Michalis Chatzigiannis (op z'n Engels ook Michalis Hatzigiannis geschreven) toerde in oktober 2007 al doorheen Europa. Blijkbaar beviel het hem wel, want hij komt nu opnieuw deze kant op.

In Griekenland heeft hij eind oktober 2008 zijn nieuwste album uitgebracht met een titel die we voor een keertje niet moeten vertalen: "7". Waarschijnlijk zal hij deze tour gebruiken om dit album te promoten, en de rest van het programma zou dan bestaan uit zijn grootste successen.

In het begin waren we alleen zeker van de optredens in Duitsland en in Nederland ("zeker" in de zin dat de kaartverkoop daar als eerste van start is gegaan). Het concert in Brussel is intussen ook in voorverkoop gegaan. De tour neemt gaandeweg alsmaar meer uitbreiding en krijgt stilaan vaste vorm. Londen bijt de spits af met een concert op 14.03. In april volgt Frankfurt (25.04), Zürich (26.04), Amsterdam (28.04 - zie onder) en Düsseldorf (30.04 - zie onder) . De tour gaat in mei als volgt verder: Stuttgart (01.05), München (02.05), Brussel (04.05 - zie onder) , Berlijn (06.05), Nürnberg (08.05) en tot slot Wenen (10.05).

Dat er geen zekerheden zijn in het leven bewijst zijn recente USA Tour in mei 2008. Die was volledig uitverkocht (officieel tenminste) maar werd halfweg afgebroken omdat de Amerikaanse organisator er een zootje van maakte. De accomodatie voor de artiest was beneden peil en de technische uitrusting (klank en belichting) voldeed niet aan de eisen van iemand als Hatzigiannis , aldus zijn management. En volgens de geruchtenmolen zou er ook een Australische Tour voorzien zijn geweest voor november 2008. Maar die zou - nog steeds volgens geruchten - afgeblazen zijn omdat de organisatoren met vorige concerten verlies hadden geleden (o.a. Anna Vissi, Nikos Vertis). Te veel concerten te kort op elkaar, zegt men, en ook bij onze tegenvoeters zijn het barre economische tijden.

Het is in elk geval een bijkomende reden om uw tickets alleen via de officiële verkoopkanalen te kopen. Als een concert ooit afgelast wordt krijgt u tenminste de prijs van de kaarten terug (in de meeste gevallen minus reservatiekosten). Bij de doorverkoop (zeg maar woekerhandel) doet u er goed aan de kleine lettertjes te lezen. Soms staat daar dat u de "face value" terugbetaald krijgt, dat is de officiële ticketprijs, terwijl u misschien een veelvoud van de prijs betaald had.

Het is een tijdje stil geweest rond Alkinoos Ioannidis , maar nu is hij er weer.

Hij komt voor een exclusief concert naar Brussel. Daar zal hij niet alleen zijn nieuwste cd voorstellen maar hij zal uiteraard ook zijn oudere succesnummers laten horen.

Die nieuwste plaat heet " Neropontí " en ze is vers van de pers: ze verscheen midden maart 2009, zes jaar na zijn vorige plaat met eigen werk, "I peripeties enos proskyniti". Hij heeft er minstens twee jaar aan gewerkt.

Intussen bracht hij in 2006 wel nog een cd uit samen met de violist Miltiadis Papastamou. Maar die cd bevat traditionele liederen van Cyprus. Ook die productie werd grondig aangepakt en is het resultaat van negen jaar grondig onderzoek en samenwerking.

Het is ondertussen alweer 20 jaar geleden dat Fanouris Trikilis, een gedreven dansleraar uit Charleroi, de Griekse dansvereniging Acanthe oprichtte. Deze vereniging stelt zich tot doel de Griekse traditionele dansen te behouden en verspreiden.

De vereniging oogstte van bij het begin meteen veel bijval bij de Griekse immigranten in de streek rond Charleroi, maar ook anderen, niet-Grieken, raakten in de ban van de Griekse dans. Acanthe telt tegenwoordig om en bij de honderd enthousiaste leden.

Vijf jaar geleden vierde de vereniging haar 15-jarig jubileum met een groot feest . Nu, vijf jaar later, viert Fanouris samen met zijn dansgroep opnieuw feest en zij staan te popelen om het publiek en alle liefhebbers van Griekse traditionele dansen te laten zien dat ze die voorbije twintig jaar echt niet hebben stil gezeten.

De avond vangt aan omstreeks 19 uur met een aperitiefje. Nadien volgt een drie-gangen menu terwijl u kunt genieten van twee dansvoorstellingen:

• In een eerste deel zullen dertig jonge dansers komende van Chalkida (Evia) een voorstelling geven met zang en dans rond het thema van het huwelijk , zoals dat in hun streek gebruikelijk is of was. De dansgroep, allemaal adolescenten, behoort tot de Syllogos ton apantachou Lamarioton (Σύλλογος των απανταχού Λαμαριωτών) , (vrij vertaald: de Vereniging van de overal verspreide Lamarioten). De meeste inwoners van het dorp Lámari op het eiland Evia - of de nakomelingen ervan - zijn uitgeweken en wonen tegenwoordig in steden als Athene of Chalkida, of nog verder. Deze culturele vereniging werd in 1983 opgericht om hen samen te brengen en de tradities van de Lamarioten levendig te houden. Want die tradities zijn uniek. De dorpelingen zijn in een ver verleden afkomstig van Epirus en houden er heel eigen zeden en gebruiken op na. Om haar doel te bereiken organiseert de vereniging regelmatig culturele activiteiten en bijeenkomsten onder de Lamarioten. Ze beschikt over een eigen heemkundig museum in het dorp en heeft in 2006 een dansgroep voor traditionele dansen opgericht met drie onderafdelingen, afhankelijk van de leeftijd van de dansers. Het is de dansgroep van de jongeren, onder leiding van danslerares mevr. Agrafioti, die de voorstelling van vanavond verzorgt.
• Het tweede deel van de vooravond wordt ingevuld met een voorstelling van de dansgroep van Acanthe , onder leiding van Fanouris Trikilis. Het wordt een voorstelling met dansen van Kreta, Thracië en de eilanden .

Na het diner en de dansvoorstellingen volgt een dansavond voor iedereen met live muziek van de Griekse jongerengroep Cosmos uit Brussel.

Deze dansavond kadert in het feest rond twintig jaar Acanthe.

De feestavond vangt aan met een diner met dansvoorstelling, waarvoor vooraf inschrijven noodzakelijk is. De voorstelling, vanaf 19u, richt zich tot alle geïnteresseerden in Griekse traditionele dansen. (Zie elders op deze pagina ).

Het dansfeest achteraf, vanaf 21u30, is apart toegankelijk. Iedereen is welkom, zolang er plaats is natuurlijk. De muziekgroep Cosmos van de Griekse jongeren uit Brussel speelt dan dansbare Griekse muziek.

Het kersvers opgerichte groepje Laos kai Kolonaki legt zich toe op de Griekse rembetika .

Ze kiezen hun repertoire uit een brede waaier van liederen waarbinnen het genre evolueerde. Van oude Café Aman-liederen, die een grote bloei kenden aan het einde van de negentiende eeuw, over de rembetika-liederen in de Piraeus-stijl, een genre dat zich ontwikkelde na de Klein-Aziatische Katastrofe van 1922 en alle miserie die daaruit voortvloeide, en door velen geminacht werd. Tot de meer recentere rembetika-liederen na de Tweede Wereldoorlog Westerse invloeden ondergingen en overal ingeburgerd raakten tot in de salons van de burgerij, dure clubs en in de cinema toe.

In tegenstelling tot Takis Mendis , die er een reeks concerten in Art Base heeft opzitten en een heel eigen stijl heeft, probeert 'Laos kai Kolonaki' de liederen zo authentiek mogelijk te laten klinken.

Het groepje werd pas opgericht, maar dat betekent helemaal niet dat deze muzikanten debutanten zijn. Laos kai Kolonaki bestaat uit:

• Maria Spyroglou, zang en defi
• Yannis Sarris, bouzouki en zang
• Andreas Doussis, gitaar en zang

De zangeres Maria Spyroglou is de jongste van het groepje en tamelijk nieuw in het vak. De andere twee muzikanten spelen al langer, zowel apart als samen. Yannis Sarris heeft onder meer in een rebetadiko (een café gespecialiseerd in rembetika -muziek) op Syros gespeeld, u weet wel, het eiland vanwaar Markos Vamvakaris afkomstig was. Sarris speelt bouzouki op een instrument in de 'oude stijl', een driesnarige, peervormige tambouras , zoals het instrument oorspronkelijk was vóór het invloeden onderging van de mandoline .

Andreas Doussis was mede-oprichter van een Brusselse rebetadiko , To Rebetiko, die jammer genoeg een aantal jaren terug zijn deuren moest sluiten. Hij speelde er destijds live rembetika -muziek van ongeveer 22 uur tot in de vroege uurtjes en dat ritme is hij nog lang niet verleerd.

De groep ontleent zijn naam aan het lied 'Laos kai Kolonaki' (Λαός και Κολωνάκι) uit de gelijknamige filmkomedie van Yannis Dalianidis uit 1959. Het is oorspronkelijk een lied van Manolis Chiotis, die ook de solo-bouzouki voor zijn rekening neemt. Het werd gezongen door Mairy Linda, die datzelfde jaar ook de tweede vrouw werd van Manolis Chiotis.

Het lied 'Laos kai Kolonaki' (Het volk en Kolonaki) wijst op de tegenstelling tussen arm en rijk. Kolonaki is ook nu nog steeds de chique buurt van Athene. Toch vertelt het lied dat we allen, rijk of arm, in wezen gelijk zijn en dat geld niet meetelt in de liefde.

Voorlopig zijn er twee concerten gepland, één in mei en een tweede in juni.

De Vereniging van Kretenzers in België organiseert nu al enkele jaren na elkaar hun traditioneel feest, waarbij ze dan telkens beroep doen op jonge maar gerenommeerde musici die ze speciaal uit Griekenland laten overkomen. Het is een eenvoudige formule maar je moet dan wel het financiële risico kunnen en durven nemen. Maar Kretenzers zijn niet gauw bang, en bovendien hebben hun feesten nogal wat succes.

Dit jaar halen ze Maria Skoulá ( Μαρία Σκουλά) naar België, zo werd ons aangekondigd.

Nu staat Maria Skoula (pseudoniem voor Maria Skouláxinou ) bekend als een van de belangrijke vertegenwoordigers van de eilandmuziek. Vandaar dat we in ons bulletin 2009/8 van dinsdag 14 april 2009 zonder aarzelen de "one and only" Maria Skoula aankondigden. We vonden het wel een beetje verrassend, want met Maria Skoula zou de Vereniging van Kretenzers deze keer iemand hierheen halen die niet van Kreta zelf afkomstig is, maar van Naxos. Onmogelijk leek het ons niet. Naxos heeft - als Cycladen-eiland - een heel eigen cultuur maar door de ligging zijn er toch raakpunten met de cultuur van Kreta. En bovendien: Maria Skoulá zingt op dorpsfeesten en tijdens het winterseizoen treedt ze op in clubs. Met andere woorden: ze weet exact hoe ze het publiek aan het dansen kan krijgen. Ze heeft ook verschillende eigen cd's uitgebracht en ze beperkt zich daarbij niet tot eilandmuziek alleen. En tenslotte: de Vereniging van Kretenzers maakt er de laatste jaren een punt van om grote namen hιerheen te halen.

Tot zover geen vuiltje aan de lucht. Tot we een flyer onder ogen kregen met de aankondiging van dit feest, waarop ook een foto stond van Maria Skoula , met een lyra in de hand. En wat bleek: dit was niet "onze" Maria Skoula van Naxos!

We deden navraag en inderdaad, déze Maria Skoula is een rasechte Kretenzische. Ondanks haar jeugdige leeftijd heeft ze blijkbaar toch al wat indruk gemaakt, zowel als zangeres als als lyra -speelster. En dat wil wat zeggen, want om als vrouw aanvaard te worden in een mannenwereld - die de Kretenzische muziek toch wel is - moet je net dat ietsje beter zijn om door de vooroordelen heen te breken. Nu heeft Maria wel stevige roots. Ze is afkomstig van Anoya (Anogeia), een dorp met een rijke muzikale traditie. Van de amper 2500 inwoners zijn er zelfs een aantal die wereldvermaard zijn. Denk bijvoorbeeld aan Loudovikos ton Anogion en aan de familie Xylouris, met natuurlijk Nikos Xylouris maar ook Psarantonis .

Maar er zijn er nog vele anderen, die bij het grote publiek misschien niet meteen een belletje doen rinkelen maar die bij kenners een hele batterij belletjes in werking zetten. Eén daarvan is de zanger en lyra -speler Vasilis Skoulás, die regelmatig in Anoya optreedt. En ook bij hem zit het in de genen. Zijn grootvader was een al even belangrijke lyraris (lyra-speler) en zijn vader is een bekende schilder-beeldhouwer in het dorp.

Maria Skoula is niet meteen verwant met deze tak van de Skouládes (de "Skoulassen"), maar dat hoeft niet te verwonderen want er zijn meer dan tachtig huisgezinnen met die naam in Anoya, en die zijn uiteraard allemaal op de een of andere manier familie van elkaar.

Maar ook de tak van Maria telt heel wat muzikaal talent. Dat blijkt alleen al uit de samenstelling van haar ensemble. Dat ziet er als volgt uit:

• Maria Skoulá ( lyra en zang)
• Manolis Skoulas ( laouto en zang)
• Kostas Skoulas ( laouto en zang)

De tweede is haar vader, de derde haar broer ... Een familiereünie dus? Nee, niet echt, want voor een volledig overzicht van het beschikbare talent ontbreekt nog de grootvader, de oom ... Voor de heren onder u: bedenk wel dat Kretenzische mannen de reputatie hebben om de eer van hun dochter, zus of echtgenote desnoods hardhandig te verdedigen.

Meer over Maria Skoula leest u in onze bio van haar .

Ook deze keer weer laat de Vereniging van Kretenzers van België dus topkwaliteit overkomen.

Op het feest zal u ongetwijfeld ook de dansgroep van de Vereniging van Kretenzers aan het werk kunnen zien, en ook die is van hoog niveau.

Tenslotte vermelden we nog dat dit feest zoals elk jaar in het teken staat van de herdenking van de Slag om Kreta , die plaatsvond in mei 1941. De elitetroepen van Hitler hadden toen de grootste moeite om het eiland te veroveren. Dat werd verdedigd door een handjevol Engelse soldaten - en door de Kretenzische vrouwen, kinderen, grijsaards en priesters. De meeste "weerbare" Kretenzers zaten immers vast op het Griekse vasteland, waar ze eerst meegeholpen hadden om Mussolini de vernedering van zijn leven te bezorgen en later afgesneden raakten toen de Duitsers Griekenland onder de voet liepen. Hitler moest vervolgens alleen nog even Kreta veroveren en dan kon hij al zijn aandacht wijden aan Rusland. De Duitsers hadden gedacht dat ze met open armen zouden verwelkomd worden maar in plaats daarvan werden de zwaarbewapende parachutisten onthaald op dorsvlegels, zeisen, hakbijlen, keukenmessen en af en toe een verroest geweer uit de Turkse tijd. Door de vertraging reden de Duitsers zich later vast in de dodelijke Russische winter, wat er mede toe leidde dat ze de oorlog uiteindelijk verloren. Het koppige verzet van de Kretenzische bevolking leidde ook tot meedogenloze repressie vanwege de nazi's, die hele dorpen uitmoordden.

De Federatie van Thracische Verenigingen van Europa is een overkoepelende organisatie die ieder jaar een culturele activiteit organiseert die over meerdere dagen verspreid is. De aanleiding hiervoor is de herdenking van de bevrijding van Thracië in mei 1920 . Toen kwam het gebied immers definitief bij Griekenland, na eerst meer dan vijf eeuwen een deel geweest te zijn van het Ottomaanse Rijk, en na een woelige en ingewikkelde overgangsperiode, die goed zeven jaar duurde. In die tijd wisselde het herhaaldelijk van eigenaar. Het was zelfs gedurende drie maanden onafhankelijk als "Republiek van Gümüljina" (de Turkse naam voor Komotini). Bij elke wisseling waren er natuurlijk wat we tegenwoordig "zonevreemde" inwoners zouden noemen, en die kregen het dan telkens hard te verduren. Ook na 1920 was de ellende niet voorbij, want Griekenland moest het oostelijke deel (het huidige Turks Thracië) in 1923 teruggeven aan Turkije (wat voor de Turken die daar woonden dan weer een "bevrijding" was) en tijdens de Tweede Wereldoorlog werd Grieks Thracië door Nazi-Duitsland aan Bulgarije uitgeleend om het in hun plaats te bezetten. Maar dat is intussen gelukkig allemaal voorbij en het enige zichtbare spoor van deze droeve tijden zijn de minaretten van de Griekse moslim-minderheid. Voor hen werd bij de bevolkingsuitwisseling van 1923 een uitzondering gemaakt, zij hoefden niet te verhuizen naar de "juiste" kant van de nieuwe grens. Maar goed, voor Grieks Thracië is mei 1920 in elk geval het begin van de nieuwe tijd en het is precies datgene wat ze herdenken

Deze Europese herdenking is de aanleiding om te debatteren over Thracië en de rol van dit gebied binnen Europa. Aan tafel zitten dan een heleboel personaliteiten uit Thracië, die persoonlijk overkomen of zich laten vertegenwoordigen: kamerleden, provinciegouverneurs, burgemeesters, maar ook religieuze leiders van de regio, zowel van de Orthodoxe Kerk als Islamitische moefti's. Maar natuurlijk wordt er ook gefeest, of wat dacht u.

Het zal duidelijk zijn dat er heel wat werk is aan het organiseren van een dergelijk grootscheeps evenement. De honderden deelnemers, uit heel Europa, moeten allemaal onderdak krijgen, er moet vervoer en eten geregeld worden, ... Een hele opgave.

Het is dan ook niet voor niets dat er een beurtrol uitgewerkt is. Elk van de aangesloten Thracische verenigingen speelt om beurten gastheer. De meeste daarvan zijn in Duitsland gevestigd en daarom gaan de festiviteiten meestal in de een of andere Duitse stad door. Maar om de paar jaar is het de beurt aan de Thracische Culturele Vereniging van Brussel.

In juni 2000 hadden ze voor die gelegenheid Mariza Koch , naar Brussel uitgenodigd, met onder anderen Nikos Ikonomidis op de viool. Maar ook Thimios Gogidis was van de partij om het dansfeest op te luisteren dat bij de festiviteiten hoort.

Het bestuur heeft dit jaar besloten om voor de dansavond op zaterdag het orkest van Kariofyllis Doïtsidis uit te nodigen. Doïtsidis was al meerdere keren bij ons te horen, zo bijvoorbeeld in januari en februari 2004 . Hij en zijn twee dochters, Theopoula en Lambriana, komen uit de provincie (νομός - nomos) Evros, de meest oostelijke van de drie provincies van Grieks-Thracië (de andere twee zijn Xanthi en Rodopi). Evros ligt op het drielandenpunt, ingeklemd tussen Bulgarije en Turkije. De familie Doïtsidis en kompania brengt rasechte Thracische volksmuziek van de bovenste plank. Een biografie van Kariofyllis Doïtsidis vindt u in onze Achtergrondrubriek .

Het programma van deze culturele tweedaagse ziet er als volgt uit:

• Op zaterdag 2 mei om 20 uur: Dansavond met Kariofyllis Doïtsidis en kompania in Itterbeek (adres zie kader hieronder). De dansavond wordt voorafgegaan door de nodige toespraken die deze keer wat langer kunnen uitvallen, gezien het indrukwekkende lijstje van vooraanstaande genodigden en afgevaardigden die natuurlijk allemaal hun zegje moeten doen. Diezelfde avond is er zoals gebruikelijk ook een demonstratie van traditionele Thracische dansen. En ook die demonstratie zal langer duren dan bij een "lokale" dansavond, want een delegatie van niet minder dan tien dansgroepen uit Europa zullen elk drie Thracische dansen voorstellen.
• Op zondag 3 mei is er van 10u30 - 12 uur: een misviering in de orthodoxe kerk, Stalingradlaan 28, 1000 Brussel. Om 15 uur is er een lezing over de geschiedenis van Thracië en haar rol in Europa . De lezing wordt gevolgd door een ontmoeting en open debat met de verschillende vertegenwoordigers van Thracië. Dit gaat door in de lokalen van de Helleense Gemeenschap van Brussel, Zwedenlaan 37, 1060 Brussel.

Niet alleen in Brussel herdenken de Kretenzers de Slag om Kreta (zie hoger , waar ook te lezen staat wat die Slag precies inhield).

Ook in Duitsland organiseren ze bij die gelegenheid dansavonden, en op twee daarvan speelt Nikos "Pathiaris" Gounakis. Over hem leest u meer op onze november 2002 pagina.

Het programma van dit concert hebben we niet doorgekregen, maar dat zal voor liefhebbers van dit ensemble geen bezwaar zijn. Het ensemble brengt in ieder geval Griekse klassieke en romantische liederen.

De namen van de solisten hebben we wél voor u. Dat zijn:

• Henny Besling (piano)
• Lia van den Brand (mezzo-sopraan)
• André van Beers (tenor)
• Pascal Mortiers (bariton)
• Jaap van der Gulik (bariton, algemene leiding)
• Gastoptreden: Eveline Leenaerts-Broos (fluit)

Het Brussels Jazz Marathon festival is al aan haar veertiende editie toe. Het festival lokt heel wat bezoekers en wil de toeristen een ruimere kijk aanbieden op wat Brussel zoal te bieden heeft aan cultuur, en dat is meer dan Brusselse kant, Belgische chocolade, wafels en frietjes.

De naam Brussels Jazz Marathon is misschien een beetje misleidend, want het festival beperkt zich niet tot jazz alleen. Het wil de verscheidenheid tonen binnen de Brusselse muziekscène en daardoor is er voor elk wat wils: jazz, latino, funk, rock, blues en wereldmuziek.

Wat dan weer niet misleidend is in de benaming, dat is het woordje "marathon". Er zijn zo maar liefst 125 concerten met 400 artiesten, verspreid over drie dagen en over het historische centrum van Brussel: er zijn zowel concerten in open lucht op de Grote Markt en op andere historische pleinen en pleintjes in hartje Brussel, als in clubs en bars. Alle evenementen zijn gratis toegankelijk. Wie ze allemaal afwerkt komt misschien ook in de geschiedenisboekjes.

Takis Mendis kon als Brussels muzikaal fenomeen op deze marathon niet ontbreken. Hij pikt de draad met zijn oude speelmakkers weer op en speelt met zijn groepje Sergiani een programma rond rembetika -muziek, de Griekse blues. Op de affiche van Brussels Jazz Marathon hebben ze hem trouwens onder de blues ondergebracht.

Mendis speelt Griekse muziek zoals hij die aanvoelt en improviseert er op los. Al wie hem niet kent, raden we eerst aan om het artikeltje op onze november-pagina van vorig jaar te lezen. Samen met zijn groepje maakt hij een uitstap doorheen de Griekse muziek, met hier en daar een ommetje, een sergiani (σεργιάνι).

De bezetting is deze keer als volgt:

• Takis Mendis , bouzouki en zang
• Frangiskos Dekler (Frans De Clercq), bouzouki
• Stergios Papadopoulos, gitaar en zang
• Konstantinos (Kostas) Michos, baglamas

Gezien het kader waarbinnen dit concert past, is een grote dosis improvisatie en jazzy bewerkingen van de uitgevoerde liederen met veel pathos (de Griekse blues) waarschijnlijker dan een authentieke vertolking van rembetika-liederen in de oude stijl. Hoewel de andere leden van Sergiani Takis misschien wat in toom zullen kunnen houden.

Het Brussels Jazz Marathon festival loopt van 29 tot en met 31 mei 2009.