze hield dat jarenlang vol. Ze leerde niet alleen ballet, maar ook jazz en hedendaagse dans. Daarnaast studeerde ze ook tien jaar lang klassieke piano. Op haar zeventiende ging ze zangles volgen en ze rondde dat af met een conservatoriumdiploma moderne zang. Ze verdiepte zich ook in theater, met speciale aandacht voor muziektheater, waarover ze enkele seminaries volgde. Ze behaalde een bachelor in theater aan de Universiteit van Athene. Ze heeft zelf minstens twee theaterstukken geschreven en ze werkte mee aan een hele reeks dans- en muziekspektakels in Athene. En als ze niet zingt bij StarWound, dan geeft ze les in hedendaagse zang aan het conservatorium in Athene. Haar bijdrage aan StarWound beperkt zich dus niet tot haar "fluwelen stem" (zoals ze vaak omschreven wordt), maar zij tekent ook voor het "cabaret" gedeelte van "jazz-cabaret-rock".

Ook de pianist Petros Bouras (Πέτρος Μπούρας) is niet de eerste de beste, en al evenmin een lichtgewicht. Hij is integendeel een gevestigd concertpianist, met een actieterrein dat loopt van symfonische muziek en kamermuziek tot aan muziek voor theater en film, maar ook de endechna gaat hij niet uit de weg. Hij kan dan ook bogen op een cv dat zowel internationaal als indrukwekkend is. We lichten er twee erg relevante elementen uit: op zijn vijftiende speelde hij al piano voor Mikis Theodorakis en de laatste jaren begeleidt hij vaak de mezzo-sopraan Alexandra Gravas , onder andere tijdens haar optredens in Luik in mei 2015 en in Brussel in oktober 2016 . Als je dus naar de muziek van StarWound zit te luisteren, en dan ineens de contouren van een menuet meent te ontwaren, dan is dat geen inbeelding maar gewoon Bouras.

Hij schreef tussen haakjes ook de muziek voor "The day of Raymond Ray" , en dat is dan alweer een ander verhaal achter het liedje. De naam "Raymond Ray" is weliswaar fictief, maar het gaat wel degelijk over een bestaande persoon, namelijk een dakloze waarmee Petros Bouras toevallig in gesprek raakte. Dat maakte zo'n diepe indruk op hem dat de muziek haast spontaan kwam bovendrijven.

De gitarist Philippos Gregorios Sougles (Φίλιππος Γρηγόρης Σουγλές), is niet alleen gitarist, hij speelt bij StarWound ook nog klarinet, en dat is geen toeval want hij is afkomstig uit Ioannina in Epirus. Hij legt zich ook toe op de traditionele muziek van die streek, niet alleen als muzikant maar ook als onderzoeker. Hij studeerde etnomusicologie aan de Universiteit van Athene en sloot dat in 2014 af met een eindwerk waarin hij de rol van de zigeuners in de Epirotische traditionele muziek onderzocht. Hij publiceerde verschillende artikels over die muziek in het tijdschrift van de Griekse vereniging van componisten, en hij werkte in 2015 ook mee aan het album "Why the mountains are black" . Dat was een project van de bekende Amerikaanse producer, klankman, curator en schrijver Christopher King. Die man is ook nog een verwoed verzamelaar van oude 78-toerenplaten, en uit zijn collectie koos hij 28 originele opnames van Griekse dorpsmuziek, gemaakt tussen 1907 en 1960. Hij remasterde deze, zette ze op een dubbel-lp, en schreef er meteen ook een diepgaand boek bij. Daarvoor ging hij te rade bij een aantal specialisten, en voor de Epirotische opnames klopte hij aan bij Sougles.

Het zal dan niet verbazen dat deze laatste een flinke scheut traditionele Epirotische klanken aan de sound van StarWound toevoegt. Dat is goed te horen in de titelsong, "Miles to walk" . Zoals hoger gezegd gaat die over het spanningsveld tussen Oost en West in de Griekse samenleving, en dat vind je dan ook terug in de muziek. Die gaat heel subtiel heen en weer tussen die twee culturen. Voor de muzikanten onder onze lezers geven we de uitleg van Philippos onvertaald weer:

Yiannis' original guitar intro riff is based on a pentatonic scale that explores the interval of minor 7th, an interval that is so generic in Epirotic music. Later on, as the second guitar kicks in, an Epirotic motif starts descending the minor pentatonic scale.

Het "verkennen van het klein septiem interval" zou overigens ook vaak gedaan worden door basgitaristen in de blues en de jazz-rock-fusion, maar het schijnt niet eenvoudig te zijn, onder meer omdat het een heel nauwkeurige vingerzetting vereist. Maar dat is deze Yiannis wel toevertrouwd.

Het gaat hier immers over de gitarist en bassist Giannis Stavropoulos ( Γιάννης Σταυρόπουλος). Hij is een gevestigde waarde in de Griekse "progressive rock" scène en hij speelde in verschillende groepjes die daar actief zijn. Maar in een parallel universum is hij ook neuroloog, met een master van de Universiteit van Athene. Hij zou inmiddels zelf doceren aan de faculteit geneeskunde daar, en als neuroloog verbonden zijn aan een Atheens ziekenhuis. Momenteel zit hij echter in Londen, waar hij met een beurs van de Hellenic Neurological Society onderzoek doet naar epilepsie. Geen wonder dus dat je voor nauwkeurige vingerzettingen bij hem aan het juiste adres bent.

Ook drummer Elias Karachalios (Ηλίας Καραχάλιος) is zo'n gevestigde waarde, niet in de neurologie maar wel in de muzikale underground van Athene. Ook hij was (en is) actief in verschillende andere groepen en groepjes, waaronder "Biotech Greece", dat zich een flinke reputatie heeft verworven bij de liefhebbers van psychedelische rock. Hij kwam pas bij StarWound in februari 2013, toen ze dus al een jaar bezig waren, maar hij en zijn drumstel voegden zich naadloos in bij de rest van de groep. "Het enige probleem was dat we vanaf dan een groter podium nodig hadden voor onze optredens", grinniken ze. Hij bracht niet alleen (nog) meer leven in de brouwerij, maar hij droeg ook zijn steentje bij als componist en tekstschrijver. Twee van de nummers op "Miles to walk" staan op zijn naam, maar hij leverde ook zijn bijdrage aan de overige nummers, net als de anderen trouwens.

Waar komt StarWound vandaan?

Voor het ontstaan van StarWound moeten we niet ver terug in de geschiedenis. Gewoon terugspoelen naar 2012 is al voldoende.

In dat jaar werkten de eerste vier leden van de huidige bezetting samen mee aan een multimedia project dat “Talking About a Revolution" heette. Het was bedoeld als een soort muzikale reis doorheen de politieke geschiedenis van de Twintigste Eeuw: het Amerika van de jaren '20 met het proces tegen Sacco en Vanzetti, het Duitsland van de jaren '30 en de opkomst van het Nazisme, de Amerikaanse burgerrechtenbeweging en de strijd tegen de rassenscheiding van de jaren '50 en '60, de Balkan-oorlogen van de jaren '90, tot en met de aanslagen van 9/11. Ze kozen liedjes die over deze gebeurtenissen geschreven waren, en tapten daarbij uit allerlei vaatjes, gaande van Billy Holiday en Joan Baez tot Leonard Cohen en Norah Jones. Een acteur en allerlei beeldmateriaal moesten het publiek helpen om de liedjes in hun juiste context te plaatsen. De liedjes zelf werden bewerkt en live gespeeld door de kersverse StarWound band. Die zorgde ook voor de bindteksten, waarin ze de link legden tussen de gebeurtenissen uit het verleden enerzijds en de crisis in Griekenland anderzijds.

Dat project is eigenlijk van essentieel belang om te begrijpen wat StarWound vandaag doet.

Neem bijvoorbeeld het liedje "Here's to you, Nicola and Bart" , waarvoor Joan Baez de tekst schreef en Ennio Morricone de muziek. Achter het lieflijk klinkende liedje zit het bittere verhaal van Nicola Sacco en Bartolomeo Vanzetti, die in de jaren '20 in de Verenigde Staten terechtgesteld werden wegens moord. Algemeen wordt aangenomen dat ze onschuldig waren, maar ze hadden wel de pech dat ze anarchisten waren, en die politieke beweging gold toen als staatsvijand nummer één, vermits de communisten nog in de wieg lagen en de terroristen nog moesten uitgevonden worden. Bovendien waren ze ook nog Italiaanse immigranten, dus: uitschot. Hun terdoodveroordeling wordt daarom algemeen beschouwd als een politiek en/of racistisch geïnspireerde reactie van het conservatieve Amerikaanse establishment, en dat lokte wereldwijd hevige reacties uit. Er zijn ontelbare boeken en artikels over geschreven, en er werden ook films en documentaires aan gewijd (waaronder die waarvoor Joan Baez het liedje schreef).

Dat is dus het verhaal van één liedje, en ook al de andere liedjes voor “Talking About a Revolution" waren gekozen omdat ze een vergelijkbare diepgang hadden.

Het moeilijkste aan dit project was misschien wel het vinden van een geschikte naam voor de groep, die speciaal hiervoor opgericht werd. Na veel brainstormen kwamen ze eerder toevallig terecht bij "star wound" , wat volgens hen een krater is die ontstaat wanneer er een meteoriet op aarde inslaat. Dat is niet helemaal correct, want in feite gaat het niet over een inslagkrater (" impact crater " in het Engels), maar wel over een zogenaamde cryptokrater (" impact structure "), en dat is het restant van een inslagkrater die zijn typische kenmerken in de loop der tijden verloren heeft, meestal door erosie, en die dus (bijna) niet meer zichtbaar is. In het vakjargon wordt hiervoor de term "astrobleem" gebruikt. Dat woord is ontleend aan het .... Grieks en letterlijk vertaald betekent het inderdaad "sterrenwond", oftewel "star wound" in het Engels, maar die term wordt in de praktijk dus niet gebruikt (tenzij dan in encyclopedische of andere verklarende - of betweterige - teksten). Dat neemt niet weg dat de vier (Griekse) muzikanten vonden dat de (Engelse) omschrijving van de (Griekse) vakterm een mooie klank had. Bovendien was het nog poëtisch ook (vanwege de ster), en tegelijk toch ook hard (vanwege de wonde). Dat paste perfect bij wat ze wilden gaan doen, dus "star wound" zou het worden. Omdat het een naam moest zijn, voorzagen ze de twee aparte woorden van hoofdletters, en voor de goede orde sloopten ze er nog de spatie tussenuit. Daarmee was "StarWound" dan een feit.

De vier muzikanten hadden heel verschillende achtergronden, maar toch verliep de samenwerking uitstekend en de voorstelling kende veel succes. Ze vonden het dan zonde om het bij dat ene project te laten, en vermits ze nu toch een naam hadden, besloten ze om verder te gaan als muziekgroep.

Dan hadden ze natuurlijk ook een repertoire nodig, maar dat was gauw gevonden: ze zouden hun liedjes gewoon zelf schrijven. De teksten zouden over de Griekse crisis gaan. De meeste andere muzikanten gaan dat thema liever uit de weg, die vinden dat hun publiek al genoeg zorgen heeft en zij willen dan liever wat verstrooiing bieden. Maar de leden van StarWound krijgen natuurlijk ook dagelijks te maken met de crisis, en zij wilden gaan zingen over wat hen zelf bezig houdt. Het succes van het "Talking about .." project bewees dat het publiek daar niet afkerig van stond.

Het lag minder voor de hand dat ze besloten om hun teksten in het Engels te gaan schrijven. In Griekenland is zoiets minder vanzelfsprekend dan - bijvoorbeeld - in West-Europa. Maar die taal ligt hen wel, vinden ze zelf, en ze kunnen er zich gemakkelijk in uitdrukken. Ze geven toe dat het voor een Grieks publiek misschien een drempel kan zijn, maar, voegen ze daar aan toe, "we wilden al van in het begin onze teksten meer toegankelijk maken voor een buitenlands publiek, en op deze manier zou dat gemakkelijker moeten zijn". Het is niet meteen duidelijk of ze dat als grap bedoelden, maar enkele jaren later - nu dus - is het in elk geval zover.

Die buitenlandse optredens zijn eigenlijk een logisch gevolg van hun succes in Griekenland zelf, maar het merkwaardige is dat ze daar eigenlijk niet veel hoefden voor te doen, het kwam gewoon vanzelf. Ze begonnen met kleinschalige optredens in de Atheense "underground" clubs. Maar er kwam steeds meer volk naartoe, en ze werden uitgenodigd door de grotere kleine clubs. Vervolgens werden ze ook gevraagd voor optredens buiten Athene.

Vervolgens kwamen er uitnodigingen van de hele grote clubs in Athene. En dat "groot" is dan zowel letterlijk als figuurlijk bedoeld, zoals bijvoorbeeld de bekende "Stavros tou Notou Club", waar ze in april 2014 op het podium mochten. Het succes was ook voor de uitbaters groot genoeg om daar in december van dat zelfde jaar een vervolg aan te breien, maar dan in de (nog) grotere "Stavros tou Notou Plus".

Toch ging de bal pas goed aan het rollen toen ze in 2015 met hun eerste (en voorlopig enige) eigen album kwamen, "Miles to walk" .

Ook daar is tussen haakjes een verhaal aan verbonden. Het album was kant en klaar in het begin van juni 2015, en ze hadden een officiële persvoorstelling georganiseerd op 29 juni. Uitgerekend op die dag kwam het bericht dat "Europa" de Griekse banken had gesloten om de Griekse regering onder druk te zetten. Dat ontlokte de toenmalige minister van financiën Yanis Varoufakis de gevleugelde uitspraak dat staatsgrepen vroeger gepleegd werden "with tanks, and today with banks" . Maar goed, StarWound zat er maar mooi mee, en de cd-presentatie werd noodgedwongen uitgesteld naar september. De ironie van het noodlot, heet zoiets.

Hoe dan ook, het album kreeg heel wat aandacht en zowel hun publiek als hun reputatie breidden zich steeds verder uit, als een olievlek.

In het begin stonden ze daar eigenlijk niet zo bij stil. Maar op een dag hadden ze de radio aangezet en toen rolde daar ineens één van hun eigen liedjes uit. Dat was even schrikken, maar het gebeurde steeds vaker en toen realiseerden ze zich pas goed dat er wel degelijk iets gaande was.

Toch was het nog een verrassing voor hen toen bleek dat de actrice Natasa Daïliani (Νατάσσα Νταϊλιάνη), in Griekenland geen onbekende, het nummer "Buy me" van hun album wilde gaan gebruiken voor haar gelijknamige show. Daarin haalde ze de "homo consumens" over de hekel, en het liedje was dus zeer toepasselijk. Tot dan toe hadden ze zelf gevonden dat het niet hun beste liedje was, maar nu gingen ze met andere oren luisteren en al bij al viel het best wel mee, besloten ze.

In juni 2016 vielen ze dan ook nog eens in de prijzen bij de liedjeswedstrijd "YourBand" , georganiseerd door de Griekse staatszender ERT. Elke groep die wilde mocht een videoclip insturen en die werden dan beoordeeld door een jury van zeven muzikanten, waaronder Dionysis Tsaknis en Yannis Bach Spyropoulos.

Er waren 157 inzendingen, waaronder "The day of Raymond Ray" van StarWound. Zij werden zevende, en dat betekende meteen ook dat ze in de toekomst regelmatig op tv zullen te zien zijn, dat ze op de staatsradio zullen komen, en dat ze zullen mogen meewerken aan allerlei andere activiteiten. Dat was namelijk de prijs die was weggelegd voor de 23 beste bands. En ook hier hoefden ze helemaal niets voor te doen, behalve dan het clipje insturen en afwachten.

Wordt dus vervolgd.

Praktische gegevens
Vrijdag 3 maart 2017, 21u00, CLAE Festival, LuxExpo, 10, Circuit de la Foire Internationale, L-1347 Luxembourg-Kirchberg (L) Gratis inkom. Dit optreden is een onderdeel van het 34ste "Festival des migrations, des cultures et de la citoyenneté", dat van 3 tot 5 maart plaatsvindt in de hallen 2 en 3 van de "LuxExpo". Dit festival is voorbij.
Zaterdag 4 maart 2017, 22u00, Jazz Cafe Dizzy, ‘s-Gravendijkwal 127 , 3021 EK Rotterdam (NL) Inkom: € 5,- Dit concert is voorbij.
Maandag 6 maart 2017, 21u00, Jazz en Bluescafé De Blauwe Kater, Hallengang 1, 3000 Leuven (B) Gratis inkom. Reserveren is niet nodig en ook niet mogelijk, maar het is wel een klein (en bruin) café, dus de plaatsen zijn beperkt. Bij een optreden zijn doorgaans alle zitplaatsen al rond 20u ingenomen, en om 21 u zit het gewoon eivol. Een gewaarschuwd man (m/v) neemt in dit geval dan misschien geen twee plaatsen in beslag maar toch wel een flinke marge in acht. Dit concert is voorbij.
Dinsdag 7 maart 2017, 21u30, Sounds Jazz Club, Tulpstraat 28, 1050 Brussel (B) Geen inkomprijs bekend. Dit concert is voorbij.
Woensdag 8 maart 2017, 20u30, Blues-sphere Bar, Rue Surlet 37, 3040 Liège (B) Tickets: € 9 Dit concert is voorbij.
Donderdag 9 maart 2017, 21u00, Cfou, Koepoortbrug 4, 2000 Antwerpen (B) Gratis inkom. Reserveren is niet nodig en ook niet mogelijk. Op tijd komen is wel de boodschap, maar hier zou een half uurtje of een uurtje voldoende moeten zijn. Dit concert is voorbij.