Iets meer dan twee jaar na zijn vorige European Tour van maart 2018 gaat Yannis Kotsiras nu opnieuw op stap. Zijn "European Tour 2020" kreeg de titel "Recital for piano and bouzouki " mee.

Dat is wel een heel toepasselijke titel, in de eerste plaats omdat hij blijkbaar inderdaad enkel begeleid wordt door Yorgos Papachristoudis op piano en Vangelis Machairas op bouzouki .

En ook het "recital" uit de titel is zeker niet misplaatst. Hij zou speciaal voor deze Tour een programma hebben samengesteld met allemaal bekende en geliefde liedjes, geselecteerd uit zijn immense repertoire. Het zijn meteen ook de liedjes die hij zelf het liefste zingt. Daar zitten natuurlijk "klassiekers" bij die geschreven werden door internationaal bekende componisten als Mikis Theodorakis , Manos Hadjidakis , Stavros Xarchakos , Mimis Plessas enzovoorts. Maar hij heeft er ook enkele liedjes aan toegevoegd van andere grote namen als Markos Vamvakaris , Vasilis Tsitsanis of Christos Nikolopoulos . Wie ook maar een beetje thuis is in Griekse muziek begrijpt meteen dat dit inderdaad een heel gevarieerd programma zal worden. Bovendien heeft Yannis Kotsiras ook nog wat eigen nummers in het doosje gedaan, want ook op dat vlak staat hij zijn mannetje.

Als je met een reputatie als de zijne in het buitenland voor een publiek gaat optreden dat hem op handen draagt, en je neemt daarbij "slechts" twee muzikanten mee om je te begeleiden (plus natuurlijk twee man voor klank en licht), dan zorg je maar beter dat het ook twee zwaargewichten zijn. En daar is inderdaad voor gezorgd.

Yorgos Papachristoudis ( Γιώργος Παπαχριστούδης ) is niet alleen pianist, maar hij componeert ook zelf. Hij werd in een klein dorpje bij Thessaloniki geboren en hij groeide op met de klanken van de traditionele muziek van Anatoliki Romilia, waar zijn grootouders vandaan kwamen. Maar op zijn vijfde begon hij met accordeon, een instrument dat hij al snel inruilde voor het harmonium en vervolgens voor de piano. Hij studeerde onder meer westerse klassieke muziek, maar ook jazz. Hij is dus even goed thuis in de werken van Bach en Beethoven als in die van George Gershwin en Duke Ellington. Dat vinden we terug in zijn staat van dienst: hij is vast verbonden aan zowel het Orkest voor Hedendaagse Muziek van de Griekse staatsomroep ERT als aan het Symfonisch Orkest van die omroep.

Met hetzelfde gemak speelt hij op zijn piano ook Griekse endechna , laïka en rembetika . Door zijn talent, veelzijdigheid en virtuositeit wordt hij veel gevraagd door de grootste sterren. Met Yannis Kotsiras is hij dus beslist niet aan zijn proefstuk toe. We zouden nu een lange lijst van namen kunnen geven, maar we kunnen ook er gewoon aan herinneren dat hij al minstens twee keer met Yorgos Dalaras op "European Tour" was: in mei 2007 en in mei 2010 bijvoorbeeld was hij er ook bij.

Vangelis Machairas (Βαγγέλης Μαχαίρας) is ook niet bepaald een beginneling op bouzouki . Hij speelt trouwens ook nog heel wat andere snaarinstrumenten, zoals outi , laouto , tzouras , baglamas enzovoorts, en ook hij componeert zelf. Daarnaast maakt hij vaak de arrangementen voor allerlei grote namen die hij mag begeleiden. Onder hen inderdaad ook Yannis Kotsiras , met wie hij bijvoorbeeld al in maart 2013 en in maart 2018 hierheen kwam.

Hij werd geboren in Duitsland, maar toen hij zes jaar oud was keerde hij met zijn ouders terug naar Volos. Op zijn dertiende kreeg hij toevallig een bouzouki in handen en hij heeft het ding (bijna) nooit meer losgelaten. Op zijn zestiende had hij zijn eerste baantje als bouzouki -speler te pakken, toen nog in een plaatselijke taverna . Dat was in 1988, en in 1995 werd hij naar Athene gevraagd door niemand minder dan Gerasimos Andreatos om hem te begeleiden bij een reeks optredens. Daar zat hij dan samen op één podium met Pandelis Thalassinos, Anastasia Moutsatsou en Athina Mórali. Van een vliegende start gesproken ...

Volgens plan (stand 4.10.2019) zou deze Tour er als volgt gaan uitzien:

• 1 mei : Wenen
• 4 mei : Nürenberg
• 5 mei : Stuttgart
• 6 mei : Düsseldorf
• 8 mei : Amsterdam
• 10 mei : Luxemburg
• 11 mei : Londen
• 13 mei : Parijs
• 14 mei : Brussel

Daar kwam later dan nog Praag bij (30 april). Het is alweer een ambitieus reisschema, maar voor iemand als Kotsiras is dat zeker niet ongebruikelijk.

Het was ook niet ongebruikelijk dat de eerste berichten over deze "European Tour 2020" al begonnen binnen te lopen vooraleer alles goed en wel op punt stond. Daarna duurde het nog bijna een maand vooraleer de kaartverkoop op gang kwam in de vier locaties die binnen ons "actieterrein" vallen. Die staan in het lijstje hierboven in vetjes gedrukt, en de details vindt u hieronder.

Let op: op 23 maart 2020 vernamen we uit verschillende goede bronnen dat Yannis Kotsiras zijn verantwoordelijkheid heeft opgenomen, en dat hij in het licht van de "corona-crisis" (Covid-19) zijn hele "European Tour 2020" heeft uitgesteld naar een nader te bepalen datum. Wat later bleek dat die in oktober 2020 zou plaatsvinden.

Het "Circle Orchestra" doet zijn naam alle eer aan: ze draaien als het ware rondjes in tijd en ruimte.

Al vrij snel na hun oprichting, in Parijs in april 2018, begonnen ze aan een hele reeks optredens. In het najaar van 2018 reisden ze bijvoorbeeld doorheen Griekenland. Ze bleven niet in Athene (waar het optreden uitverkocht raakte), maar ze deden ook kleinere steden aan, zoals Pyrogs, Trikala en Ioannina.

Ze begonnen het jaar 2019 met twee uitverkochte optredens in Parijs, en daarna reisden ze door naar de Lage Landen. met concerten in Brussel en Amsterdam in februari 2019 .

Enkele maanden later, in mei 2019, waren ze weer in Athene voor twee uitverkochte concerten, en in oktober/november 2019 traden ze op in Thessaloniki, Komotini, en Xanthi, met opnieuw Athene als afsluiter.

Onderweg hadden ze nog wat interviews gegeven, zowel voor de geschreven pers als op radio en televisie.

Daarmee was de eerste cirkel dan rond, en dus beginnen ze weer van voor af aan. Net als in 2019 openen ze ook het nieuwe jaar 2020 met een optreden in Parijs, in januari. Daarna komen ze opnieuw naar de Lage Landen. Het enige verschil met vorig jaar is dat er nu een paar maanden tussen zitten: ze komen nu pas in mei 2020 hierheen.

Verder zijn er eigenlijk geen wezenlijke verschillen met hun vorige doortocht, en we kunnen dus volstaan met te verwijzen naar ons artikeltje op de februari 2019 maandpagina .

Hun programma wordt nu weliswaar aangekondigd als " rembetika " en niet meer als "Tribute to Manolis Chiotis ", maar als u ons artikeltje van toen even herleest - en meer bepaald onze toelichting bij Manolis Chiotis en zijn invloed op het genre - dan begrijpt u allicht dat u aan de "titelwijziging" niet al te zwaar moet tillen. Ze gaan wel degelijk verder op de ingeslagen weg.

Ook in een ander opzicht blijven ze bij hun beproefde concept. Hun bezetting is (nog) niet gewijzigd ten opzichte van het begin. Toch was het oorspronkelijk de bedoeling dat de "Circle" van muzikale vrienden steeds verder zou uitdeinen. Dat is er nog niet van gekomen, maar ten eerste is het niet eenvoudig om muzikanten van dit niveau te vinden, en dan nog met voldoende tijd om in zo'n druk programma mee te draaien. Ten tweede zijn de zes oorspronkelijke leden van "The Circle Orchestra" intussen zo perfect op elkaar ingespeeld dat ze eigenlijk geen extra man- of vrouwkracht nodig hebben. Zoals het Engelse gezegde het wil: "never change a winning team" .

Het "ff duet" komt optreden tijdens het "Lunalia 2020" festival in Mechelen. Ze zijn daar perfect op hun plaats, want dat festival is eigenlijk een stemmenfestival, ook al is het thema dit jaar "Beethoven op de maan".

Een woordje uitleg is dan misschien wel handig om dit concert goed te kunnen duiden.

Laten we met de bezetting van "ff duet" beginnen. Die ziet er als volgt uit:

• Katerina Fotinaki : zang, gitaar, percussie, arrangementen
• Evi Filippou : vibrafoon, percussie, zang, arrangementen

Deze twee Griekse dames waren al eerder te horen tijdens "Lunalia". In april 2018 zorgden ze daar, samen met de Belgisch-Nederlandse harpiste Andrea Voets, voor de muzikale omlijsting van "Xenitia", het "documentary concert" over de Griekse emigratie.

Over Katerina Fotinaki ( Κατερίνα Φωτεινάκη ) hoeven we eigenlijk niet veel meer te vertellen. Zij is immers zowat een "vaste klante" op allerlei podia in de Lage Landen. Voor zover nodig kunt u er nog altijd ons artikel op nalezen dat we schreven toen ze in januari 2017 zichzelf en haar werk kwam voorstellen in Gent. In dat artikel vindt u ook verwijzingen naar haar vele eerdere optredens in onze contreien, doorspekt met informatie over de vele projecten waar ze aan meewerkt(e).

Daar ontbreekt nog wel het "ff duet", dat in maart 2018 in Parijs hun debuutconcert gaf en dat nu - bij ons weten voor het eerst - hier te horen zal zijn.

Evi Filippou ( Εύη Φιλίππου ) is bij ons (nog) wat minder bekend. Daarom hebben we een biografie van haar geschreven.

Daar leest u onder andere dat zij en Katerina Fotinaki elkaar ontmoetten in augustus 2014, op het " Mousiko Chorió" festival in Agios Lavrentios, een dorp in de Pelion bij Volos. Het project waar ze nu mee naar Lunalia komen is het gevolg van die toevallige kennismaking. Daarom gaan we er hier wat dieper op in.

Het klikte inderdaad meteen tussen hen, want het bleek dat ze over zowat de hele lijn op dezelfde muzikale golflengte zaten. Ze zijn immers allebei gefascineerd door ritmes. Zoals ze het zelf uitdrukken: ze zijn geboeid door de taal van het ritme en door het ritme van de taal. Wat hen vooral intrigeert is het feit dat een gegeven ritme enerzijds zeer precies is, maar dat het anderzijds ook veel vrijheid toelaat.

Met die paradox gingen zij aan de slag, en ze begonnen te experimenteren met beide aspecten. Toch duurde het nog tot maart 2018 voor zij daar officieel mee naar buiten kwamen met een ensemble onder de naam "ff duet".

Met één blik op de bezetting van het "ff duet" hebben we meteen ook de verklaring voor het laatste deel van hun naam. Een duet bestaat tot nader order nog altijd uit twee personen.

Met het deel "ff" wordt het wat minder eenduidig. Dat kan staan voor "Fotinaki-Filippou", maar evengoed voor "Filippou-Fotinaki", want ze beschouwen elkaar als gelijkwaardig. Maar het mag ook gewoon "femme-femme" zijn, want het ensemble ontstond in Frankrijk, waar Fotinaki tegenwoordig haar thuisbasis heeft, en de première vond ook plaats in Parijs - uitgerekend op de Internationale Vrouwendag.

Dat "femme-femme" mag zelfs gelezen worden als f ² , want als je twee muzikantes van dit kaliber samenvoegt, dan is het geheel in de regel (veel) meer dan de samenstellende delen. Dat is ook hier het geval.

Dat geeft dan meteen alweer een andere verklaring voor die "ff". Je ziet die twee letters vaak op een partituur staan, onder de notenbalk. Daar wil de componist mee aangeven dat die passage "fortissimo" gespeeld moet worden. Letterlijk betekent dat Italiaanse woord eigenlijk "zeer sterk" of "zeer luid", maar in de muziek slaat het niet (alleen) op het volume, het betekent (ook en vooral) "krachtig", dus met veel overgave en passie. En dat is precies wat het "ff duet" ook doet.

Als uitgangsmateriaal gebruiken ze natuurlijk eigen werk, maar ze maken ook arrangementen van liedjes van anderen. Die sprokkelen ze bij elkaar uit de meest verscheidene muziekgenres. Hun enige criterium: het liedje moet ofwel door een vrouw geschreven zijn, ofwel moet het voor of over een vrouw geschreven zijn. Er zijn nog wel wat randvoorwaarden. Zo moet het bijvoorbeeld een liedje zijn, een instrumenteel nummer komt niet in aanmerking, want zonder tekst is er wel de "taal van het ritme" maar geen "ritme van de taal". En ze moeten het liedje zelf nog mooi vinden ook. Maar verder zijn er eigenlijk geen grenzen.

Tijdens hun optredens hoor je dan bijvoorbeeld (bewerkingen van) liedjes van de Middeleeuwse Franse dichter en componist Guillaume de Machaud (1300-1377), die zijn bekende "Douce Dame Jolie" opdroeg aan een onbekende schone die (helaas voor hem en gelukkig voor het nageslacht) zijn gevoelens niet beantwoordde.

Dat combineren ze moeiteloos met liedjes van een Janis Joplin (1943-1970), de wereldberoemde Amerikaanse singer-songwriter die tijdens de turbulente Sixties de wereld van rock, soul en blues op z'n kop zette, of met werk van Peggy Lee (1920-2002).

Ook de Franse chansonnière, actrice en componiste Barbara (1930-1997) zetten ze op hun programma, en het zouden geen Grieken zijn als ze de 2500 jaar oude gedichten van Sappho daar ook geen plaatsje zouden geven. Haar teksten werden door ontelbare componisten op muziek gezet, niet in de laatste plaats door Angélique Ionatos , de boezemvriendin van Fotinaki die (zoals bekend) mee haar carrière op gang hielp trekken. Het was trouwens op die manier dat Katerina in mei 2007 voor het eerst op onze site verscheen. Zij kwam toen met Ionatos mee naar Brussel om daar haar nieuwste bewerkingen van Sappho 's gedichten te laten horen.

Dat belet niet dat het "ff duet" voor de gedichten van Sappho (ook) muziek van de invloedrijke hedendaagse Griekse componist Antonis Apérgis gebruikt. Als man die poëzie van een vrouw op muziek zette past ook hij immers perfect binnen hun concept.

En er is nog veel meer, natuurlijk, want in de loop van al die eeuwen zijn er allicht vele honderdduizenden liedjes geschreven door mannen over vrouwen. De dames van het "ff duet" hebben dus keuze te over.

En wie weet? Misschien komen ze straks in Mechelen wel met een bewerking van (een van de vele versies met tekst op) de "Für Elise" van Ludwig van Beethoven op de proppen ...

Dat zou dan mooi aansluiten bij het thema van "Lunalia 2020", dat zich - zoals gezegd - met deze editie inschrijft in het "Beethovenjaar", onder het slogan "Beethoven op de maan".

Voor het waarom daarvan moeten we even een duik nemen in stoffige geschiedenisboeken.

In 2020 is het precies 333 jaar geleden dat er (op een nacht in januari 1687) in Mechelen groot brandalarm werd gegeven. Zo'n alarm was eigenlijk altijd groot, want in een stad uit die tijd waren de meeste huizen nog van hout. De burgers kwamen dus in allerijl toegesneld om te helpen blussen - maar het bleek loos alarm. Door de felle maneschijn leek het of de toren van de Sint-Romboutskathedraal in brand stond. Volgens de overlevering was het een dronkeman geweest die alarm had geslagen, maar de Mechelaars hielden er wel collectief de spotnaam "maneblussers" aan over - en dat tot op de dag van vandaag. Dat verklaart dan meteen waarom het huidige stadsfestival de naam "Lunalia" kreeg, maar het verklaart niet wat Beethoven daar mee te maken heeft. Daarvoor moeten we nog wat verder bladeren.

In 2020 is het precies 308 jaar geleden (in januari 1712) dat er in Mechelen een zekere Ludwig van Beethoven geboren werd, als zoon van een bakker. De jongen had een goede stem en al op zijn zesde (in 1717) mocht hij meezingen in het jongenskoor van dezelfde Sint-Romboutskathedraal die 25 jaar eerder voor nachtelijke commotie had gezorgd. Hij moet echt wel goed geweest zijn, want - een beetje zoals een hedendaagse topvoetballer - werd hij doorgegeven van het ene koor naar het andere. Eerst mocht hij naar Leuven, dan naar Luik, en uiteindelijk, in 1733, werd hij naar Bonn gehaald. Hij was toen al wel 21, maar zijn ouders, die het niet al te breed hadden, gingen toch met hem mee. De jonge Ludwig begon daar een carrière als professioneel muzikant, en uiteindelijk schopte hij het tot kapelmeester, in die tijd een belangrijke topfunctie. Dat bleef hij tot aan zijn dood in 1773. Maar dat verklaart nog altijd niet waarom 2020 tot "Beethovenjaar" uitgeroepen werd.

Daarvoor moeten we eventjes terugbladeren, van 1773 naar 1770, toen er in Bonn een andere Ludwig van Beethoven geboren werd. Die was de kleinzoon van zijn Mechelse grootvader en hij werd ook naar hem genoemd. Het is deze kleinzoon die wereldberoemd werd en die nu, 250 jaar na zijn geboorte, gevierd wordt als "de grootste componist aller tijden".

Zoals gezegd is "Lunalia" een stemmenfestival, en hun bijdrage aan het "Beethovenjaar" focust dus vooral op het vocale werk van de componist. Terecht, want dat aspect is wat minder bekend is dan de rest. Sommige onderdelen van het programma zijn er misschien wel wat met de haren bijgesleept, maar de weelderige haarbos van Beethoven leent zich daar ook bijzonder goed voor. Een flinke dosis humor doet dan de rest. Dat blijkt trouwens ook al uit de ondertitel, want uiteraard is het helemaal niet hun bedoeling om Beethoven echt "naar de maan" te wensen. Wel integendeel.

Toch is het tijdens "Lunalia 2020" niet al Beethoven wat de (beiaard)klok slaat. Er staan ook een paar concerten op het programma die weinig of niets met hem te maken hebben, maar wel alles met indrukwekkende stemmen. Eén van die onderdelen is dus het "ff duet". Tot nader order alvast, want als ze inderdaad de "Für Elise" onder handen zouden gaan nemen ...

Het "Blowslap" duo bestaat uit:

• Hayden Chisholm : saxofoon en zang
• Evi Filippou : slagwerk en zang

Over hun optreden op het Mechelse festival "Lunalia 2020" weet de perstekst hulpvaardig te vertellen dat hun sound ...

Toch is het niet aan dat Griekse woud te danken dat ze een plaatsje kregen op onze website over Griekse muziek. En het is ook niet (alleen) omdat Evi Filippou een Griekse is, want in dit duo speelt zij "alleen maar" de rol van "meewerkend voorwerp". Wat voor ons telt, dat is het "handelend voorwerp", oftewel degene die de muziek schreef. Bij "Blowslap" is die muziek van de hand van de andere helft van het duo, Hayden Chisholm, en hij is een Nieuw-Zeelander.

Anderzijds is "Blowslap" maar één van de vele projecten waar Evi Filippou aan meewerkt, en het is tegelijk één van de twee projecten waarmee ze deelneemt aan het "Lunalia 2020" festival. Dat andere project, het "ff duet" , vonden we wél "Grieks" genoeg om in aanmerking te komen (zij het dan vooral vanwege de innovatieve arrangementen). Dan mochten we toch ook "Blowslap" niet onvermeld laten, vonden we, al was het maar om de bezoekers van onze site een idee te geven van de veelzijdigheid van Evi Filippou.

Haar eerste ontmoeting met Hayden Chisholm dateert van 2014, en daar hebben we dan toch wel een "Griekse connectie" te pakken. Ze maakten immers kennis tijdens het "Mousiko Chorió", het jaarlijkse muziekfestival in het Griekse dorp Agios Lavrentios. Het was tussen haakjes in dat zelfde jaar 2014, en tijdens dat zelfde festival, dat Evi Filippou kennis maakte met Katerina Fotinaki - wat dan uitmondde in het "ff duet". Dat vertelden we u hierboven al.

Hayden Chisholm was daar niet zomaar toevallig. De wieg van deze saxofonist en componist stond weliswaar in Nieuw-Zeeland, maar in feite is hij een wereldburger. Hij heeft een indrukwekkende staat van dienst, met studies en optredens zowat overal ter wereld, en hij geeft ook zowat overal les. Ook in het "Mousiko Chorió" is hij al jarenlang een vaste leverancier van workshops en masterclasses. Dat is niet niks, want het festival heeft zijn reputatie te danken aan de kwaliteit van die workshops, waarvoor men dus alleen de "best of" uitnodigt. En de organisatoren selecteren met kennis van zaken. Voor zover wij konden nagaan geeft Chisholm daar al workshops sinds 2009 of zo, en in elk geval was hij er in 2014 present met een workshop van 30 uur over het thema "Song and Wind" .

Na het "Mousiko Chorió" begonnen Evi Filippou en Hayden Chisholm samen te werken, en een jaar of wat later vormden ze een duo. Hij schreef speciaal hiervoor de geschikte muziek, dus voor percussie en saxofoon, en nog een jaar later, in 2016, werd die muziek ook op plaat gezet onder de titel "Blowslap".

Die cd was tussen haakjes een onderdeel van een set van 13, want Chisholm is - zacht uitgedrukt - een zeer productieve componist. Die set, onder de naam "Cusp of oblivion" , was trouwens al de tweede set van 13 cd's waarop hij zijn eigen werk onderbracht. En de vorige set verscheen nauwelijks drie jaar eerder, onder de titel "Views of the Heart's Cargo".

In de talrijke besprekingen van de 13 schijfjes van zijn tweede "magnum opus" krijgt het "Blowslap" album altijd wel wat extra aandacht. Dat is dan dank zij de "jonge Griekse percussioniste" die "zeer behendig" weet om te gaan met vibrafoon, marimba en ander slagwerk, en dat "niet alleen als uitvoerder", maar "ze blinkt ook uit in de improvisaties". Voor een "meewerkend voorwerp" (zoals we haar hierboven noemden) kan dat toch wel tellen. Het album als geheel is volgens de recensenten trouwens "ongelooflijk in zijn verscheidenheid" en het "toont de mogelijkheden aan van klassieke percussie in een experimentele context, begeleid door de saxofoon van Chisholm".

Vandaar misschien dat "Lunalia" het even bondig als nuchter omschrijft als Pythagoras & Co "die samen muziek maken in een Grieks woud".

Minstens dat laatste is dan wel een dichterlijke vrijheid, toch in dit geval, want in Mechelen zullen ze (allicht bij gebrek aan een Grieks woud) optreden in de Sint-Katelijnekerk.

Daarmee is dan meteen ook de - ietwat ludieke - link met het Beethovenjaar gelegd, dat in 2020 uitgebreid gevierd wordt en waarin ook deze editie van Lunalia zich inschrijft. Het was namelijk in deze zelfde Sint-Katelijnekerk dat Ludwig van Beethoven in 1712 boven de doopvont gehouden werd. En die Ludwig is dan de grootvader van zijn beroemde kleinzoon, die 250 jaar geleden, in 1770, in Bonn geboren werd. Ook dat vertelden we u hoger al.

Overigens is ook dat van die "Ludwig" eigenlijk een kleine "dichterlijke vrijheid". In die tijd werden de registers van de burgerlijke stand door de Kerk bijgehouden, en dat gebeurde toen nog in het Latijn. In de doopregisters van de Sint-Katelijnekerk is er dus geen sprake van een "Ludwig". Hij staat daar officieel ingeschreven als "Ludovicus", en voor dagelijks gebruik in Mechelen zou dat allicht gewoon "Louis" of desnoods "Lodewijk" geworden zijn. De metamorfose naar "Ludwig" kwam er naar alle waarschijnlijkheid pas toen de jongeman in 1733 naar Bonn verhuisde. Maar ja, "what's in a name?"

Dat kan je eigenlijk ook zeggen van de tweede act van dit dubbelconcert, dat ingevuld wordt door een ander duo. Dat heet "ka:mos" en het bestaat uit de Finse vocaliste Aino Peltomaa en de Belgische contrabassist Nathan Wouters.

De naam "ka:mos" ziet er lekker Fins uit, toch in West-Europese ogen, waar het Fins geassocieerd wordt met "rare" woordbeelden. Het woord is inderdaad ook uit het Fins afkomstig, maar daar wordt het gewoon geschreven (en uitgesproken) als "kaamos". Dat staat voor "poolnacht", of in meer poëtische termen "de mythische periode tussen licht en duisternis waarin de zon niet boven de horizon komt". Uiteraard spreekt dat ook tot de muzikale verbeelding, en toen dit duo op zoek ging naar een naam, bleek dat "Kaamos" al bezet was. Er bestond bijvoorbeeld al een progressieve Finse rockgroep met die naam, er was een Zweedse death metal band die "Kaamos" heette, en er waren nog wat andere redenen om het Finse woord niet zonder meer over te nemen.

Vandaar dus "ka:mos", dat in feite gewoon de fonetische transcriptie is van "kaamos" (in de notatie van het IPA oftewel het "International Phonetic Alphabet").

De naam van het duo heeft dus niets te maken met het Griekse woord "kaïmos" (καημός), ook al lijkt het daar visueel natuurlijk wel op. "Kaïmos" is één van die vele onvertaalbare - wegens zwaar beladen - woorden waar de Griekse taal zo rijk aan is, en het wordt meestal vertaald als "verdriet". Maar het komt wel via het Oudgrieks van "καϊω" (keo, verbranden of uitbranden). Dus als je last hebt van kaïmos, dan ben je van binnen ook helemaal uitgebrand.

Het is dan verleidelijk om een verband te gaan zoeken tussen de Finse duisternis in de natuur en de Griekse duisternis in de ziel, maar erg waarschijnlijk is zo'n verband toch niet. Ten eerste moeten we voor een gemeenschappelijke stamvader van het Fins en het Grieks al ettelijke duizenden jaren teruggaan, waar we dan sowieso op hypothetisch terrein zitten. Ten tweede is het erg onwaarschijnlijk dat het een leenwoord van meer recente datum zou kunnen zijn, want woorden ontlenen aan een andere taal doet men doorgaans alleen maar voor begrippen die in de eigen taal nieuw en onbekend zijn. Maar zowel de poolnacht als het grote verdriet zijn zo oud als de mensheid.

De muziek van deze beide duo's - Blowslap en ka:mos - is dat uiteraard niet, die is integendeel erg vernieuwend. Maar dat werd twee eeuwen geleden ook gevonden van de muziek die gecomponeerd werd door een zekere Ludwig van Beethoven...

Let op: wegens het Covid-19 virus werd deze hele "Back Tour 2020" uitgesteld naar maart 2021 en dan logischerwijze omgedoopt naar "Back Tour 2021". Meer info op onze maandpagina van maart 2021 .

De Griekse stoner rock band "1000mods" komt naar Europa om hun nieuwste album "Youth of Dissent" voor te stellen. Tussen de optredens in Duitsland, Frankrijk en Zwitserland door komen ze ook langs in Amsterdam. Het is niet de eerste keer dat ze daar optreden, en ze hebben er dus al indruk gemaakt.

De band bestaat uit vier leden, en hun samenstelling wordt als volgt opgegeven:

• Labros G. : drums
• Dani G : basgitaar, zang
• George T. : gitaar
• Giannis S. : gitaar

De naam van de band is dan iets minder mysterieus, als je tenminste weet dat de "1000mods" in 2006 ontstonden in Chiliomodi (Χιλιομόδι), een klein dorpje bij Korinthe dat kort na de Griekse Onafhankelijkheid van 1830 gesticht werd op de plaats van een oude nederzetting. Het zou zijn naam te danken hebben aan het feit dat de eerste inwoners van het nieuwe dorp heel ijverige handelaars waren. Ze slaagden er in om per jaar niet minder dan "chilia modia" graan te verkopen, dus 1000 modia. Dat is niet niks, als je weet dat een "modio" (μόδιο) gelijk is aan 500 oká, en één oká komt overeen met 1280 gram. Omgerekend betekent dat dus pakweg 640 ton graan op één jaar tijd, voorwaar niet slecht voor een dorpje waar in 1843 slechts 311 inwoners geteld werden. Tegenwoordig zijn het er ongeveer 2000. Onder hen is (of was) ook één van de leden van de "1000mods".

Het dorp leverde ook nog wat anders dan vele tonnen graan en een kwart van de "1000mods", Er zijn inderdaad nog wel meer bekende "Chiliomodiótes", zoals bijvoorbeeld de actrice en zangeres Irini Papás en de regisseur en schrijver Manousos Manousakis.

De "1000mods" (oftewel "Chiliomods" als u indruk wil maken op uw vrienden) sloten aan bij de populariteit van de "stoner rock", een genre dat ergens rond het einde van de jaren 1990 in Californië ontstond als een soort fusion van verschillende andere genres. Rond de eeuwwisseling werd het zelfs mainstream en toen waaide het ook over naar Europa.

Met die wind in de zeilen gingen de "1000mods" er al even stevig tegenaan als hun voorvaderen. Toen ze in 2010 met hun debuutalbum "Super Van Vacation" op de proppen kwamen, gingen ze dat promoten met 40 concerten in 15 landen. Er volgden nog veel meer optredens, met tussendoor om de paar jaar een nieuw album.

Eén daarvan (hun derde) heet "Repeated exposure to​.​.​.". Dat is misschien niet onterecht, want voluit en in het Nederlands zou het iets zijn in de aard van "langdurige blootstelling aan geluidsniveaus van meer dan 80 dB kan permanente gehoorschade veroorzaken". En zoals gezegd gaan ze er erg stevig tegenaan, ook tijdens hun live optredens.

Dat zullen ze ongetwijfeld ook doen nu ze met hun vierde album "Youth of Dissent" de boer opgaan. Dat album is tussen haakjes kakelvers, wegens pas verschenen in 2020.

Naschrift: er waren ook nog concerten gepland in Nijmegen (2 mei) en Brussel (7 mei, i.h.k.v. de "Nuits Botanique 2020"), maar het "Covid-19" coronavirus kwam roet in het eten gooien nog vooraleer we die konden aankondigen. De volledige tournee werd uitgesteld "tot later".

Ter ere van de vijfennegentigste verjaardag van Mikis Theodorakis wilde "zijn" ensemble in 2020 een huldeconcert brengen aan deze grote componist. Door de uitbraak van het "Covid-19" virus moest dit project echter een jaartje uitgesteld worden, meer bepaald naar februari 2021 .

De Griekse bassist, componist en producer Petros Klampanis komt naar Rotterdam met een eigen trio en een eigen project.

Dat concert was eerst gepland voor mei 2020, maar wegens de corona-pandemie moest het een aantal keer verplaatst worden. Uiteindelijk (of voorlopig?) werd het 13 november 2021 .

Wij van onze kant hebben dan ook maar het artikeltje, dat we in maart 2020 schreven om zijn optreden te duiden, verplaatst naar onze november 2021 maandpagina .

De succesrijke Griekse groep "Kompania" gaat opnieuw op stap in Europa. Na enkele optredens in Duitsland komen ze ook naar België en Nederland.

Zoals altijd bestaat hun programma uit rembetika en smyrneïka. Dat is nu eenmaal hun specialiteit, en als goede schoenmakers blijven ook zij bij hun leest.

De enige wijziging ten opzichte van hun vorige doortochten is te vinden in de bezetting van de groep. Sinds het einde van 2019 bestaat "Kompania" uit zes man (m/v). Dat zijn dan:

• Ioulia Karapataki : zang, gitaar
• Sotiris Papatragiannis : zang, baglamas
• Dimitris Gkinis : accordeon
• Thodoris Petropoulos : bouzouki , tzouras , baglamas , outi , gitaar, zang
• Yorgos Papadopoulos : gitaar
• Michalis Darmas : contrabas

De gitarist Yorgos (of Giorgos) Papadopoulos vervangt Nikos Protópappas, die immers heel wat andere bezigheden heeft. In zijn drukke agenda waren dan ook steeds minder gaatjes te vinden, en op een gegeven moment moeten er dan knopen doorgehakt worden. Een eerste teken aan de wand was misschien al het optreden van Kompania in juni 2017 in Amsterdam, waar ze als kwartet optraden omdat Nikos Protópappas die zelfde avond in Brussel op het podium zat met Katerina Tsiridou, in het kader van het "Nous Sommes Grecs Festival".

Nauwelijks enkele dagen later zat hij daar weer, tijdens de slotavond van dat zelfde festival, maar dan als lid van ... Kompania zelf. Ter gelegenheid van dat optreden in juni 2017 vertelden we u ook het een en ander over hun album "Krisis". Dat was toen nog vers van de pers, en het is nu nog altijd hun meest recente album. Enkele nummers daarvan zullen dan allicht terug te vinden zijn in de playlist van deze nieuwe concerten.

De zangeres Katerina Tsiridou wordt als een autoriteit beschouwd op het gebied van rembetika en smyrneïka . Zij zingt deze liederen al jarenlang in allerhande bands op een zo authentiek mogelijke manier, maar tegelijk legt ze toch haar eigen accenten. Zij is ook al jarenlang een vaste gaste op allerlei podia in België en Nederland, en daar trekt zij steevast volle zalen. Het voordeel voor ons is dat wij gewoon kunnen verwijzen naar ons tekstje van mei 2012 , toen zij haar eerste grote tournee door de Lage Landen maakte.

Ook in Griekenland heeft zij al jarenlang haar vaste werkplekken. Dat zijn dan in de eerste plaats de rembetika-clubs van Athene, maar ook de Griekse televisie weet haar te vinden als er weer eens een uitzending is waar rembetika aan te pas komt.

Als ze onder haar eigen naam optreedt, dan is dat ook met haar eigen ensemble, maar de bezetting daarvan wisselt regelmatig. Ze werkt immers graag rond een bepaald thema, en dan nodigt ze gasten uit die op dat vlak een toegevoegde waarde hebben. En het is veelbetekenend dat het vaak grote tot hele grote namen zijn die haar uitnodiging aannemen.

Wat de thema's betreft is er bijvoorbeeld haar (voorlopig) recentste album "Aman Katerina" uit 2016, dat een hulde was aan de bekende componist Panayotis Toundas . Een jaar later, in januari 2017, bracht ze in het prestigieuze Megaron Mousikis van Athene een programma dat gewijd was aan vier beroemde zangeressen, namelijk Roza Eskenazy , Stella Chaskil, Marika Ninou en Sotiria Bellou . Eerder al had ze trouwens meegewerkt aan een documentaire over Roza Eskenazy (die ook in concertvorm gegoten werd en die onder de titel "My Sweet Canary" in augustus 2012 ook in Brugge aan het publiek voorgesteld werd).

Volgens onze informatie zou Katerina Tsiridou momenteel werken aan een album dat gewijd is aan Stella Chaskil (Στέλλα Χασκίλ). De opnames zelf zouden al klaar zijn, maar er zijn nog wat praktische details te regelen vooraleer het in de winkelrekken ligt. Dat was de stand in de eerste dagen van maart 2020, er is dus veel kans dat het album klaar zal zijn tegen de tijd dat ze naar de Lage Landen komt. Hoe dan ook zal er allicht toch heel wat materiaal van dat nieuwe album op het programma staan.

Dat programma zal u alleszins gebracht worden door haar trio, en dat bestaat uit:

• Katerina Tsiridou : zang, baglamas
• Nikos Protópapas : gitaar, zang
• Adonis Xindáris : bouzouki , zang

Dit concert werd verplaatst, eerst naar 20 juni 2020 en dan naar 24 oktober 2020 . Zie de beschrijving daar.