© Luc Pardon 2019

Adonis Enitis

Een biografie schrijven van Adonis Enitis ( Αντώνης Αινίτης ) is geen eenvoudige opdracht. Niet omdat hij pas begonnen zou zijn, wel integendeel: hij draait al sinds het begin van de jaren 1980 mee als bouzouki -speler, zanger en componist.

Maar de man is wel uiterst bescheiden, en hij mijdt de schijnwerpers en de grote podia. Zijn natuurlijke biotoop zijn de kleinere muziekclubs. En als die ook maar enigszins goed zijn, dan mag je er van uitgaan dat Adonis Enitis daar ooit op de affiche heeft geprijkt. Want in "het milieu" staat hij bekend als een virtuoos op de bouzouki , en ook als een uitstekend zanger. Zijn naam is dus altijd wel goed voor wat extra volk in de zaal.

Zijn reputatie verspreidt zich in de eerste plaats via mond-aan-mond reclame, want eigen platen heeft hij (nog) niet uitgebracht. Hij werkte weliswaar mee aan heel wat albums van anderen (onder meer aan "Romanza" van Sotiris Papatragiannis ), maar daar staat hij meestal "gewoon" in het lijstje van de muzikanten. En tot voor kort besteedden de media ook niet veel aandacht aan hem. Daar komt de laatste tijd blijkbaar toch wat verandering in, en dat heeft misschien te maken met de toenemende nieuwe belangstelling voor de "oude" rembetika .

Want die "oude" rembetika is gedurende al die decennia altijd het vakgebied van Adonis Enitis geweest, meer bepaald dan de rembetika van pakweg de jaren 1925 tot 1965. In die tijd kende ook de laïka een grote bloei. Dat terrein kent Enitis als zijn broekzak, en dat is niet niks, want er zijn in die periode ontelbare liedjes geschreven, en heel veel daarvan zijn vast onderdeel van het Griekse muzikale erfgoed geworden.

Zelf heeft hij die periode niet meegemaakt, want hij werd pas op 14 september 1966 geboren. Maar zijn vader, Dimitris Enitis, was er wél bij geweest, en het is van hem dat Adonis het vak heeft geleerd.

De familie van vader Enitis was afkomstig uit Klein-Azië. Zij waren bij de vele Grieken die omstreeks 1922 in de nasleep van de "Grote Katastrofe" naar Griekenland hadden moeten vluchten. Zij waren neergestreken in Lamia (Centraal-Griekenland), en het was ook daar dat zijn vader een plaatselijke schone leerde kennen die later zijn moeder zou worden.

Dimitris Enitis was in die tijd zelf muzikant. Veel is er over hem niet geweten, maar hij zal allicht niet bepaald slecht geweest zijn. Anders werd je immers niet opgenomen in het selecte gezelschap van de groten uit die tijd, zoals Yannis Papaïoánnou , Yorgos Mitsakis of ook nog Loukás Darálas (zoals bekend geen tikfout maar toch de vader van Yorgos Dalaras ). Al die hoofdrolspelers zouden persoonlijke vrienden van Dimitris Enitis geweest zijn.

Op die manier verzamelde de vader heel wat kennis uit de eerste hand. Die gaf hij door aan de zoon, met het nodige talent er bovenop. En vader had goed werk geleverd. Dat bleek al in het begin van de jaren 1980, toen Adonis Enitis naar Athene verhuisde om daar werk te zoeken. Hij kan dus hoogstens twintig geweest zijn, maar toch kreeg hij meteen al de leiding van het orkestje in één van de - toen - kersverse clubs die rembetika brachten.

De timing voor zijn verhuis was perfect, want in 1981 had Yorgos Xindaris in de Griekse hoofdstad de eerste van die clubs geopend, de "Rembetiki Istoria". Die had nogal wat succes, en soortgelijke clubs rezen als paddenstoelen uit de grond. Bekende namen uit die tijd zijn de "Taximi" en de "Frangosyriani". Die laatste - genoemd naar het populaire liedje van Markos Vamvakaris - opende haar deuren in 1984, en het is daar dat Adonis Enitis aan zijn lange carrière begon.

Die carrière voerde hem langs de podia van ontelbare andere clubs, en hij moet daar samen gespeeld en gezongen hebben met zowat elke muzikant, zanger of zangeres die iets met rembetika doet. Niet alleen in Athene trouwens, maar ook daarbuiten. In de zomer bijvoorbeeld werkte hij vaak op Thasos.

Dat is geen toeval, want Nikos Argyropoulos, de eigenaar van de "Frangosyriani", was weliswaar in Kavala geboren maar op Thasos opgegroeid. Toen zijn legendarische club in Exarchia in 1993 sloot, begon hij opnieuw op Thasos. En Adonis Enitis mocht ook daar aan de slag. En ook die samenwerking duurde vele jaren.

Opnieuw is dat geen toeval. Adonis Enitis heeft niet voor niets een onuitwisbare glimlach op zijn gezicht. Hij staat bij zijn collega's bekend als een uiterst beminnelijk man, altijd goed gehumeurd en nooit met het verkeerde been uit bed gestapt. Voeg daar zijn uitstekend vakmanschap aan toe, plus zijn jarenlange ervaring, en dan kan je je als muzikant geen betere persoon bedenken om mee te gaan samenwerken.

Dat vond blijkbaar ook Argyropoulos. Hun samenwerking nam vele vormen aan. De man is niet alleen ondernemer, hij is zelf muzikant en later ging hij ook liedjes componeren. Dat laatste leidde tot een samenwerking met het "Bouzouki-ensemble Dromos", in 2001 opgericht door en met een hele reeks uitstekende jonge muzikanten. De bezetting is wel niet meteen wat je zou denken, want behalve twee bouzouki 's spelen er ook nog gitaren , een contrabas, en - afhankelijk van het "aanbod van de dag" - een accordeon, een viool of zelfs een piano in mee.

Toen ze in 2010 hun derde album uitbrachten, met allemaal liedjes van Argyropoulos, had ook Adonis Enitis daar aan meegewerkt, maar dan als zanger. Hij zong er vier van de dertien liedjes op.

In Athene werkt Adonis Enitis vaak samen met collega's uit de hoek van Katerina Tsiridou , Sotiris Papatragiannis en anderen. In onze biografie van Athiná Lambiri vertellen we u hoe dergelijke "gelegenheidsgroepjes" gevormd worden, want ook zij maakt deel uit van die "pool" van muzikanten.

Het is trouwens naar aanleiding van een optreden van Adonis Enitis met Sotiris Papatragiannis en Athiná Lambiri in Brussel (in september 2019 ) dat deze biografie geschreven werd. Voor hem is zo'n uitstapje eerder ongewoon, want hij treedt niet zo vaak op in het buitenland.

Eén van de weinige uitzonderingen was een concert op Cyprus, in september 2018. Daar trad hij op met ... Katerina Tsiridou . Ze zongen allebei, en hij speelde ook bouzouki . Ze hadden nog wat ander goed volk mee: Nikos Protópapas (gitaar), Spyros Patrás ( bouzouki en zang) en Dimos Vougioukas (accordeon). Het is een kleine wereld, inderdaad ...