Geschiedenis van Griekenland

Voorwoord

Elk jaar keren ontelbare toeristen terug van hun eerste Griekenlandreis met een "virus" waar ze de rest van hun leven zullen blijven mee zitten: ze zijn gebeten door de Griekse muziek. Wat is het dat zo aanspreekt in die muziek? Er zijn al meerdere pogingen gedaan om daar een verklaring voor te vinden, en het is niet mijn bedoeling om daar de zoveelste aan toe te voegen.

Wel is het mijn overtuiging dat een Grieks liedje, dat je vandaag hoort, een soort ijsberg is. Je hoort de klanken en de melodie, maar dat is slechts het topje van de ijsberg. Het grootste deel blijft verborgen voor de toevallige luisteraar. Dat deel is het collectieve bewustzijn van de Grieken, dat maakt dat bijna elk wijsje, elk woord, een veel bredere dimensie heeft dan op het eerste zicht lijkt. Dat collectieve bewustzijn is het (voorlopige) eindresultaat van vele eeuwen Griekse geschiedenis. Wij westerlingen zijn al lang vergeten wat er tien jaar geleden gebeurde, maar op de Balkan hebben de mensen een veel langer geheugen. Misschien komt dat omdat de mondelinge overlevering daar tot zeer recent nog tot de dagelijkse geplogenheden behoorde, zodat markante feiten uit het verleden, overgeleverd via grootmoeders verhalen, veel minder "ver van mijn bed" waren dan het steriele nieuws dat bij ons in hapklare porties uit het kijkkastje stroomt.

Hoe dan ook, het onzichtbare deel van een ijsberg kan behoorlijk wat schade berokkenen. Net als de Titanic wil de argeloze, goedmenende toerist wel eens in aanvaring komen met dat onderbewustzijn. Een op het eerste zicht onschuldige opmerking kan de Griekse gastheer diep kwetsen. Soms wordt de reactie ingeslikt "want ze weten niet beter", maar soms laaien de emoties hoog op.

Met dit deel van onze website "Griekse Muziek" wil ik een poging doen om tenminste enkele aspecten van het Griekse bewustzijn boven water te halen, door de elementen aan te geven die dat bewustzijn gevormd hebben. Het is uiteraard ook de bedoeling om op die manier de muziek zelf beter toegankelijk te maken, door ze in haar historische en sociale context te plaatsen. In de eerste tweeënhalf jaar van ons bestaan deden we dat op de maandpagina's, bij de toelichting van de desbetreffende concerten. Door al deze informatie te bundelen binnen de rubriek " Achtergrond " van de site hebben we de mogelijkheid iets dieper op de dingen in te gaan, en we kunnen ook gemakkelijker verwijzen van het één naar het ander.