Ploumi
Home Nieuws Agenda MaandOverzicht Praktisch Achtergrond
Links Biografie Geschiedenis Instrumenten

Biografieën van de website over Griekse Muziek

Maria Ploumi

Veelzijdige laouto-speelster

Foto van Maria Ploumi met haar laouto
© Maria Ploumí (promo) 2019
Maria Ploumí

Laouto-speelster Maria Ploumí ( Μαρία Πλουμή ) is gespecialiseerd in de traditionele laouto , maar dan wel in alle speeltechnieken van alle streken van Griekenland en daarbuiten. Dat is alleszins haar doel en haar passie, en daar heeft ze al vele jaren naartoe gewerkt. Inmiddels is zij een onbetwiste autoriteit op dat terrein.

Ze werd geboren in 1985 - en verder vinden we in haar cv de gewone ingrediënten van een ongewoon talent.

Op haar negende begon ze les te volgen op de laouto en op haar twaalfde begon ze (westerse) notenleer en muziektheorie te studeren. Rond die zelfde tijd zat ze ook al op het podium bij concerten met traditionele muziek en op feesten. Op haar vijftiende won ze een eerste prijs voor traditionele laouto tijdens een jaarlijkse wedstrijd die door het Ministerie van Opvoeding en Cultuur georganiseerd werd, en uiteraard rondde ze haar studies aan het conservatorium en aan de universiteit met succes af.

Tussendoor had zij lessen en workshops gevolgd bij de meest prominente leraars die er in Griekenland te vinden zijn. Zo leerde ze bijvoorbeeld Kretenzische laouto bij Károlos Kouklakis en Yorgis Xylouris , en makam bij Sokratis Sinopoulos .

Dat ze zich specifiek op de Kretenzische laouto wilde toeleggen zou je desnoods op rekening van haar afkomst kunnen schrijven. Want inderdaad: ze werd dan wel in Athene geboren, maar toch heeft ze - via haar ouders en grootouders - haar roots op Kreta. Dat verklaart dan wel niet waarom ze zich ook in al die andere speelstijlen wilde verdiepen. Daarvoor moet je echt wel bij haar talent zijn, een talent dat veel te groot is voor één enkel hokje.

Vanaf 2009 begon ze zelf ook les te geven, uiteraard op de traditionele laouto . Van 2010 tot 2013 bracht ze in het Muziekinstrumentenmuseum in Athene haar leerlingen bij hoe dit instrument in de verschillende delen van Griekenland bespeeld wordt. Op het vasteland is dat namelijk anders dan op de eilanden. De verschillen zijn soms erg klein maar Maria Ploumi doet ze haarfijn uit de doeken. En sinds 2014 is ze als docente verbonden aan het Filippos Nakas conservatorium van Athene.

Daarnaast is ze ook altijd bereid om workshops en seminaries te geven. In juli 2019 was ze bijvoorbeeld gevraagd voor de "Μουσικές Αυλές" (Mousikes Avles, lett. Muzikale Tuinen), een jaarlijkse reeks seminaries op Ikaria. Andere docenten waren onder meer Kyriakos Gouventas (viool), Manolis Pappos ( bouzouki ), Evgenios Voulgaris ( outi ), Manousos Klapakis (percussie), Charoula Tsalpará (accordeon) en nog een paar andere ronkende namen.

Het seminarie van Maria Ploumi ging dan (uiteraard) over de verschillen in de speeltechniek van een aantal muzikale tradities in Griekenland. Het was de bedoeling om de deelnemers, binnen de beperkte tijd van zo'n seminarie (amper één week ...), een aantal basisbeginselen bij te brengen om daarna zelf als begeleider mee te kunnen spelen in allerlei orkestjes.

Door haar grondige beheersing van al deze traditionele technieken wordt ze natuurlijk zelf ook veel gevraagd als er een laouto -speler nodig is voor optredens en dergelijke.

Zo zat ze in september 2011 mee op het podium met acht andere muzikanten tijdens een concert waar de teloorgang van het Hellenisme in Klein-Azië herdacht werd. Er deden niet minder dan twaalf zangers en zangeressen aan mee, waaronder enkelen die ook hier in de Lage Landen een stevige reputatie hebben, zoals Sofia Papazoglou , Agathonas Iakovidis , Babis Tsertos , Lizeta Kalimeri , Dimitris Kontogiannis , Nadia Karagianni, Babis Golés en nog een paar anderen. Het concert was een initiatief van het bestuur van Kaisarianí, een randgemeente van Athene die oorspronkelijk een vluchtelingendorp was. Het grote openluchttheater daar zat dan ook nokvol.

Maria Ploumi werd ook gevraagd om mee te werken aan iets wat aangekondigd werd als "de grootste muzikale uitgave van Griekenland". Het project heet "Ύμνοι και τραγούδια για την Παναγία" (Ymni ke tragoudia gia tin Panagia, Hymnen en liederen voor de Heilge Maagd"). Het is een initiatief van de Othodoxe Kerk en het was de bedoeling om tegen de herfst van 2012 niet minder dan 70 muziekstukken op cd uit te brengen: 40 Byzantijnse hymnen en 30 traditionele liedjes, die dus allemaal gewijd zijn aan de Panagia, de Allerheiligste. Uiteindelijk duurde het twee jaar langer voor het onderzoekswerk afgerond en de dubbel-cd klaar was, maar het resultaat mocht gezien (en gehoord) worden. Bijna al het materiaal werd gezongen door Nektaria Karantzí , een gerenommeerde vertolkster van Byzantijnse muziek. En ze hadden ook de internationaal bekende pianist en componist Vasilis Tsabropoulos (met een hele reeks ECM -albums op zijn naam) kunnen overhalen om enkele bewerkingen te maken. Het project had zich dus wel degelijk buiten de platgetreden paden gewaagd.

Ook Maria Ploumi houdt het niet bij de traditionele muziek alleen. Ze speelt even enthousiast bij een aantal groepjes die een heel eigen kijk op muziek hebben. Een goed voorbeeld daarvan is het groepje "Καθώς Πρέπει" (Kathós prepi, Zoals het betaamt). Dat werd in 2005 opgericht door een aantal vrienden. De meesten waren beroepsmuzikanten, en die wilden allemaal wel eens buiten de lijntjes kleuren. Niet te ver, want ze kozen bekende nummers maar ze speelden die toch zoals ze het zelf graag wilden. Daarnaast zouden ze ook de eigen nummers gaan spelen van mede-oprichter Vasilis Saltagiannis. In het begin speelden ze alle stijlen, tot en met blues, maar gaandeweg gingen ze meer en meer traditionele liedjes in hun repertoire opnemen. Maria Ploumi kwam er bij in de herfst van 2006. Ze speelt er natuurlijk laouto , maar ook bouzouki en mandoline, en ze zingt ook.

Zij bleef aan boord toen de naam van het ensemble veranderde in "Lathos Pathos" (Verkeerde passie). Als je hen vraagt waarom ze de naam met Latijnse letters schrijven, dan zeggen ze lachend: "Omdat het er dan meer 'international' uitziet". Dat is dan wel een grapje, maar het heeft inderdaad toch wel een beetje met marketing te maken. Op die manier blijft het woordbeeld beter hangen, vinden ze. Het lijkt te helpen, want in 2009 hadden ze een eerste cd, iets wat met "Καθός Πρέπει" nooit gelukt was. Maria Ploumi was er toen niet meer bij, maar ze leverde nog wel ... een tekst voor één van de liedjes op de cd. Dus tekstschrijfster is ze ook al.

Maria Ploumi is (of was) ook lid van het zevenkoppige orkestje "Semeli" dat uitsluitend vrouwelijke leden heeft die - op één eenzame accordeon na - uitsluitend snaarinstrumenten bespelen. Ook Efi Saranti - bekend van het jazz-ensemble Diminuita en al meermaals te gast in België en Nederland - speelt mee bij "Semeli". Hun repertoire is alweer heel erg breed, van modern tot traditioneel, maar hun allereerste concert, in augustus 2009, was toch ook weer gewijd aan de muziek van Klein-Azië.

In oktober 2011 richtte ze zelf een ensemble op, een duo dat "String Theory" heet. De andere helft van het duo is de pianist Yorgos Paterakis. De oorsprong van de naam is te zoeken in het Star Trek universum en net als het ruimteschip Enterprise wil ook het groepje op zoek gaan naar nieuwe werelden, maar dan binnen de muziek. Ze noemen het een "muzikale muiterij": ze willen gewone muziek spelen op een ongewone manier, en omgekeerd niet-conventionele muziek brengen met conventionele middelen. Een goed begin is het halve werk, uiteraard, en ze combineren dus de westers-klassieke piano van Paterakis met de oosters-traditionele laouto van Ploumi . Maar daar blijft het niet bij. Ze werken op basis van projecten, waarbij ze telkens een zanger of zangeres uitnodigen, en die projecten zijn inderdaad allesbehalve gewoon.

Het eerste project van String Theory heette "Ένας Παράξενος Κόσμος" (Enas Paraksenos Kosmos, Een rare wereld) en het had zijn naam niet gestolen. Een barokke sonate van Scarlatti werd naast een Epirotische miroloï gezet en een Portugees fado-nummer naast een liedje van rembetika -componist Manolis Chiotis . Gastzanger was Argyris Bakirtzís (°1947), leadzanger bij het onverslijtbare groepje "Χειμερινοί Κολυμβητές" (Chimerini Kolymvites, Winterzwemmers), die er al sinds 1979 in slagen om het hoofd boven water te houden. Bakirtzís heeft een heel speciale stem en die paste wonderwel bij de heel speciale sfeer van het project, dat in februari 2012 in première ging.

Al in mei 2012 zette het muitende duo hun muzikale acrobatieën verder met een tweede project, dat "CHEAP, low quality - high fun" gedoopt werd. Het is een ode aan de junk muziek, en het is bedoeld als een satire, maar dan wel met solide fundamenten. Ze vergelijken het met de films van Charlie Chaplin: die zijn erg grappig maar ze hebben toch wel een enorme diepgang. Iets dergelijks probeerden zij ook neer te zetten. Daarvoor deden ze beroep op Stavroula Pavlíkou, een vrij jonge (°1982) zangeres die zich een naam heeft gemaakt in het muziektheater.

In september van dat zelfde jaar 2012 begon Maria Ploumí alweer aan een ander project, nu met de gitariste Theodora Athanasiou . Zij wilden het samenspel van gitaar en laouto uit gaan diepen, en dat zowel binnen de bestaande Griekse muziek als daarbuiten. Beide instrumenten worden de ene keer als solo-instrument gebruikt, de andere keer als begeleidingsinstrument, en het is die veelzijdigheid die hen fascineerde.

Ook dit duo kreeg een ludieke naam: "Xappi", Daarvoor lieten ze zich inspireren door de fonetische gelijkenis tussen het Griekse zelfstandig naamwoord το χάπι (cha-pi, pil) en het Engelse bijvoeglijk naamwoord "happy" (gelukkig). Zij verkochten hun concerten dus als een "gelukspil" en dat was iets wat de Grieken - op het hoogtepunt van de crisis - erg goed konden gebruiken. Toch was het niet (alleen) daarom dat het project daar goed onthaald werd. In juni 2013 kwamen ze het trouwens in Brussel voorstellen.

Tussen die voorstelling (in juni 2013) en het begin van het "Xappi" project (in september 2012) was er minder dan een jaar verstreken, maar voor iemand als Maria Ploumí was dat meer dan voldoende tijd om tussenin nog twee keer naar Brussel te komen, met twee totaal verschillende maar in zekere zin toch vergelijkbare projecten.

In oktober 2012 was ze daar als lid van het "Smyrna Quartet" met een nogal ongebruikelijke mix van liederen uit Smyrna, Constantinopel, de eilanden van de Egeïsche Zee, Piraeus en Klein-Azië.

Nog geen maand later, in november 2012 , was ze alweer terug, maar dan samen met het "Merak Quartet". Die brachten een programma met muziek van Thracië, de Griekse eilanden en Klein-Azië.

En dat is dan nog alleen maar het tipje van de ijsberg dat in Brussel boven water kwam. Wat ze tussendoor In Griekenland allemaal deed is gewoonweg te veel om op te noemen.

Een paar interessante samenwerkingen - uit een ellenlange reeks - willen we er nog wel even uitlichten,

Zo werkte Maria Ploumí in 2014 mee aan de opnames van de eerste eigen cd van de Cypriotische violist Michalis Kouloumís . Die heet "Soil - Πρώτες Ύλες" en "protes yles" betekent "grondstoffen". Michalis Kouloumis nam inderdaad de traditionele muziek van Cyprus als uitgangspunt en probeerde dan aan te tonen hoeveel raakvlakken die eigenlijk wel heeft met de muziek van Klein-Azië. Zijn eigen bewerkingen van de traditionele liedjes vulde hij aan met eigen composities. Maria Ploumi reisde met hem mee voor de voorstelling van dit album, niet alleen in Griekenland en op Cyprus, maar in oktober 2014 in Brussel en in februari 2015 in Nederland.

En in mei 2018 speelde ze laouto in het ensemble van Martha Mavroidí , toen die op de vooravond van het "Tinos World Music Festival" een concert gaf onder de titel "Από τη Μικρά Ασία στο Αιγαίο" (Apo ti Mikra Asia sto Egeo, Van Klein-Azië naar de Egeïsche Zee). Het is geen toeval dat de recente cd "Agiorgitiko" van Martha Mavroidí rond datzelfde thema draait. Ook de "special guest" van dat album, de violist Stathis Koukoularis , speelde trouwens mee tijdens dat concert. Maria Ploumí werkte zelf niet mee aan deze cd, wat er op neerkomt dat zij eigenlijk moest invallen voor Nikos Papadakis.

En om af te sluiten dan nog dit: in december 2019 kwam ze samen met de violist Glafkos Smarianakis naar België voor een mini-tournee met muziek ''From the Islands to the Highlands of Greece'' - eigenlijk van heel Griekenland dus. Het zal duidelijk zijn dat zij de geknipte persoon is om daaraan mee te werken.

 

Inhoudsopgave

Vorige pagina
Filippos Pliatsikas

Volgende pagina
Andreas Polyzogopoulos

Valid XHTML 1.0 Strict!

[Home]  [Nieuws]  [Agenda]  [Overzicht]  [Praktisch]  [Achtergrond]

Please contact our Webmaster with questions or comments.