Het traditionele Kerstfeest van de Culturele Vereniging van Thraciërs te Brussel vindt dit jaar wat vroeger plaats dan gewoonlijk. Doorgaans mikt men op de laatste zaterdag van december, maar op die datum was de zaal niet beschikbaar en men wilde toch liever niet gaan experimenteren met een andere locatie. "Never change a winning team" , moeten ze gedacht hebben, want het feest kan elk jaar op een uitzonderlijk hoge opkomst rekenen.

Voor de muziek gooien ze het dan weer wel over een andere boeg, maar ook hier geen revolutionaire winden: deze keer doen ze beroep op het orkest "Akroama" om voor de muziek te zorgen. Net als het orkest van de vorige jaren komt ook dit gezelschap uit Stuttgart.

Ze zijn met z'n zessen, waaronder ook een zangeres. De instrumenten zijn een mix van traditioneel en modern: enerzijds klarino , gaida , laouto en lyra , en anderzijds bouzouki , gitaar en keyboards. Hun repertoire is dan ook veelzijdig: van dimotika over laïka tot endechno , maar ook "rockakia". Bij de "specialiteiten van het huis" noemen ze de pontiaka en de laïka van de jaren zestig.

Het " Centre Hellénique d'Etudes du Folklore - Tradidanse" heeft een uitstekende reputatie als organisator van danslessen. Ze organiseren regelmatig dansvoorstellingen waar de leden van de vereniging laten zien wat ze geleerd hebben, en ook deze voorstellingen zijn telkens van een hoog niveau.

De laatste paar jaar worden ze steevast aangekondigd onder titels die in de originele Franse versie zo poëtisch zijn dat we ze gewoon overnemen. "Dansen op de golven van de Egeïsche Zee" is wel een correcte vertaling maar het klinkt een beetje banaal, vonden we.

De reputatie van Tradidanse reikt tot in Athene, met als gevolg dat ze daar uitstekende contacten hebben, met als gevolg dat ze voor hun activiteiten kunnen rekenen op de medewerking van gerenommeerde muzikanten en andere artiesten.

Deze keer hebben ze voor de muzikale omkadering van hun dansvoorstelling beroep gedaan op niemand minder dan Nikos Oikonomidis en Kyriakí Spanoú . Zij brengen nog twee muzikanten mee, hun vaste medewerkers, namelijk Argyris Psathás ( laouto) en Panayotis Vergos ( santouri ).

Op de website van de Bozar, waar de voorstelling plaatsvindt, staat dit evenement ingedeeld als "concert" en dat lijkt volkomen terecht. Ook wij kondigen dit aan als "concert".

Dat belet niet dat de dansgroepen van Tradidanse een programma zullen voorstellen met dansen van de Griekse eilanden en van Klein-Azië, maar toch is dit veel meer dan een "dansvoorstelling met live muziek". Het is zelfs meer dan zomaar een concert.

Vooral Kyriaki Spanou is interessant omdat zij algemeen beschouwd wordt als een vertegenwoordigster van de jonge generatie die - net op tijd - de fakkel van de oude garde zal moeten overnemen. Ook de begeleidende muzikanten zijn jong, respectievelijk van 1984 en 1987. Zonder mensen als zij dreigt de traditie verloren te gaan, mét mensen als zij lijkt er een nieuwe bloeiperiode in aantocht.

En als vertegenwoordiger van de "oude garde" slaat Nikos Oikonomidis (°1960) naast hen beslist geen slecht figuur. Zonder mensen als hij was de traditie al lang foetsie geweest. Samen vormen zij de twee meest recente schakels in een ketting die vele eeuwen en nog meer generaties verbindt.

Nikos Oikonomidis ( Νίκος Οικονομίδης ) voorstellen is geen eenvoudige opdracht, omdat hij zo veelzijdig is.

Om met het (waarschijnlijk) minst bekende aspect te beginnen: de man heeft zijn eigen platenlabel, dat "Oikonomidis Music" heet. Hij richtte dat al in 2001 op (toen nog onder de naam "Keros Music"), specifiek met de bedoeling om traditionele muziek uit te geven. Hun catalogus bevat intussen al 18 cd's, allemaal met eilandmuziek.

Enkele van die cd's bevatten vooral eigen nummers van hem, want hij is ook componist. Het bijzondere daaraan is dat hij zorgvuldig binnen de traditie blijft, zo zorgvuldig dat de meeste mensen niet eens weten dat zijn liedjes nieuw zijn, laat staan dat ze weten wie ze geschreven heeft. Ze denken gewoon dat het "echte" (en dus eeuwenoude) traditionele nummers zijn.

Dat heeft alles te maken met een derde aspect van Nikos Oikonomidis , dat van de researcher. Hij doet immers onderzoek naar de traditionele eilandmuziek, en hij doet dat zo grondig en professioneel dat hij door gediplomeerde etnomusicologen als gelijke erkend wordt.

En tenslotte speelt hij ook nog viool . Meer nog, hij geldt als één van de beste violisten van Griekenland. Op het gebied van de eilandmuziek is hij zelfs de onbetwiste nummer één, maar ook als het op endechna aankomt moet hij voor niemand onderdoen. Zo zat hij bijvoorbeeld in de orkesten van Charis Alexiou , Yorgos Dalaras en Christos Nikolopoulos . Hij werkte ook veel samen met de betreurde Nikos Papazoglou en hij was zelfs een tijdje lid van diens ensemble "Loksi fálanga".

Nikos Oikonomidis is afkomstig van Skinousa, een klein eilandje van de Cycladen. Zijn vader en zijn grootvader waren allebei professionele violisten, zijn overgrootvader speelde lyra . Nikos raakte gepassioneerd door de viool en toen hij later naar Athene verhuisde probeerde hij zich in te schrijven aan het conservatorium. Hij werd geweigerd omdat hij te jong was: pas veertien. Maar hij liet het daar niet bij zitten en hij stapte naar ... Dionysis Savvopoulos . Die kende hij via-via en hij dacht dat die hem misschien wel kon helpen om toch aangenomen te worden. Savvopoulos keek nogal bedenkelijk toen hij dat broekventje daar zag staan met zijn viool en zijn merkwaardig verzoek, en hij reageerde eerst ontwijkend. Maar toen hoorde hij hem spelen en hij ging stante pede met hem naar het conservatorium, waar hij de directrice kende. Die reageerde eerst ontwijkend maar toen hoorde zij Nikos spelen en hij werd stante pede ingeschreven. Meer nog: hij mocht de lessen zelfs gratis volgen. De enige voorwaarde was dat niemand mocht weten dat hij zelf muziek schreef, want dat was (uiteraard) traditionele muziek en dat stond haaks op de klassieke opleiding die hij zou krijgen.

Het volgende jaar begon hij bij te klussen als violist, en dat bij niemand minder dan Dora Stratou , waar hij de dansgroepen begeleidde. Hij was toen dus "al" vijftien. De samenwerking zou nog vele jaren duren. Hij staat dan ook op de meeste van de door haar uitgegeven platen.

Enkele jaren later, met zijn diploma klassieke viool veilig en wel op zak, mocht hij wél naar buiten komen met zijn eigen composities. Zijn eerste plaat, gezongen door Eleni Legaki, verscheen in 1986 en het was meteen raak: het werd een gouden plaat, iets waar toen nog 50.000 verkochte exemplaren voor nodig waren (tegenwoordig is 20.000 al voldoende). Hij speelt ook de eerste viool op de meeste cd's van Domna Samiou .

Toch is hij bij het grote publiek misschien nog het meest bekend vanwege zijn samenwerking met Mariza Koch , met wie hij in juni 2000 trouwens in Brussel was.

Kortom, Nikos Oikonomidis heeft een formidabele reputatie.

Formidabel genoeg in elk geval om te maken dat Kyriaki Spanou beefde als een riet toen ze de eerste keer met hem samen moest zingen.

Toch was zij weliswaar jong maar toch niet onervaren, ze zong integendeel al een paar jaar als professionele zangeres. Ze begon in feite zelfs al als kind, want bij haar thuis, op Paros, zong iedereen, en als dertienjarig meisje zong ze op schoolfeestjes en dergelijke. Toen ging ze dansles volgen bij de plaatselijke culturele vereniging en tijdens de repetities zong ze de liedjes mee. Het bestuur hoorde haar bezig en benoemde haar prompt tot vrijwillige zangeres van de groep. Vanaf toen zong ze bij al hun optredens.

Van het één kwam het ander, en al gauw vroeg men haar om te komen zingen op dorpsfeesten, uiteraard dan wel tegen betaling. Eerst kwamen de verzoeken van op Paros zelf maar later ook vanop de naburige eilanden, en nog later van nog veel verder. Ze had eigenlijk archeologie gestudeerd - met volle overtuiging overigens - maar nu rolde ze haast vanzelf in een carrière als traditionele zangeres.

Bij dergelijke feesten worden de orkestjes vaak voor de gelegenheid samengesteld. Vroeger waren daar zelfs speciale cafés voor, of eigenlijk gewone cafés waar de muzikanten uit de omgeving bij elkaar kwamen om overdag de tijd te doden. Daar kon je dan terecht als je bijvoorbeeld een trouwfeest op poten moest zetten. Je koos dan gewoon uit de aanwezige muzikanten "een laouto", "een santouri" enzovoorts, tot je alle "ingrediënten" voor een ensemble bij elkaar had. Tegenwoordig is er niet zoveel aanbod meer, de muziekcafés sluiten één na één de deuren, en de contacten worden nu op andere manieren gelegd.

Hoe dan ook, op de één of andere manier was Kyriaki Spanou op een bepaald moment ingehuurd door een dansgroep die dansen van Naxos en Chios zou gaan uitvoeren, en tijdens de repetities bleek dat ze Nikos Oikonomidis als violist hadden gevraagd. Ze bestierf het bijna van schrik en ze bleef last hebben van zenuwen tot en met de uiteindelijke voorstelling.

Daar heeft ze nu geen last meer van, want enkele jaren na deze bewogen kennismaking kwamen ze elkaar opnieuw tegen voor werk op muzikaal gebied en toen bleek dat ze identieke opvattingen hebben over hun geliefkoosde eilandmuziek.

Ze realiseren zich bijvoorbeeld allebei terdege hoe omvangrijk en gevarieerd het repertoire van de eilandmuziek is. Ze weten allebei dat de muziek van het ene eiland grondig verschilt van die van een ander, ook al liggen die eilanden amper een boogscheut van elkaar vandaan. Dat betekent dan wel dat ze allebei zeer goed thuis zijn in de details, want anders hoor je vooral de gelijkenissen (die er uiteraard ook zijn) en niet zozeer de verschillen.

Ze zijn allebei fervente voorstanders van het behoud van de traditie in zijn zuiverste vorm. Dat betekent niet dat er geen plaats is voor vernieuwing, wel integendeel ( Nikos Oikonomidis gebruikt bijvoorbeeld een contrabas of een elektrische gitaar in sommige van zijn composities), maar aan de fundamentele bouwstenen mag niet geraakt worden.

Ze verafschuwen daarom allebei de zogenaamde "hedendaagse nisiotika ". Nikos boort die de grond in met één vernietigende opmerking "Ze spelen een rumba en ze stoppen een paar woorden over de zee in de tekst, en dan roept iedereen in koor: hoera, eilandmuziek!" en Kyriaki weigert gewoonweg om dergelijk spul te zingen.

Ze vinden ook allebei dat het hoog tijd is om de authentieke eilandmuziek te registreren en te bewaren. Kyriaki Spanou trok al op haar zeventiende met een bandrecordertje naar de omliggende dorpen om allerlei liedjes uit de mond van de oudste inwoners op te tekenen. Zij kan zich dus prima vinden in het streven van Nikos Oikonomidis om dat allemaal op cd vast te leggen. Het is daar niet alleen veilig voor de tand des tijds, maar op die manier kent het ook een ruime verspreiding.

Het is dan ook geen wonder dat ze inmiddels al vele jaren samenwerken. Een resultaat daarvan zijn de twee recentste cd's van "Oikonomidis Music". Die heten "Πέρασμα στην Χίο" (Perasma stin Chio, Oversteek naar Chios) en "Πέρασμα στην Κίμωλο" (Perasma stin Kimolo, Oversteek naar Kimolos). Beide cd's documenteren de muzikale traditie van de respectievelijke eilanden en ze zijn telkens het resultaat van meerdere jaren intensief onderzoek. Kimolos is bijvoorbeeld een voorschoot groot maar toch waren in het boekje, dat bij de cd hoort, niet minder dan 70 bladzijden nodig om het allemaal uit de doeken te doen.

Deze cd's (en ook de andere producties van het label, waaronder ook nog andere "oversteken", onder andere naar Amorgós en Kythira) zijn online te koop, in elektronische vorm en desgewenst track per track. De betaling gaat met PayPal en de liedjes worden naar uw mailbox gestuurd. Het is misschien minder gezellig dan de vroegere muzikantencafé's maar wel efficiënter.

Na een wereldtournee die hen van Brussel ( juni 2012 ), via Amsterdam ( juli 2012 ), Wilrijk ( augustus 2012 ), Brussel ( mei 2013 ) en Antwerpen ( juni 2013 ) tot helemaal in Parijs (november 2013) voerde, strijken de "Kosmokrators" opnieuw neer in de Brusselse Art Base, waar het allemaal begon.

In mei 2010 stelden ze daar, toen nog onder de naam "Skafari", een concept voor dat ze "nederbetika" gedoopt hadden, Griekse rembetika-muziek waarop ze Nederlandstalige teksten hadden gemonteerd. Het zijn geen letterlijke vertalingen, maar ze blijven wel helemaal in stijl en ze zingen dus over de existentiële problemen waar de hedendaagse mens zoal mee worstelt, zoals bijvoorbeeld de afstandsbediening van de tv die stuk is.

De laatste tijd hebben ze hun actieterrein enigszins verlegd en ze zingen nu ook Franse teksten en heel af en toe grijpen ze gewoon terug naar de originele Griekse versie. Als kosmokrator (wereldheerser) moet je het inderdaad best wat breder zien dan alleen maar de Lage Landen.

De toekomstige wereldheersers - en dus uw toekomstige bazen - heten:

• Frans De Clercq : zang en bouzouki
• Michalis Karakatsanis : zang en bouzouki
• Karsten De Vilder : zang en gitaar
• Dimi Dumo : zang en percussie

De zevenkoppige Griekse band Locomondo lijkt goed op weg om door te breken in de Lage Landen: in augustus 2012 waren ze op de Antilliaanse Feesten in Hoogstraten, in april 2013 zetten ze De Roma in Borgerhout op z'n kop, en nu is het de beurt aan Sint-Niklaas om kennis te maken met deze (ogenschijnlijk) knotsgekke groep.

Hun naam betekent niet voor niets "gekke wereld" en het is typisch dat het een mengsel is van Spaans (loco = gek) en Italiaans (mondo = wereld). Ook in hun muziek klutsen ze vrolijk alles door elkaar heen, maar vergis u niet: deze jongens weten heel goed waar ze mee bezig zijn.

Op onze augustus 2012 pagina schreven we dat overigens ook al, en we vertelden u daar ook wat meer over deze groep, hun muziek en hun achtergrond.

De benefietconcerten in de Art Base zijn dit seizoen opnieuw van start gegaan. De opbrengst gaat naar de volgende twee hulporganisaties in Griekenland:

• Giatroi tou Kosmou (Médecins du Monde)
• O allos anthropos (Sociale keuken "De andere mens")

Deze organisaties verschaffen onder meer gezondheidszorg en medicatie aan de meest kwetsbaren enerzijds, en ze organiseren ook gratis voedselbedelingen anderzijds.

Op de laatste gelijkaardige benefietavond vóór de zomervakantie, in juni 2013 , onderging het vijfkoppige rembetika -ensemble Fildisi de vuurdoop. Toch spelen de vijf leden al vele jaren samen in het Brusselse. Daarbij blijven ze ook met Fildisi trouw aan de rembetika , een repertoire dat in feite onuitputtelijk is. Bovendien wil het publiek bij elk optreden telkens opnieuw een aantal alomgekende liederen horen of zelfs meezingen. Een geslaagde formule waar niet te veel aan getornd moet worden.

We herhalen nog even de bandleden van Fildisi :

• Zoi Sazaklidou : zang,
• Michalis Karakatsanis : bouzouki en zang,
• Frans De Clercq : bouzouki en zang,
• Kostas Michos : baglamas en zang,
• Benjamin Clement : gitaar

De Griekse singer-songwriter Panos Gourgiotis gaat naarstig en onverdroten verder met zijn reeks huldeconcerten, opgedragen aan artiesten die hem en zijn werk beïnvloedden en hem nog steeds inspireren. Zo bracht hij in maart 2013 een concert dat opgedragen was aan Manos Hadjidakis , en in september 2013 was het dan de beurt aan Thanos Mikroutsikos .

Deze keer is het concert - het derde dus in de reeks - opgedragen aan de gebroeders Charis en Panos Katsimichas ( Χάρης και Πάνος Κατσιμίχας ).

Deze tweelingbroers werden in 1952 geboren in Athene. Na hun studies daar gingen ze in 1974 of 1975 verder studeren, Panos in Parijs en Charis niet in China maar in (toen nog) West-Berlijn. Later kwam Panos ook naar Berlijn en daar begonnen ze met optredens in restaurants en dergelijke. Ze speelden daar uiteraard de "toeristische" liedjes die van hen verwacht werden maar intussen luisterden ze aandachtig naar de Westerse pop en rock-muziek die buiten de restaurants opgang maakte. Al gauw begonnen ze dat alles te verwerken in liedjes die ze zelf schreven.

Met één van die liedjes namen ze in 1982 deel aan de befaamde liedjeswedstrijd van Kerkyra (Corfu), waar ze prompt in de prijzen vielen. Die wedstrijden waren een initiatief van niemand minder dan Manos Hadjidakis en ze hadden een enorme impact op de Griekse muziekgeschiedenis. Samen met de gebroeders Katsimichas was ook Savina Yannatou bij de laureaten, en een jaar eerder waren daar bijvoorbeeld ook Kristi Stassinopoulou en Isidora Sideri (de moeder van Eleonora Zouganeli ) ontdekt, om er maar een paar te noemen. Meer informatie over deze belangrijke wedstrijden leest u in onze biografie van Stasinopoulou .

Met hun eerste eigen plaat, geproduceerd door Manolis Rasoulis in 1985, begonnen de "Katsimicheï" (Κατσιμιχαίοι, Grieks voor "de Katsimichassen") vervolgens aan een succesvolle carriëre die vijftien jaar zou duren. In die tijd brachten ze 13 albums uit en ze gaven ontelbare concerten. Dan, in 2001, twintig jaar na hun eerste schuchtere begin, zette Charis er ineens een punt achter, wegens volledig uitgeput. Zijn broer Panos ging alleen door, te beginnen met een reeks optredens samen met Yorgos Dalaras en Babis Stokas in Athene, later - in mei 2001 - gevolgd door een Europese Tournee, waarbij ze ook Den Haag en Brussel aandeden.

Nog eens tien jaar later, in 2010, begonnen de twee broers opnieuw samen op te treden. Die samenwerking houdt nog altijd stand.

In hun liedjes brengen ze elementen van de Westerse rockmuziek samen met de Griekse laïka , ze vermengen ballades met elementen uit de traditionele dimotika , en ze gebruiken zowel de bouzouki als de saxofoon. Die stijl sloot naadloos aan bij de sfeer van het Griekenland van de jaren '80 maar ze waren wel bij de eersten die daar gestalte aan gaven. Op die manier hebben ze niet alleen Panos Gourgiotis beïnvloed ...

De Art Base brengt niet alleen jong en aanstormend talent naar Brussel, ook de gevestigde waarden komen er graag. Dit concert is daar een goed voorbeeld van.

Helaas (min of meer) zal het er enigszins anders uitzien dan eerst aangekondigd. Normaal zou Dimitris Kontogiannis meekomen, maar die moest afzeggen wegens gezondheidsproblemen.

Dat neemt niet weg dat het een "gevestigde-waarden-concert" blijft, vandaar dat we "helaas (min of meer)" schreven.

De bezetting ziet er nu uit als volgt:

• Stavros Avrámoglou : zang, baglamas , gitaar
• Stelios Manousakis : bouzouki

Het concert wordt nu vooral gedragen door Stavros Avramoglou (Σταύρος Αβράμογλου). Ook hij is een veelzijdig man, en ook hij heeft inmiddels al een tiental eigen platen op zijn naam staan. Dat laatste is niet zo verwonderlijk, want hij heeft zijn eigen platenmaatschappij(tje).

Hij werd geboren in Serres (Noord-Griekenland). Zijn ouders waren vluchtelingen die na de Megali Katastrofi van 1922 uit Klein-Azië gekomen waren. Als adolescent nam hij les in notenleer en gitaar aan het conservatorium van Serres en hij speelde zelf ook in de gebruikelijke "garage-bandjes". Dat was dan vooral buitenlandse moderne muziek, type Beatles en Rolling Stones.

Dan moest hij in legerdienst en daar bracht een lotgenoot, een zekere Yorgos Dalaras , hem in aanraking met de laïka . Dalaras was toen al een tijdje bezig met optredens en hij was al goed op weg om naam te maken.

Na zijn afzwaai zette Avramoglou zijn muziekstudies verder. Hij bleef ook actief aan muziek doen, maar nu legde hij zich meer toe op de Neo Kyma. In 1980 bracht hij een eerste plaat uit met muziek van Sakis Tsilikis. Die heette "Χαμόγελό μου" (M'n glimlach). Hij zegt het zelf, dus zal het wel kloppen, al hebben wij daar helaas geen spoor van teruggevonden.

Kort nadien raakt ook de Atheense muziekscène zijn spoor bijster. Hij stopt dan namelijk met optredens en gaat zich bezighouden met zijn andere grote liefde, de gymnastiek. Hij geeft er les in en dan gaat hij naar Engeland om daar in die richting verder te studeren. Maar enkele jaren later, in 1995, komt hij terug naar Griekenland en daar neemt hij de muzikale draad weer op. Hij zingt in allerlei clubs in Athene en werkt mee aan concerten in de rest van het land.

Hij legt zich eerst volledig toe op de laïka , maar in die periode krijgt hij steeds meer belangstelling voor de rembetika . Het zijn vooral de liedjes van Markos Vamvakaris die zijn aandacht trokken.

In 2004 richt Avramoglou dan zijn eigen platenmaatschappij op, "Red Fox" genaamd. Zijn eerste productie heet "Ρεμπέτικο αλφαβητάρι" (Rembetiko alfavitari). Het is dan misschien niet echt een alfabetisch register, maar het is toch een verzamelplaat met allemaal minder bekende rembetika -liedjes, geschreven door bekende en minder bekende componisten.

Dan komt hij in contact met Tolis Chármas. Deze charmante zanger en componist (1918-2008) had in de jaren '50 niet alleen muziek maar ook geschiedenis geschreven, samen met zijn vrouw Litsa, met wie hij jarenlang het "Duo Charma" vormde. Hij was de eerste vertolker van bekende liedjes van overbekende namen. De liedjes "Kapia mana anasthenazi" van Vasilis Tsitsánis , "Ena tragoudi ap' tin Algeri" van Apostolos Kaldaras zullen wel bij (bijna) iedereen een belletje doen rinkelen, maar hij zong ook liedjes van Manolis Chiotis en Yorgos Mitsakis voor de eerste keer op plaat. Omgekeerd werden liedjes van hem door andere bekende zangers uit die tijd vertolkt, waaronder Takis Binis en Marinella. Deze laatste begon als gastzangeres bij het "Duo Charma" en ze ontleende haar pseudoniem aan de titel van één van de liedjes van Tolis. Later stopte Litsa met optreden om zich met de opvoeding van de kinderen bezig te houden. Tolis ging een tijdje alleen door, maar toen de Kolonels in 1967 de macht grepen emigreerde hij naar de Verenigde Staten. Daar bleef hij veertien jaar, tot hij in 1981 terugkeerde naar Athene waar hij tot aan zijn dood in 2008 bleef optreden.

Toen Stavros Avramoglou hem ontmoette moet hij al een krasse tachtiger geweest zijn, een wandelende encyclopedie van de naoorlogse rembetika en laïka . Avramoglou raakte helemaal gefascineerd en verdiepte zich steeds verder in de muziek, maar ook in de achtergronden ervan. Op die manier kwam hij ook in contact met de bekende "rembetoloog" Panos Savvópoulos .

Samen trommelden ze een hoop bekend volk op voor een volgend project: Babis Tsertos , Sofia Papazoglou en Anthi Míchou, plus enkele bekende muzikanten waaronder ook de alomtegenwoordige violist Kyriakos Gouventas. Het resultaat is "Το τελευταίο μου τσιγάρο" (To telefteo mou tsigaro , Mijn laatste sigaret). Er staan oude en minder bekende liedjes op van mensen als Markos Vamvakaris en Yannis Papaioannou, maar ook enkele nieuwe nummers. Eentje daarvan is van de hand van Yorgos Tzortzís, zes andere zijn van Tolis Charmas, die zelf trouwens ook meezingt. Ook de titelsong, "Mijn laatste sigaret", is van hem. De cd verscheen in januari 2007, in mei 2008 overleed hij.

Nog in 2008 wordt Stavros Avramoglou gevraagd om in Londen de "Epitafios" te gaan zingen, het bekende werk van Mikis Theodorakis op tekst van Yannis Ritsos . Dat beschouwt hij als het (voorlopig) hoogtepunt van zijn carrière.

Wat later leert Stavros Avramoglou de "Franse Griek" Georges Moustaki kennen. Op zijn volgende cd, die "Ζηλεύω το φεγγάρι" (Zilevo to fengari , Ik ben jaloers op de maan") als titel meekrijgt, staan dan ook enkele nummers van Moustaki, samen met nieuw werk van o.a. Yorgos Tzortzis en Sakis Tsilikis (de man van zijn allereerste plaat uit 1980).

Zijn volgende cd's volgen elkaar in steeds sneller tempo op en het is onbegonnen werk om ze hier allemaal op te noemen. Het heeft ook weinig zin, want de meeste cd's volgen het beproefde recept: bekende en minder bekende nummers van minder bekende componisten, met af en toe een bekend nummer als smaakmaker. Doorgaans zingt Avramoglou de meeste nummers zelf.

Enkele van de cd's hebben één bepaalde componist als thema. Een goed voorbeeld daarvan is zijn (voorlopig) laatste productie, de cd "Απόστολος Χατζηχρήστος - αφιέρωμα" (februari 2013) waar ook Katerina Tsiridou aan meewerkte. Zij is bekend van het ensemble "Kompania" dat al talrijke optredens verzorgde in Nederland en België. Zoals de titel het zegt is deze cd een "afiëroma", een hulde aan de componist, zanger en rembetis Apostolos Chatzichristos (1904-1959), en als die naam u niets zegt, dan weet u meteen waarom Avramoglou deze cd wilde maken: hij wou daar wat aan doen.

De plaat kent enig succes en ze is aanleiding tot een reeks concerten met dit materiaal. Die brengt hij samen met ... Dimitris Kontogiannis , en daarmee zijn we dan weer terug bij het concert in de Art Base.

Over de "derde man" van het gezelschap (die nu dus de tweede wordt) valt weinig te vertellen. Stelios Manousakis , die voor de bouzouki zal zorgen, is in België alom bekend als vaste medewerker van Photis Ionatos (de bekende broer van de nog meer bekende Angélique Ionatos ). Maar hij werd ook al gesignaleerd aan de zijde van Lazos Chrysostomou, onder andere in november 2006 tijdens de Griekse avond van de vzw "I rizes mas" in Genk.

Ter introductie van dit concert hadden we een tekstje geschreven over Dimitris Kontogiannis. Dat stond eerst vooraan in dit artikel, we hebben het nu hier neergezet omdat het toch nog relevant blijft. Ook al komt Kontogiannis zelf niet mee, het programma van het concert draagt toch ook zijn signatuur en dan kan het geen kwaad om te weten uit welke hoek de muzikale wind komt.

Dimitris Kontogiannis is allicht vooral bekend als de man van de " Rembetiki Kompania " maar dat is lang niet alles.

Dimitris Kontogiannis ( Δημήτρης Κοντογιάννης) werd geboren in Dávlia, een dorp van pakweg 2000 inwoners in Central-Griekenland, op een boogscheut van Livadiá. Het ligt op de oostelijke flank van de Parnassos-berg, op een hoogte van goed 400 meter, en je hebt er een prachtig uitzicht over de omgeving. Maar van daaruit heb je ook de controle over de belangrijke weg die van Athene over Thebe en Livadia naar Arachova en Delfi gaat, en tegelijk ook over de weg die zich daar in Livadia van afsplitst om dan noordwaarts naar Lamia, Larissa en de rest van Noord-Griekenland te voeren. Die strategische ligging heeft het dorp al van in de Oudheid parten gespeeld Volgens de overlevering zou het in de buurt van dat dorp geweest zijn dat Oidipus zijn vader vermoordde nadat hun strijdwagens op een kruispunt tegen elkaar gebotst waren. Het was niet alleen het eerste verkeersongeval ter wereld, maar meteen ook het eerste geval van verkeersagressie. Nog meer agressie kwam er op 5 mei 1943, toen het dorpje tijdens de Tweede Wereldoorlog door de Italiaanse bezetter totaal verwoest werd, in een poging om het verzet te onderdrukken.

Zeven jaar en negentien dagen later, op 24 mei 1950, zag Dimitris Kontogiannis daar het levenslicht. Zijn eerste noties van muziek deed hij op bij de fanfare van Livadiá, waar hij trompet speelde.

Na zijn legerdienst (die toen tweeëneenhalf jaar duurde) ging hij in Athene wonen om daar muziek te gaan studeren aan het conservatorium, specifiek trompet. Dat was in 1973. Uiteraard verzeilde hij daar al gauw in de taverna 's van de Plaka en nog datzelfde jaar gaat hij daar zelf ook professioneel aan de slag als gitarist en zanger. Samen met Vasilis Papakonstantinou opende hij een eigen "boite", de "Ksasteriá". Hij speelde daar samen met Popi Asteriadi, Sakis Boulás en Yannis Zouganelis .

Dan ging hij samenwerken met Prodromos Tsaousakis, een oudgediende van de rembetika , en die besliste dat Dimitris de baglamas voor zijn rekening moest nemen en rembetika -liedjes moest zingen. Van het één kwam het ander en in datzelfde jaar richtte Kontogiannis , samen met enkele anderen, het groepje " Rembetiki Kompania " op. Zij wilden de authentieke rembetika laten herleven. Dat was niet niks, want Griekenland zat toen in de ijzeren greep van het Kolonelsregime , en een rechtse dictatuur loopt nu eenmaal niet hoog op met muziek uit de zelfkant. Het was dus schipperen geblazen.

In 1974 kwam het regime ten val en toen konden ze voluit gaan. Dat deden ze zo grondig dat ze een heuse revival van de rembetika op gang trokken. Enkele jaren later begon ook Agathonas Iakovidis aan die weg te timmeren, en ook hij droeg zijn steentje bij, maar het is toch de Rembetiki Kompania die meestal met deze revival geassocieerd wordt. Toch hebben ze amper vier platen uitgebracht ... De eerste daarvan, "Τα μπλε παράθυρα" (Ta ble parathira , De blauwe ramen) sloeg dan ook in als een bom, en ook de andere drie maakten behoorlijk wat indruk.

De Rembetiki Kompania gaf talloze optredens (waaronder enkele in Nederland, in oktober 2002 ), maar Kontogiannis bleef ook actief buiten het gezelschap. In het begin hield hij het helemaal bij de rembetika . Zo werkte hij twee jaar samen met Vasilis Tsitsánis , onder meer in de "Charama". Ook in het orkestje van Tsitsanis speelde hij baglamas . Hij ontdekte daar dat de "oudgedienden" een heleboel kennis bezaten die alleen maar mondeling werd overgeleverd, net als vroeger. Op het conservatorium had niemand hem daar wat over verteld. Het sterkte hem in zijn overtuiging dat deze kennis moest behouden blijven, wat natuurlijk precies de bedoeling van de Rembetiki Kompania was geweest.

Dan, in 1978, werkte hij, met onder meer Nikos Papazoglou , mee aan de "Ekdikisi tis gyftias", de plaat van Manolis Rasoulis en Nikos Xydakis , en enkele jaren later ook aan de opvolger daarvan, "Ta dithen". Vooral het eerstgenoemde album (dat we meer uitgebreid bespreken in onze bio van Nikos Xydakis ) wordt algemeen beschouwd als één van de mijlpalen van de recente Griekse muziekgeschiedenis. Het verkocht dan ook meer dan 200.000 exemplaren.

Een jaar later was het opnieuw "prijs", deze keer met "I reserva" (1979), een plaat van Dionysis Savvopoulos . Het belang van deze man (die overigens ook de productie van de "Ekdikisi" en "Dithen" voor zijn rekening had genomen) valt nauwelijks te onderschatten, en ook deze plaat rondde met gemak de kaap van 200.000 verkochte exemplaren. Kontogiannis zong en speelde ook mee in het gelijknamige live-programma dat nadien in de club "Riga" liep. Deze keer had hij de baglamas dan wel ingeruild voor een laouto .

Alsof dat niet genoeg was om zijn veelzijdigheid te illustreren verschijnt in dat zelfde jaar 1979 de plaat "Ta tragoudia tis Charoulas" (De liedjes van Charoula ), en " Charoula " is natuurlijk het koosnaampje voor niemand minder dan Charis Alexiou . Deze plaat, waar ook Dimitra Galani aan meewerkte, doet het wat minder goed, wat in deze context dan wel betekent dat het nog altijd platina werd met 100.000 exemplaren...

Alsof dat niet genoeg was (enzovoorts) bracht Kontogiannis in 1981 zijn eerste eigen plaat op de markt, onder de in Griekenland (en elders) permanent actuele titel "Οι κυβερνήσεις πέφτουνε μα η αγάπη μένει" (I kyvernisis peftoune ma i agapi meni, Regeringen vallen maar de liefde blijft). De muziek is van Christos Nikolopoulos en de teksten van Manolis Rasoulis, en ook deze plaat wordt beschouwd als een mijlpaal, maar dan in de hedendaagse laïka . Ook Glykeria en Yorgos Dalaras zingen er op mee.

Nu zijn er natuurlijk wel raakvlakken tussen de rembetika en de laïka , behoorlijk veel zelfs, maar het is toch uitzonderlijk dat iemand beide genres naast elkaar blijft beoefenen en daarbij dan ook nog hoge toppen scheert. Toch is dat precies wat Dimitris Kontogiannis de volgende dertig jaar van zijn carrière deed. Het resultaat is een onafzienbare reeks platen, zowat veertig in totaal. Daar zijn veertien eigen platen bij (waaronder enkele waarvoor hij zelf de muziek schreef, zoals "Αρχάγγελος" (Archangelos, Aartsengel) uit 2009. De rest van zijn discografie bestaat uit platen van anderen, met als gevolg daarvan dat er (bijna) niemand is van enige betekenis in de Griekse muziek waar Kontogiannis nooit mee samenwerkte. Ook buiten de grenzen heeft hij samenwerkingen op zijn naam staan, onder meer met Wannes Van de Velde, tijdens een reeks concerten in België en Nederland in oktober 1998 . En het is allerminst uitgesloten dat er op die lange lijst nog wat namen bijgeschreven zullen worden, want hij lijkt nog lang niet van plan om er een punt achter te zetten.

Eén aspect willen we er toch nog uitlichten: Kontogiannis zingt en speelt ook nog dimotika , de muziek waar hij mee opgroeide in zijn geboortedorp. Zo werkte hij bijvoorbeeld in 2001 mee aan een aantal programma's van de bekende musicoloog Lambros Liavas , maar ook op plaat laat hij zich niet onbetuigd. De reden is dezelfde: ook dit genre is met uitsterven bedreigd, er is veel kennis die dreigt verloren te gaan.

In het programma dat hij in de Art Base zal brengen zou hij zich toch "beperken" tot de twee genres waar hij mee een revival op gang trok, de rembetika en de laïka .