Geschiedenis-burgeroorlog1
Home Nieuws Agenda MaandOverzicht Praktisch Achtergrond
Links Biografie Geschiedenis Instrumenten
Albanie Griekenland Cyprus

Geschiedenis van Griekenland

Deze pagina afdrukken

De Tweede Wereldoorlog en de Burgeroorlog

De Burgeroorlog

Wat te verwachten was, gebeurde dan ook. Toen de Italianen eind 1943 capituleerden vielen hun wapens in handen van de ELAS. In de winter van 1943-44 werd er hevig gevochten tussen de verzetsbewegingen. Het was de "eerste ronde" van de Burgeroorlog. De voornaamste slachtoffers waren de burgers, die het in hun bergdorpen toch al niet gemakkelijk hadden onder de Duitse bezetting.

Op 4 oktober 1944 landden Engelse troepen in Patras. De bevrijding was begonnen. In het kielzog van de Engelsen volgde de Griekse regering in ballingschap, met aan het hoofd de jonge Yorgos Papandreou, een subtiele politicus, een liberaal maar vooral een hevige anti-communist. Een woelige periode brak nu aan: de "tweede ronde" van de Burgeroorlog. De linkse verzetsbewegingen weigerden hun wapens in te leveren. Er waren bijna elke dag betogingen, opstootjes en regelrechte straatgevechten. De Engelsen steunden uiteraard de regering van Papandreou, en in december 1944 beval Churchill dat Athene onder Engelse controle moest komen, desnoods met geweld. Ervaren Engelse troepen stroomden toe om de royalistische regering te steunen. Ze namen actief aan de gevechten deel, en ze maakten zelf ook gevangenen, zoals een groep van 7500 die naar Libië afgevoerd werd en daar opgesloten.

De situatie van de burgerbevolking was schrijnend. De bevrijders hadden in de straten van Athene duizenden dakloze en van honger stervende mensen gevonden. Een brood kostte 122 miljoen drachme per kilo. En uiteraard deden de voortdurende gevechten niets om de situatie te verbeteren, wel integendeel. Men schat dat die "tweede ronde" 11.000 slachtoffers maakte in Athene alleen al, en een groot deel van de stad was verwoest.

Op 12 februari 1945, na lang onderhandelen, werd er dan toch een overeenkomst getekend in Várkiza , een badstadje op de weg van Athene naar Kaap Sounion. Papandreou trad af, Koning Georgios - nog steeds in Londen - stemde er mee in om pas na een referendum terug te keren, er kwamen garanties voor de democratie. Er zouden verkiezingen gehouden worden onder internationaal toezicht. Collaborateurs - die tot dan toe vrij rondgelopen hadden en meegevochten tegen links - zouden vervolgd worden, er zou een nationale amnestie komen en leden van linkse organisaties zouden niet vervolgd worden. In ruil leverde ELAS zijn wapens in en trok zich tot op 240 km van Athene terug.

Maar van de beloofde amnestie kwam niets in huis, integendeel. De rechtse regering, nog steeds door Londen gesteund, begon een ware terreur, niet alleen tegen ELAS, maar tegen alles wat links was en/of tegen alles wat zich voor de oorlog tegen Metaxas verzet had. In de lente van 1945 werden duizenden arrestaties verricht door het leger en de gendarmerie (waarin vele ex-collaborateurs waren opgenomen), en honderden werden ter dood veroordeeld. Tegen de zomer waren niet minder dan 50.000 "terroristen" opgesloten in "heropvoedingskampen", ware concentratiekampen, op verschillende eilanden, waaronder het beruchte Makronissos. Onder hen ook Yannis Ritsos en Mikis Theodorakis. Tienduizenden andere Grieken zijn naar het buitenland gevlucht.

Inhoudsopgave

Vorige pagina
Het Griekse verzet

Volgende pagina
De derde ronde van de Burgeroorlog

Valid HTML 4.01 Strict!

[Home]  [Nieuws]  [Agenda]  [Overzicht]  [Praktisch]  [Achtergrond]

Please contact our Webmaster with questions or comments.