UITBLaZEN 2005 is een nieuw kunstproject dat onze Vlaamse kust een nieuwe impuls wil geven. Het wordt een breed opgezet muziekfestival, dat loopt van begin april tot einde oktober 2005, met tal van evenementen in negen van de tien kustgemeenten (Bredene doet niet mee). Centraal thema daarbij is het blaasinstrument , maar bij uitbreiding ook de stem, dat bij alle evenementen een prominente rol krijgt toegewezen. Het festival richt zich tot de kusttoeristen, maar mikt tevens op kwaliteit en authenticiteit en wil daarmee ook de muziekliefhebbers aantrekken.

Naast een brede waaier aan nevenactiviteiten worden er een aantal topevenementen georganiseerd. Eén daarvan is het project De Melodie van Thalpori , onder meer in samenwerking met Folkfestival Dranouter.

Het Griekse woord Thalpori (θαλπωρή) staat voor geborgenheid, veiligheid en nestwarmte.

Niemand minder dan de Griekse componist Yannis Markopoulos heeft ermee ingestemd om speciaal voor dit project een nieuw werk te creëren, waarbij hij zich niet alleen door zijn Griekse achtergrond laat inspireren, maar ook door typisch Vlaamse elementen die hij mee in zijn werk zal integreren. Yannis Markopoulos is bij wijze van voorbereiding in 2004 reeds naar België gekomen om zich wat te verdiepen in de geschiedenis van Vlaanderen en zich de typische kenmerken van de Vlaamse (volks)muziek eigen te maken. Vlamingen hebben volgens Markopoulos toch wel wat gemeen met de Grieken. Beide volkeren hebben bijvoorbeeld voor hun eigenheid en identiteit moeten strijden. Bovendien, zo vindt Yannis Markopoulos, zit er in Vlaanderen heel wat talent op muzikaal gebied, talent waar hij graag mee samenwerkt.

Aanvankelijk werd ons meegedeeld dat het orkest van Yannis Markopoulos, Palíndonos Armonía, aan dit project zou meewerken, maar de organisatoren meldden ons nadien dat dat niet zo is en dat de uitvoerders allen Vlamingen zijn:

• de Koninklijke Harmonie Ypriana uit Ieper o.l.v. dirigent Nico Logghe
• het gemengd koor Cantabile uit Knokke-Heist o.l.v. Rudy Van der Cruyssen
• solisten: Eva De Roovere en Patrick Riguelle (zang), Stefan en Diederik Timmermans (Vlaamse doedelzak en diatonische accordeon) en dwarsfluitist Marc Grauwels

In totaal zouden 120 muzikanten aan deze concerten meewerken, op het podium en tussen het publiek, met vooral blaasinstrumenten en andere aerofonen. Voor de choreografie tekent choreografe Joke Quaghebeur met haar achttallige dansgroep.

Onder de noemer etnische wereldmuziek zet de mondialisering - een trend die zich ook binnen de muziek niet onbetuigd laat - zijn opgang verder. Een voorbeeld daarvan was in juni 2004 in Athene te horen, toen Vlaamse muzikanten, samen met muzikanten en zangers uit nog acht andere landen, met hun eigen bewerkingen hulde brachten aan composities van wijlen Manos Hadjidakis. Nu dat project van Jo Van Driessche van het Brugges Festival, waaraan onder meer Olla Vogala en Eva De Roovere deelnamen, achter de rug is, zit de smaak er blijkbaar in. Een gelijkaardig concert werd in een beperkte bezetting ook in april dit jaar in Brussel opgevoerd.

Hoe Yannis Markopoulos zoiets aanpakt moeten we nog even afwachten, maar het zou ons sterk verbazen indien ook in dit werk de onmiskenbare huisstijl van de componist niet zou doorklinken. Bovendien is het niet de eerste keer dat Markopoulos beroep doet op Vlaamse instrumentalisten voor de uitvoering van zijn werk, Marc Grauwels heeft al vaker de solopartijen voor dwarsfluit voor zijn rekening genomen. En aan de opera in twee akten Erotokritos en Areti , uit 2003, namen het VRO en het Vlaams Radio Koor deel.

Pure Vlaams-Griekse cross-over ? Wij denken eerlijk gezegd van niet. In januari jl. hoorden we Yannis Markopoulos op de Griekse televisie verkondigen dat hij dit werk eveneens wenst op te dragen aan de slachtoffers van de vloedgolf in Zuidoost-Azië. Hij wil hiermee een beetje troost bieden aan alle slachtoffers wereldwijd die door rampen werden getroffen. En hij was hierin niet de enige. Tal van artiesten hebben in Griekenland eind januari op een gezamenlijk concert elk één lied of nummer opgedragen aan de overlevenden van de aardbeving in de Indische oceaan. De opbrengst van het concert en van de verkoop van de cd die er werd opgenomen, gaat naar hulporganisaties in de getroffen gebieden. De eigenlijke Griekse titel van Markopoulos' nieuwste creatie luidt 'O Nomos tis Thalporis (Ο Νόμος της Θαλπωρής)' , een werk over de (natuur)wetten en de rampen die er uit voortvloeien met jammer genoeg steeds een groot verlies aan mensenlevens tot gevolg.

Gedurende de week vóór de concerten zal Yannis Markopoulos op diverse locaties in Brugge lezingen en workshops geven.

De Stichting Volksmuziek Nederland (SVN) organiseert elk jaar meerdere workhops. Eén daarvan heet Venster op het Oosten en daarin verkennen de deelnemers allerlei muziek uit het Oosten en de Balkan. Een vast onderdeel is een workshop Griekse muziek onder leiding van Michiel Koperdraat , onder meer leider van Ano Kato.

Michiel Koperdraat organiseert regelmatig ook zelf workshops. Soms gaan deze in Griekenland door, zoals bijvoorbeeld dit jaar van 5 t/m 14 augustus in Epidavros (in samenwerking met Karidiès). Deze vallen echter buiten de "actieradius" van onze website, die gaat tenslotte over "Griekse muziek in België en Nederland". We kunnen die workshops dan ook niet opnemen in onze Agenda .

Dit is het eerste concert van de Nederlandse groep Palio-Paréa dat ons voor het komende seizoen werd aangekondigd. Het is tevens het eerste concert van een serie die op dezelfde locatie iedere laatste zaterdag van de maand wordt georganiseerd door Stichting Rainbow uit Dordrecht.

Het nieuwe programma van Palio-Paréa voor het seizoen 2005-2006 heet Randevou . U krijgt een mix van verschillende stijlen te horen, met liederen van Mikis Theodorakis , Yannis Papaïoánnou en Panayotis Toundas . Maar ook eigen composities van groepslid Loek Schrievers.

Palio-Paréa gaat voortaan als trio verder, maar laat zich op dit optreden vergezellen door multi-instrumentalist Takis Sideris met ney (Perzische rietfluit), klarino , tzouras , baglamas en zang.

De vaste leden van Palio-Paréa zijn vanaf nu:

• Margôt Schenk, zang, baglamas en percussie
• Loek Schrievers, bouzouki , tzouras en zang
• Carel van Rijn, gitaar , tenorgitaar en zang

Zonhoven ligt in het hartje van Midden-Limburg en is nu een residentiële gemeente. Maar ooit was het een typisch mijnwerkersdorp, waardoor er nog heel wat andere gemeenschappen, waaronder een Griekse, in Zonhoven en omgeving vertoeven.

Toerisme Zonhoven organiseert met medewerking van de handelaren en de Griekse Gemeenschappen in Limburg van 20 augustus tot en met 4 september een reeks activiteiten waarbij de Griekse cultuur in de schijnwerpers staat.

Het programma is als volgt:

• Vrijdag 2 september, 20 uur, bibliotheek, Bloemlezing uit de Griekse muziek en poëzie door Erik Goerlandt, lid van het Griekenlandcentrum aan de Rijksuniversiteit Gent.
• Zaterdag 3 september, vanaf 18u30, polyvalente zaal van de evenementenhal Den Dijk, filmvoorstelling "Zorba the Greek" van Michael Cacoyannis uit 1964.
• Zondag 4 september, 11 uur, Raadzaal van het Gemeentehuis, optreden van I Ellines met Dimitris Tsimbiropoulos en Stratos Stabourlos.
• Zondag 4 september, 15 uur, kiosk Zonhoven Centrum (of bij regen: Evenementenhal Dijkbeemdenweg), optredens van Griekse dansgroepen Mesema (Houthalen), Kariatides (Maasmechelen) en Zorbades (Genk). Muziek met het duo Ypsilon . In het bezoekerscentrum Oud Gemeentehuis zijn er demonstraties icoonschilderen en instrumentenbouw .
• Vanaf zaterdag 20 augustus tot 9 september kunt u tijdens de kantooruren verschillende tentoonstellingen bezichtigen: diverse Griekse kunstenaars stellen hun werken tentoon in het gemeentehuis en er is een fototentoonstelling. In het bezoekerscentrum krijgt u toeristische impressies van Griekenland en folkloristische klederdrachten te zien.
• En tot 3 september kunt u bij de deelnemende handelaren in het centrum van Zonhoven deelnemen aan een wandelzoektocht . De prijsuitreiking is op zondag rond 18u15.

Hieronder belichten we de evenementen met betrekking tot de Griekse muziek nog eens extra. U vindt er ook meer praktische informatie.

De Nederlandse omroep Concertzender besteedt vrij veel aandacht aan wereldmuziek. Op vrijdag is zelfs de hele avond, van 18u tot middernacht, hieraan gewijd. Achtereenvolgens hoort u verschillende programma's, onder andere een actualiteitenrubriek. Enkele van die programma's worden de woensdag nadien herhaald.

Eén van de programma's heet Metamorfosen. Daarin krijgt u niet alleen veel muziek maar ook uitleg over de herkomst, geschiedenis, stijlen e.d. van die muziek.

Deze keer is de uitzending gewijd aan de muziek van Noord-Griekenland , in de eerste plaats aan de miroloia (klaagliederen) van Epirus, maar er zal ook Macedonische en Thracische muziek te horen zijn.

Ter voorbereiding, aanvulling en/of nabeschouwing kunt u op onze website terecht bij de volgende stukjes met informatie over de muziek van Noord-Griekenland:

• de biografie van Petro-Loukas Chalkias , één van de grootmeesters van de Epirotische muziek en meer specifiek de miroloï
• de toelichting van het verschijnsel miroloia in onze aankondiging van de voorstelling van Tranende Vogels in februari 2004 in Gent
• onze toelichting over de verschillende soorten Epirotische muziek bij het concert van de kompania van Kostas Chalkis in november 2000
• de biografieën van Kariofylis Doïtsidis en Chronis Aidonidis , grote namen in de Thracische muziek, en van Thimios Gogidis , afkomstig van Noord-Thracië, in het huidige Bulgarije
• de beschrijvingen van de klarinet , de outi , de gaïda , de zournas , de daouli en de defi in onze rubriek muziekinstrumenten

Later zijn er nog twee uitzendingen over Griekse muziek, de ene over rembetika (in oktober ) en de andere over endechna ofte het kunstlied (in november ).

De samensteller is telkens Marcel Blok.

Ook het vermelden waard - maar niet opgenomen in onze Agenda - is de uitzending van Metamorfosen van 30 september (20u00 tot 21u30) die de muziek van Albanië onder de aandacht brengt. Achtergrondinformatie hierover en over de raakvlakken met de Griekse muziek vindt u in onze Geschiedenis van Albanië .

De Brusselse vereniging van Grieken uit de Pontos organiseert regelmatig een dansfeest met alles erop en eraan: eten, drinken, en veel muziek natuurlijk, Pontische muziek maar ook andere genres, vooral dan de populaire laika .

Het optreden van de dansgroep van de vereniging is telkens weer indrukwekkend. Alle dansers, van klein tot groot, zijn duidelijk gemotiveerd en het niveau lijkt wel elke keer hoger te liggen. Zelfs de hele kleintjes zetten een uitstekende prestatie neer die niet alleen de trotse grootouders kan bekoren.