We willen u hier zeker niet vervelen met een gedetailleerde en droge geschiedkundige materie. Bovendien is Albanië nagenoeg veertig jaar compleet geïsoleerd geweest van zowel het oosten als het westen, zodat er nog vele onduidelijkheden over het land bestaan. Daarenboven is het niet onze bedoeling er al te diep op in te gaan. Eén en ander is echter van belang voor het begrijpen van een aantal culturele invloeden die er in Albanië en Griekenland bestaan. Het is trouwens naar aanleiding van een concert van het gemengde (Grieks-Albanese) polyfonische ensemble Tirana dat deze bondige geschiedenis van Albanië werd opgesteld. We hebben zeker niet de pretentie van volledigheid en leggen enkel daar de nadruk waar het volgens ons relevant is om de muzikale context beter te begrijpen en de perceptie ervan te vergemakkelijken.
Belangrijk om weten is dat er in Albanië sinds aloude jaren, en nog steeds, een Griekse minderheid leeft, vooral in het zuiden, maar ook, zij het in steeds mindere mate, in het noorden. Officiële cijfers van de Albanese autoriteiten spreken over 58.000 Grieken (in 1992), maar zoals vaak zijn deze aantallen niet correct omdat er nooit een juiste registratie heeft plaatsgevonden. Bovendien hebben velen intussen hun Griekse identiteit verloren. Op basis van de grenzen van vóór 1913 zouden het er 450.000 moeten (geweest) zijn. Verschillende bronnen opteren voor de gulden middenweg en spreken over 200.000 Grieken (eveneens cijfers van 1992!).
Anderzijds zijn er dan weer sedert de vroege Middeleeuwen migratiestromingen vanuit Albanië naar Griekenland (en Zuid-Italië) op gang gekomen, waardoor er in deze gebieden bijgevolg reeds lang Albaniërs wonen. Ook in de andere omliggende landen wonen veel Albaniërs, met name in het voormalige Joegoslavië (in Servië, Kosovo (in 1997: 90 percent van de bevolking), Montenegro en de FYROM). Minstens de helft van de ganse bevolking zou buiten de grenzen van Albanië wonen en na de recente ontwikkelingen, met de massale uittocht tot gevolg, zou het wel eens veel meer kunnen zijn.
Eerlijkheidshalve moeten wij hier aan toevoegen dat er haast geen enkel Balkanland betrouwbare cijfers voorlegt wat minderheden of andere bevolkingsgroepen betreft. Ieder land, Griekenland incluis, ontkent eigenlijk officieel dat er binnen de landsgrenzen minderheden leven. Bovendien werd en wordt er vaak een ontmoedigingsbeleid en assimilatiepolitiek gevoerd met als doel de eigen taal en cultuur van andere etnische groepen verloren te laten gaan.
Marleen Retour, augustus 2002.
