Er was eens ... een zangeres, bekend onder de naam Vicky Leandros, en die werd in mei 2018 uitgenodigd om tijdens het "Griechenlandfestival" in Düsseldorf te komen optreden. De titel van het festival zal wel geen vertaling behoeven, en die Duitse stad herbergt inderdaad een grote Griekse gemeenschap.

Vicky Leandros nodigde op haar beurt Yorgos Dalaras uit om samen met haar het podium te delen. Aldus geschiedde, en het concert werd een groot succes.

Het was dan ook niet echt een verrassing toen een tipgever ons al enkele maanden nadien, in juni 2018, vanuit Griekenland meldde dat er plannen gesmeed werden voor een vervolg. Eind september kwamen die plannen dan uit de smidse te voorschijn. Het bleken drie concerten geworden te zijn: twee in Duitsland en één in Rotterdam. Midden november 2018 kwam daar dan ook nog Brussel achteraan hinken.

Voor sommigen zal deze samenwerking misschien wat ongebruikelijk lijken, maar schijn bedriegt. Dat wordt al snel duidelijk als je de hoofdrolspelers van dit moderne sprookje even tegen het licht houdt.

Vicky Leandros

Onder haar artiestennaam Vicky Leandros is ze wereldwijd bekend, maar officieel heet ze eigenlijk Barones Vassiliki von Ruffin. Ze werd ergens tussen 1948 en 1952 geboren op het Griekse eiland Korfu (Kerkyra). Toen heette ze nog gewoon Vassiliki Papathanasiou.

Haar vader, Leandros Papathanasiou (°1926), was eigenlijk jurist van opleiding, maar hij had toch wat naam gemaakt als "schlagerzanger". Tijdens de Griekse Burgeroorlog zou hij naar het schijnt meegevochten hebben in het Griekse regeringsleger, waarschijnlijk als dienstplichtige. Kort daarna emigreerde hij met zijn gezin naar Duitsland, waar hij zijn zangcarriëre verderzette als "Leo Leandros".

Ook zijn dochter had talent, en al in 1965 scoorde ze een eerste hit in Duitsland. Twee jaar later, in 1967, vertegenwoordigde zij Luxemburg op het Eurovisie Songfestival en ze haalde daar de vierde plaats met "L'amour est bleu". In 1972 nam ze opnieuw deel voor Luxemburg, en toen scoorde ze niet alleen de eerste plaats, maar ook een monsterhit met "Après toi".

Vicky Leandros bleef actief in het lichtere genre, door sommigen als "Europop" gecatalogeerd. Daar reeg ze het ene succes aan het andere, en haar platen zouden inmiddels al bijna zestig miljoen keer over de toonbank gegaan zijn.

Inmiddels heeft ze de dubbele nationaliteit, Grieks en Duits, en in haar tweede vaderland blijft ze ook vandaag nog altijd even actief als vroeger. In de negen maanden tussen september 2018 en mei 2019 bijvoorbeeld staan er nu al (19.9.2018) bijna veertig concerten op haar programma, verspreid over heel Duitsland, en dat in de grootste zalen van het land.

Maar ook haar eerste vaderland heeft ze nooit verloochend. Zij heeft inderdaad niet alleen Duitse schlagers in haar repertoire zitten. Ze zingt trouwens in tien verschillende talen, waaronder ook Japans en Nederlands.

Maar in dit kader is het dan misschien meer relevant dat ze ook haar Grieks nog lang niet verleerd heeft. Ze zingt dan ook vrij veel Griekse nummers, vaak in vertaling. Eén van haar talloze albums, in Duitsland uitgebracht in 2003, kreeg bijvoorbeeld de toepasselijke titel "Vicky Leandros singt Mikis Theodorakis ". De inhoud is tamelijk voorspelbaar: een aantal Duitse vertalingen van de internationaal beter bekende hits van Theodorakis , zoals "Das lied von Zorba" bijvoorbeeld, of "Geliebte Stadt" (Omorfi Poli), en uiteraard ook "Ich hab' die Liebe geseh'n" (Kaïmos). Maar ook "Mera Maïou" staat er op, met de bekende (en historische) tekst van Yannis Ritsos, door haar gezongen in het originele Grieks.

Enkele jaren voordien ging ze muzikaal in zee met ... Stefanos Korkolis , die toen een "lichte periode" in zijn werk doormaakte. Hij schreef voor haar het album "Gefühle/Συναισθήματα" (1997). Dat veroorzaakte internationaal nogal wat deining toen zij een liedje van dat album, "Σκόνη και Θρύψαλα" (Skoni ke thrypsala, Stof en gruis), in duet zong met José Carreras. Het was net niet het begin van een pop-carriëre voor Stefanos Korkolis , maar die koos daarna toch maar voor andere pistes om zijn creativiteit de vrije loop te laten.

En als je dan wat verder teruggaat langs Vicky's wegen, dan kom je daar eigenlijk overal Griekse liedjes tegen. In 1994 had ze bijvoorbeeld een volledig Griekstalig album, dat "Μια φορά κι έναν καιρό" heette (Mia fora ki enan kero, Er was eens ...). Met die woorden beginnen alle Griekse sprookjes, maar toch was dat niet het begin van de titelsong. Vicky Leandros zong dat zelfde liedje namelijk al veel eerder, twintig jaar eerder zelfs, op haar al even Griekse album "Μόνο εσύ" (Mono esy, Alleen jij) uit 1974.

In de categorie "weetjes" vinden we dan bijvoorbeeld nog het feit dat ze één liedje van het album "Mia fora..." zelf geschreven heeft, zowel de tekst als de muziek. Het heet " Ήταν μια βραδιά" (Itan mia vradia, Op een avond) en voor zover wij weten is het de enige keer dat ze zelf de muzikale pen ter hand nam.

Er valt nog (veel) meer te vertellen over de "Griekse kant" van Vicky Leandros, maar het zal zo ook wel duidelijk zijn dat zij en Yorgos Dalaras voldoende aanknopingspunten hebben om samen een misschien ongebruikelijk maar toch interessant concert neer te zetten.

Yorgos Dalaras

Over de andere ster op de affiche, Yorgos Dalaras , hoeven we op deze site verder niets te vertellen. Iedereen kent hem, en anders is er nog altijd onze biografie over hem.

Voor sommigen zal deze samenwerking met Vicky Leandros misschien wel enigszins verrassend overkomen, maar Yorgos Dalaras heeft altijd wel opengestaan voor experimenten. Dat wordt hem niet altijd in dank afgenomen door een aantal van zijn "trouwe" fans, die van hem eigenlijk altijd opnieuw zijn tien zelfde "greatest hits" willen horen. Maar dat heeft Dalaras nooit belet om "muzikaal vreemd te gaan", door samenwerkingen met Griekse rockers als Panos Katsimichas en Babis Stokas (in mei 2001 trouwens in België en Nederland), of met een Portugese fado-zangeres als Dulce Pontes - om maar een paar dingen te noemen.

Door die bril bekeken is een samenwerking met zijn landgenote Vicky Leandros dan al heel wat minder vreemd. En als je dan ook nog ziet hoe zij steeds is blijven vasthouden aan haar Griekse roots, dan zou je de samenwerking misschien zelfs in de categorie "vanzelfsprekend" mogen onderbrengen.

Het ligt alvast voor de hand dat ze minstens een paar nummers samen in duet zullen zingen. Dat wordt niet alleen expliciet zo aangekondigd in de promo die rond dit concert gevoerd wordt, maar ze hebben dat al een paar keer eerder gedaan, dus waarom nu dan niet?

En wie weet, misschien heeft Yorgos Dalaras wel speciaal voor deze concerten het liedje "Theo, wir fahr’n nach Lodz" ingestudeerd, waarmee Vicky Leandros in 1974 furore maakte. Of misschien wandelt hij op het einde van het concert het podium af, zwaaiend naar het publiek, terwijl hij "Goodbye, My Love, Goodbye" zingt, het nummer waarmee Demis Roussos in 1973 wereldberoemd werd. Ook "Du mußt nicht weinen", de één jaar oudere hit van de Duitse schlagerzanger Ulli Martin, zou een passend afscheidsnummer zijn, want op beide liedjes staat het stempel van vader Leo Leandros. Hij was in die periode immers producer voor die twee artiesten - en trouwens nog enkele andere ook.

De Griekse mezzo-sopraan Alexandra Gravas is al lang geen onbekende meer in België. Ze liet zich bijvoorbeeld al opmerken tijdens de eerste editie van de "12 uren voor Griekenland", in mei 2012 , waar zij belangeloos aan meewerkte, en in mei 2013 was zij weer present voor de tweede editie. Een maand later, in juni 2013 , kwam zij in Brussel haar programma "Greece in poetry and music" voorstellen, dat zij eerder al in Frankfurt, Londen en de Verenigde Staten had gebracht.

Enkele maanden later, in oktober 2013 , kwam ze opnieuw naar Brussel, toen met haar - op dat moment - jongste album, haar zevende al. Dat heet "Songbook 1 - On the wings of love - Με του έρωτα τις ευωδιές" en het bevat een representatieve selectie uit haar repertoire.

Daarna was ze nog een paar keer in België, bijvoorbeeld in mei 2015 in Luik voor een huldebetoon aan Mikis Theodorakis .

In de tussentijd heeft ze niet stilgezeten, en nu ze heeft alweer een nieuw album klaar. Dat heet "Songbook 2 #discoveries". Zoals de titel het min of meer aangeeft, bevat het allerlei liedjes die ze tijdens haar wereldreizen van de afgelopen vier jaar ontdekt heeft, en die ze inmiddels ook in haar repertoire heeft ingelast.

Er zijn dus liedjes bij uit China, uit het Midden-Oosten, en uit Latijns-Amerika, allemaal plaatsen waar ze ging optreden. Meestal zijn het liedjes uit de plaatselijke cultuur, maar soms zitten daar wel verrassingen bij. Zo ontdekte ze bijvoorbeeld in Spanje een liedje dat "Itaca" heet. Het bleek een vertaling te zijn van het beroemde gedicht van Konstantinos Kavafis , op muziek gezet door de Spaanse groep "Elies".

Maar ook Mikis Theodorakis en Mimis Plessas zijn weer present. Haar eigen Klein-Aziatische roots schijnen er ook doorheen, met onverslijtbare nummers als "Tzivaeri" en "Misirlou". Maar het is dan wel een "Misirlou alla mezzo(-soprano)" geworden, glimlacht ze.

Om dat alles op smaak te brengen bevat het album nog twee klassiekers van de Joods-Duitse componist Kurt Weill (1900-1950), die de sfeer van de jaren 1920 moeten oproepen.

Al die liedjes zingt Alexandra Gravas in zes talen: Chinees, Arabisch, Spaans, Duits, Frans en natuurlijk ook Grieks.

Het album werd op 7 februari (2019) in Athene aan de pers voorgesteld, en daarna reist ze er de wereld mee rond. Voorlopig (?) staan achtereenvolgens Libanon, Oostenrijk, België, Spanje en Mexico op haar reisschema. Wij nemen toch maar enkel het Brusselse concert op, de andere zijn allicht een beetje te ver van ons (en uw) bed.

Dat geldt niet voor enkele van haar vaste medewerkers. In Brussel zal zij begeleid worden door:

• Petros Bouras ( Πέτρος Μπούρας ) : piano
• Yannis Yovános ( Γιάννης Γιοβάνος ) : cello

En tussen haakjes: Petros Bouras is natuurlijk ook bekend als de toetsenist van StarWound, in de BeNeLux op tournee in maart 2017 en vervolgens nog eens in september 2018 .

In Athene speelden ook Dimitris Kouzís (viool) en Vivi Geka (mandoline) mee tijdens de presentatie van "Songbook 2", maar die zouden niet meekomen naar Brussel.

Ook Mimis Plessas zelf zal er niet bij zijn, ook al speelt hij wel mee piano op het album zelf. Dat is een hele eer, en Alexandra Gravas is er dus behoorlijk mee in de wolken.

Wie er in Brussel wel mee op het podium zal staan, dat is het voltallige Grieks Koor van Brussel, onder leiding van Christos Gkakoudis.

Naschrift: uiteindelijk bleek de violist Dimitris Kouzís ( Δημήτρης Κουζής ) dan toch meegekomen zijn.

Savina Yannatou reist met haar ensemble Primavera en Salonico nu al vijfentwintig jaar lang (!) onvermoeibaar de wereld rond. Enkel in Antartica zijn ze (bij ons weten) nog niet geweest, maar op de andere vier continenten hebben ze tot in de verste uithoeken op de meest verschillende podia gestaan. Ze spelen met evenveel plezier in de meest prestigieuze zalen als in meer intieme clubs.

Ook voor een festival zijn ze altijd wel te vinden, en ze aanvaardden dus met plezier de uitnodiging om in Diest te komen optreden in het kader van het "Merodefestival".

De samenstelling van het ensemble is al die tijd nagenoeg ongewijzigd gebleven, en dat op zich spreekt al boekdelen. Het zijn:

• Savina Yannatou : zang
• Kostas Vomvolos : kanonaki , accordeon
• Kyriakos Gouventas : viool
• Charis Lambrakis : ney
• Yannis Alexandris : outi , gitaar, tambouras
• Michalis Siganidis : contrabas
• Kostas Theodorou : percussie

Hun repertoire bestaat vooral uit het materiaal van de acht albums die ze in die kwart eeuw samen maakten. Die bevatten vooral traditionele muziek van het Middellandse-Zeegebied, maar dan telkens in een eigen bewerking.

Het middelpunt van hun muzikale wereld is toch wel Thessaloniki, de grote Noord-Griekse havenstad die zelf een soort Middellandse-Zeegebied in het klein was. Mede dank zij Yannatou en haar team weet heel de wereld inmiddels dat die stad indertijd een smeltkroes van allerlei verschillende culturen was.

Het was voor een project met de muziek van de Sefardische Joden uit Thessaloniki dat Savina Yannatou in 1994 haar ensemble oprichtte, en Primavera en Salonico is meteen ook de titel (en titelsong) van hun eerste album, dat in 1995 van de persen rolde.

Het ensemble behield zijn naam toen ze later hun werkterrein uitbreidden naar traditionele muziek uit verder afgelegen oorden, zoals Libanon, Sardinië, de Provence, Tunesië, Bulgarije, ... tot en met de Caraïben en Zuid-Amerika.

Op hun voorlopig laatste album keerden ze in 2015 weer terug naar hun uitgangspunt. Het heet gewoon "Songs of Thessaloniki", en dat is sindsdien ook de titel van de meeste van hun concerten. De hoofdmoot daarvan wordt dan inderdaad ook gevormd door de liedjes van dat album, aangevuld met andere liedjes van hun eerdere albums.

Het programma ziet er telkens weer anders uit, en Yannatou vertelde ons ooit dat de speellijst pas vlak voor een concert opgesteld wordt, afhankelijk van de stemming van het ogenblik. Met andere woorden: de groep vraagt zich onder elkaar af welke liedjes ze die avond zin hebben om te spelen. De titels worden op een briefje gekrabbeld, en dan gaan ze het podium op en het concert begint. Zo simpel is dat - bij hen dan toch.

Soms laten ze zich leiden door een thema, of door de omgeving, of gewoon door de weersomstandigheden. Ook wij kunnen dus niet voorspellen wat er in het Warandepark in Diest op het programma zal staan - ze spelen daar in een openluchttheater.

Het "Merodefestival" is dit jaar al aan zijn vijfde editie toe. Het definieert zichzelf als "prinsheerlijke concerten én muzikale wandelingen door de mooiste natuurgebieden en langs de fijnste erfgoedplekjes in de Merodestreek", en de Merodestreek is dan het land tussen Nete en Demer, op de grens tussen de provincies Antwerpen, Limburg en Vlaams-Brabant.

Voor één van die "prinsheerlijke" concerten deden de organisatoren dit jaar dus beroep op Savina Yannatou en haar ensemble.

Zij krijgen het leeuwendeel van de avond toebedeeld, maar er is ook een voorprogramma. En helemaal in stijl van de streek is er, tussen beide optredens in, ook de gelegenheid om iets te eten. Speciaal voor de vijfde editie (een feesteditie dus) werd er een sociaal restaurant "Alles Goed !?" op poten gezet, dat uit de potten van de wereldkeuken zal gaan scheppen.

Het volledige programma van de avond ziet er als volgt uit:

• 18 uur : Naragonia
• 18u45 - 20u15: tijd voor het avondmaal
• 20u15: Savina Yannatou & " Primavera en Salonico "

Het melodische folk -duo "Naragonia", dat het voorprogramma speelt, is afkomstig uit de buurt van Diest zelf. Het bestaat uit Pascale Rubens (diatonische accordeon, viool, zang) en Toon Van Mierlo (doedelzak, fluit, accordeon, zang). Zij brengen eigenzinnige melodietjes van eigen makelij "met een verfijnde, stevige energie". En, zo belooft de organisator van het festival, "niet alleen de danser, ook de luisteraar kan volop genieten".

Met deze avond is dan de aftrap gegeven voor de vijfde editie van het "Merodefestival". Maar ook de dagen daarna staan er nog allerlei andere concerten op de affiche. Op donderdag 30 mei kunt u bijvoorbeeld gaan luisteren naar Robb Johnson (UK), Naomi Vercauteren (BE) met BRISK, Mohsen Amini (UK), Kitty Macfarlane (UK) en Marit Falk (NO-UK). Op vrijdag 31 mei is het dan de beurt aan Alden, Patterson & Dashwood (UK), Ulrika Bodèn (SE) & Sofia Sandèn (SE) feat. MANdolinMAN. En zaterdag 1 juni wordt afgesloten "A la Rum", een ode aan 50 jaar kleinkunst. Voor meer informatie daarover kunt u terecht op de website van het festival zelf, zie het kadertje hieronder.

Zoals (bijna) elk jaar nemen de "Kosmokrators" ook deze keer weer deel aan de Brusselse Jazz Marathon. Die werd inmiddels omgedoopt tot het "Brussels Jazz Weekend" maar de formule blijft essentieel ongewijzigd: een heel weekend lang zijn er honderden optredens, verspreid over de hele stad, en allemaal gratis toegankelijk.

In de Art Base spelen de "Kosmokrators" op zaterdag uit hun gebruikelijke repertoire "Rebetiko F-NL-EL-EN" . Het zal bekend zijn dat zij huisgemaakte Franse, Nederlandse, Griekse en Engelse teksten serveren op een bedje van bekende rembetika -melodietjes - en als dat niet bekend zou zijn, dan kunt u het nalezen op - bijvoorbeeld - onze maart 2015 maandpagina .

De samenstelling van dit ensemble is als volgt:

• Frans De Clercq : zang en bouzouki
• Michel Karakatsanis : zang en bouzouki
• Dimi Dumo : zang en gitaar
• Karsten de Vilder : zang en percussie

Nieuw voor deze editie zijn de brass bands die door de straten van de stad trekken. Op zaterdag zijn het allemaal Belgische bands. Die vertrekken aan het Luxemburgplein en eindigen rond 18u op het Muntplein.

Op zondag komen er brass bands uit heel Europa, en die vertrekken aan het Muntplein. Hun terminus is de Esplanade van het Europees parlement, waar ze tussen 17 en 18u een slotconcert zullen geven. Tussendoor lopen de uitslagen van de Europese verkiezingen binnen op een groot scherm en bovendien, zo zegt men, "various festivities are held at the European Parliament".

De vraag is of jazzliefhebbers daar een boodschap aan hebben, maar een prachtig staaltje van politieke recuperatie is het natuurlijk wel.

De Griekse dansgroep "Morias" in Amsterdam werd opgericht in 1999, dit jaar dus twintig jaar geleden.

En zoals het een Griekse dansgroep betaamt, vieren ze hun twintigste verjaardag met ... een Griekse dansavond.

Het Grieks orkest "Talania" speelt er ten dans.

Dit ensemble bestaat uit:

• Kostas Klotsaropoulos : bouzouki
• Nora Farkas : viool
• Pit Hermans : cimbaal
• Wim van Hattem : piano en accordeon
• Wim de Goede : contrabas en zang
• Hetty Kienhuis : gitaar en zang