Het trio "Meraki" komt naar België voor een aantal optredens waar telkens een min of meer culinair randje aan zit.

In Herent (bij Leuven) is dat het duidelijkst. Daar is er in de namiddag een markt met Griekse producten, en in de vooravond wordt er een Griekse maaltijd geserveerd. Meer details over deze "pre-concertuele activiteiten" vindt u in het kadertje met "praktische gegevens" hieronder.

In Gent krijgt de groep een plaatsje in de ENTR, het resultaat van de recente versmelting van het vroegere leescafé en het wereldrestaurant van De Centrale, dus ook daar kunt u een hapje eten.

In Brussel treden ze op in de Art Base, en zoals bekend is die uitgerust met tafeltjes waarop u tussendoor uw drankje en uw schoteltje mezedes kunt deponeren, bijvoorbeeld om te applaudisseren.

Het ensemble

Het "Meraki Trio" komt voor de eerste keer naar België, en wie dat niet gelooft, die verwart misschien met het gelijknamige "Merak Quartet", dat in november 2012 voor het eerst in Brussel neerstreek, en dat een jaar later, in november 2013 , daar terugkeerde als "Meraki Quartet".

Een hele tijd geleden was er in Nederland en België trouwens nog een ander kwartet actief dat eveneens " To Meraki " heette. Zoals u bijvoorbeeld op onze november 2000 pagina kunt lezen brachten zij vooral Epirotische traditionele muziek. En nog maar pas in november 2016 werd er in Groningen een sextet opgericht dat "Orkest Meraki" gedoopt werd.

Het trio, waar het hier over gaat, is niet alleen in rekenkundig opzicht anders dan deze kwart- en sextetten. Ook hun bezetting en hun repertoire zijn helemaal anders.

Het komt overigens wel vaker voor dat nieuwe, nog relatief onbekende groepjes, tijdens hun zoektocht naar een geschikte naam, onafhankelijk van elkaar op hetzelfde idee komen. Het Griekse woord "meraki", met zijn specifieke betekenis, is dan een verleidelijke keuze. Zo dadelijk meer daarover, maar laten we met de bezetting beginnen.

Dit "Meraki Trio" bestaat uit:

• Semeli Papavasiliou : zang en gitaar
• Alexandros Kentris : bouzouki
• Glafkos Smarianakis : viool

Ze worden eigenlijk aangekondigd als " rembetika trio", maar volgens onze informatie zouden ze ook traditionele nummers gaan spelen. Sommige Grieken vinden rembetika ook wel "traditioneel", maar hier zijn duidelijk de dimotika bedoeld. De twee genres liggen overigens niet altijd zo ver uit elkaar als soms wordt aangenomen, dus heel veel maakt het niet uit.

En elk van de drie muzikanten op zich is niet alleen getalenteerd en gepassioneerd door muziek, maar (dus?) ook erg veelzijdig.

Semeli Papavasiliou

Galant als we (soms) zijn beginnen we bij de dame van het gezelschap, de zangeres Semeli Papavasiliou (Σεμέλη Παπαβασιλείου).

Zij zingt ook nog in een hele reeks andere ensembles dan het "Meraki Trio", en alles bij elkaar bestrijkt ze daarmee zowat alle genres van het populaire Griekse lied. Haar repertoire begint bij de dimotika (de traditionele dorpsmuziek) en het eindigt (min of meer) bij de rembetika en de laïka , met jazz, rock en blues als kersen op de taart. Soms haspelt ze dat alles vrolijk door elkaar tijdens één en hetzelfde optreden, en het is onder meer daarom dat we denken dat de benaming "Rembetiko Trio" een jasje is dat een beetje al te eng bemeten is.

Om slechts één voorbeeld te noemen: in december vorig jaar (2016) gaf zij samen met de bekende Dimitris Lappas (o.a. vaste begeleider van Makis Seviloglou ) en de (voorlopig nog) wat minder bekende Kostas Gerakis een reeks optredens in Athene, waarbij ze - weliswaar met mate - de experimentele toer opgingen. Zo vroegen ze zich bijvoorbeeld af hoe B.B. King de traditionele klarinetmuziek van Takis Soukas zou spelen, of hoe het zou klinken als Amy Winehouse ineens rembetika zou gaan zingen. Zo bruin zullen ze het nu misschien wel niet bakken, maar toch ... Overigens kon hun Atheense publiek het baksel best op prijs stellen. En van kleuren gesproken: de (gelegenheids)groep heette "Τα 3 μαύρα πρόβατα" (Ta tria mavra provata, de drie zwarte schapen).

Meestal begeleidt Semeli Papavasiliou zichzelf op gitaar (zoals ze dat ook nu zal doen), maar in een parallel universum speelt ze cello in klassieke ensembles - en ook hier is het "ensembles" in het meervoud. Daarnaast begeleidt ze met haar cello allerlei theatervoorstellingen, waarbij ze niet alleen westers klassiek speelt, maar ook endechna , de Griekse "kunstmuziek".

Haar opleiding bestaat volgens haar "alleen maar" uit haar studies Byzantijnse muziek. De rest heeft ze volgens haar "sto dromo" geleerd. Letterlijk betekent dat "op straat", en zo bedoelt ze het ook min of meer. Ze heeft "de kunst afgekeken" van zigeuners en andere rondreizende muzikale "straathoekwerkers", zegt ze, maar ze luisterde al even aandachtig naar de sopraan in een opera. Dat is inderdaad ook de traditionele manier om muziek te leren, als het ware door absorptie.

Maar met die uitleg snijdt ze dan wel een flink aantal bochten af. Laten we proberen om die weer wat recht (of krom?) te trekken.

Ze werd geboren (in 1994) als dochter van een beroepsmuzikant, de relatief bekende bouzouki -speler Yannis Papavasiliou, bijgenaamd "Vlachos". Die werd zelf in 1964 geboren in Karditsa (Centraal-Griekenland). In 1981 verhuisde hij naar Athene, waar hij een indrukwekkende carrière als bouzouksis uitbouwde. Zo werkte hij onder meer samen met Thanasis Polykandriotis , Iordanis Tsomidis , Babis Golés , Babis Tsertos , Pantelis Thalassinos , Loukianos Kylaïdonis en nog een paar andere ronkende namen. Nog een niet onbelangrijk detail: hij zweert bij de trichordo , de traditionele driesnarige bouzouki , die wat moeilijker te hanteren is dan de viersnarige versie. En in kleinere ensembles zingt hij ook zelf.

Zijn dochter Semeli heeft natuurlijk niet alleen een vader, maar ook een moeder, en die was weliswaar biologe van beroep, maar thuis zong ook zij de hele dag.

Haar ouders hadden het zelf van geen vreemden. De twee grootmoeders van Semeli waren allebei professionele zangeressen. De ene zong dimotika , de andere was actief in het lichte lied.

Volgens bepaalde bronnen zou één van die beide oma's niemand minder geweest zijn dan Kákia Mendri (Κάκια Μένδρη), één van de belangrijke vertegenwoordigsters van het lichte lied tijdens het interbellum. Dat klopt echter niet, en het is een voorbeeld van de hardnekkigheid waarmee "fake news" zich verspreidt op het Internet. De fout is terug te voeren op één interview van één journalist. Semeli Papavasiliou weet niet waar hij het vandaan gehaald heeft, en ze heeft hem gevraagd om dat recht te zetten, maar het verhaal is een eigen leven gaan leiden. Ook wij hebben ons laten vangen in de eerste editie van dit artikel, en dat is des te pijnlijker omdat we wel degelijk gemerkt hadden dat er ergens iets niet klopte. In dat interview vertelt Semeli namelijk dat haar beide oma's nog in leven zijn, terwijl Kákia Mendri (1912-1994) al overleed vóór zij geboren werd (1995). Het is toen we dat wilden uitklaren dat Semeli ons vertelde hoe de vork aan de steel zit. Bij deze is dat dus rechtgezet.

Dat neemt niet weg dat het zingen bij haar toch wel in de genen zit.

Als oogappel van haar ouders viel Semeli Papavasiliou dan ook niet ver van de (stam)boom. Als kleine dreumes was ze al gefascineerd door muziek, en ze was bijvoorbeeld dolblij als ze weer eens mee naar een dorpsfeest mocht, of naar de opera. Dat bleef natuurlijk niet onopgemerkt, met als gevolg dat haar enthousiaste ouders haar inschreven bij alle zangkoren die ze maar konden vinden. En daar bleef het niet bij, want ze lieten haar ook allerlei muzieklessen volgen, waaronder natuurlijk de obligate pianoles, maar ook notenleer en dergelijke. Dochterlief vond het helemaal niet erg, wel integendeel.

Alleen al daarom is het niet helemaal juist als ze bescheiden zegt dat ze de zangkunst "sto dromo" heeft opgepikt. Zelfs niet als je in rekening brengt dat ze, zodra ze wat ouder was, haar vader vergezelde naar zoveel mogelijk optredens. Daar zat ze dan in het publiek, met glinsterende oogjes te luisteren naar haar papa en zijn illustere collega's. Dat was weliswaar niet letterlijk "op straat", maar het was toch (een vorm van) praktijkles.

Zij moest echter niet van nul vertrekken, zoals de "echte" traditionele muzikanten indertijd, die zich alleen door hun oren en hun gevoel konden laten leiden. Semeli kon dat ook wel, maar ze had nog iets extra's, waardoor ze sneller "absorbeerde". Zij kon immers heel goed analyseren wat ze hoorde, en ze wist op welke details ze moest letten. Die kennis had ze niet alleen te danken aan haar muzieklessen als kind, maar ze heeft nadien ook nog muziekhumaniora gevolgd. Zoals bekend krijgen de scholieren daar, naast het reguliere lessenpakket, ook nog eens evenveel uren muziekles bovenop. Ze worden dus als het ware ondergedompeld in muziek, en dat levert uitstekende resultaten op. Het is één van de redenen dat er de laatste jaren zo'n enorme aantallen uitstekende jonge muzikanten te vinden zijn in Griekenland. Zo'n adolescent moet natuurlijk wel heel gemotiveerd zijn om dat allemaal te overleven, maar dat was bij Semeli geen enkel probleem. Wel integendeel, het mocht gerust nog een ietsje meer zijn, vond ze. Daarom was ze, net als vele andere getalenteerde leerlingen, na schooltijd ook nog eens actief in verschillende muziekgroepjes.

Het is ook in de muziekhumaniora dat zij een aantal instrumenten leerde spelen, waaronder dus gitaar en cello. De leerlingen mogen inderdaad hun (muziek)lessenpakket min of meer zelf samenstellen. Het aanbod is heel gevarieerd, met zowat alle muziekgenres, en veel verschillende instrumenten. Zij legde zich vooral toe op de instrumenten, omdat de zanglessen haar niet echt aantrokken, vertelt ze. Uiteraard niet, want op dat vlak kon ze eigenlijk niet veel meer bijleren - maar dat zegt ze er niet bij.

Als ze dan beweert dat ze eigenlijk nooit muziekles gevolgd heeft, behalve dan Byzantijnse muziek, dan moet je dat lezen als "muziekles aan het conservatorium". Haar hogere studies bestaan inderdaad uit "alleen maar" dat - misschien omdat dit muziekgenre het enige was waarbij ze nog iets had aan een theoretische opleiding. Of misschien ook omdat het haar onmogelijk ontgaan kan zijn dat de Byzantijnse muziek de fundamenten leverde waar vele Griekse muzikale genres op verder bouwden...

Enkele jaren geleden, in 2015, wilde ze nog theater gaan studeren, allicht omdat ze daar zo vaak mee in aanraking komt als muzikante, maar ze begreep al snel dat dit haar ding niet was, en sindsdien leeft ze nog alleen voor de muziek.

Glafkos Smarianakis

De violist van het " rembetika " trio, Glafkos Smarianakis (Γλαύκος Σμαριανάκης) is wat ouder dan zij (hij is van 1990), maar verder zijn er heel wat gelijkenissen.

Daarvoor verwijzen we u naar onze biografie van hem, waar we de tekst en uitleg hebben ondergebracht die oorspronkelijk op deze maandpagina stond.

Alexandros Kentris

De "derde man" van het trio, Alexandros Kentrís (Αλέξανδρος Κεντρής), hebben we voor het laatst gehouden, terwijl hij met zijn bouzouki normaal toch de eerste viool zou moeten spelen in een ensemble dat rembetika brengt.

Dat is niet alleen omdat we over hem (voorlopig nog) wat minder weten dan over de twee anderen, maar ook om nogmaals duidelijk te maken dat u zich beter niet blindstaart op het " rembetiko " onderdeel van hun naam.

Ook Alexandros Kentrís is heel veelzijdig. Zo beheerst hij bijvoorbeeld niet alleen de bouzouki , maar ook de bulgarí , de langhalsluit die vroeger op Kreta veel gebruikt werd. Dat instrument was met uitsterven bedreigd maar is nu, dank zijn enkele jonge muzikanten, weer aan de beterhand. Kentris is één van die redders in de nood.

En naast instrumentalist is hij ook zanger. Hij wordt weliswaar niet als dusdanig aangekondigd in de bezetting van "Meraki", maar hij trad al vaker op met Semeli Papavasiliou, en toen zong hij zelf ook bijna altijd.

Met zijn bouzouki speelt hij niet alleen rembetika , maar ook laïka , en ook hij wil wel eens buiten de lijntjes kleuren als hij in "goed gezelschap" verkeert. Concreet betekent dat: als hij op het podium zit met andere muzikanten die een even brede belangstelling en een even grote passie voor muziek hebben als hijzelf.

Om dergelijke ontmoetingen niet aan het toeval over te laten richtte hij recent, samen met vier andere zielsgenoten, een groepje op dat "Οι ΠλανΩδειοι" (I PlanOdii) gedoopt werd. De groep bestaat uit enkele vaste instrumentalisten, die voor hun optredens telkens beroep doen op goede gastzangeressen. Zo traden ze bijvoorbeeld al op met Anatoli Margiola (bij ons bekend van Manolis Pappos ), met Ioulia Karapataki (bij ons bekend van "Kompania") en met Eva Xenou (in Griekenland bekend van o.a. Haig Yazdjian , Agathonas Iakovidis maar ook van zichzelf). Semeli Papavasiliou hadden ze bij ons weten nog niet te gast, maar ze zijn ook nog maar pas bezig.

De hoofdletter middenin de naam "Οι ΠλανΩδειοι" staat er niet toevallig, want het is een ludieke samentrekking van "η πλάνη της ωδής" (i plani tis odis). Dat zou je op het eerste zicht kunnen vertalen als "de illusie van de ode" , want de eerste betekenis van "η πλάνη" is een dwaling. Maar er is ook een tweede betekenis, want net als in het Nederlands kan "dwalen" ook gewoon "ronddwalen" of "rondreizen" betekenen (al wordt zo'n "ronddwaling" dan meestal geschreven als "η πλάνης", maar goed). Dat is wat de muzikanten zelf bedoelen met hun naamkeuze: het is de muziek die rondreist.

Elke gelijkenis met het Nederlandse woord "planeet" is niet louter toevallig, want dat is tenslotte ook zo'n ding dat ronddwaalt.

Zonder de hoofdletter in het midden zou "I planodii" trouwens gewoon het meervoud zijn van "o planodios (mousikos)", een "dwalende" - en dus rondreizende - muzikant. Dat zou dan wel een dubbele schrijffout zijn, want in dat geval had er een omikron (-ο-) moeten staan en geen omega (-ω-), en het had ook een gewone -ι- moeten zijn in plaats van -ει-. Ook dat is dus de opdracht van de hoofdletter: voorkomen dat de PlanOdii voor analfabeten gehouden worden.

Je kan het zelfs nog verder gaan zoeken, want "η πλάνη" heeft nog een heel andere, veel minder gangbare betekenis, en dan is het een synoniem voor "το ροκάνι" (to rokani). Dat is gewoon een schaaf, zo'n ding dus waarmee je hout mooi glad maakt of waarmee je een klemmende deur te lijf gaat.

De "PlanOdii" zelf leggen die connectie niet, maar wij konden de verleiding niet weerstaan, want het is beslist niet ontoepasselijk. Zij worden meestal omschreven als een groep muzikanten die zich toeleggen op het repertoire van de laïka , met als bijzonderheid dat zij deze liedjes nieuw leven willen inblazen op de manier zoals zij ze aanvoelen. Ze schaven die "odes" dus wat bij tot ze hen passen. Er wordt ook nog bij vermeld dat ze dat doen met veel toewijding en met veel ... meraki.

Meraki ??

En daarmee zijn we dan weer terug bij de naam van het trio dat nu naar België komt.

In het Grieks is μεράκι (meraki) één van die vele onvertaalbare woorden waar de taal zo rijk aan is. Je kan meraki hebben om iets te doen, en dan wil je dat "iets" ook dolgraag ooit eens kunnen doen, je droomt ervan, en je lijdt eronder zolang je droom niet in vervulling gaat. In die laatste betekenis is het een beetje synoniem van het al even onvertaalbare καημός (kaïmos). Als het dan zover is, dan zal je dat "iets" allicht ook met meraki doen, met volle overgave dus, met hart en ziel en super-enthousiast, en het spreekt vanzelf dat je dat "iets" dan niet gewoon goed doet maar zonder meer voortreffelijk. Als gevolg van dit alles zal je waarschijnlijk ook meraki hebben , oftewel in goede stemming zijn.

Een μερακλής (meraklis) is dan ook iemand die houdt van mooie dingen, want die zijn met meraki gemaakt, maar het kan ook iemand aanduiden die iets met volle overgave en met veel enthousiasme doet. En in de rembetika -liedjes komen we de meraklis ook tegen als iemand die houdt van plezier maken, wat in zekere zin hetzelfde is. Zoiets doe je natuurlijk altijd in (goed) gezelschap en daarom gaan de liedje vaak over μερακλήδες (meraklides) in het meervoud. Een meraklis is soms wel een beetje excentriek maar dat hoort er ook bij. Het is in feite zelfs verplicht, want iedereen houdt natuurlijk wel van aangename dingen maar daarom is nog niet iedereen een meraklis. Voor een meraklis hoor je in bewondering te staan, hij dwingt respect af, hij behoort tot een soort volkse elite waar naar opgekeken wordt. Hij weet immers hoe te leven, hij is een echte man (m/v).

Het Griekse "meraki" is één van de vele Turkse leenwoorden die de taal te danken heeft aan vier eeuwen Ottomaanse overheersing, maar de betekenis is niet helemaal hetzelfde in beide talen. We hebben daar uitgebreid over doorgeboomd op onze november 2012 maandpagina , waar we probeerden om de oorsprong van het woord te traceren, waarbij we via het Perzisch, het Indo-Europees, het Austronees en het Proto-Austroaziatisch (net niet) bij Adam en Eva uitkwamen. Dat verhaal is in deze Griekse context minder relevant, dus we hebben hier alleen de Griekse betekenis opnieuw toegelicht.

Het zal duidelijk zijn dat het woord, in al zijn betekenissen, volkomen toepasselijk is op de drie gepassioneerde muzikanten van het "Meraki (Rembetika) Trio".

Praktische gegevens
Vrijdag 15 december 2017, 20u00, Art Base, Zandstraat (Rue des Sables) 29, 1000 Brussel (B) Tickets: € 12,50 (normaal tarief), € 7,- (reductietarief voor werklozen en studenten). Dit concert is voorbij.
Concert, voorafgegaan door een markt (14u) en een Griekse maaltijd (16u) Zondag 17 december 2017, 19u30, Het Huis van Mihr, Mechelsesteenweg 690, 3020 Herent (Leuven) (B) Prijzen: € 15 voor het concert, € 25 voor de maaltijd (Grieks aperitief inbegrepen), en € 35 voor beide samen. De markt is doorlopend en vrij toegankelijk, vanaf 14u. Er zijn uitsluitend Griekse producten te koop: olijven en olijfolie, wijn, koffie, thee, koekjes, chocolade, marmelade, kaas, kruiden, ouzo, tsipouro, masticha, rakomelo, loukoumia... En zoals de organisator terecht opmerkt: "Weet je niet wat die laatste woorden betekenen? Kom ze ontdekken!". Om 16u wordt dan het aperitief geserveerd, met aansluitend een Griekse maaltijd. Rond 19u30 begint het eigenlijke concert. Dit evenement is voorbij.
Dinsdag 19 december 2017, 20u00, De Centrale, ENTR zaal, Ham 147, 9000 Gent (B) Gratis inkom. De ENTR is het resultaat van de versmelting van het vroegere leescafé en het wereldrestaurant van De Centrale, en het ligt even verder dan de hoofdingang (in de Ham), richting centrum en aan de overkant van de straat. Op dinsdagavond zijn er (bijna) altijd gratis concerten. Van lezen zal tijdens het concert van "Meraki" waarschijnlijk niet veel in huis komen, maar het wereldrestaurant is wel degelijk operationeel. Dit concert is voorbij.

 

Het (net niet) kersverse ensemble "BelGriego" komt naar Brussel om er hun programma "Mare Nostrum" voor te stellen.

Dat bestaat deze keer vooral uit traditionele Griekse muziek en uit de al even Griekse rembetika .

We schrijven "net niet kersvers" omdat ze nog maar pas in mei van dit jaar (2017) hun debuutconcert in Antwerpen gaven, en in juni 2017 breiden ze daar een vervolg aan.

Ter gelegenheid van hun debuutconcert schreven we een uitgebreid artikel over deze opmerkelijke groep met een opmerkelijke visie, en we denken dat het een goed idee zou zijn als u dat nog even zou herlezen.

Dat geldt zeker als u zou twijfelen om naar hun Brusselse concert te gaan, vooral dan als u zou denken dat het "de moeite niet is" omdat het toch weer "meer van hetzelfde" is. Minstens dat laatste is manifest onjuist.

Kort samengevat begon het idee voor "BelGriego" te rijpen tijdens de zomer van 2016, in de hoofden van een aantal masterstudenten die klassieke muziek studeren aan het gerenommeerde Koninklijk Conservatorium van Antwerpen.

Voor hun debuutconcert in mei 2017 brachten ze eerst een aantal klassieke werken, en na de pauze speelden ze dan allemaal Griekse nummers. Door die twee zo naast elkaar te zetten, en ook door ze allebei met dezelfde bezetting te spelen, wilden ze duidelijk maken wat onder meer Manos Hadjidakis al in 1949 beweerde: in muziektechnisch opzicht is veel Griekse muziek van even hoge kwaliteit als de westerse klassieke muziek. En jawel, het gaat hier wel degelijk om die soorten Griekse muziek die doorgaans als "amusementsmuziek" beschouwd worden, zoals de rembetika en de dorpsmuziek. De muziek dus waar de "elite" vaak op neerkijkt omdat ze te "volks" zou zijn. Maar in Griekenland - een land met een diepgewortelde muzikale cultuur - is "volks" helemaal geen synoniem voor "inferieur". Dat is niet alleen de mening van Manos Hadjidakis en vele anderen, maar ook de leden van "BelGriego" zijn daar vast van overtuigd. En die mening willen ze ook staven.

Hun debuutconcert in Antwerpen was vooral bedoeld voor hun mede-studenten en andere mensen uit conservatoriumkringen (waaronder niet in de laatste plaats hun docenten - wat toch ook wel wat wil zeggen). Die mensen kenden de Griekse muziek niet, of toch veel minder, vandaar het uitgebreide klassieke luik als opwarmer. In Brussel spelen ze integendeel voor een publiek dat zeer goed thuis is in de Griekse muziek in al zijn vormen en soorten, dus slaan ze hier de opwarmer over en ze komen meteen tot de kern van de zaak.

Voor de kenners van Griekse muziek zit de aantrekkingskracht niet alleen in de verrassende bezetting. Zoals gezegd speelt BelGriego inderdaad de (bekende en minder bekende) Griekse nummers met een heel andere bezetting dan gewoonlijk, namelijk met die van een (flink) westers-klassiek ensemble.

Dat blijkt gewoon al als u naar de namen en instrumenten kijkt:

• Elina Markatatou : mandoline
• Maria Markatatou : mandoline
• Eleni Tsiotsiou : viola
• Mathijs Ignoul : gitaar
• Sara Lorenzo : viool
• Beatriz Laborda Gonzalez : cello
• Arsenis Gionis : bariton
• Nina Basdras : sopraan (en "special guest").

Denkt u zich even in hoe het overbekende "Never on Sunday" van Manos Hadjidakis en de "Sirtaki" van Mikis Theodorakis met een dergelijke bezetting zouden klinken? U krijgt geen punten als u het debuutconcert in Antwerpen heeft meegemaakt, want beide nummers stonden daar inderdaad op het programma. Het is niet zeker of dat in Brussel ook het geval zou zijn, maar we hopen van wel, want het is een zeer interessante ervaring om mee te maken.

Dat ligt niet "gewoon" aan de bezetting, en ook niet "gewoon" aan het talent en de technische kunde van deze muzikanten (want als ze die kwaliteiten niet hadden, dan waren ze uiteraard nooit aan een master begonnen, en dan al helemaal niet in Antwerpen).

Er is echter (nog) meer aan de hand dan "alleen maar" dat. Dit zijn acht muzikanten van drie verschillende nationaliteiten (Belgisch, Grieks, en Spaans), en ze komen dus uit totaal verschillende muzikale tradities. Daarbinnen hebben ze natuurlijk ook elk hun eigen visie, belangstelling en muzikale passies. Samengevat: acht totaal verschillende invalshoeken.

Vanuit die invalshoeken luisteren ze dan naar een originele opname van de Griekse liedjes die ze in hun repertoire willen opnemen. Elk van hen haalt uit dat liedje die elementen die hem of haar het meest aanspreken, de elementen dus die passen bij zowel hun eigen persoonlijke temperament als bij het muziekinstrument waarin ze gespecialiseerd zijn. Ze kiezen met andere woorden elk een deel van het liedje dat zij voor hun rekening willen gaan nemen. Dat onderdeel schrijven ze uit in een eigen partituur, elk voor zich. Al die partituren worden vervolgens naast elkaar gelegd en op elkaar afgestemd. De technische bagage en het talent van deze mensen staat daarbij garant voor een harmonieus geheel.

Als een symfonisch orkest nog niet bestond, dan zou het op deze manier uitgevonden moeten worden. Een "sym-fonie" is inderdaad het - niet toevallig Griekse - woord voor iets dat "samen klinkt", en dat is precies wat "BelGriego" ten gehore brengt.

Als u nu ook nog wil weten waar de naam "BelGriego" vandaan komt, en waarom ze hun programma brengen onder de titel "Mare Nostrum", dan moet u toch dringend even ons artikeltje van mei 2017 (her)lezen, want daar deden we dat allemaal uit de doeken.

Praktische gegevens
Vrijdag 1 december 2017, 20u00, Art Base, Zandstraat (Rue des Sables) 29, 1000 Brussel (B) Tickets: € 12,50 (normaal tarief), € 7,- (reductietarief voor werklozen en studenten). Dit concert is voorbij.

 

Het Trio Tatavla heeft een eerste cd klaargestoomd en die komen ze nu aan het publiek voorstellen.

De première is weggelegd voor Muziekpublique in Brussel, waar het Trio op 15 december 2017 het tweede deel van een dubbelconcert speelde.

Twee dagen later gaven ze een avondvullend concert de Case Bruti in Den Haag (Scheveningen), maar dat was al uitverkocht nog vóór wij er lucht van kregen.

Daarna was het nog bijna twee maanden wachten, tot in februari 2018, want dan zijn er twee concerten na elkaar in de Brusselse Art Base.

Zoals bekend is het Trio Tatavla één van de vele projecten waar Tcha Limberger aan meewerkt. Met de meeste van die ensembles legt hij zich toe op zigeunermuziek. Enkele daarvan zijn het Budapest Gypsy Orchestra, het Kalotaszeg Trio, Les violons de Bruxelles en nog veel meer. Hij heeft immers een grote voorliefde voor de zigeunermuziek van Hongarije en Transsylvanië, en wil die muziek zo authentiek mogelijk overbrengen.

Gaandeweg is hij zich ook meer en meer gaan verdiepen in de Griekse muziek. Met de virtuoze Griekse accordeonist Dimos Vougioukas aan zijn zijde is die interesse alleen maar toegenomen. Het is op die manier dat het Trio Tatavla ontstond, ergens in 2015.

Voor een trio is er natuurlijk nog een derde man nodig, maar die was gauw gevonden in de persoon van de gitarist Benjamin Clement . Hij is autodidact en hij legt zich al jaren toe op zigeunermuziek, jazz manouche en Balkanmuziek. Hij speelt in meerdere ensembles en geeft stages met de speelstijl en -technieken in de hogergenoemde genres voor gitaar .

Tcha Limberger is vooral bekend als violist, maar hij speelt ook nog andere instrumenten en bovendien zingt hij, en wel in meerdere talen. Recent is daar ook het Grieks bijgekomen, want hij houdt nu eenmaal niet van half werk en is dus de taal samen met de muziek gaan bestuderen.

Op onze maart 2016-pagina leggen we - onder (veel) meer - uit waar de naam "Tatavla" vandaan komt. Kort samengevat: Tatavla is de (Griekse) naam van een oude volkse wijk van Constantinopel (Istanbul) waar veel Grieken woonden. Het repertoire van het Trio bestaat dan ook uit de typische stadsmuziek zoals die in het begin van de vorige eeuw in de steden van het toenmalige Ottomaanse Rijk te horen was. Dat was muziek van en voor het volk, en het is dus meestal dansmuziek: chasapiko, karsilamas, syrto, zeïmbekiko, amanes, ...

Dat repertoire staat natuurlijk ook op hun eerste cd, die heel toepasselijk "Tatavla" gedoopt werd.

Op de hoes staan de drie muzikanten van het Trio, maar ze zijn afgebeeld als poppen uit een voorstelling van Karagiozis, het Griekse schaduwtheater. Dat is uiteraard geen toeval. Ten eerste was deze vorm van poppentheater enorm populair in de periode waar deze muziek vandaan komt. Ten tweede heeft Karagiozis ook Turkse roots, net als de muziek.

Ten derde - en last but not least - is Dimos Vougioukas, naast accordeonist, ook nog een getalenteerd (en gediplomeerd) speler van Karagiozis. En niet te vergeten: hij maakt zijn figuren zelf, zoals dat indertijd ook gebruikelijk was. Het lijkt dan niet moeilijk te raden wie er de hoes van het nieuwe album voor zijn rekening nam ... Alleen zijn die deze keer niet van Dimos zelf, maar van zijn collega Sotiris Papatragiannis , zelf ook muzikant (bekend van o.a. "Kompania"). Dimos en Sotiris zetten recent nog samen een tentoonstelling op touw met Karagiozis-figuren van hun hand.

Dimos Vougioukas heeft overigens nog meer pijlen op zijn boog - of noten op zijn accordeon. Ook hij heeft namelijk heel veel belangstelling voor de muziek van de Balkan, en dan vooral de zigeunermuziek van de regio. Dat verklaart allicht waarom het meteen klikte tussen hem en Tcha Limberger.

Die belangstelling diept hij uit met zijn eigen "Dimos Vougioukas Gypsy Ensemble" . Met dit ensemble geeft Dimos twee dagen na de cd-presentatie een optreden in de Brusselse Art Base. Dat concert, op 17 december, konden we helaas geen plaatsje geven in de Agenda van onze "website over Griekse muziek", dus vermelden we het hier maar even. In dit "Dimos Vougioukas Gypsy Ensemble" vinden we trouwens (naast Dimos himself, natuurlijk) alweer Benjamin Clement en zijn gitaar terug. De twee andere muzikanten zijn Costel Ursulet (cimbalom) en Zoli Kekenj (contrabas).

De cd-presentatie zelf is meteen ook een perfecte illustratie van de vele projecten van Tcha Limberger. Zoals gezegd is het een dubbelconcert, met het Trio Tatavla als tweede deel.

Maar Tcha speelt ook mee in het eerste deel, als "special guest" van het "Seyir Trio" . Zij halen hun naam uit het Arabisch, waar het "reis" of "weg" zou betekenen. Dat is wel erg toepasselijk, want het ensemble bestaat uit drie westerse muzikanten die zich gespecialiseerd hebben in de (oosterse) muziek van het Ottomaanse Rijk.

De namen van de leden van het "Seyir Trio" zullen bekend in de oren klinken. Het zijn Tristan Driessens (outi en lafta), Ruben Tenenbaum (viool) en Simon Leleux (dohola) - voor de gelegenheid dus versterkt door Tcha Limberger.

Praktische gegevens
Vrijdag 15 december 2017, 20u00, Muziekpublique, Molière theater, Naamsepoortgalerij, Bolwerksquare 3, 1050 Brussel (Elsene) (B) Tickets: € 12 in voorverkoop, € 14 aan de kassa. Leden van Muziekpublique betalen slechts € 8. Let op: dit is een dubbelconcert: voor de pauze speelt het "Seyir Trio" met Tcha Limberger als "special guest", na de pauze is het dan de beurt aan het "Trio Tatavla". Dit concert is voorbij.
Maandag 18 december 2017, 19u45, Casa_Bruti, Haarlemsestraat 20, 2587 RA Scheveningen (Den Haag) (NL) Uitverkocht Dit concert was al uitverkocht nog vóór wij het konden aankondigen. Het is alleszins voorbij.
Vrijdag 2 februari 2018, 20u00, Art Base, Zandstraat (Rue des Sables) 29, 1000 Brussel (B) Tickets: € 12,50 (normaal tarief), € 7,- (reductietarief voor werklozen en studenten). Dit concert is voorbij.
Zaterdag 3 februari 2018, 20u00, Art Base, Zandstraat (Rue des Sables) 29, 1000 Brussel (B) Tickets: € 12,50 (normaal tarief), € 7,- (reductietarief voor werklozen en studenten). Dit concert is voorbij.