De omschrijving "multi-instrumentalist" is zonder meer van toepassing op Panos Skouteris ( Πάνος Σκουτέρης ). Hij speelt onder meer klarino , flogera , kaval , pípiza , tsambouna en gaida - en o ja, hij zingt ook.

Ook wat de genres betreft is hij veelzijdig. In muzikaal opzicht spitste zijn aandacht zich toe op de muziek van de noordelijke Peloponnesos, maar later kwam hij naar Rotterdam en daar begon hij in oostelijke richting te kijken. Het gevolg: een duizelingwekkende reeks optredens met allerlei verschillende collega-muzikanten, soms in duo, soms als lid van een heel ensemble.

Hoe het begon

Panos Skouteris werd in 1997 geboren in Athene en hij raakte op zijn twaalfde in de ban van de klarinet. Vier jaar later kwam daar de doedelzak bij. Dat ene instrument op zich is al een uitgebreid werkterrein, want het is al vele eeuwen lang inheems in Griekenland en er zijn dus talrijke varianten. Je kan die grosso modo indelen in de gaïda van het vasteland en de tsambouna van de eilanden, maar daarbinnen zijn er nog heel wat onderverdelingen. De verschillen zitten soms in kleine details, die enkel voor specialisten van belang zijn - en dus ook voor Panos Skouteris , want specialist is hij wel degelijk.

Ook andere blaasinstrumenten fascineren hem, en hij houdt niet van half werk. Om de klarinet goed te kunnen bespelen deed hij beroep op leraars als Petroloúkas Chalkias , Nikos Filippidis , Yorgos Kotsinis en Alexandros Arkadopoulos .

Naast dit alles verdiept hij zich nog in de Byzantijnse muziek. Dat is immers één van de grondvesten van de Griekse traditionele muziek. Maar Panos Skouteris houdt het niet bij de theorie alleen: hij is (of was) psaltis (voorzanger) in de parochiekerk van de Panagia Portaïtissa in Acharnés, een voorstad van Athene.

Zijn roots liggen in Kalavryta, in het noorden van de Peloponnesos, en veel van zijn onderzoek - want onderzoeker is hij ook al - spitst zich toe op de tradities van die streek. Zo publiceerde hij onder meer over de huwelijkstradities van de dorpen rond Kalavryta, of over het gebruik van de pípiza (een klein model zournas ) in Achaïa, het deel van de noordelijke Peloponnesos dat grofweg tussen Patras en Egion ligt. En niet te vergeten: hij geeft zelf ook les in klarinet, uiteraard met veel aandacht voor de regionale verschillen in de traditionele speelstijl.

Hij verscheen voor het eerst op deze site toen hij in juli 2021 naar België kwam als lid van "Pentaïchon", een ensemble dat zich al sinds 2014 bezig houdt met traditionele muziek. Ze waren al een paar keer te zien op de Griekse televisie, onder meer in het programma "Αλάτι τις γής" (Alati tis gis, Het zout der aarde") van de befaamde musicoloog Lambros Liavas .

En toen was er Rotterdam ...

Korte tijd na het optreden in Gooik, namelijk in september 2021, verhuisde Panos Skouteris naar Rotterdam, om daar de opleiding "Clarinet Performance" te volgen aan de Codarts universiteit. Die opleiding zou hem binnenkort zijn tweede bachelor diploma moeten gaan opleveren (stand december 2023).

In afwachting zit hij natuurlijk niet stil, en in februari 2022 zat hij op het podium van de Art Base in Brussel als de helft van het duo " Bereris & Skouteris " dat een programma bracht rond "East Mediterranean Jazz". Ook Yiorgos Bererís was immers naar Rotterdam gekomen om daar te studeren, en het stond dan in de sterren geschreven dat ze elkaar zouden leren kennen - en gaan samenwerken.

Amper drie weken later - maar nog steeds in februari 2022 - was Panos Skouteris alweer in Brussel, deze keer met het "Tatavliano Trio". Onder het kopje "Café Aman" brachten zij een programma vol liedjes zoals die indertijd te horen waren in de steden van Klein-Azië en Griekenland. De andere leden van dat trio waren Eirini Zógali ( outi ) en Asteris Varveris ( laouto ), eveneens afkomstig uit de "internationale pool" van muzikanten die zich rondom de Codarts Universiteit heeft gevormd.

Hij borduurde een tijdje verder op dat zelfde thema. in april 2022 zat Panos Skouteris in "De X" in Leiden. Samen met Duygu Alkan en de andere leden van haar ensemble speelden ze daar "tijdloze muziek uit Klein-Azië".

Rond dezelfde tijd schoof hij zelfs nog meer op in oostelijke richting, met "Eastward" , een trio dat de Ottomaanse muziek verkent. Het werd opgericht door de Iranese tar-speler Arash Badie. Hun "derde man" is de Italiaanse saxofonist Orlando Cialli, die in deze groep dan wel piano speelt. Het zal niet verbazen dat ook deze mensen elkaar vonden aan de Codarts universiteit, en het is dan ook geen toeval dat ze oosterse en westerse instrumenten met elkaar in dialoog laten gaan. Het "Eastward" trio debuteerde in mei 2022 in de Matrix. Dat "Ottomaanse" concert - en ook hun volgende optredens - hebben we niet opgenomen op onze site over "Griekse muziek".

In dezelfde hoek zit "NEVI", een crossover ensemble waarin leden uit Syrië, Turkije, Griekenland en Italië samen een repertoire brengen dat zowel de klassieke makam -liederen als interessante volksmelodietjes omvat, aangevuld met eigen composities van de leden. Panos Skouteris speelt er klarinet en Orlando Cialli houdt het hier toch maar bij "zijn" saxofoon. Verder zijn er nog Anan Alkadamani (viool), Talal Fayyad ( outi ), Alper Kekec (percussie) en Emilio Maggiore (contrabas). Ook deze optredens - hoe interessant ook - vallen buiten de "actieradius" van onze website.

In het begin van het daarop volgend jaar - in januari 2023 - was Panos Skouteris alweer terug in Brussel met het "Tatavliano Trio". Hun optreden van goed een jaar eerder was daar kennelijk in de smaak gevallen, want deze tweede keer was het ook officieel "uitverkocht".

In het najaar van 2023 kwam hij met een programma waarin hij de focus verlegde naar Noord-Griekenland. Niet zo verwonderlijk eigenlijk, want Epirus en Thracië worden nogal sterk geassocieerd met respectievelijk de klarinet en de gaida , die daar een hoofdrol spelen in de traditionele muziek.

Op het eerste zicht is het dan misschien meer verwonderlijk dat Panos Skouteris op enkele weken tijd dat zelfde thema (letterlijk en figuurlijk) bespeelde met twee verschillende ensembles. Begin oktober 2023 kwam hij als "Greek Trio" met Manousos Klapakis (percussie) en Thodoris Ziarkas (contrabas) naar De Matrix in Rotterdam, en in november 2023 speelde hij als duo samen met Yorgos Babanis (accordeon) in Brussel voor een uitverkochte zaal.

In januari 2024 combineerde hij opnieuw oost en west tijdens een optreden in Brussel, als duo met Yiorgos Bereris - dezelfde pianist waarmee hij twee jaar eerder al in de Art Base optrad. Deze keer zouden ze nog meer nadruk gaan leggen op improvisatie dan de vorige keer.

En toen kwamen de workshops

Daarnaast geeft Panos Skouteris ook nog workshops in Brussel. Een eerste reeks begon in september 2022 maar daar bleef het niet bij. In oktober 2023 kwam er een vervolg op. Het gaat telkens over "Greek Traditional Music", en de bedoeling is om uiteindelijk een traditioneel orkestje te gaan vormen, met muzikanten die een stevige basis hebben, zowel theoretisch als praktisch.

En toevallig of niet: de workshops van 2023 focussen op de traditionele muziek van ... Noord-Griekenland.

Het zal dan duidelijk zijn dat de omschrijving "bijzonder veelzijdig" ook in zijn geval allerminst overdreven is.