|
![]() |
|
||||||
|
||||||||
Al de informatie op deze site is beschermd door het auteursrecht.
|
|
Overzicht Griekse Muziek in Mei 2025Mazí zingt de Mauthausen Cyclus"Wegens succes geprolongeerd", zo stond het vroeger op bordjes bij de ingang van filmzalen en theaters. Zo'n bordje zou ook van pas komen voor het projectkoor "Mazí". In januari 2025 - bijna dag op dag twee jaar na de premi§re - beginnen ze aan een nieuwe reeks opvoeringen van de "Mauthausen Cyclus", zoals altijd in het Grieks gezongen en voorzien van tekst en uitleg. Logisch eigenlijk, want er was heel wat werk gaan zitten in de voorbereiding van dit project. Daar vertelden we al uitgebreid over op onze maart 2023 maandpagina . Die investering van tijd en moeite had geloond, want het talrijke publiek, dat naar de vier eerste uitvoeringen was gekomen, was telkens enthousiast. Minstens even belangrijk is dat de zangers en zangeressen zelf toch ook wel onder de indruk waren. Ze hadden van tevoren natuurlijk wel ongeveer geweten waar ze aan begonnen, maar dat het allemaal zo groots en mooi en prachtig zou worden, dat hadden ze eigenlijk niet verwacht. Het was allemaal niet vanzelf gekomen, maar achteraf waren ze toch blij en trots dat ze doorgezet hadden. Bovendien hadden ze nog nooit eerder samen gezongen, dus het was best wel spannend om te weten hoe het zou klinken. En, niet onbelangrijk, het was nog leuk ook. Eigenlijk was het de bedoeling dat het bij die vier uitvoeringen zou blijven, maar ja, wat doe je in zo'n omstandigheden? Het antwoord: er nog een paar uitvoeringen tegenaan gooien natuurlijk. Dat doen ze nu al voor de tweede keer, want ook vorig jaar, in januari 2024 , hadden ze al eens "geprolongeerd", En ook toen was het publiek telkens weer onder de indruk, diep geraakt en ontroerd, net als bij de eerste reeks. Bij de derde reeks zal dat allicht niet anders zijn. Daar komt nog bij dat het thema van de "Mauthausen Cyclus" - helaas - misschien nog meer actueel is dan anders. De perstekst van "Mazí" vat het prima samen. We citeren: De Griekse schrijver Jacovos Kambanellis overleefde in WO II het concentratiekamp Mauthausen in Oostenrijk. Hij schreef er een boek over en later ook vier gedichten. Deze vier gedichten zijn in 1965 op muziek gezet door de Griekse componist Mikis Theodorakis . Sinds die tijd zijn deze liederen van de Mauthausen Cyclus internationaal bekend en geroemd. De Mauthausen Cyclus is een bijzonder muzikaal herdenkingsmonument geworden voor de gruwelijkheden van een oorlog.Zoals gezegd kunt u voor meer achtergrondinformatie over het project terecht op onze maart 2023 maandpagina - voor zover dat nog nodig zou zijn, natuurlijk. We geven nog wel even de namen van de enthousiaste zangers en zangeressen, allemaal uit de regio Alkmaar. Dat zijn: Anna Boos, Anna Datthijn, Cox Jobse, Els van Dijck, Els Tempelaars, Gé Ankoné, Hanna Bakker, Henk Steen, Jan Willem Dorr, Liesbeth Brinkman, Martha de Ruiter, Reino IJsselmuiden, Sophie Abeln, Teun Rigter en Yntske Zijlstra. Ze worden nog steeds begeleid door dezelfde zes ervaren muzikanten:
Voor meer informatie over het project kunt u nog steeds mailen naar [aanvragen e-mail adres] .
Op de site sinds: 20/11/2024 Terug naar het begin van deze pagina. Gidiki"Greek folk, rebetiko, traditional" De vier man sterke groep "Gidiki" (Γκιντίκι) komt vanuit Griekenland naar de Lage Landen gevlogen. In hun bagage hebben ze, naar eigen zeggen, klanken van de dimotika en de rembetika , vermengd met eigentijdse geluiden. Misschien zijn hun optredens in Brussel en Rotterdam wel de voorbode van een nieuwe "European Tour". Het zou de eerste keer niet zijn, want dat deden ze ook al in mei 2023 en in mei 2024 - en telkens deden ze ook België en Nederland aan, De groep bestaat uit:
Met die instrumentatie hebben ze alvast de basis-ingrediënten in huis om de meeste soorten traditionele muziek aan te kunnen. En dat is inderdaad waar ze in 2014 mee begonnen te experimenteren. Zelf komen ze niet meteen uit de traditionele hoek, ze groeiden integendeel op met moderne westerse muziek. Maar ze waren toch al in 2012 in Thessaloniki begonnen met een groepje onder dezelfde naam dat rembetika speelde. Voor andere stijlen hadden ze andere bands, alles netjes geordend. Dachten ze toch. Want zoals bekend is de rembetika , als stadsmuziek van gewone mensen, sterk beïnvloed geweest door de dorpsmuziek, al was het maar omdat de dorpelingen indertijd naar de grote stad kwamen om werk te zoeken en dan natuurlijk heimwee hadden naar huis. Op die manier sloop de dimotika haast ongemerkt binnen in het repertoire van het toenmalige Gidiki. Die "geïmporteerde rembetika " liedjes spraken hen aan, dus speelden ze die ook. Het werden er steeds meer, en na een tijdje beseften ze met een schok dat ze eigenlijk feitelijk een dimotika -groepje geworden waren. Dat vonden ze niet erg, wel integendeel, ze besloten om voluit te gaan. Het huidige Gidiki was geboren. Tien jaar later blijkt dat hun publiek het ook niet erg vindt, wel integendeel. Als ze ergens optreden, in Thessaloniki of (de laatste tijd steeds meer) in Athene of elders, dan komt de jeugd (van jong tot minder jong) in groten getale opzetten. Ze kennen intussen de reputatie van de groep en ze weten wat er hen te wachten staat: een avond waarop ze volop kunnen dansen en meezingen. Want Gidiki heeft inderdaad zowat alle klassiekers in het aanbod. Noem een bekende dimotika en ze hebben hem in hun repertoire zitten. Ze bestrijken heel Griekenland: Epirus, Macedonië, Thessalië, Thracië, Pontos, de eilanden, ... "Een Ikariotiko, zegt u? U vraagt, wij draaien". Ondanks hun (beweerde) "eigen accenten" is het allemaal heel herkenbaar en dansbaar, ook (en vooral) voor de jongeren die voldoende belangstelling krijgen voor de traditie om ook de bijbehorende dansen aan te leren. En dat zijn er steeds meer. Volgens Gidiki is er een groeiend besef dat dit erfgoed eigenlijk nooit verloren had mogen gaan. Vandaar, zeggen ze, dat er steeds meer mensen "terug naar hun roots" gaan. En als de traditie dan niet meer van generatie op generatie overgeleverd wordt, zoals vroeger, dan gaan ze toch gewoon naar een dansschool. In een grootstad liggen de roots van de mensen natuurlijk in allerlei verschillende delen van het land, en dat sluit dan prima aan bij het heel diverse repertoire van de groep. Ze hebben iedereen wel wat te bieden. Toch doen ze dat niet met opzet, het kwam gewoon vanzelf. Ook in de rembetika vind je immers die verscheidenheid, en dat precies om dezelfde reden. Wat dan met die "eigen accenten"? Dat valt eigenlijk best mee. De ritmes bijvoorbeeld blijven helemaal overeind, en de klank zelf is ook herkenbaar aanwezig. Het komt er vooral op neer dat ze zich niks aantrekken van de "juiste" instrumentatie. Normaal zijn de traditionele ensembles in elke streek anders samengesteld, telkens met specifieke instrumenten die daar de hoofdrol spelen. Zoals gezegd heeft Gidiki wel de meeste van die instrumenten in huis, alleen gebruiken ze die niet "zoals het hoort", Of toch niet helemaal. Een Epirotisch liedje spelen ze bijvoorbeeld wel met een klarinet, maar de viool doet gewoon mee. En bij de eilandmuziek is het omgekeerd - of precies hetzelfde, zo u wil. Voor puristen moet het een gruwel zijn, maar die gaan natuurlijk niet naar een optreden van Gidiki ... Tussen haakjes: één van de leden van Gidiki, Konstantinos (Kostas) Lazos, speelt ook mee in de "Villagers of Ioannina City". De anderen spelen trouwens ook in andere settings, maar de "V.I.C" (zoals ze ook genoemd worden) hebben al wel enige bekendheid verworven in het buitenland. Ze waren hier al een paar keer te gast met hun programma van "Griekse rock met Epirotische klarinet". Het meest recente voorbeeld zijn hun optredens in juni 2022 in Nederland, en het ziet er naar uit dat ze weer terug zullen gevraagd worden. Het artikeltje op onze juni 2022 maandpagina is misschien het herlezen waard, niet zozeer om "Gidiki" beter te kunnen inschatten, want de klank is helemaal anders, maar het helpt misschien wel om beter te begrijpen hoe jonge Griekse muzikanten zoal bij de traditie terechtkomen. En het helpt misschien ook om te begrijpen hoe de "exotische" klanken van de aloude Griekse traditie bij een Europees festivalpubliek terechtkomen, want ook Gidiki werd blijkbaar al opgemerkt in Frankrijk en Duitsland. En het deint steeds verder uit: in maart van dit jaar geven ze vijf concerten op rij in het Verenigd Koninkrijk. Meer info over de groep is te vinden op hun (Engelstalige) website https://gidiki.com . Daar staan een paar videoclipjes van "Gidiki in actie" en u kunt er ook luisteren naar hun albums. Het eerste, "AHOY", verscheen in 2023, en het tweede, "Perasma" in 2024, allebei net op tijd voor hun Europese tournee van dat jaar. Op het moment dat we dit artikeltje publiceerden (13.1.2025) zijn er nog geen aanwijzingen dat deze geschiedenis zich zal herhalen - maar die waren er de vorige keren eigenlijk ook niet. Wordt allicht vervolgd ...
Op de site sinds: 13/01/2025 Terug naar het begin van deze pagina. Natasa TheodoridouEen kamerbrede glimlach, een diepe warme stem, een uitzonderlijke podiumprésence en bakken vol talent, dat is hoe we Natasa Theodoridou ( Νατάσα Θεοδωρίδου , °1970) aankondigden toen ze in juni 2014 voor de eerste keer naar de Lage Landen kwam. We vertelden u toen ook dat dit voldoende was om in geen tijd de "talk of the town" te worden toen ze in 1996 verhuisde van haar geboortestad Thessaloniki naar Athene. Kort voordien was ze nog gewoon een journaliste geweest die wat bijkluste als zangeres, een jaar nadien had ze een platencontract op zak van één van de grote platenfabrieken. Haar eerste cd heette gewoon " Natasa Theodoridou " en die verkocht zo goed dat ze enkele weken later een platina exemplaar mocht gaan afhalen. Inmiddels heeft ze zeventien eigen albums op haar naam staan, of misschien wel meer. Iedereen lijkt namelijk een beetje de tel kwijt, ook al omdat er een aantal live opnames, "best of" en cd-singles uitgebracht werden. Moet je die dan meetellen of niet? In elk geval: als je alleen kijkt naar de "eigen albums" volgens de klassieke formule, dan zijn er minstens vijf daarvan die goed waren voor goud, en de andere gingen zelfs voor platina. Alles wat u verder nog over haar zou willen weten is te vinden in de biografie die we in 2014 over haar schreven. We vonden het niet echt nodig om die bij te werken, want aan de essentie is er al die tijd eigenlijk niets veranderd. Ook tijdens dat optreden in Brussel - inmiddels dus alweer meer dan tien jaar geleden - maakte ze heel wat indruk. Sindsdien was ze al een paar keer in Duitsland (onder meer in oktober 2023 in Düsseldorf), maar het was pas in juni 2024 dat ze voor het eerst naar Nederland kwam, meer bepaald naar naar Rotterdam. Tijdens deze tournee is ze ook in Stuttgart (3 mei), Wenen (4 mei), Zürich (17 mei) en München (31 mei), maar dat vonden we toch een beetje te ver buiten de actieradius van onze site. Wie daar toch naartoe zou willen kan terecht op de website van Greece On Tour, https://www.greece-on-tour.eu/ .
Op de site sinds: 14/01/2025 Terug naar het begin van deze pagina. Pyx LaxEuropean Tour De bekende - zeg maar legendarische - Griekse rockgroep Pyx Lax gaat voor de eerste keer op "European Tour" , en ze komen daarbij ook naar Brussel. Het is eigenlijk merkwaardig dat het zo lang heeft geduurd voor ze naar "Europa" komen, want de groep bestaat al sinds 1989. In die meer dan 35 jaar zijn ze zonder twijfel deel gaan uitmaken van de Griekse muziekgeschiedenis. Hun platen gingen meer dan een miljoen keer over de toonbank, en met hun live concerten vullen ze zonder problemen een stadion met 100.000 toeschouwers. Die populariteit hebben ze voor een groot deel te danken aan hun repertoire. Ze hebben hun heel eigen stijl, en bij gebrek aan beter is dat inderdaad "rock", maar je moet dat dan wel in zijn Griekse context zien. Ze hebben bijvoorbeeld heel wat tedere ballades in het aanbod, en een aantal daarvan zijn inmiddels deel gaan uitmaken van het Griekse muzikale erfgoed. Bovendien hebben ze in de loop der jaren voortdurend de grenzen van het genre verkend, Ze smokkelden af en toe zelfs wat elementen uit de Griekse dorpsmuziek naar binnen, en natuurlijk keken en luisterden ze ook naar de laïka en de endechna . Het was trouwens de bekende laika-zanger Vasilis Karras die hen aan het begin van hun carrière op weg hielp door één van hun eerste hits, het bekende liedje "As'tin na leï" ("Laat haar maar zeggen"), mee te zingen. Inmiddels hebben ze samengewerkt met zowat iedereen die binnen de Griekse showbizz iets te betekenen heeft, zoals Yorgos Dalaras , Charis Alexiou , Lavrendis Machairitsas , Yannis Kotsiras , Eleni Tsaligopoulou , Stelios Dionysiou en vele, vele anderen. Die voortdurende vernieuwing binnen hun toch al brede repertoire wordt door de fans sterk op prijs gesteld. Er wordt dus - ook in Griekenland zelf - reikhalzend uitgekeken naar deze "European Tour" , want ze zullen natuurlijk heel veel van hun "greatest hits" op het programma hebben staan, maar ze beloven ook om "onuitgegeven nieuw werk" te laten horen. De bezetting van deze concerten vertelt dan misschien een deel van het verhaal. De protagonisten van het eerste uur, Filippos Pliatsikas en Babis Stokas , worden begeleid door:
Een luit of een accordeon is inderdaad niet meteen wat je in een "doorsnee" rockgroep zou verwachten, maar Pyx Lax is dan ook geen doorsnee rockgroep. Toch begon het allemaal heel gewoon, met een paar vrienden die samen muziek maakten, gewoon voor het plezier. Tot ze in de zomer van 1989 de stoute schoenen aantrokken en een demo-cassette maakten. Die gingen ze afgeven bij platenmaatschappij Minos-EMI en dan vertrokken ze meteen weer naar huis. Zo'n maatschappij krijgt natuurlijk wel meer van die cassettes, en vaak worden die zelfs niet eens beluisterd. Maar deze kwam terecht bij enkele medewerkers van de producer en die schoven ze dan toch maar in de cassettespeler, gewoon om wat muziek te hebben tijdens de koffiepauze. Toen ze hoorden wat ze hoorden, waren ze zo onder de indruk dat ze er meteen mee naar de baas stapten. Die baas, dat was Manos Xydous . Die was bij de maatschappij begonnen als loopjongen. Rond het eind van 1978 was hij benoemd tot hulpproducer, wat er in feite op neerkwam dat hij koffie moest maken voor de muzikanten die naar de studio waren gekomen voor een opname, en in een land als Griekenland is dat natuurlijk een zwaarwichtige taak. Tegen de tijd dat de bewuste cassette op zijn bureau belandde was hij opgeklommen tot directeur marketing. Ook hij zag wel wat in de muziek van deze jongens en in 1990 verscheen hun eerste album. Eerst moest er nog wel even een naam voor de groep gevonden worden. Zelf hadden ze gedacht aan "Παναγιά Βοήθα" ("Panagia Voítha") . Dat waren de gevleugelde woorden van een oud vrouwtje dat pal naast het kamertje woonde waar ze repeteerden. Als goede buurvrouw bracht ze hen de koffie, maar toen ze - naar haar smaak - te veel lawaai maakten, was ze op de deur komen kloppen met het dringende verzoek "Παναγιά βοήθα, ρε παιδιά, σταματήστε!" . De uitroep "Panagia Voïtha" betekent letterlijk "Maria, help!", maar vrij vertaald komt het neer op: "Lieve hemel, jongens, hou toch daar toch eens mee op!". Bij Minos-EMI zagen ze die naam niet zitten, wegens "niet commercieel genoeg". Een pientere medewerker van de maatschappij kwam dan met de oplossing: " Pyx Lax ". Dat is ontleend aan het Oudgrieks en het betekent zoiets als "al slaand met de vuisten en al trappend met de voeten". Dat paste prima bij het dynamische karakter van hun muziek, en onder die naam begonnen ze dus aan hun carrière. In het begin liep die carrière niet bepaald als een trein, wel integendeel. Voor hun eerste concert waren er 7 (zeven) luisteraars komen opdagen, en ook hun twee eerste albums waren eigenlijk een flop. De doorbraak kwam er pas met hun derde album in 1993, en - zoals hoger gezegd - was dat mede te danken aan Vasilis Karras die er op meezong. Die was toen al een bekende zanger van laïka en hij had eerst getwijfeld omdat hij het te veel "rock" vond klinken. Maar na wat overleg zag hij het dan toch zitten, met het bekende gevolg. Hun eerste hit, het liedje "As'tin na leï", was trouwens geschreven door Manos Xydous zelf. Die zorgde niet alleen voor hun platen maar hij ging zelf meespelen met de groep. Dat was nog in de tijd dat de platenmaatschappijen niet door boekhouders gerund werden maar door mensen die verstand hadden van muziek. Later nam Xydous zelfs ontslag bij Minos-EMI om voltijds bij Pyx Lax mee te spelen. Inmiddels zijn er dus zo'n zesendertig jaar verstreken (stand 2025), en de groep is in al die tijd een paar keer uit elkaar gegaan om dan later de draad weer op te nemen. De eerste keer dat ze gebruik maakten van die "aan/uit" knop was in 2004. Ze hadden nog maar pas een jaar eerder een succesvol album uitgebracht, maar nu kondigden ze aan dat ze nog twee "farewell" concerten zouden geven en er daarna mee zouden stoppen. Die concerten waren natuurlijk in een mum van tijd uitverkocht en een live-opname van het concert in Athene werd meteen ook hun "laatste" album, onder de toepasselijke titel "Telos" ("Einde"). Maar enkele jaren later begonnen er dan weer geruchten te circuleren dat ze opnieuw bij elkaar zouden komen. Dergelijke geruchten waren (en zijn) trouwens schering en inslag met Pyx Lax . Dat zegt iets over hun populariteit: als er niemand wakker van zou liggen, dan zou er ook geen voedingsbodem zijn voor dergelijke geruchten. In 2001 werd er bijvoorbeeld al gezegd dat ze uit elkaar waren, maar dan bleek dat ze toch nog actief waren. Ze hadden gewoon even een adempauze ingelast, zegden ze zelf. In mei 2002 waren er ook enkele concerten in Duitsland aangekondigd, maar die werden op het laatste nippertje afgelast. En in 2004 viel het doek dan definitief. Maar wat heet "definitief"? In 2010 waren er alweer van die geruchten, deze keer over een hereniging. Later bleek dat ze onder elkaar wel degelijk plannen aan het maken waren geweest, maar in dat jaar was Manos Xydous plotseling overleden aan een hartaanval. Hij was amper 56 geworden. De hereniging kwam er dus zonder hem, en ze begonnen aan een reeks huldeconcerten - die natuurlijk weer een enorm succes hadden. In 2012 gingen ze op tournee in de Verenigde Staten, onder de titel ... "Farewell Tour". Dan werd het inderdaad weer wat stil, maar in 2018 kwam er dan ineens weer een nieuwe reeks concerten, onder de titel " Pyx Lax - 30 chronia" ( Pyx Lax - 30 jaar). Hier en daar stond er bij op de affiches "Μόνο η αρχή" (Mono i archi, Nog maar pas het begin). En inderdaad: zo ging het nog een hele tijd door, nu eens "aan" en dan weer "uit". Dat heeft er misschien ook mee te maken dat de twee "founding fathers" van Pyx Lax , Filippos Pliatsikas en Babis Stokas , zelf ook een eigen carrière hebben, elk apart en allebei met heel wat succes. En zelfs met "slaan en trappen" kan je natuurlijk niet overal tegelijk zijn. Maar voorlopig zijn ze dus weer op stap, onder meer met deze "European Tour" . De aftrap wordt gegeven in Wenen (9 mei), en dan gaat het naar München (11 mei), Stuttgart (15 mei) en Keulen (19 mei). Vervolgens komen ze naar Brussel (21 mei, zie onder) en ze sluiten af in Luxemburg (22 mei).
Op de site sinds: 21/02/2025 Terug naar het begin van deze pagina. |
|||||||||||||||
|