Het "Tatavliano Trio" komt opnieuw naar Brussel met een programma vol liedjes zoals die indertijd te horen waren in de steden van Klein-Azië en Griekenland.

De naam van het ensemble verwijst natuurlijk naar Tatavla, de oude naam van een volkse buurt van Constantinopel waar bijna uitsluitend Grieken woonden. Over die wijk vertelden we al het een en ander toen een ander trio, het "Trio Tatavla", in maart 2016 zijn debuut maakte.

Dit nieuwe "Tatavliano Trio" was al in februari 2022 te gast in de Art Base. Deze keer zouden ze hun programma (nog) wat verder opentrekken en er ook wat (meer) traditionele muziek uit verschillende streken van Griekenland doorheen doen. Logisch eigenlijk, want de mensen waren toen al verrassend mobiel, en ook de muzikanten reisden overal rond en trokken zich niets aan van geografische etiketten. Hun job was tenslotte om het publiek te vermaken.

De muzikanten, die nu deze zware taak op hun schouders nemen, zijn nog steeds dezelfde als in februari 2022 . Het zijn:

• Eirini Zógali : outi , zang
• Asteris Varveris : laouto , zang
• Panos Skouteris : klarinet , zang

Elk van hen verscheen al eerder op ons radarscherm, en we kunnen dan ook verwijzen naar wat we toen over hen schreven.

De outi -speelster Eirini Zogali (Ειρήνη Ζώγαλη) bijvoorbeeld was in november 2021 al op stap in de Lage Landen. Toen speelde ze bouzouki in het "Rebetiko Trio" van en met Vanessa Kourtesi .

Een ander lid van dat trio was Asteris Varveris (Αστέρης Βαρβέρης), dezelfde die nu laouto speelt. Bij dat andere trio speelde hij dan wel gitaar, en hij deed dat ook toen hij in februari 2019 hierheen kwam met het "Mageftiko Trio" van Semeli Papavasiliou.

Daarbij vergeleken is Panos Skouteris ( Πάνος Σκουτέρης ) zo'n beetje de standvastige rots in de branding, want net als bij dit "Tatavliano Trio" speelt hij ook klarinet in het duo met Yiorgos Bererís waarmee hij in februari 2022 naar de Art Base kwam. En hij speelde eveneens klarinet bij Pentaichon, het ensemble dat in juli 2021 voor Griekse klanken zorgde op het "Gooikoorts" festival in het Vlaams-Brabantse Gooik.

Maar vergis u niet: in onze biografie van hem kunt u lezen dat hij nog een hele reeks andere traditionele blaasinstrumenten beheerst, zoals gaida en tsambouna .

De Griekse traditionele muziek is trouwens zowat de specialiteit van het huis Skouteris . Hij doet daar zelf onderzoek naar en hij publiceert er ook over. In september 2021, enkele maanden het optreden in Gooik, trok hij naar Rotterdam om daar de opleiding "Clarinet Performance" te gaan volgen aan de Codarts Universiteit. Dat zou hem zijn tweede bachelor diploma moeten gaan opleveren.

In afwachting zit hij dus op allerlei podia in België en Nederland, en tussendoor zakt hij één keer per maand af naar Brussel voor een nieuwe aflevering van zijn reeks "Workshops of Greek Traditional Music".

We schreven daar al over in september 2022 omdat de reeks toen van start ging. Inmiddels heeft hij daar zijn "vaste klanten" voor, en het is dus niet de bedoeling dat we elke aflevering apart opnemen, ook al kan je voor elke sessie apart inschrijven.

Dat belet niet dat we kunnen verklappen dat Panos Skouteris na afloop van het concert van het Tatavliano Trio nog even in Brussel blijft, om daar 's anderendaags opnieuw zo'n workshop te geven . Dat is dus op zondag 8 januari van 10 tot 13u.

De editie 2022 van het "Brussels Jazz Festival" kon helaas niet doorgaan (inderdaad, vanwege een klein virusje), maar na elke editie komt er weer een volgende. Dat geldt ook voor het "BJF23".

Het " Tania Giannouli Trio" staat nu opnieuw op de affiche, met hetzelfde programma als vorig jaar nog wel, maar dat hoeft niet te verbazen. Het is immers gebaseerd op het album "In Fading Light", dat het trio in 2020 uitbracht bij het Nieuw-Zeelandse label "Rattle", en dat al meteen daarna heel merkwaardige gevolgen had.

De muziek van pianiste en componiste Tania Giannouli ( Τάνια Γιαννούλη ) is namelijk in geen enkel hokje te vangen. Dat komt wel vaker voor, maar meestal gaan de recensenten zich dan in allerlei bochten wringen om kost wat kost een etiketje te vinden dat er op past. Of een paar etiketjes, desnoods. De ene bakt het al wat bruiner dan de andere. Soms heeft het zelfs iets weg van een kakelend kippenhok.

En toen kregen ze "In Fading Lights" op hun (virtuele) draaitafel. En het werd stil.

Heel even maar, want daarna trokken ze het ene blik superlatieven na het andere open: "album van de maand", "un magnifique album", ... en niet te vergeten: een nominatie voor de prestigieuze "Deutscher Jazzpreis".

Het hielp misschien wel dat Tania Giannouli (°Athene 1977) intussen op de een of andere manier toch in het hokje "jazz" was beland, waarmee de zoektocht dan overbodig was geworden. Zelf vindt ze dat niet erg. Het maakt haar ook allemaal niet uit, maar als er dan toch een etiketje op moet, dan is "jazz" voor haar prima. Dat staat immers voor "improvisatie" en "vrijheid", en dat is dus wel van toepassing.

Dat geldt ook voor de andere leden van het trio. Met haar er bij bestaat dat uit:

• Tania Giannouli : piano
• Andreas Polyzogopoulos : trompet
• Kyriakos Tapakis : outi

Als die instrumentatie een beetje ongewoon lijkt voor een jazz trio, dan past dat inderdaad helemaal in het plaatje.

Voor de rest van dat plaatje kunt u terecht op onze april 2022 maandpagina . Daar vertelden we u al uitgebreid waarom Tania Giannouli voor outi en trompet koos, hoe ze bij "Rattle" terecht kwam, waar de cover van het album "In Fading Light" vandaan komt, waarom ze enkele jaren geleden urenlang piano zat te spelen in de krater van een (slapende) vulkaan, en nog veel meer.

Alles eigenlijk wat u moet weten om ten volle van dit concert te kunnen genieten.

Daar kunnen we enkel nog de gevleugelde (of bevlogen) woorden van Tania Giannouli herhalen zoals die op de website van het festival geciteerd worden:

Beter kunnen wij dat niet zeggen.

Het "Rebetiko Quartet" brengt een avond die gewijd is aan - hoe kan het anders - de Griekse rembetika .

Toen dit ensemble in december 2022 langsheen allerlei podia in België en Nederland trok, vertelden we u al dat goede wijn geen krans behoeft.

Toch kunt u de rest van dat artikeltje nog steeds nalezen op onze december 2022 maandpagina .

U moet dan wel de naam van de bouzouki aanpassen. Toen was dat Vangelis Kochilis, nu wordt het Eirini Zogali. Met elkaar geeft dat dan:

• Vanessa Kourtesi : zang
• Eirini Zogali : bouzouki , zang
• Asteris Varveris : gitaar, zang
• Thodoris Ziarkas : contrabas

Over Eirini Zogali (Ειρήνη Ζώγαλη) vertelden we u al een paar dingen op onze november 2021 maandpagina , toen ze samen met Vanessa Kourtesi en Asteris Varveris in Rotterdam kwam optreden als het "Rebetiko Trio". Thodoris Ziarkas was er toen inderdaad niet bij. Zo gaat dat nu eenmaal met goede koks: die laten zich leiden door het aanbod van het moment. Een week vóór ze in Amsterdam de bouzouki "doet" tijdens deze "Rebetiko Night", dus op 7 januari , speelt die zelfde Eirini Zogali trouwens outi in Brussel, maar dan in een ander ensemble, het "Tatavliano Trio" (waar toch ook Asteris Varveris deel van uitmaakt). Goede koks enzovoorts ...

Het "See Festival", editie 2023, heeft "Georges Xylouris" op de affiche staan, maar het gaat wel degelijk om "the one and only" Yorgis Xylouris .

Met zijn stem en zijn laouto zal hij het tweede deel van een dubbelconcert voor zijn rekening nemen. Dat optreden begint om 21u30. Daar hoeft dan verder niet veel uitleg bij, vonden wij.

De "See" van het "See Festival" staat voor "South Eastern Europe", en dat gebied is uiteraard veel groter dan "alleen maar" Kreta.

De eerste helft van de avond, vanaf 20u, wordt dus bemand (of bevrouwd) door de Noord-Macedonische folkgroep "Perija". Die begonnen in 2015 als een straatorkestje, en dat doen ze nog altijd - als ze niet op allerlei festivals optreden, natuurlijk. Ze halen hun inspiratie voornamelijk uit allerlei verschillende muzikale tradities die er op de Balkan te vinden zijn, en dan zit je natuurlijk met één been in de oosterse makams , die ook in de Griekse muziek zo'n belangrijke rol spelen. Maar één been van een duizendpoot is niet het hele verhaal, want "Perija" laat zich inspireren door zowat alles.

Hun naam zou het Turkse woord zijn voor "fee", en dat verwijst dan naar de donkere bossen op het Balkan-schiereiland, waarvan ze de sfeer proberen op te roepen tijdens hun concerten.

Voor normale stervelingen zou het dan een hele opgave zijn om die betovering te doorbreken na de pauze, maar Yorgis Xylouris is natuurlijk geen normale sterveling - toch niet als hij zijn laouto ter hand neemt.

Hij is niet de enige Griekse bijdrage op dit "See Festival" van 2023. 's Anderendaags is de trompettist Pantelis Stoikos de gast van de groep "Echos of Zoo", een project van Nathan Daems (zie verder naar onderen op deze pagina).

De bekende Griekse trompettist Pantelis Stoikos ( Παντελής Στόικος ) is opnieuw de gast van "Echoes of Zoo", een project van muzikale duizendpoot Nathan Daems.

Dat "opnieuw" is niet helemaal correct, want eigenlijk hadden ze dat project al willen voorstellen op de eerste editie van het "See Festival", in 2021, maar dat optreden is niet doorgegaan. Het artikeltje dat we toen over hen schreven staat wel nog altijd op de december 2021 maandpagina , en daar hebben we verder niets aan toe te voegen.

De "See" van het "See Festival" staat eigenlijk voor "South Eastern Europe", maar deze avond van het festival heeft toch wel een stevige connectie met het Belgenland.

Het eerste deel van dit dubbelconcert wordt namelijk verzorgd door het "Arcus Quartet", en dat ontstond ... in de wandelgangen van de Bozar tijdens die zelfde eerste editie van het "See Festival" in december 2021. Het was toen dat een aantal jazz-muzikanten uit Moldavië, Bulgarije, Italië en België met elkaar in contact kwamen en besloten om het daar niet bij te laten.

De aanwezigheid van Pantelis Stoikos tijdens de tweede helft van deze avond is niet de enige Griekse bijdrage aan dit "See Festival" van 2023. Een dag eerder was ook Yorgis Xylouris daar al te gast (zie hoger op deze pagina).

Het "Grieks Koor van Brussel" (Ελληνικη Χορωδία Βρυξελλών, Elliniki Chorodia Vryksellon) viert zijn tiende verjaardag met een groots opgezet concert.

Daar brengen de dames verslag uit van hun reis doorheen de Griekse muziek. Ver hoefden ze daarvoor niet te gaan, want de muziek kwam meestal naar hen toe. Het koor zong inderdaad bij een heleboel concerten van bekende en minder bekende artiesten die in de Belgische (en Europese) hoofdstad kwamen optreden.

Voor dit verjaardagsfeest draaien ze de rollen om. Ze nodigen een heleboel gasten uit die in Brussel iets te maken hebben met Griekse muziek. Zowat iedereen die naam en faam heeft, tekent present. Bij hen onder meer Panos Gourgiotis , Yuli Asimakopoulou , Yorgos Babanis, Ismini Giannakis, Eleni Petridou, ... en natuurlijk ook Frans De Clercq.

Ook in de zaal zelf zal het behoorlijk druk worden. Er zijn niet alleen de vrienden en familieleden van de koorleden zelf, maar de avond staat bovendien onder de auspiciën - zoals dat dan heet - van een hele reeks prominente instellingen, gaande van het Griekse Consulaat in Brussel tot en met de vzw "Femmes d'Europe". Voor een aantal aanwezigen zal het dan eerder kwestie zijn van "zien en gezien worden", maar u kunt er natuurlijk ook gewoon naartoe gaan om te luisteren. Het koor belooft trouwens een heleboel verrassingen, en dat is hen eigenlijk wel toevertrouwd.

Het is dan mooi meegenomen dat de opbrengst van deze avond gaat naar de strijd tegen vrouwenmishandeling.

Het nieuwe "Asia Minor Ensemble" komt met een aloud repertoire. Ze brengen inderdaad liedjes die tot pakweg een eeuw geleden te horen waren in Constantinopel, Smyrna en andere steden in Klein-Azië, en die in 1922 samen met de Griekse vluchtelingen naar Griekenland kwamen.

Zelf zeggen ze dat dit voor hen een "nieuwe, spannende reis" gaat worden doorheen genres als smyrneïka en rembetika , maar daar is misschien toch wel een tikkeltje valse bescheidenheid mee gemoeid.

Het ensemble bestaat namelijk uit:

• Marilena Chrysochoidi : santouri , zang
• Stratos Stabourlos : bouzouki , zang
• Dimitris Rossidis : gitaar, zang
• Panos Tsamis : percussie, zang

Minstens de bouzouki -speler Stratos Stabourlos zal een bekende naam zijn, in de eerste plaats als de jongere helft van het duo "I Ellines", dat decennia lang ten dans speelde op allerlei Griekse verenigingsfeesten, trouwfeesten en dergelijke. Los daarvan heeft hij ook al indruk gemaakt met projecten als het "George Zambetas Tribute" of "Pentology". Daar stond eigenlijk " rembetika en laïka " op het programma, maar, zoals we schreven op onze mei 2015 maandpagina , werd dat vooral bij "Pentology" al snel opengetrokken tot " rembetika , laïka , smyrneïka , paradosiaka, nisiotika en endechna ". Alle genres populaire muziek, eigenlijk.

Ook op een traditioneel Grieks feest wordt er van het orkest verwacht dat ze al die dingen kennen. Daar is het immers "u vraagt, wij spelen". De bedoeling is om het publiek aan het dansen te krijgen, en als dat niet lukt, wordt er het jaar daarop gewoon een ander orkestje gevraagd. Dan weet u meteen ook waarom "I Ellines" jarenlang de vaste leveranciers waren voor heel veel van die feesten. Een tsamikos met bouzouki ? Geen probleem als Stratos Stabourlos de snaren bedient. Of een karsilamas, een ballos, of een tsifteteli ? Het kon allemaal, en alles al even overtuigend.

Het is dus zeker niet zo dat Stratos Stabourlos deze muziek nog nooit gehoord zou hebben, wel integendeel.

Dat geldt ook voor Marilena Chrysochoidi . In dit ensemble speelt zij santouri , maar ze is ook pianiste, actrice, operazangeres en lerares. En dat zijn niet zomaar visitekaartjes: bij elk daarvan horen diploma's, optredens en allerlei samenwerkingen, telkens meer dan voldoende om er een normaal cv mee te vullen.

De uitvoerige beschrijving die we hier publiceerden naar aanleiding van dit concert hebben we inmiddels ondergebracht in een aparte biografie van haar .

Over de twee andere leden van dat ensemble, de gitarist Dimitris Rossidis en de percussionist Panos Tsamis, hebben we (nog) geen informatie, maar het palmares van de twee anderen staat er eigenlijk borg voor dat ook zij tegen hun taak opgewassen zullen blijken.

Toen Vanessa Kourtesi ( Βανέσσα Κουρτέση ) in 2017 in Rotterdam neerstreek om daar zang te gaan studeren aan de Codarts Universiteit, werd al snel duidelijk dat ze een bezig bijtje was. Ze zat al ontelbare keren op een podium, met een hele reeks uiteenlopende ensembles, waarin zij telkens de zangeres was, en vaak ook de spilfiguur.

Vier jaar later, in 2021, studeerde ze af met een eindwerk over "Vocal Improvisation in Makam Music" , en dat onderwerp is haar helemaal op het lijf geschreven. Het is op zich al een heel uitgebreid terrein, want zoals bekend liggen de makams niet alleen aan de basis van veel Griekse genres, zoals de rembetika en andere, maar het zijn ook de bouwstenen van heel wat oosterse genres, zowel traditioneel als modern. Daarnaast staat Vanessa Kourtesi ook nog open voor allerlei andere invloeden uit westerse hoek, zoals jazz, fado, gospel en nog veel meer.

De sporen van dat alles waren al vaak terug te vinden in de klank van de liedjes die ze met al die verschillende ensembles bracht. Maar met zo'n uitgebreide belangstelling en zo'n passie voor muziek ligt het voor de hand dat er vroeg of laat de behoefte ontstaat om een nog grotere uitlaatklep te vinden voor de eigen creativiteit.

En inderdaad, er waren al een tijdje geruchten dat ze bezig was aan een album met eigen composities. Na een "incubatietijd" van vier jaar is dat er inmiddels ook gekomen, in mei 2022 om precies te zijn. De drie liedjes werden in november 2021 opgenomen in Athene, en er werkten niet minder dan zeven muzikanten aan mee. Onder hen enkele oude bekenden, zoals Charis Lambrakis ( ney ) en Yiorgos Bereris (piano).

Het is het eerste tastbare resultaat van haar visie op de muziek en op zichzelf. Dat komt ze nu voorstellen in Brussel. Voor één keertje nemen we de perstekst gewoon over:

Daar willen we enkel nog aan toevoegen dat Vanessa Kourtesi na afloop van het concert niet meteen naar Rotterdam terugkeert. Ze verzorgt 's anderendaags namelijk in Brussel nog een aflevering van haar reeks workshops onder de titel "Voices of Rebetiko". We schreven daar al over toen de reeks in oktober 2022 van start ging, maar we waren (en zijn) niet van plan om elke aflevering apart op te nemen (ook al kan er apart ingeschreven worden). Dat neemt niet weg dat we het hier toch wel willen vermelden. Deze workshop, dus op zaterdag 21 januari, loopt van 11u tot 16u.