De zanger en luitspeler Yannis Charoulis (°1981) gaat nu al voor de derde keer op "European Tour", en zijn vorige optredens vielen overal in de smaak. Logisch dat hij dan telkens weer terugkomt.

Hij werd geboren op Kreta en dat is goed te horen aan zijn muziek. Die leunt enerzijds sterk aan bij de traditionele Kretenzische muziek, en daarin verwerkt hij allerlei invloeden, zoals westerse rock. Daarnaast speelt hij ook "echte" traditionals, maar dan met een meer moderne instrumentatie.

Over het programma van deze optredens of over de muzikanten die hem vergezellen hebben we (nog) geen informatie (stand 7.12.2022).

Er zijn nog een paar concerten in Duitsland. Daarvan nemen we alleen het concert in Neuss (bij Düsseldorf) op in onze "Agenda". Dat is immers niet zo ver van de B/NL grens vandaan.

Opmerking: zoals dat wel vaker voorkomt kan je zijn naam op verschillende manieren schrijven. In het Grieks is het gewoon " Γιάννης Χαρούλης ", maar hoe geef je dat weer in het Nederlands? De officiële promotie rond deze tour gebruikt het min of meer internationale " Giannis Haroulis ", wij houden het toch maar bij het eerder fonetische " Yannis Charoulis ".

Een programma dat "part 2" in de titel heeft, dat betekent een vervolg op "deel 1", en dat is hier dus een vervolg op de succesvolle optredens in september 2022 in België en Nederland.

Toen waren Kaiti Koulliá en haar vaste begeleiders inderdaad al een eerste keer hier met iets wat ze aankondigen als "a musical passage through the Aegean islands with melodies and songs that are carved in time, from the ancient years until today" .

Uit dat uitgebreide repertoire sprokkelden ze nu dus een nieuwe lading liedjes bij elkaar. Voor meer uitleg bij het programma kunt u nog altijd terecht op onze september 2022 maandpagina .

Het is niet zonder betekenis dat het Kyriakos Gouventas en Vasilis Smanis zijn die opnieuw met haar meekomen. Zij waren er trouwens ook al bij toen Kaiti Koulliá in juni 2017 haar programma "Blue Horizon" kwam voorstellen. Sindsdien weten de liefhebbers van Griekse muziek in de Lage Landen ook wat men in haar thuisland over haar weet: ze hoort bij de top. Dat is alvast een deel van de verklaring waarom ze steevast kan rekenen op twee topmuzikanten om haar te begeleiden.

En als je dan kijkt naar de zalen waar ze optreden, en naar de ticketprijzen, dan weet je dat hier niemand rijk van wordt. Dit zijn inderdaad mensen die niet leven van , maar wel voor hun muziek, Nu ja, het zijn beroepsmuzikanten, en die moeten ook eten natuurlijk, maar daarvoor hoeven ze niet noodzakelijk op een vliegtuig te stappen. En toch doen ze het, "to cherish the valuable scents of the traditional music of the Aegean Sea" , zoals ze het zelf zeggen, en om dat te delen met het enthousiaste publiek in de Lage Landen.

De vier man sterke groep "Gidiki" (Γκιντίκι) komt vanuit Griekenland naar Brussel gevlogen. In hun bagage hebben ze, naar eigen zeggen, klanken van de dimotika en de rembetika , vermengd met eigentijdse geluiden.

Ze bestaan uit:

• Tasos Kofodimos: bouzouki , laouto , zang
• Konstantinos Lazos: klarinet, gaïda , gitaar, zang
• Kostantis Papakonstantinou: percussie
• Thodoris Sioutis: viool

Met die instrumentatie hebben ze alvast de basis-ingrediënten in huis om de meeste soorten traditionele muziek aan te kunnen.

En dat is inderdaad waar ze in 2014 mee begonnen te experimenteren. Zelf komen ze niet meteen uit de traditionele hoek, ze groeiden integendeel op met moderne westerse muziek. Maar ze waren toch al in 2012 in Thessaloniki begonnen met een groepje onder dezelfde naam dat rembetika speelde. Voor andere stijlen hadden ze andere bands, alles netjes geordend. Dachten ze toch. Want zoals bekend is de rembetika , als stadsmuziek van gewone mensen, sterk beïnvloed geweest door de dorpsmuziek, al was het maar omdat de dorpelingen indertijd naar de grote stad kwamen om werk te zoeken en dan natuurlijk heimwee hadden naar huis.

Op die manier sloop de dimotika haast ongemerkt binnen in het repertoire van het toenmalige Gidiki. Die "geïmporteerde rembetika " liedjes spraken hen aan, dus speelden ze die ook. Het werden er steeds meer, en na een tijdje beseften ze met een schok dat ze eigenlijk feitelijk een dimotika -groepje geworden waren. Dat vonden ze niet erg, wel integendeel, ze besloten om voluit te gaan. Het huidige Gidiki was geboren.

Tien jaar later blijkt dat hun publiek het ook niet erg vindt, wel integendeel. Als ze ergens optreden, in Thessaloniki of (de laatste tijd steeds meer) in Athene of elders, dan komt de jeugd (van jong tot minder jong) in groten getale opzetten. Ze kennen intussen de reputatie van de groep en ze weten wat er hen te wachten staat: een avond waarop ze volop kunnen dansen en meezingen.

Want Gidiki heeft inderdaad zowat alle klassiekers in het aanbod. Noem een bekende dimotika en ze hebben hem in hun repertoire zitten. Ze bestrijken heel Griekenland: Epirus, Macedonië, Thessalië, Thracië, Pontos, de eilanden, ... "Een Ikariotiko, zegt u? U vraagt, wij draaien".

Ondanks hun (beweerde) "eigen accenten" is het allemaal heel herkenbaar en dansbaar, ook (en vooral) voor de jongeren die voldoende belangstelling krijgen voor de traditie om ook de bijbehorende dansen aan te leren. En dat zijn er steeds meer. Volgens Gidiki is er een groeiend besef dat dit erfgoed eigenlijk nooit verloren had mogen gaan. Vandaar, zeggen ze, dat er steeds meer mensen "terug naar hun roots" gaan. En als de traditie dan niet meer van generatie op generatie overgeleverd wordt, zoals vroeger, dan gaan ze toch gewoon naar een dansschool.

In een grootstad liggen de roots van de mensen natuurlijk in allerlei verschillende delen van het land, en dat sluit dan prima aan bij het hele diverse repertoire van de groep. Ze hebben iedereen wel wat te bieden. Toch doen ze dat niet met opzet, het kwam gewoon vanzelf. Ook in de rembetika vind je immers die verscheidenheid, en dat precies om dezelfde reden.

Wat dan met die "eigen accenten"? Dat valt eigenlijk best mee. De ritmes bijvoorbeeld blijven helemaal overeind, en de klank zelf is ook herkenbaar aanwezig. Het komt er vooral op neer dat ze zich niks aantrekken van de "juiste" instrumentatie. Normaal zijn de traditionele ensembles in elke streek anders samengesteld, telkens met specifieke instrumenten die daar de hoofdrol spelen. Zoals gezegd heeft Gidiki wel de meeste van die instrumenten in huis, alleen gebruiken ze die niet "zoals het hoort", Of toch niet helemaal. Een Epirotisch liedje spelen ze bijvoorbeeld wel met een klarinet, maar de viool doet gewoon mee. En bij de eilandmuziek is het omgekeerd - of precies hetzelfde, zo u wil. Voor puristen moet het een gruwel zijn, maar die gaan natuurlijk niet naar een optreden van Gidiki ...

Tussen haakjes: één van de leden van Gidiki, Konstantinos (Kostas) Lazos, speelt ook in de "Villagers of Ioannina City". De anderen spelen trouwens ook in andere settings, maar de "V.I.C" (zoals ze ook genoemd worden) hebben al wel enige bekendheid verworven in het buitenland. Ze waren hier al een paar keer te gast met hun programma van "Griekse rock met Epirotische klarinet". Het meest recente voorbeeld zijn hun optredens in juni 2022 in Nederland, en het ziet er naar uit dat ze weer terug zullen gevraagd worden. Het artikeltje op onze juni 2022 maandpagina is misschien het herlezen waard, niet zozeer om "Gidiki" beter te kunnen inschatten, want de klank is helemaal anders, maar het helpt misschien wel om beter te begrijpen hoe jonge Griekse muzikanten zoal bij de traditie terechtkomen.

En misschien ook om te begrijpen hoe de "exotische" klanken van de aloude Griekse traditie bij een Europees festivalpubliek terechtkomen, want ook Gidiki werd blijkbaar al opgemerkt in Frankrijk en Duitsland.

Een programma met muziek van de Egeïsche eilanden zal nogal wat mensen kunnen bekoren. Ze klinkt vrolijk en lichtvoetig, je hoort er - zo zegt men - het deinen van de zee doorheen, en ze zet aan tot dansen. Meer moet dat niet zijn. Bovendien zijn er heel wat verschillen van eiland tot eiland. Dat is niet alleen interessant voor specialisten, maar het laat ook toe om een afwisselend programma samen te stellen, dat iedereen een boeiende avond kan bezorgen.

Over de muzikanten zelf hoeven we dan niet veel te vertellen, en dat is maar goed ook, want eigenlijk weten we niet zo heel veel over hen, toch niet met voldoende zekerheid om dat hier te publiceren.

De namen hebben we natuurlijk wel, en dat zijn:

• Maria Kontogianni : zang
• Burak Savas : viool
• Asteris Varveris : laouto

De zangeres is nieuw op deze site, de anderen kwamen we al vaker tegen.

Dat heeft er misschien mee te maken dat Maria Kontogianni in Griekenland weliswaar een master-opleiding muziek volgde, met een diploma musicologie op zak, maar dat ze daar toch niet haar beroep van maakte. Ze werkt nu blijkbaar als air-hostess, serveerster en vergelijkbare functies in de dienstverlenende sector, maar daarnaast is ze toch ook actief als zangeres en pianiste. En ze hoeft het vliegtuig niet te nemen om naar de Matrix te komen want ze woont tegenwoordig in Rotterdam.

Daar lijkt ook zij trouwens de weg naar de Codarts Universiteit gevonden te hebben, minstens als gastzangeres tijdens allerlei optredens. En het is niet dat ze daar gebrek hebben aan goede stemmen ...

Ook de violist en zanger Burak Savas is trouwens uit die hoek afkomstig. Hij zal misschien bekend zijn als lid van het "Serenade Ensemble", dat in 2018 ontstond in Rotterdam, toen enkele Griekse en Turkse studenten van de Codarts Universiteit elkaar leerden kennen en ontdekten dat ze heel wat meer met elkaar gemeen hadden dan "alleen maar" hun passie voor muziek.

Zoals gebruikelijk heeft hij nog een heleboel andere samenwerkingen op zijn palmares. Zo vormde hij bijvoorbeeld het "Fasis Ensemble" samen met Alexandros Papadimitrakis. En toen ze in 2021 deelnamen aan het World Music Festival van de Codarts, hadden ze onder meer Maria Kontogianni uitgenodigd om mee te zingen.

Ook met de laouto -speler en gitarist Asteris Varveris kon het publiek in de Lage Landen al vaker kennismaken. Zo speelde hij mee in het "Mageftiko Trio" van Semeli Papavasiliou, het "Rebetiko Trio" en het "Rebetiko Quartet" van Vanessa Kourtesi , het "Tatavliano Trio" met Eirini Zogali en Panos Skouteris , ...

Alle ingrediënten zijn dus aanwezig om een goed concert neer te zetten.

Ze is een Griekse en ze zingt haar eigen liedjes - dus komt ze in aanmerking voor onze site over "Griekse Muziek in België en Nederland", ook al is indie pop misschien niet het eerste waar je aan denkt bij "Griekse muziek".

Die "ze", dat is Σtella, en "Σtella" (met sigma), dat is de artiestennaam van Stella Chronopoulou (Στέλλα Χρονοπούλου), een geboren en getogen Atheense die eigenlijk schilderkunst studeerde aan de Hogeschool voor Schone Kunsten aldaar.

Tegelijk begon ze muziek te schrijven, en in 2010 werkte ze mee aan een album van de avant-pop groep "My Wet Calvin". Dan sloot ze aan bij de art-rock band "Expert Medicine", en samen met de gitarist daarvan richtte ze vervolgens de band "Fever Kids" op.

In 2012 kwam ze dan met haar eerste eigen single "Keep me naked", die ze via het internet verspreidde. Het liedje vond snel zijn weg naar de Atheense muzikale underground en heel wat groepen en groepjes vroegen haar om ook voor hen te gaan schrijven.

Toch bleef ze solo bezig, en in 2015 verscheen haar debuutalbum dat gewoon "Σtella" heette.

Vanaf dan ging het steeds sneller, ook al omdat ze opgepikt werd door het ene platenlabel na het andere. Dat was dan wel niet (alleen) omdat ze aan haar niet veel werk hadden (want ze is meestal haar eigen producer), maar wel omdat ze begrepen dat deze jonge rijzende ster iets speciaals had. In 2017 verscheen "Works For You" bij "Inner Ear Records", een Grieks label. Dat album bezorgde haar enkele optredens op buitenlandse festivals. Blijkbaar kreeg ze de smaak te pakken, want ze zocht en vond een internationaal label, het Canadese "Arbutus Records", waar ze in 2020 "The Break" uitbracht. Dat was dan wel pal in de corona-pandemie, maar het internet deed zijn ding en heel de wereld merkte dat dit geen "fake news" was.

De (voorlopig) laatste doorbraak kwam er in 2022, toen ze een contract kreeg van het legendarische Amerikaanse label "Sub Pop", dat mee aan de wortels ligt van de grunge en dat ook groepen als Nirvana beroemd maakte.

Bij hen bracht ze haar album "Up and Away" uit, en daarmee ging ze begin 2023 op European Tour, Als onderdeel daarvan deed ze ook het "Eurosonic Festival" in Groningen aan - en daar palmde ze het publiek meteen voor zich in.

Het helpt dan allicht dat zij in het Engels zingt en dat ze het houdt bij eenvoudige teksten die hele gewone verhaaltjes vertellen. Haar muziek wordt vaak omschreven als "dancefloor friendly", meestal met een eenvoudige melodie waar ze dan discreet allerlei versieringen op gaat enten. Haar internationale publiek - en ook de recensenten - laten zich graag hypnotiseren door iets wat ze menen te herkennen als een echo van de muzikale roots van Σtella. Het komt er op neer dat zij er - volgens hen - elementen van de rembetika of de laïka doorheen mengt. Helemaal onterecht is dat zeker niet, want zij groeide inderdaad op met die muziek. Haar ouders waren grote liefhebbers van de toppers uit de periode tussen de twee wereldoorlogen, plus die van de jaren '60 en '70. Ook zij vond die mooi, en op die manier maken ze nu deel uit van haar muzikale persoonlijkheid. Toch klinkt haar eigen muziek vooral Grieks voor westerse oren, terwijl het voor Griekse oren min of meer omgekeerd is.

Het is dan eigenlijk wel toepasselijk dat ze haar artiestennaam met één Griekse en vier Latijnse letters schrijft, ook al is dat niet zo bedoeld. Misschien heeft het meer te maken met het visuele, met het woordbeeld dus. Haar opleiding in de grafische kunsten is alleszins goed te merken aan haar videoclipjes. Als ze die al niet zelf maakt, dan heeft ze toch een flinke vinger in de pap bij het ontwerp en de regie. En die clipjes zijn natuurlijk enorm belangrijk voor de digitale kanalen waarmee zij haar publiek bereikt.

Dat allemaal om te zeggen dat Σtella zowel in eigen land als internationaal nogal wat indruk maakt op een publiek dat voor deze muziek open staat. Een goeie match dus, en meer moet dat niet zijn.

Als zij er dan in slaagt om een breder publiek te doen inzien dat er in Griekenland heel wat muzikaal talent te vinden is, op de meest uiteenlopende gebieden, dan is dat alleszins mooi meegenomen.

Twee muzikale kompanen, de ene uit België en de andere uit Cyprus, komen hun nieuwste gezamenlijke project voorstellen. Hiervoor lieten ze zich bijstaan door een derde gelijkgestemde ziel, deze keer uit Catalonië.

Samen geeft dat dan:

• Michalis Kouloumis : viool
• Tristan Driessens : outi
• Miriam Encinas Laffitte : percussie, fluiten

Het album, dat uit deze samenwerking ontstond, heet “Music for Shepherds & Sultans”, en die titel geeft prima aan waar ze naartoe willen.

Hun uitgangspunt zijn enerzijds de klassieke Ottomaanse muziek en anderzijds de traditionele volksmuziek van Cyprus. Met die eeuwenoude bouwstenen gaan ze samen experimenteren en filosoferen over de wisselwerking tussen deze twee genres. Op het eerste zicht lijken dat twee extremen, maar toch zijn er heel wat overeenkomsten te vinden. Dat wijst op langdurige en nauwe contacten tussen de muziek van de eenvoudige herders en deze van de hofhouding van de sultan.

Je kan dan een hele boom opzetten over de vraag naar de kip en het ei, of zelfs een hele reeks bomen, maar dan zie je al gauw het bos niet meer. Voor de modale luisteraar zal het ook niet veel uitmaken. Het resultaat is gewoon "hedendaagse modale muziek", en de rest doet er niet toe.

Voor onze website is dat wel enigszins problematisch, niet omdat het "nieuwe muziek" is, maar gewoon omdat wij "Griekse muziek" in essentie definiëren als "muziek geschreven door Grieken". Het maakt dan niet uit dat Michalis Kouloumis in staatkundig opzicht van Cyprus afkomstig is, want hij experimenteert zelf ook met dit materiaal, en als hij dat resultaat komt voorstellen, dan nemen wij die concerten zonder problemen op in onze "Agenda".

In dit geval gaat het echter om een "grensoverschrijdende samenwerking", en dan hebben wij écht geen zin om te gaan uitrekenen hoeveel noten er van de ene auteur afkomstig zijn en hoeveel van de andere. Dat hééft ook geen zin, maar dat neemt niet weg dat dit project (voor ons) een "grensgeval" is. We publiceren het deze keer toch maar op onze website over "Griekse muziek in België en Nederland", maar dat is vooral omdat Michalis Kouloumis zich hier inmiddels een stevige reputatie heeft opgebouwd. Het is niet de bedoeling om dit systematisch te gaan opvolgen. Schoenmaker, blijf bij uw leest, heet dat dan.

Los daarvan is het natuurlijk wel een interessant project, want deze muzikanten weten echt wel waar ze mee bezig zijn, en ook aan hun vaardigheden kan geen twijfel bestaan.

Er zitten in die hoek trouwens nog meer interessante dingen. Zo werkte Michalis Kouloumis (met nog zeven andere muzikanten) ook mee aan een ander project van Tristan Driessens, dat "Toasaves" gedoopt werd. De naam is een knipoogje naar "'t Stad", want het is een fonetische weergave van "thuishavens" in het Antwerpse dialect. Gelukkig (voor ons) gaat dit project vooral over middeleeuwse muziek uit Vlaanderen, en het internationale ensemble onderzoekt een aantal stromingen die daar invloed op hadden. Maar natuurlijk zitten ook daar wel weer oosterse elementen in - met dank aan de Kruisvaarders en aan de Spaanse overheersing en nog wat andere dingen. En natuurlijk ook aan Tristan Driessens zelf, want dat is zowel zijn stokpaardje als zijn specialiteit. Hij ontdekte de outi via de Sefardische en de Arabo-Andalusische muziek, en op zoek naar de mosterd kwam hij (onder andere) in Istanbul terecht. Onderweg ontmoette hij dan Michalis Kouloumis , die al even gefascineerd is als hij. Na “Music for Shepherds & Sultans” zouden ze de samenwerking nog verder willen uitdiepen ...