© Luc Pardon 2004

Nana Mouskouri

Joanna Mouskouri, Nana voor de vrienden, werd geboren, zoals de meeste mensen trouwens. Bij haar gebeurde het op Kreta op 13 oktober 1934. Op 10 oktober 1936 verhuisde zij met haar ouders naar Athene en werd ze daar nog eens in de burgerlijke stand ingeschreven. Daarom zijn er nogal wat misverstanden over haar eigenlijke geboortedatum ontstaan, afhankelijk van de bron die je raadpleegt.

Hoe dan ook, op zevenjarige leeftijd begint ze muziek te studeren in Athene. Vanaf haar vijftiende gaat ze daar naar het conservatorium, tot in 1958. In dat jaar wordt ze prompt aan de deur gezet door een diep geschokte directie. Tijdens een eerste optreden op de Griekse radio had ze het namelijk gewaagd om... jazz te zingen. Van een vliegende start gesproken!

Enkele maanden later maakt ze kennis met Manos Hadjidakis, toen ook al een beroemd componist. Hij schrijft voor haar een aantal melodietjes die goed in het oor liggen en die haar in 1959 de Grand Prix van het Festival van het Griekse lied bezorgen.

Het jaar daarop tekent ze een contract met Philips, komt naar Parijs en begint een internationale carrière. Ondanks haar ietwat timide en bescheiden manier van doen straalt ze toch een rustige zelfverzekerdheid uit, en met die stijl verovert ze het Franse publiek al na haar eerste televisieoptredens.

Binnen de kortste keren zingt ze overal in Europa, niet alleen in het Grieks en het Frans, maar ook in het Duits, het Engels en het Italiaans. In de Verenigde Staten maakt ze een tournee met niemand minder dan Harry Belafonte. In 1967 staat ze voor de eerste keer op de planken van de beroemde Olympia in Parijs. Ze zal er later nog verschillende keren optreden

Tijdens al haar optredens wordt ze begeleid door de dirigent Georges Petsilas, die later haar echtgenoot wordt. Er komen twee kindertjes, en ze leven nog lang en gelukkig, maar dan wel apart, want ondertussen zijn ze gescheiden.

Vele Grieken beschouwen "la Nana" niet als een Griekse zangeres, precies vanwege haar schitterende maar buitenlandse carrière. Het is juist dat de meeste van haar platen niet in het Grieks zijn opgenomen. Maar het feit dat ze, na meer dan veertig jaar in het vak, nog steeds meedraait, bewijst toch dat ze iets in haar mars heeft. Wie kent er de dame met de zwarte bril, het halflange, eveneens zwarte, haar met de middenscheiding en "Weisse Rosen aus Athen" nu niet? Sedert 1984 keert ze regelmatig naar haar vaderland terug om concerten te geven en om er platen op te nemen in het Grieks. Zij kan nog steeds bogen op een Grieks publiek dat haar trouw is gebleven. Trouwens, wie haar ooit het nummer "Athine" heeft horen zingen, zal moeten beamen dat het moeilijk Griekser kan.

Nana Mouskouri heeft zich naast haar zangcarrière ook steeds ingezet voor het goede doel. In 1993 werd zij uitgeroepen tot Goodwill Ambassadrice voor UNICEF. En ze heeft ook een eigen stichting, de Focus on Hope Foundation, waarmee ze haar steunt verleent aan allerhande goede doelen. Zo heeft de Focus on Hope stichting 50.000 euro aangeboden aan de slachtoffers van de vernietigende bosbranden in Griekenland tijdens de zomer van 2007.

Het jaar dat Nana Mouskouri zeventig werd, begon ze stilaan te denken aan een welverdiend pensioen. Als afscheid aan haar talrijke fans ondernam ze een Farewell World Tour, die van start ging in het voorjaar van 2005 en eindigde in haar geboorteland Griekenland in de zomer van 2008. Ze had er dan een zangcarrière opzitten van goed vijftig jaar. De omvang van deze afscheidstour, die meer dan drie jaar in beslag nam, zegt voldoende over de populariteit van deze wereldster.

 Drie jaar later was ze er ineens weer. Stilzitten was niets voor haar, zo bleek, en dus gaf ze nog maar wat concerten en ze kwam ook met een opmerkelijke nieuwe cd. Die werd in 2011 uitgebracht in Griekenland, niet toevallig precies op 13 oktober, haar verjaardag. De titel is "Τραγούδια Από Τα Ελληνικά Νησιά" (Tragoudia apo ta Ellinika nisia, Liederen van de Griekse eilanden) en dat is precies wat er op staat: traditionele eilandmuziek. Daarmee keert Nana terug naar de muziek van haar prilste jeugd. Op haar "island hopping" reis nam ze familie en vrienden mee. Ze zingt duetten met gevestigde waarden als Charis Alexiou en Manolis Mitsias, maar ook de jongere generatie is vertegenwoordigd met Natasa Theodoridou en Elena Paparizou. Deze laatste kende ze al van Eurovisie en de eerste wilde ze leren kennen omdat haar zangstijl haar bevalt.

"La Nana" zingt op de cd ook een duet met haar dochter uit haar eerste huwelijk, Lenou Petsilas. Die zong al langer samen met haar moeder, maar meestal bleef het beperkt tot backing vocals. Pas in 2004 maakte ze een bescheiden begin met een solo-carrière. Ze wilde eerst niet mee op deze plaat, want alles wordt uiteraard in het Grieks gezongen en Lenou is grootgebracht in Zwitserland en ze studeerde in Engeland. Ze kent dan ook weinig Grieks en ze was bang dat men over haar accent zou vallen. "Niks van aantrekken", zei mamma Nana, "ook dat is immers traditie". En gelijk heeft ze, want "over-levering" is tenslotte het doorgeven van de ene generatie aan de andere en dat is precies wat er hier gebeurde.

Ook met haar nichtje, Aliki Katsarou (de dochter van haar zus Jenny), gaat ze in duet. Die is eigenlijk psychoanalyste van beroep maar samen met haar man, een apotheker, zingt ze traditionele liedjes voor de lol - en nu dus ook voor de plaat.

Voor de selectie van de muzikanten moest Mouskouri deels buiten haar gewone vijver vissen en ze liet zich daarom adviseren door mensen die weten waar de goede mosterd te halen valt. Charis Alexiou raadde haar bijvoorbeeld Thomas Konstantinou aan voor de outi. De rest van de bezetting is ook al niet min: Manos Achalinotopoulos speelt klarino, kaval, ney en flogera, Andreas Katsigiannis bedient de santouri, Kostas Meretakis doet het traditioneel slagwerk samen met Angelos Polychronou (bekend van Mode Plagal en van zijn samenwerking met Alkinoos Ioannidis ) en de vioolklanken worden geleverd door Michalis Kouloumis. Met deze laatste komt ook bij de muzikanten de jongere generatie aan bod.